تحلیل هرمنوتیکی تبارشناسی
نوعی هرمنوتیک را باور دارد که معتقد است نشانه ها به سادگی بر مدلولها دلالت ندارند؛ آنها تأویل های تو در تویی هستند که خود نیازمند تفسیر و تاویلند.
چهارشنبه، 1 آبان 1398
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
واکنش اولیه فوکو به روشهای پدیدارشناختی، تمایلش به رویکردهایی است که در تلاش اند تا بر معنا بخشی به سوژه - مفهوم اساسی پدیدارشناسی- فائق آیند. رویکرد ساختارگرایانه در واکنش به پدیدارشناسی، مفاهیم، معنا و سوژه را به یکباره با هم انکار می کند و معتقد است به جای همه اینها، قوانینی عینی مستقل از آدمی وجود دارند که همه کنش های انسانی را کنترل و مدیریت می کنند. این امر در حالی رخ میدهد که هرمنوتیک، معنا را مضمون محوری تفکر فلسفی به شمار می آورد و برای کشف ماهیت کنش های اجتماعی، آن را در عمق این کنش ها قرار میدهد. فوکو در واکنش اولیه به پدیدارشناسی به سوی این دو نوع تحلیل، یعنی تحلیل ساختارگرایانه و هرمنوتیکی روی آورد. اما نکته قابل توجه، تلقى فوکو از هرمنوتیک است.
یکی دیگر از دیدگاههای پرورش یافته در دامان فلسفهی قارهای، ساختارگرایی بود. ساختارگرایی با الهام از اندیشه کل گرایه گلی، معتقد بود معنای اجزاء در پرتو کل فهمیده می شوند و برای فهم اجزا باید ساختار کلی شامل آنها را شناخت. این رویکرد بر ویژگی های نظام مند پدیده ها و به ویژه، بر ارتباطهای مبان عناصر یک نظام تأکید می ورزد» (گال و همکاران، ۱۳۸۴، ترجمه نصر و همکاران). از این رو، تلاش می کند تا با محور قرار دادن ساختارها و نظامها، اجزای دیگر را در پرتو آنها توضیح دهد.
ساختارگرایی با مرکزیت ساختار، تلاش می کند تا با "سوژه" (subject) مستقل شناسا مخالفت کند و آن را محصول ساختارها و جزئی از آنها به شمار آورد. به سخن دیگر، در نگاه ساختارگرایی، سوژه به ساختارهای مختلف فروکاسته شده، در آنها مستحیل می گردد. دیدگاه فوکو درباره گفتمان و تاثیر آن بر دانش هاو روابط دانشی قدرتی زمان خویش، با نوعی ساختارگرایی همراه است که تلاش می کند با تحلیل گفتمان در مقام ساختار، نفش سوژه را کمرنگ سازد و تغییر و تحولات رخ داده را محصول جبری ساختار بداند. فوکو در ابتدای سخنرانی خود در کلژ دوفرانس در سال ۱۹۷۰ بیان می کند که دلم می خواست در می یافتم که در لحظه سخن گفتن، صدایی بی نام، مدتها پیش از من بلند شده است.» (فوکو، ۱۳۸۴، ترجمه پرهام، ص ۱۱). با این بیان، وی به انکار سوژه و صاحب سخن اشاره دارد، گویی که دیگر فوکویی در کار نباشد. در ادامه می گوید: «اگر چنین می شد، دیگر سرآغازی نمی توانست در کار باشد؛ و من، به جای آن که کسی باشم که گفتار از آن اوست، بیشتر، آن نقطه انقطاع کوچکی می شدم که در روال ایراد گفتار پیش آمده است.» (همان). وی معتقد است، نهاد اجتماعی تلاش می کند تا در نقش ساختاری قوی، گفتار را تحت قوانین خویش، مهار کند و نقش سوژه مستقل را در آن کمرنگ سازد. از این رو، از زبان نهاد اجتماعی به انسان می گوید: از آغازیدن نباید بترسی؛ همه ما از آن رو در اینجا هستیم که به تو نشان دهیم که گفتار در قالب نظم قوانین است؛ و ما دیری است که مراقب پیدایی اش هستیم (فوکو، ۱۳۸۴، ترجمه پرهام، ص ۱۳).
