ديابتى ها پياده روى كنند.
در بيمارى ديابت ميزان قند (گلوكز) خون بيشتر از حالت طبيعى است. اين پديده هيپرگليسمى (به معناى بالا بودن ميزان گلوكز در خون) نام دارد. گلوكز نه تنها براى بدن مضر نيست، بلكه در حقيقت مهم ترين و اصلى ترين سوخت مورد نياز بدن است.
اما اگر ميزان گلوكز در خون براى مدت طولانى بيشتر از حد طبيعى باقى بماند احتمال بروز آسيب به بافت ها و اندام هاى بدن وجود داشته و خطر بروز عوارضى مانند حمله قلبى، سكته، نارسايى كليوى، نابينايى، بروز ناهنجارى و زخم هاى مزمن در پا و. . . افزايش پيدا مى كند.
بروز اين قبيل عوارض در بيمارى ديابت در صورت انجام مراقبت هاى لازم، پيروى از دستورات پزشك و نگه داشتن ميزان قند خون در حد طبيعى و يا نزديك به آن قابل پيشگيرى است.
عليرضا مهدوى، كارشناس مسوول برنامه كشورى ديابت، با اشاره به ميزان قند خون در افراد ديابتى گفت: تشخيص ديابت با انجام آزمايش در دو نوبت و در دو روز مختلف و ناشتا صورت مى گيرد. در صورتى كه ميزان قند ثبت شده در آزمايش بالاتر از ۱۲۶ميلى گرم در دسى ليتر باشد، فرد به ديابت مبتلا است.
دكتر مهدوى با بيان اين كه ديابت در دو نوع ۱ و۲ وجود دارد و هر نوع از ديابت علايم مخصوص به خود را دارد، گفت: ديابت نوع ۱ بيشتر در سنين كودكى و نوجوانى بوجود مى آيد كه با علايم پرنوشى، پرخورى، پرادرارى و كاهش وزن همراه است. اين علايم سريع ظاهر و معمولا به سرعت هم تشخيص داده مى شوند.
وى همچنين در توضيح ديابت نوع ۲ نيز گفت: اين نوع ديابت در سنين بالاى ۳۰ سال ايجاد مى شود و برخلاف نوع ۱ علامت خاصى از خود بروز نمى دهد. اغلب افراد با انجام يك آزمايش به صورت اتفاقى متوجه وجود اين بيمارى مى شوند. ديابت نوع ۲ بيشتر در افراد چاق، افراد داراى فشار خون و چربى خون بالا همچنين افرادى كه در بستگان درجه يك خود سابقه ديابت داشته اند، مشاهده مى شود. زنان با سابقه مرده زايى و سقط جنين يا به دنيا آوردن نوزاد بالاى ۴ كيلو نيز در معرض خطر ابتلا به ديابت نوع ۲ قرار دارند.
كارشناس مسوول برنامه كشورى ديابت گفت: ديابت نوع ۲ كه با افزايش وزن همراه است پس از چندين سال مقاومت به انسولين به وجود مى آيد كه ممكن است باعث لاغرى افراد شود. تقريبا وزن نيمى از بيماران ديابتى نوع ۲ در صورت انجام حركات ورزشى و استفاده از رژيم غذايى مناسب و كم كالرى به حد طبيعى مى رسد. به طور كلى فعاليت هاى ورزشى مناسب و همچنين رژيم غذايى مطلوب نه تنها ديابت را كنترل مى كند بلكه از ايجاد عوارض آن جلوگيرى مى شود.
وى گفت: ورزش در بيماران ديابتى سبب مى شود كه سلول ها به انسولين حساس شوند و در نتيجه ميزان قند خون كاهش يابد.
وى ادامه داد: با توجه به اين كه در ديابت نوع ۱ با كاهش وزن روبرو هستيم، ورزش در اين گروه بايد با تجويز پزشك و انجام آموزش هاى لازم صورت گيرد. به عنوان مثال، در افرادى كه ميزان قند خون از ۲۵۰ ميلى گرم بالاتر است، ورزش توصيه نمى شود. اين در حالى است كه در موارد داراى قند خون پايين تر با رعايت دستورات احتياطى در مورد كاهش قند خون مجاز به انجام فعاليت هاى ورزشى هستند.
دكتر مهدوى افزود: پياده روى در هر شرايطى براى همه افراد ديابتى توصيه مى شود كه با توجه به وضعيت شخص از ده دقيقه در روز شروع و به تدريج تا ۴۵ دقيقه در روز افزايش مى يابد.
كارشناس مسوول برنامه كشورى ديابت در ادامه افزود: در تجويز انسولين مواردى مانند جنس و سن بيمار، ميزان قند خون، وضعيت تحرك و وضعيت جسمانى در نظر گرفته مى شود. برخى افراد در روز نياز به يك نوبت تزريق انسولين دارند و در برخى ديگر ۴ نوبت و حتى بيشتر تجويز مى شود. به طور كلى ميزان مصرف انسولين با توجه به وضعيت بيمار و با نظر پزشك معالج تجويز مى شود.
