مشکلات صوتی چگونه بر کودک تأثیر می گذارد؟
برای برخی از کودکان به طور معمول خش گرفتگی صدا بخصوص در مراحل اولیه، مشکل زیادی ایجاد نمی کند. گذشته از مشکلات پزشکی مربوط، خش گرفتگی صوتی بیش از مشکلات دیگر آزار دهنده است. البته، این مشکل اثر طولانی مدتی بر قدرت و کیفیت صدای کودک می گذارد، و در صورت بدتر شدن، احتمال جراحی نیز وجود دارد. من کودکانی را می شناسم که دوازده سال مدرسه را با خش گرفتگی مختصری طی کرده اند. بیشتر آنها، نه بهبود یافته اند نه بدتر شده اند. این مشکل برای آنها و والدینشان مایه نگرانی نبوده است. این بویژه در زمانی صدق می کند که کودکی شبیه «جانی»، همیشه به همین شیوه صحبت می کند، هرچند برای دیگر کودکان خش گرفتگی صوتی تأثیرهای جدی تری دارد. خش گرفتگی صوتی همراه با اثرات طولانی مدت ذکر شده در گذشته، چنانچه بدون درمان رها شود، بر توانایی ارتباطی و مشارکت کارآمد کودکان در کلاس ضربه جدی وارد می کند. به همین خاطر، درمان صوتی باید در اغلب مدارس ارائه گردد. اینکه آیا مشکلات صوتی کودک عملکرد تحصیلی اش را تحت تأثیر قرار میدهد، ملاکی است برای تعیین لزوم استفاده از گفتار درمانی مدارس عمومی، اما برخی ویژگیهای فردی نیز در تعیین این رابطه وجود دارد. فراموش نکنید، در صورت راضی نبودن از نتایج توصیه های مدرسه، به عنوان والدین حق دارید، اعتراض کنید. بیمارستانها و متخصصان خصوصی اغلب دارای مزیت ارائه ابزارهایی با فناوری بالا می باشند که می توانند هنگام تکلم و ترسیم نمودار پیشرفت، از وسایلی بهره بگیرند که با اندازه گیری ویژگیهای معینی. از صدا به کودکتان بازخورد دهد. برنامه های رایانه ای که خصوصیات مشابهی را عرضه می کند نیز اغلب در مدارس پیدا می شود.درمان کودکی که مشکلات صوتی دارد
هنگامی که یک پلیپ یا گره صوتی پیدا شد، پزشک از یک گفتار درمانگر می خواهد حدود چند ماه بکوشد درمان و تغییر رفتارهایی را ارائه کند و ببیند از آهنگ رشد تومور کاسته می شود یا نه. چنانچه پیشرفت تومور کاهش نیافت، ممکن است برداشتن تومور مستلزم جراحی باشد و متعاقب جراحی، استراحت صوتی به معنای سکوت کامل (حتی بدون نجوا برای مدت یک هفته یا بیشتر، لازم است. پس از آنکه تارهای صوتی بهبود یافت، دوباره گفتار درمانی اهمیت می یابد، زیرا چنانچه کودک الگوی گذشته استفاده صوتی نابجا را ادامه دهد، مشکل عود می کند.سعی کنید با پیروی دقیق از توصیه های گفتار درمان، کودکتان را در تغییر عادتهای گفتاری اش یاری دهید. و منزل را آرام نگهدارید. مطمئن شوید کودکتان در معرض موزیک خیلی بلند یا صدای ماشین ظرف شویی قرار ندارد.اصلاح مشکل همراه گفتار درمانی، به جای تأکید صرف بر جراحی، اهمیت خاصی دارد: جراحی های مکرر برای تارهای صوتی، عوارضی وارد می آورند زیرا (با هر جراحی) یکی از لایه های پوسته جانبی جدا می شود. آثار زخم بافت حاصل از جراحی های مکرر، باعث آزردگی های بعدی شده، جراحی بیشتر را بی اثر می کند. با تغییر شیوه صحبت کردن کودک، می توان چرخه مخرب را شکست.درمان مشکلات صوتی ناشی از استفاده نابجای صوتی، بر تغییر رفتارهایی که بر تارهای صوتی فشار می آورند، متمرکز است. در کودکی شبیه جانی، که حساسیت دارد، رفتارهای نابجای صوتی باید به سرعت درمان شود. هر بار که «جانی» سرفه می کند، گلویش را صاف می کند یا عطسه می زند، باعث می شود تارهای صوتی به شیوه بسیار فشارزا به شدت به هم کوبیده شوند. اگر بخواهد با گلویش صدای ماشینی را در آورد یا در حین بازی تصاویر متحرک» فریاد بزند، وضع او بدتر می شود. مادرش باید فضای صحبت آرام را در خانه فراهم کند تا او مجبور نشود در خانه با خواهر و برادرانش داد و فریاد شدید داشته باشد.