وی (ترجمه جهاندیده، ۱۳۸۱)نوعی هرمنوتیک را باور دارد که معتقد است نشانه ها به سادگی بر مدلولها دلالت ندارند؛ آنها تأویلهای تو در تویی هستند که خود نیازمند تفسیر و تاویلند. از نظر فوکو، حالت رویدادگی گفتار مانع از آن است که بتوانان را با قواعدی همچون وجود معانی از پیشی - باور مطرح در تحلیل منطقی یا هرمنوتیک - یا وظایفی انحصاری چون شناسایی جهان محدود کرد.
منبع: تبارشناسی و تعلیم و تربیت، نرگس سجادیه، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول، تهران، 1394
مقالات مرتبط
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
تازه های مقالات
شخصیت معنوى امام خمینی (رحمه الله)
سیره عملى امام خمینی در مسایل فردى، خانوادگى و اجتماعى
سیره عملى امام خمینی در مسایل اخلاقى و شرعى
دوستى و روابط دختر و پسر از دیدگاه برون دینى و درون دینى
توصیه های اخلاقی از میرزا جوادآقا ملکى تبریزى (رحمه الله)
توصیه هایى اخلاقی از حضرت امام خمینى (رحمه الله)
توصیه هایى اخلاقی از آیت الله شهید دستغیب (رحمه الله)
توصیه هایى اخلاقی از آیت الله حسن زاده آملى (رحمه الله)
توصیه های اخلاقی از آیت الله تألّهى همدانى (رحمه الله)
توصیه هایى اخلاقی از آیت الله بهاءالدینى (رحمه الله)
بیشترین بازدید هفته
آیا استحمام در زمان آبله مرغان خطرناک است؟
نماز استغاثه امام زمان (عج) را چگونه بخوانیم؟
دعا برای ختم به خیر شدن امور و گشایش مسائل
اسامی پسرانه زیبا و باکلاس
نحوه خواندن نماز والدین
زنگ اشغال برای برخی تماس گیرندگان
اقدامات مهم و اورژانسی پس از چنگ زدن گربه
نماز قضا را چگونه بخوانیم؟
اختراعات آلبرت انیشتین
بهترین دعاها برای ختم به خیر شدن معامله کداماند؟
موارد بیشتر برای شما
دستبند بر دستان علم
حمایت سیاهپوستان آمریکا از اعتراضات ضدصهیونیستی
عملیات کمین حزبالله در "رویسات العلم"
کودکان همچنان در بانک اهداف بمبارانهای غزه
پرچم ایران در دست تظاهرکنندگان ایالت اوتاوا آمریکا
کلیپ صوتی | کار کارگر؛ قدرت و قوت جامعه
سرودهی افشین علا درباره عملیات تنبیهی علیه رژیم صهیونیستی با تضمین مصرعی از رهبر انقلاب
سرودهی میلاد عرفانپور در استقبال از غزل رهبر انقلاب که بیتی از آن را در آستانه عملیات تنبیهی علیه رژیم صهیونیستی خواندند
پوستر متحرک سروده رهبر انقلاب در آستانه حمله سپاه به اسرائیل
بمباران خونین شب گذشته در رفح
نماز خواندن دانشجوی مسلمان در آمریکا پس از دستگیری
این میدان در تهران به محل ارسال پیام برای اسرائیل تبدیل شده!
حکمت | قرآن سفره و ادبستان خداست / استاد توکلی
حکمت | نگرش یعنی همه چیز! / استاد عالی
خلاصه بازی آلومینیوم 10-9 پرسپولیس