مشارطه، مراقبه و محاسبه
امام خميني رحمه الله عليه:
از اموري كه لازم است از براي مجاهد، مشارطه و مراقبه و محاسبه است.
«مشارطه» آن است كه در اول روز مثلاً با خود شرط كند كه امروز بر خلاف فرموده خداوند تبارك و تعالي رفتار نكند. و اين مطلب را تصميم بگيرد. و معلوم است كه يك روز خلاف نكردن، امري است خيلي سهل، انسان مي تواند به آساني از عهده برآيد. تو عازم شو و شرط كن و تجربه نما ببين چقدر سهل است. ممكن است شيطان و جنود آن ملعون بر تو اين امر را بزرگ نمايش دهند، ولي اين از تلبيسات آن ملعون است؛ او را از روي واقع و قلب لعن كن، و اوهام باطله را از قلب بيرون كن، و يك روز تجربه كن، آن وقت تصديق خواهي كرد.
و پس از اين مشارطه، بايد وارد «مراقبه» شوي و آن چنان است كه در تمام مدت شرط، متوجه عمل به آن باشي؛ و خود را ملزم بداني به عمل كردن به آن؛ و اگر خداي نخواسته در دلت افتاد كه امري را مرتكب شوي كه خلاف فرموده خداست، بدان كه اين از شيطان و جنود او است كه ميخواهند تو را از شرطي كه كردي باز دارند. به آنها لعنت كن و از شر آنها به خداوند پناه ببر؛ و آن خيال باطل را از دل بيرون نما و به شيطان بگو كه من يك امروز با خود شرط كردم كه خلاف فرمان خداوند تعالي نكنم، ولي نعمت من سال‌هاي دراز است به من نعمت داده، صحت و سلامت و امنيت مرحمت فرموده و مرحمت‌هايي كرده كه اگر تا ابد خدمت او كنم از عهده يكي از آنها بر نمي آيم، سزاوار نيست يك شرط جزئي را وفا نكنم. اميد است ان شاء الله شيطان طرد شود و منصرف گردد و جنود رحمان غالب آيد.
و اين مراقبه با هيچ يك از كارهاي تو از قبيل كسب و سفر و تحصيل و غيرها منافات ندارد.
و به همين حال باشي تا شب كه موقع «محاسبه» است، و آن عبارت است از اينكه حساب نفس را بكشي در اين شرطي كه با خداي خود كردي كه آيا به جا آورد ]ي[؟ و با ولي نعمت خود در اين معامله جزئي خيانت نكردي؟
اگر درست وفا كردي، شكر خدا كن در اين توفيق و بدان كه يك قدم پيش رفتي و مورد نظر الهي شدي؛ و خداوند ان شاء الله تو را راهنمايي مي كند در پيشرفت امور دنيا و آخرت، و كار، فردا آسانتر خواهد شد. چندي به اين عمل مواظبت كن، اميد است ملكه گردد از براي تو، به طوريكه از براي تو كارخيلي سهل و آسان شود؛ بلكه آن وقت لذت مي بري از اطاعت فرمان خدا و از ترك معاصي در همين عالم، با اينكه اينجا عالم جزا نيست لذت مي برد و جزاي الهي اثر مي كند و تو را ملتذّ مي نمايد.
و بدان كه خداي تبارك و تعالي تكليف شاق بر تو نكرده و چيزي كه از عهده تو خارج است و در خور طاقت تو نيست بر تو تحميل نفرموده، لكن شيطان و لشكر او كار را بر تو مشكل جلوه مي دهند، و اگر خداي نخواسته در وقت محاسبه ديدي سستي و فتوري شده در شرطي كه كردي، از خداي تعالي معذرت بخواه و بنا بگذار كه فردا مردانه به عمل شرط قيام كني، و به اين حال باشي تا خداي تعالي ابواب توفيق و سعادت را بر روي تو باز كند و تو را به اين صراط مستقيم انسانيت برساند.