چنانچه تغییرات ایجاد شده در برنامه معمول کودک، صوت را بیش از اندازه لازم افزایش ندهد، گفتار یا صوت درمانی، مؤثر است. درمان به کودک کمک می کند تا به شیوه ای صحبت کند که روی صدا کمتر فشار وارد کند.
البته، تغییر یا کنترل شیوه ای که یک نوجوان از صوتش استفاده می کند، کار آسانی نیست. بویژه پسران دوست دارند موقع بازی سروصداهای مختلفی در آورند و به صورت بارزی بیشتر مستعد استفاده صوتی نابجا هستند. در آوردن صدای ماشین، خرد شدن برگ گیاهان، بوق یا آژیر، صدای حیوانات و صداهای آهاهاهاها... حین بازی، زمانی که کودک در استخر شیرجه می زند، سوار غلتک می شود، یا بازی دزد و پلیس انجام می دهد، همگی شیوه های طبیعی بازی کردن بسیاری از کودکان هستند. اما برای برخی پرداختن به چنین بازیهای صداداری، ممکن است مشکل صوتی را بدتر کنند.
اغلب اوقات، کودکان از اینکه صداهایی را که در می آورند به اجبار قطع یا وارسی شود، ناخرسندند. برای کودکان خردسال، فکر کردن آگاهانه در مورد آنچه می گویند یا انجام می دهند، اگر غیر ممکن نباشد، بسیار دشوار است. ممکن است برای بچه ها در این موارد تمامی تذکرات و پاداشهای دنیا بی نتیجه باشند. والدین به من می گویند چنانچه در هر دفعه که این اتفاق می افتد کودکشان را متوقف نکنند، احساس گناه خواهند کرد. در عین حال، وقتی آنها این کار را انجام می دهند، احساسی شبیه شخص بدی دارند که سعی می کنند فرزندانشان را از تفریح باز دارند. راه حلهای ساده ای وجود ندارد و گاهی اوقات باید این مشکل به تأخیر افتد و از نظر پزشکی بررسی شود، تا زمانی که کودک به اندازه ای رشد کند که بفهمد چه انجام می دهد.
والدین چگونه می توانند به کودکی که دارای مشکل صوتی دارد، کمک کنند؟
اگر کودکتان هر یک از رفتارهای مشخصه مشکل صوتی را بیش از چند هفته نشان می دهد، باید پزشک او را معاینه کند. هر چند ترجیح بر آن است که یک پزشک گوش و حلق و بینی این کار را انجام دهد، اما در صورت دسترسی نداشتن به متخصص مزبور، مراجعه به یک پزشک عمومی یا پزشک اطفال نیز کفایت می کند. مهمترین گامی که باید بردارید این است که مطمئن شوید مشکل پزشکی جدی، علت تغییر صوت نیست. چنانچه پزشک مناسب تشخیص دهد، ممکن است کودک به گفتار درمانی ارجاع شود. زمانی که تشخیص صورت می گیرد، نکات زیر را مدنظر قرار دهید:• سعی کنید با پیروی دقیق از توصیه های گفتار درمان، کودکتان را در تغییر عادتهای گفتاری اش یاری دهید. و منزل را آرام نگهدارید. مطمئن شوید کودکتان در معرض موزیک خیلی بلند یا صدای ماشین ظرف شویی قرار ندارد.
• برای استراحت صوتی تجویز شده، به منظور نداشتن اثر نامناسب بر درمان کودک، ضروری است کودکتان به طور کلی هیچ صوتی در نیاورد. این بدان معناست که نخندد، گریه یا نجوا (پچ پچ) نکند، هر چند اغلب در این موارد کنترل کودک دشوار است.
• مطمئن شوید تمام حساسیتها، مشکلات تنفسی و سینوسی بررسی شده اند. از این رو، کودکتان در معرض سرفه، عطسه و صاف کردن مکرر گلو قرار ندارد.
• رادیو را در ماشین خاموش کنید تا کودکتان برای رساندن صدایش به شما، مجبور به فریاد زدن نشود.
• به کودکتان کمک کنید تا عادت کند به جای فریاد زدن دیگران از آن طرف اتاق یا از پایین پلکان، برای صحبت کردن با افراد، پیش آنها برود.
• هرچند مشکلات صوتی بر خلاف دیگر مشکلات گفتاری معمولا باعث مشکلات تحصیلی یا عقب ماندگی اجتماعی نمی شود؛ برای پیشگیری از عودهای آینده، وضعیت صوتی کودکتان را به دقت کنترل کنید.
منبع: مشکلات گفتاری، زبانی و شنیداری کودکان، پاتریسا هاماگوچی، نادر باقری،علی غنایی، چاپ اول، انتشارات آستان قدس رضوی، مشهد 1390