دكتر مهدوى خاطرنشان كرد: افرادى كه انسولين يا بعضى قرص هاى كاهنده قند خون استفاده مى كنند اگر يك وعده غذايى را از دست بدهند و يا به برخى بيمارى ها دچار شوند ممكن است قند خون شان افت پيدا كند. كاهش قند خون وضعيت خطرناكى است و احتياج به مراقبت و توجه ويژه دارد.
وى ادامه داد: بيماران ديابتى معمولا خود علايم كاهش قند خون را احساس مى كنند. در اين شرايط استفاده از يك ماده غذايى شيرين و يا كربوهيدرات دار توصيه مى شود.
دكتر مهدوى درباره بهداشت پا در بيماران ديابتى گفت: علاوه بر بهداشت عمومى پاها، دستورات تخصصى مربوط به بيمارى ارايه مى شود. ناخن پاها را به صورت صاف بگيرند به طورى كه گوشه هاى ناخن ها در گوشت فرو نرود وايجاد زخم نكند. كفش راحت و با پنجه پهن بپوشند. زيرا در صورت ايجاد زخم، كنترل آن مشكل مى شود.
به اين ترتيب با توجه به اين كه گاهى بيماران متوجه ايجاد زخم در پا نمى شوند بهتر است در زمستان از جوراب هاى پشمى استفاده كنند.
وى با اشاره به اين كه عدم درمان زخم پاى ديابتى ممكن است به از دست دادن پاى بيمار منجر شود، گفت: بهتر است، هر روز پاى فرد ديابتى به خصوص كف پا و انگشتان مورد بررسى قرار گيرد. به طور كلى مهم ترين مورد در مراقبت از پاى ديابتى، كنترل قند خون است.
دكتر مهدوى درباره مشكلات چشمى در افراد مبتلا به ديابت گفت: در اثر افزايش خون در رگ هاى شبكيه چشم، اين رگ ها حالت غير طبيعى پيدا كرده و باعث اختلال در ديد مى شوند.
وى با بيان اين كه ديابت شايع ترين علت نابينايى در كشورهاى غربى است، گفت: چشم بيماران ديابتى حداقل هر سال يك بار بايد كنترل شود. اما به طور كلى بهترين روش كنترل سلامت چشم در بيماران ديابتى نيز كنترل قند خون است.
اما اگر ميزان گلوكز در خون براى مدت طولانى بيشتر از حد طبيعى باقى بماند احتمال بروز آسيب به بافت ها و اندام هاى بدن وجود داشته و خطر بروز عوارضى مانند حمله قلبى، سكته، نارسايى كليوى، نابينايى، بروز ناهنجارى و زخم هاى مزمن در پا و. . . افزايش پيدا مى كند.
بروز اين قبيل عوارض در بيمارى ديابت در صورت انجام مراقبت هاى لازم، پيروى از دستورات پزشك و نگه داشتن ميزان قند خون در حد طبيعى و يا نزديك به آن قابل پيشگيرى است.
عليرضا مهدوى، كارشناس مسوول برنامه كشورى ديابت، با اشاره به ميزان قند خون در افراد ديابتى گفت: تشخيص ديابت با انجام آزمايش در دو نوبت و در دو روز مختلف و ناشتا صورت مى گيرد. در صورتى كه ميزان قند ثبت شده در آزمايش بالاتر از ۱۲۶ميلى گرم در دسى ليتر باشد، فرد به ديابت مبتلا است.
دكتر مهدوى با بيان اين كه ديابت در دو نوع ۱ و۲ وجود دارد و هر نوع از ديابت علايم مخصوص به خود را دارد، گفت: ديابت نوع ۱ بيشتر در سنين كودكى و نوجوانى بوجود مى آيد كه با علايم پرنوشى، پرخورى، پرادرارى و كاهش وزن همراه است. اين علايم سريع ظاهر و معمولا به سرعت هم تشخيص داده مى شوند.
وى همچنين در توضيح ديابت نوع ۲ نيز گفت: اين نوع ديابت در سنين بالاى ۳۰ سال ايجاد مى شود و برخلاف نوع ۱ علامت خاصى از خود بروز نمى دهد. اغلب افراد با انجام يك آزمايش به صورت اتفاقى متوجه وجود اين بيمارى مى شوند. ديابت نوع ۲ بيشتر در افراد چاق، افراد داراى فشار خون و چربى خون بالا همچنين افرادى كه در بستگان درجه يك خود سابقه ديابت داشته اند، مشاهده مى شود. زنان با سابقه مرده زايى و سقط جنين يا به دنيا آوردن نوزاد بالاى ۴ كيلو نيز در معرض خطر ابتلا به ديابت نوع ۲ قرار دارند.
