با وجود اینکه شگفت انگیز است اما این طور نیست که تمام کشورها ارتش فعال داشته باشند. در این مقاله ما نگاهی به این کشورهای دنیا بدون نیروی ارتش میاندازیم. ما هم چنین میخواهیم دریابیم که چرا این کشورها داشتن ارتشی از خودشان را نپذیرفتهاند و رد کردهاند و بدون وجود چنین نیروی دفاعی چگونه از خودشان محافظت میکنند.
وقتی که وزیر جنگ آمریکا " ویلیام شرمن" در میان دانشجویان دانشکدهی افسری و نظامی در سال 1879 صحبت میکرد او تجربیات وسیع خود را در جنگ در 3 کلمه جمع بندی و خلاصه کرد: "جنگ جهنم است". آمارها نیز این بیان او را به خوبی تأیید میکنند. تنها در قرن بیستم بیش از 150 میلیون نفر زندگی خود را در جنگ از دست دادند. دنیا نه تنها زندگانی افراد بلکه اقتصاد را نیز از دست داد. بهترین نیروهای نظامی دنیا به آسانی سالانه تریلیونها دلار در حفظ و گسترش نیروهای خود خرج میکنند.
با وجود این هزینههای گزاف پولی و زندگانی انسانی، بیشتر دولتها در کل دنیا خرج کردن برای نیروی دفاعی را یک الزام و ضرورت مهم تلقی میکنند. اما برخی کشورها نیز وجود دارند که نداشتن هیچ گونه ارتشی را برای خود برگزیدهاند. میخواهیم ببینیم که چرا این کشورها به چنین نتیجهای رسیدهاند و آنها چه نوع سیستم دفاعی به جای نیروی ارتشی سنتی خود دارند.
لیست کشورهای بدون ارتش :
- آندورا
کشور آندورا یک ارتش کوچک داوطلبانه دارد اما در عمل آن صرفاً تشریفاتی است. این کشور برای حفاظت خودش در مقابل تهدیدهای خارجی پیمانهایی را با هر دو کشور فرانسه و اسپانیا بسته است. نیروهای ناتو نیز هر وقت که لازم باشد از این کشور حفاظت میکنند. کشور آندورا هم چنین یک نیروی شبه نظامی دارد. اما آن بخشی از پلیس ملی است.- کاستا ریکا
بعد از جنگ داخلی در سال 1948، رئیس جمهور کاستا ریکا "جوز فیگرز فرر" ارتش این کشور را منحل کرد. او هم چنین در سال 1949 تشکیل ارتش پیاده را طبق قانون اساسی کاستا ریکا ممنوع اعلام کرد. این کشور آمریکای جنوبی یک نیروی امنیتی برای عموم دارد اما وظایف آن کاملاً خانگی است. کاستا ریکا هم چنین یک نیروی شبه نظامی بزرگ و مجهز، واحدهای حفاظتی داخلی و شهری و یک پلیس امنیتی مرزی دارد که به طور خانگی کار میکنند. این کشور به طور گسترده برای امنیت خارجی خویش بر سازمان ملل متحد وابسته است.- دومینیکا
بعد از تلاش ارتش برای کودتا در سال 1981، دولت دومینیکا نیروهای نظامی خود را از کار برکنار کرد. تا حالا امنیت خارجی برعهدهی سیستم امنیت منطقهای (RSS) بوده است که بدنهی آن را کشورهایی نظیر آنتیگوا و باربودا، دومینیکا، سنت لوسیا، باربادوس، گرانادا، سنت وینست و گرنادین، سنت کیتس و نویس تشکیل دادهاند.
