تشکیل خانواده در روایات
اسلام به تشکیل خانواده بسیار اهمیت می دهد و آن را امری مقدس می شمارد و در احادیث، بهترین بنا معرفی شده است: امام محمد باقر علیه السلام از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل کرده که فرمود: بنایی در اسلام برپا نشده که نزد خدا محبوب تر از ازدواج باشد (وسائل الشیعه، ج 20، ص 15)امام صادق علیه السلام از رسول نقل کرده که فرمود: نزد خدا چیزی محبوب تر از خانه ای نیست که با ازدواج آباد گردد. هم چنین نزد خدا چیزی مبغوض تر از این نیست که با طلاق خانه ای ویران گردد(وسائل الشیعه، ج 20، ص 16)
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: ازدواج سنت من است و هرکس از آن روی گرداند، از امت من نیست. (بحارالأنوار، ج 103، ص 220)اسلام، ازدواج را عمل حیوانی نمی داند و پیروانش را به رهبانیت و ترک ازدواج دعوت نمی کند، بلکه برعکس، آن را وسیله ای برای تزکیه و تهذیب نفس، ترک گناه و تقرب به سوی خدا می داند. امام صادق علیه السلام فرمود: دو رکعت نماز که شخص همسردار بخواند، بهتر از هفتاد رکعت نمازشخص ازدواج نکرده است الکافی ج5 ص328
پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: دو رکعت نماز شخص ازدواج کرده افضل است از عبادت مرد ازدواج نکرده که شب ها برای نماز به پا می خیزد و روزها را روزه بدارد. وسائل الشیعه، ج20 ص 19
امام صادق علیه السلام از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل کرده که فرمود: بدترین مردگان شما کسانی اند که بدون ازدواج بمیرند. الکافی ج5 ص329
منافع ازدواج
ازدواج و تشکیل خانواده از نظر اسلام، امری است ارزش مند و منافع فراوانی را دربر دارد که به برخی اشاره می شود:1- وسیله انس و محبت
انسان در این زندگی پرآشوب، نیاز به سکونت و آرامش و محبت دارد. به شخصی نیازمند است که محرم اسرار و خیرخواه و دل سوز و حامی اش باشد، تا با او انس بگیرد و از محبت ها، کمک ها و حمایتهای مخلصانه اش بهره مند گردد. به فردی نیازمند است که شریک زندگی اش باشد. در سلامت و بیماری، عزت و ذلت، خوشی و ناخوشی، فقر و غنا، رفاه و تنگ دستی و در همه احوال، به او وفادار و مهربان و دلسوز باشد. در تأمین این نیاز چه کسی بهتر از همسر و چه جایی مناسب تر از کانون خانواده است.خداوند متعال در قرآن می فرماید: «و از نشانه های خداست که برای شما از جنس خودتان همسرانی بیافرید، تا به سویشان آرامش بیابید و در میان شما محبت و دل سوزی قرار داد. در این کارِخدا نشانه هایی است برای کسانی که اهل تفکر هستند». روم/21
2- وسیله ای برای پاک دامنی و مصونیت از گناه
انسان طبعاً نیاز به عمل جنسی و ارضای غریزه جنسی دارد. اگر از طریق مشروع ارضا نشد، کنترل آن بسیار دشوار است و انسان را به انحراف و گناه می کشد. بنابراین، ازدواج بهترین و سالم ترین وسیله برای ارضای غریزه جنسی و مصونیت از انحراف است. رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: هر که دوست دارد خدا را پاک و پاکیزه ملاقات نماید باید ازدواج کند. وسائل الشیعه، ج20، ص 18حضرت صادق علیه السلام از رسول خدا نقل کرده که فرمود: هر که ازدواج کند، نصف دینش را حفظ کرده است. وسائل الشیعه، ج20، ص 17
3- وسیله ای برای سلامت جسم و روان
عمل جنسی و ارضای غریزه، نیازی طبیعی است که موجب سلامت جسم و اعصاب خواهد بود و کنترل و سرکوب کردن آن، اعصاب را فرسوده و از حال اعتدال خارج می سازد. منشأ بسیاری از بیماری های روانی، از قبیل افسردگی، یأس، اضطراب، ترس، بدبینی، پوچ پنداری، بی اعتمادی و عصبانیت، می تواند سرکوب کردن غریزه جنسی باشد. بنابراین، ازدواج به موقع و ارضای غریزه جنسی از طریق مشروع را می توان یکی از عوامل سلامت جسم و اعصاب دانست.رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: مردان و زنان بی همسر را به همسری یک دیگر درآورید، تا خدا اخلاقشان را نیکو گرداند و در رزق آنان گشایش دهد و بر مروتشان بیفزاید. بحارالأنوار، ج 103، ص122
4- کمک به سلامت محیط اجتماعی
اگر افراد در آغاز جوانی ازدواج کنند به زندگی خانوادگی وابسته و دلگرم می شوند واز ولگردی و بسیاری از مفاسد اخلاقی مصون می مانند. در نتیجه، از تعداد تجاوزها با عنف، اغفال دختران و زنان، زنا، لواط، استمنا، حتی اعتیاد، قتل و جنایت و سرقت کاسته می شود. ازدواج به موقع در سلامت و امنیت محیط تأثیر فراوانی دارد. از همین رو، اسلام به اولیا و مربیان توصیه می کند که وسیله ازدواج کسانی را که ازدواج نکرده اند، فراهم سازند.قرآن می فرماید: «افراد بی همسر، بندگان و کنیزان صالح خود را به همسری هم دیگر درآورید، چنان چه تهی دست باشند، خدا به فضل خود بی نیازشان می کند و خدا توسعه دهنده و دانا است». نور/32
5- تولید و تکثیر نسل
اسلام به تولید فرزند و تکثیر نسل عنایت دارد و آن را یکی از اهداف مهم ازدواج می شمارد. امام محمد باقر علیه السلام از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل کرده که فرمود: چه مانع دارد که مؤمن ازدواج کند، شاید خدا فرزندی به او عطا کند که زمین را با گوینده کلمه لا اله الا اللَّه سنگین نماید. وسائل الشیعه، ج 20، ص 14منبع : حوزه نت