منبع: چهل حديث
تصاوير زيبا و مرتبط با اين مقاله
از اموري كه لازم است از براي مجاهد، مشارطه و مراقبه و محاسبه است.
«مشارطه» آن است كه در اول روز مثلاً با خود شرط كند كه امروز بر خلاف فرموده خداوند تبارك و تعالي رفتار نكند. و اين مطلب را تصميم بگيرد. و معلوم است كه يك روز خلاف نكردن، امري است خيلي سهل، انسان مي تواند به آساني از عهده برآيد. تو عازم شو و شرط كن و تجربه نما ببين چقدر سهل است. ممكن است شيطان و جنود آن ملعون بر تو اين امر را بزرگ نمايش دهند، ولي اين از تلبيسات آن ملعون است؛ او را از روي واقع و قلب لعن كن، و اوهام باطله را از قلب بيرون كن، و يك روز تجربه كن، آن وقت تصديق خواهي كرد.
و پس از اين مشارطه، بايد وارد «مراقبه» شوي و آن چنان است كه در تمام مدت شرط، متوجه عمل به آن باشي؛ و خود را ملزم بداني به عمل كردن به آن؛ و اگر خداي نخواسته در دلت افتاد كه امري را مرتكب شوي كه خلاف فرموده خداست، بدان كه اين از شيطان و جنود او است كه ميخواهند تو را از شرطي كه كردي باز دارند. به آنها لعنت كن و از شر آنها به خداوند پناه ببر؛ و آن خيال باطل را از دل بيرون نما و به شيطان بگو كه من يك امروز با خود شرط كردم كه خلاف فرمان خداوند تعالي نكنم، ولي نعمت من سال‌هاي دراز است به من نعمت داده، صحت و سلامت و امنيت مرحمت فرموده و مرحمت‌هايي كرده كه اگر تا ابد خدمت او كنم از عهده يكي از آنها بر نمي آيم، سزاوار نيست يك شرط جزئي را وفا نكنم. اميد است ان شاء الله شيطان طرد شود و منصرف گردد و جنود رحمان غالب آيد.
و اين مراقبه با هيچ يك از كارهاي تو از قبيل كسب و سفر و تحصيل و غيرها منافات ندارد.
و به همين حال باشي تا شب كه موقع «محاسبه» است، و آن عبارت است از اينكه حساب نفس را بكشي در اين شرطي كه با خداي خود كردي كه آيا به جا آورد ]ي[؟ و با ولي نعمت خود در اين معامله جزئي خيانت نكردي؟
اگر درست وفا كردي، شكر خدا كن در اين توفيق و بدان كه يك قدم پيش رفتي و مورد نظر الهي شدي؛ و خداوند ان شاء الله تو را راهنمايي مي كند در پيشرفت امور دنيا و آخرت، و كار، فردا آسانتر خواهد شد. چندي به اين عمل مواظبت كن، اميد است ملكه گردد از براي تو، به طوريكه از براي تو كارخيلي سهل و آسان شود؛ بلكه آن وقت لذت مي بري از اطاعت فرمان خدا و از ترك معاصي در همين عالم، با اينكه اينجا عالم جزا نيست لذت مي برد و جزاي الهي اثر مي كند و تو را ملتذّ مي نمايد.
و بدان كه خداي تبارك و تعالي تكليف شاق بر تو نكرده و چيزي كه از عهده تو خارج است و در خور طاقت تو نيست بر تو تحميل نفرموده، لكن شيطان و لشكر او كار را بر تو مشكل جلوه مي دهند، و اگر خداي نخواسته در وقت محاسبه ديدي سستي و فتوري شده در شرطي كه كردي، از خداي تعالي معذرت بخواه و بنا بگذار كه فردا مردانه به عمل شرط قيام كني، و به اين حال باشي تا خداي تعالي ابواب توفيق و سعادت را بر روي تو باز كند و تو را به اين صراط مستقيم انسانيت برساند.
منبع: چهل حديث
تصاوير زيبا و مرتبط با اين مقاله