- گرانادا
بعد از حمله و هجوم آمریکا در سال 1983، از آن زمان گرانادا ارتش پیاده برای خدمت کردن ندارد. کشور گرانادا یک نیروی شبه نظامی را به صورت بخشی از نیروی پلیس سلطنتی گرانادا حفظ کرده است که تأمین امنیت داخلی را بر عهده دارند. امنیت خارجی نیز بر عهدهی سیستم امنیت منطقهای (RSS) است.- هائیتی
نیروی نظامی هائیتی در سال 1995 از حالت بسیج درآمد. از آن پس پلیس ملی هائیتی مراقبت از امنیت کشور را بر عهده دارد. آن شامل تعدادی نیروی شبه نظامی و واحدهای حفاظت ساحلی است. در سال 2012 رئیس جمهور کشور هائیتی " میشل مارتلی " اعلام کرد که ارتش باید دوباره تأسیس شود تا کشور را پایدار کند. این به این معنی است که ممکن است هائیتی به زودی از لیست این کشورها در بیاید.- ایسلند
کشور ایسلند تا سال 1869 ارتش پیاده داشت. بعد از آن ایسلند با کشور آمریکا توافقهای دفاعی انجام داد تا نیروی دفاعی ایسلند را بین سالهای 1951 تا 2006 حفظ کند. از آن پس آمریکا اعلام کرد که دفاع ایسلند را بدون استقرار واحدهای دائمی در آنجا تأمین خواهد کرد. کشور ایسلند یک نیروی حافظ صلح و قشون نظامی دارد که به آن واحد پاسخ به بحران ایسلند گفته میشود که یک بخش فعال از ناتو است. هم چنین این به معنی است که اعضای ناتو حفاظت از واحد فضایی ایسلند نیز را بر عهده دارد. این کشور هم چنین یک سیستم دفاعی هوایی، ارتش حفاظت ساحلی و نیروی تاکتیکی پلیسی دارد. این بیانگر این است که نداشتن ارتش به این معنی نیست که ایسلند بدون دفاع است.- کیری باتی
قانون اساسی کیری باتی فقط به نیروی پلیس اجازه میدهد که شامل واحد نظارت دریایی است که فقط برای امنیت داخلی استفاده میشود. برای امنیت خارجی کشور کیری باتی قرار دادهای رسمی با هر دو کشور نیو زیلند و استرالیا دارد.- لیختن اشتاین
لیختن اشتاین به عنوان یکی از کشورهای غنی و ثروتمند در دنیا محسوب میشود اما به طور شگفت انگیزی ارتش خود را در سال 1868 منحل کرده است چون نگهداری آن بسیار پر هزینه به نظر میرسید. اگر این کشور با یک جنگ تهدید شود تدارکاتی برای تشکیل ارتش وجود دارد. اما چنین وصعیتی هرگز ایجاد نشده است. این کشور برای امنیت داخلی خود به پلیسش و نیروی SWAT وابسته است.- جزایر مارشال
از زمان بنیان گذاری آن در سال 1979، جزایر مارشال اجازه دارند که فقط نیروی پلیس شامل واحد نظارت دریایی برای امنیت داخلی داشته باشند. برای دفاع خارجی این کشور از اول به آمریکا وابسته است.- موریس
از سال 1986 هیچ ارتش پیاده در موریس وجود ندارد. هر گونه وظایف پلیسی، نظامی و امنیتی توسط این سه گروه انجام میشود: نیروی پلیس ملی برای اجرای قانون داخلی، حفاظت ساحلی ملی برای نظارت دریایی و یک واحد حرکتی ویژه که یک واحد شبه نظامی است. تمام این نیروها توسط کمیسر پلیس هدایت میشوند. بخش امنیت موریس آموزش مربوط به مقابله با تروریسم را از آمریکا دریافت میکند در حالی که بخش حفاظت ساحلی به طور منظم توسط نیروی دریایی هندوستان آموزش میبیند.- میکرونزی
تا جنگ جهانی دوم، این جزایر در اقیانوس آرام تحت قانون ژاپن بودند. اما از زمان استقلال و بنیان گذاری آن، دولت فدرال میکرونزی تنها اجازه داشت که نیروی پلیس را تشکیل دهد. همانند جزایر مارشال، حفاظت از میکرونزی توسط کشور آمریکا انجام میشد. با اندازهی کوچک آن و کمبود دشمن خارجی، حفظ نیروی نظامی غیر عملی به نظر میرسید.- موناکو
پیشرفتها در تکنولوژی توپ خانهای در دوران قرن 17 ام موناکو را واقعاً بینیاز به دفاع کرد. با پیروی از این مسئله این کشور نیروی ارتش عمومی خود را از کار انداخت. اما موناکو هنوز 2 نیروی نظامی کوچک دارد، یکی از سلطنت و واحد قضایی حفاظت میکند و دیگری در امنیت دعواها و جنگهای داخلی کار میکند. هم چنین یک نیروی پلیس ملی وجود دارد تا به هر دوی این واحدها کمک کنند. فرانسه مسئول حفاظت نظامی موناکو است.- نائورو
کشور نائورو از امنیت داخلی با یک نیروی پلیس بزرگ و مجهز مراقبت میکند که تعداد زیادی مرد به عنوان نیروی رزرو شده دارد. این کشور جزیرهای هم چنین یک توافق غیر رسمی با کشور استرالیا برای حفاظت در مقابل تهدیدهای خارجی دارد.- پالائو
این کشور یک سیستم امنیتی مشابه با جزایر مارشال و میکرونزی دارد. آن یک نیروی پلیس کوچک و یک واحد نظارت دریایی دارد و برای امنیت خود به کشور آمریکا وابسته است.- پاناما