كارشناس مسوول برنامه كشورى ديابت گفت: ديابت نوع ۲ كه با افزايش وزن همراه است پس از چندين سال مقاومت به انسولين به وجود مى آيد كه ممكن است باعث لاغرى افراد شود. تقريبا وزن نيمى از بيماران ديابتى نوع ۲ در صورت انجام حركات ورزشى و استفاده از رژيم غذايى مناسب و كم كالرى به حد طبيعى مى رسد. به طور كلى فعاليت هاى ورزشى مناسب و همچنين رژيم غذايى مطلوب نه تنها ديابت را كنترل مى كند بلكه از ايجاد عوارض آن جلوگيرى مى شود.
وى گفت: ورزش در بيماران ديابتى سبب مى شود كه سلول ها به انسولين حساس شوند و در نتيجه ميزان قند خون كاهش يابد.
وى ادامه داد: با توجه به اين كه در ديابت نوع ۱ با كاهش وزن روبرو هستيم، ورزش در اين گروه بايد با تجويز پزشك و انجام آموزش هاى لازم صورت گيرد. به عنوان مثال، در افرادى كه ميزان قند خون از ۲۵۰ ميلى گرم بالاتر است، ورزش توصيه نمى شود. اين در حالى است كه در موارد داراى قند خون پايين تر با رعايت دستورات احتياطى در مورد كاهش قند خون مجاز به انجام فعاليت هاى ورزشى هستند.
دكتر مهدوى افزود: پياده روى در هر شرايطى براى همه افراد ديابتى توصيه مى شود كه با توجه به وضعيت شخص از ده دقيقه در روز شروع و به تدريج تا ۴۵ دقيقه در روز افزايش مى يابد.
كارشناس مسوول برنامه كشورى ديابت در ادامه افزود: در تجويز انسولين مواردى مانند جنس و سن بيمار، ميزان قند خون، وضعيت تحرك و وضعيت جسمانى در نظر گرفته مى شود. برخى افراد در روز نياز به يك نوبت تزريق انسولين دارند و در برخى ديگر ۴ نوبت و حتى بيشتر تجويز مى شود. به طور كلى ميزان مصرف انسولين با توجه به وضعيت بيمار و با نظر پزشك معالج تجويز مى شود.
دكتر مهدوى خاطرنشان كرد: افرادى كه انسولين يا بعضى قرص هاى كاهنده قند خون استفاده مى كنند اگر يك وعده غذايى را از دست بدهند و يا به برخى بيمارى ها دچار شوند ممكن است قند خون شان افت پيدا كند. كاهش قند خون وضعيت خطرناكى است و احتياج به مراقبت و توجه ويژه دارد.
وى ادامه داد: بيماران ديابتى معمولا خود علايم كاهش قند خون را احساس مى كنند. در اين شرايط استفاده از يك ماده غذايى شيرين و يا كربوهيدرات دار توصيه مى شود.
دكتر مهدوى درباره بهداشت پا در بيماران ديابتى گفت: علاوه بر بهداشت عمومى پاها، دستورات تخصصى مربوط به بيمارى ارايه مى شود. ناخن پاها را به صورت صاف بگيرند به طورى كه گوشه هاى ناخن ها در گوشت فرو نرود وايجاد زخم نكند. كفش راحت و با پنجه پهن بپوشند. زيرا در صورت ايجاد زخم، كنترل آن مشكل مى شود.
به اين ترتيب با توجه به اين كه گاهى بيماران متوجه ايجاد زخم در پا نمى شوند بهتر است در زمستان از جوراب هاى پشمى استفاده كنند.
وى با اشاره به اين كه عدم درمان زخم پاى ديابتى ممكن است به از دست دادن پاى بيمار منجر شود، گفت: بهتر است، هر روز پاى فرد ديابتى به خصوص كف پا و انگشتان مورد بررسى قرار گيرد. به طور كلى مهم ترين مورد در مراقبت از پاى ديابتى، كنترل قند خون است.
دكتر مهدوى درباره مشكلات چشمى در افراد مبتلا به ديابت گفت: در اثر افزايش خون در رگ هاى شبكيه چشم، اين رگ ها حالت غير طبيعى پيدا كرده و باعث اختلال در ديد مى شوند.
وى با بيان اين كه ديابت شايع ترين علت نابينايى در كشورهاى غربى است، گفت: چشم بيماران ديابتى حداقل هر سال يك بار بايد كنترل شود. اما به طور كلى بهترين روش كنترل سلامت چشم در بيماران ديابتى نيز كنترل قند خون است.
.jpg "5 ابزار ضروری برای زنده ماندن در صعودهای زمستانی")
