معرفی کتاب «مدیریت حجاب در جمهوری اسلامی»

نشر آرما در قالب مجموعه کتاب‌های سیاست‌گذاری فرهنگی در ایران کتابی با عنوان « مدیریت حجاب در جمهوری اسلامی» را با موضوع بازخوانی سیاست‌ها و اقدامات جمهوری اسلامی ایران درباره بی‌حجابی و بدحجابی به قلم سینا کلهر منتشر کرده است.

کلهر که دارای مدرک دکتری جامعه‌شناسی فرهنگی و مدیرکل فرهنگی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی است، در این کتاب تلاش کرده است تا نگاهی به تاریخچه تغییر و تحولات در موضوع مدیریت حجاب در انقلاب اسلامی از ابعاد گوناگون داشته باشد و در بستری عقلانی و معطوف به واقعیت‌های اجتماعی در این زمینه به اظهار نظر بپردازد.

نویسنده در این زمینه در مقدمه کتاب آورده است: اهمیت توجه به تاریخ مدیریت حجاب از ضرورت پاسخ گفتن به این سوال ناشی می‌شود که اکنون بهترین تصمیم در خصوص حجاب چیست؟ برای پاسخ دادن به این پرسش لاجرم باید دانست که در خصوص این موضوع در تاریخ جمهوری اسلامی  چه تصمیاتی گرفته شده است و اگر ممکن باشد مشخص شود که نتایج این تصمیمات چه بوده است.

در طول سال‌های پس از انقلاب اسلامی تحولات نظام ارزشی، سیاست‌گذاری و سیاست‌های مرتبط باحجاب را تحت تأثیر قرار داده است. این تأثیرات معطوف به نوع سیاست‌ها و روش‌های اجرای سیاست‌ها بوده و الگویی را نشان می‌دهد که در آن متناسب با کاهش نگرش‌های مثبت به مسأله حجاب در جامعه، نوع سیاست‌ها در جهت کاهش اقدامات کنترلی و تمرکز بر سیاست‌های اقناعی تغییر کرده است.

در واقع در نتیجۀ تحولات در نظام ارزشی جامعه امکان‌های عمل قدرت سیاسی محدود گردیده و این امر محدودیت‌های اساسی را پیش‌روی مقدورات کنش نظام‌های سیاسی ایجاد می‌کند که تأثیرات آن به‌صورت مشخصی در سیاست‌های اعمالی نظام سیاسی در حوزه‌های مختلف قابل مشاهده است.
 
مسأله اصلی کتاب حاضر، نشان‌دادن این تأثیرات در عرصه سیاست‌گذاری حجاب است. این کتاب می‌خواهد به این پرسش اساسی پاسخ دهد که الگوی حاکم بر تأثیرات تغییرات ارزشی جامعه ایران بر سیاست‌های حجاب در جمهوری اسلامی ایران چیست و جهت‌گیری‌های آتی آن چگونه خواهد بود.

این کتاب با نگاهی به اسناد سیاستی شامل سخنرانی‌های مقامات عالی جمهوری اسلامی، سیاست‌های مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی، قوانین مصوب مجلس و آئین نامه‌ها و بخش‌نامه‌های قوه قضاییه و دستگاه‌های اجرایی تدوین شده است و در کنار آن تلاش شده است با استفاده از داده‌های پیمایش‌های اجتماعی در این زمینه، تصویری از وضعیت حجاب در هر یک از دوره‌های هم زمان و یا پس از اتخاذ تصمیم مشخص درباره نحوه مدیریت، حجاب داده شود.

نویسنده در فصل نخست کتاب خود، به موضوع مطالبه عمومی برای رعایت حجاب شرعی وارد شده و در فصل دوم به واکاوی دوره سیاست تساهل غیررسمی و پنهان در برابر بدحجابی می­پردازد. موضوع پیدایش عفاف در کنار حجاب موضوع فصل سوم کتاب است و در فصل چهارم، نویسنده به دوره بازگشت به سیاست‌های دوره اول پرداخته است. موضوع وضعیت کلی جامعه درخصوص مدیریت حجاب درحال حاضر، موضوع فصل پنجم کتاب را دربرمی­گیرد و درفصل ششم، نویسنده به طرح­های مطرح درباره مدیریت حجاب می­ پردازد.

فصل پنجم از کتاب نیز به ارائه وضعیت کلی جامعه در خصوص مدیریت حجاب در حال حاضر پرداخته شده و در ادامه در فصل ششم به بررسی طرح‌های مطرح درباره مدیریت حجاب پرداخته شده است.