بعد از اینکه کشور آمریکا برای از میان برداشتن دیکتاتور نظامی مانوئل نورجیا به کشور پاناما حمله کرد، ارتش پاناما در سال 1990 برانداخته شد. این کشور از آن زمان بیشتر سیستم امنیتی خود را روی کنترل موضوعات خانگی و داخلی متمرکز کرده است. کشور پاناما یک پلیس ملی، سرویس مرزی ملی، سرویس حفاظت بنگاهی و سرویس هوایی دریایی ملی دارد که همگی با هم دیگر با نشان نیروهای عمومی پانامایی شناخته میشوند. هر کدام از این واحدها تواناییهای جنگاوری را محدود کردهاند.- سنت لوسیا
امنیت داخلی این کشور بر عهده نیروی سلطنتی سنت لوسیا، واحد خدماتی ویژه و حفاظت ساحلی است که در میان آنها دو تای آخری به عنوان نیروهای شبه نظامی تلقی میشوند. دفاع خارجی توسط سیستم امنیتی منطقهای انجام میشود.- سنت وینسن و گرنادین
این کشور برای دفاع خودش به سیستم امنیتی منطقهای وابسته است. اما برای امنیت خانگی نیروی پلیس سلطنتی سنت وینست و گرنادین و واحد خدمات ویژه و حفاظت ساحلی نیروی شبه نظامی توسط این کشور به صف درآمدهاند. بیشتر فرماندهان حفاظت ساحلی، افسران سابق نیروی دریایی انگلستان بودهاند.- ساموا
همانند پالائو و جزایر مارشال، کشور ساموا نیز یک نیروی پلیس کوچک و واحد نظارت دریایی برای امنیت داخلی و خانگی و حفاظت مرزی دارد. طبق پیمان دوستی، دفاع از سامواییها بر عهدهی نیو زیلند است.- سان مارینو
کشور سان مارینو یک نیروی نظامی بسیار کوچک دارد که بیشتر آن در اصل تشریفاتی است. آن هم چنین یک نیروی پلیس کوچک اما مجهز دارد. نیروی نظامی در امنیت داخلی و خانگی و اجرای قانون به پلیس کمک میکند. این کشور بسیار کوچک در کل برای دفاع ملی خود به کشور ایتالیا وابسته است.- جزایر سلیمان
جزایر سلیمان نیروی شبه نظامی خودش را داشت که در طول اختلافات قومی بین مردم گوالز و مالاتیان در این کشور بین سالهای 1998 تا 2003 از هم پاشید. قانون و دستور به کمک مأموریت مشترک توسط کشورهای استرالیا، نیو زیلند و جزایر اقیانوس آرام (نظیر فیجی، پاپوآ گینه نو، تونگا، واوانتو، تووالو، ساموا، پالائو، نیوئه، نائارو، کیری باتی، میکرونزی، جزایر کوک و جزایر مارشال) احیا شد. این مأموریت به نام مأموریت کمک منطقهای به جزایر سلیمان (RAMSI) نام گرفت. امروز، امنیت داخلی توسط نیروی پلیس بزرگ و واحد نظارت دریایی کنترل میشود. دفاع در مقابل تهدیدهای خارجی نیز بر عهده RAMSI است.- تووالو
از زمان بنیان گذاری تووالو، این کشور هرگز یک نیروی نظامی نداشته است. آن فقط یک پلیس مجهز ولی کوچک و واحد نظارت دریایی برای امنیت داخلی و خانگی دارد. این کشور به همکاریهای غیر رسمی با دیگر کشورهای اقیانوس آرام برای مبارزه علیه تهدیدهای خارجی (اگر داشته باشد) وابسته است.- واوانتو
با وجود اینکه این کشور هرگز یک نیروی نظامی مناسبی نداشته است اما نیروی پلیس واوانتو شامل یک واحد شبه نظامی مجهز به نام نیروی حرکتی واوانتو است. این کشور هم چنین به دیگر کشورهای اقیانوس آرام برای مقابله با تهدیدهای خارجی وابسته است.- شهر واتیکان
دو واحد نظامی در کوچکترین کشور دنیا به نام حفاظت پالانتین و حفاظت نوبل توسط واتیکان در سال 1970 از کار بر کنار و منسوخ شدند. از آن پس پاپی گارد سوییس و سپاه ژاندارمری، مسئولیت امنیت داخلی را بر عهده داشته است. چون واتیکان یک دولت بیطرف است هیچ پیمان دفاعی با ایتالیا ندارد. اما به طور غیر رسمی توسط نیروی نظامی ایتالیایی حفاظت میشود.نیروی امنیتی محدود این کشورها به منظور مقابله در جنگ به کار نمیرود. اهداف آنها در اصل شامل اجرای قانون، حفاظت مرزی و توقف فعالیتهای غیر قانونی مثل قاچاق دارو است. انگیزهی هزینه کردن بر منابع نظامی در کشورهای دیگر در دنیای امروز به طور گسترده توسط سیاست، اقتصاد، امنیت و ترس دائمی از ناپایداری ایجاد میشود. از طرف دیگر تخمین زده شده است که با قطع نصف هزینههایی که توسط نیروهای ارتش دنیا خرج میشوند پولی که پس انداز میشود نه تنها برای توقف تغییرات آب و هوایی بلکه برای از بین بردن فقر در دنیا نیز کافی است. با چنین منفعتهایی، این اتفاق یک چیز خوب برای کشورها است که به طور واقع بینانه در مورد پیروی از همسایههایی که در بالا ذکر شد، نیز فکر کنند.
/ج