چرا بسیاری از مردها درباره مشکلات روحی شان صحبت نمی کنند؟
ضرب المثل معروف «مرد هیچ وقت گریه نمی کنه» را همه شنیده ایم. این مثل فارسی و معادل آن در سایر جوامع برای تربیت پسرانی به کار می رفت که قرار بود در آینده برای خودشان مردی شوند و مسئولیت های سنگین زندگی را به عهده بگیرند.اما در سال های اخیر یافته های روان شناختی نشان داده است که این الگوی ذهنی از مردانگی یعنی تحمل درد و رنج و دم نزدن، از عوامل اساسی مرگ و میر در مردان است. در این مقاله به عواملی می پردازیم که مانع درمان مشکلات روانی مردان می شود و به راهکارهای غلبه بر آنها نیز اشاره میکنیم.
نگاهی به آمار مرگ و میر مردان بر اثر مشکلات روانی
بر اساس آمار مرکز پیشگیری از خودکشی در آمریکا، مردان ۳٫۵ برابر زنان دست به خودکشی می زنند.هر ساله ۶ میلیون مرد امریکایی به عوارض افسردگی دچار می شوند.
بنا به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان و براساس گزارش این خبرگزاری از پزشکی قانونی ایران؛ در سال ۹۶، تلفات خودکشی ها در ایران ۴۶۲۷ بوده است که ۳۲۶۲ نفر از آن را مردان و بخش کوچک تری از آن یعنی ۱۳۶۵ را زنان تشکیل داده اند.
طبق گزارش مرکز ملی مقابله با الکل، مرگ و میر ناشی از سوء مصرف این ماده در مردان، ۶۲ هزار نفر است؛ در حالی که این آمار در زنان ۲۶ هزار نفر است.
احتمال معتاد شدن مردان دو تا سه برابر بیشتر از زنان است.
افسردگی و خودکشی دو عامل اصلی مرگومیر در مردان است.
با وجود چنین آمارهای نگران کننده ای، بسیاری از مردان همچنان ترجیح می دهند مشکلات درونی خود را ابراز نکنند و به سکوت یا مواد مخدر پناه ببرند.
صحبت درباره مشکلات روانی باعث خجالت مردان است؟
بسیاری از مردان صحبت کردن دربارۀ مشکلات روانی خود را مایه خجالت می دانند. آنها معتقدند که حرف زدن در این باره به معنای ضعف و کمبود مردانگی است. خیلی از پسران بر اساس کلیشه مردانگی تربیت میشوند و در ذهن آنها مرد یعنی کسی که نباید مسائل و مشکلات خود را با دیگران در میان بگذارد و درخواست کمک کند. امروزه روان شناسان این الگوی ذهنی غلط را بهکلی مردود می شمرند.تحقیقات آنها ثابت کرده است که افسردگی و عوارض آن میتواند مانند بیماری دیابت خطرناک باشد. با وجودِ این، هنوز هم بسیاری از مردان برای ابراز مشکلات خود، احساس گناه و شرم میکنند.
پیامدهای صحبت نکردن دربارۀ مشکلات روانی مردان
احساس شرم و گناه تنها عوارضی نیست که مردان با آن دست و پنجه نرم می کنند. تحقیقات نشان داده است که برخی مردان در برقراری ارتباط با دیگران و تعامل اجتماعی دچار مشکل هستند. از طرف دیگر، کلیشۀ مردانگی باعث میشود مردان کمتر علائم افسردگی را آشکار کنند و همین عامل کار تشخیص و درمان را دشوار و عوارض آن را بدتر میکند.وقتی مردان کمتر دربارۀ افسردگی شان حرف بزنند، احتمال استفاده از موادمخدر به عنوان راه حل نامناسب، بیشتر می شود. این رویکرد منجر به درمان نمی شود بلکه فقط مسکّنی موقت است که عوارض جدیدی به همراه دارد.
مشکل اصلی این است که چگونه کلیشۀ مردانگی را تغییر دهیم و کاری کنیم که مردان به فکر حل مشکلات روانی خود بیفتند؛ پیش از آنکه وارد مرحلۀ اعتیاد یا خودکشی شوند.
راهکارهای مبارزه با کلیشه مردانگی
بسیاری از مردان تصور میکنند که با بیان مشکلات روحی یا حتی جسمی، مردانگی و اقتدارشان خدشه دار می شود. برای مقابله با این کلیشۀ ذهنی، آگاهی و آموزش دو راهکار اساسی است.افزایش آگاهی جامعه و به ویژه مردان، دربارۀ بیماری های روانی مانند استرس و افسردگی و عوارض خطرناک آنها، نقش مهمی در غلبه بر این کلیشه ها دارد.
حرف زدن دربارۀ اینکه چگونه این عوارض ما را تحت تأثیر قرار می دهد، باعث بروز حس همدلی و حمایت می شود. این حمایت عاطفی برای مقابله با حس طرد شدگی، که بستری است برای رشد بیماری و اعتیاد، بسیار حیاتی است.
آموزش نیز در کنار آگاهی می تواند در بهبود مشکلات روانی مردان نقش مؤثری داشته باشد. مردان باید یاد بگیرند که مشکلات روحی هم نوعی بیماری هستند و روش های درمانی کارآمد برای حل آنها وجود دارد.
نه فقط مردان، که همۀ افراد جامعه باید بدانند بیماری های روحیِ درمان نشده پیامدهایی جدی از جمله بیماری های جسمی به دنبال دارد؛ به ویژه زمانی که به خود درمانی از طریق موادمخدر روی بیاورند. مثلا سیروز کبدی، التهاب معده، خون ریزی و عوارض مرتبط با مغز از مواردی هستند که سوءمصرف مواد مخدر به همراه می آورد.
مردان باید با اطرافیان و عزیزانشان در این باره صحبت کنند. گزینه های زیادی برای حل مشکلات هست؛ اما قبل از هر چیز، آنها باید تمایل به دریافت کمک داشته باشند.
چطور بفهمیم که به کمک نیاز داریم؟
اگر نگرانید کسی از عزیزانتان در حال دست و پا زدن برای یک مشکل خاص است یا خودتان چنین وضعی دارید، وقت درخواست کمک فرا رسیده است.نشانههای زیر در تشخیص این موضوع به شما کمک می کند:
تغییر در خلق و خو
کاهش عملکرد کاری
تغییرات وزن
ناراحتی، ناامیدی و بی تفاوتی دربارۀ چیزهایی که قبلا شما را خوشحال می کرد
نشانه های جسمی مانند سردرد یا مشکلات گوارشی.
اگر این موارد را در خود یا اطرافیانتان مشاهده میکنید، به یاد داشته باشید که کمک خواستن به معنای ضعیف بودن نیست بلکه نشانۀ قوی بودن است.
همچنین بدانید که امروزه راهکارهای متعددی برای حل مشکلات روحی وجود دارد.
رفتن نزد مشاور میتواند گام نخست در حل مشکلات باشد. اگر با مسئلۀ اعتیاد طرف هستید، از مددکار متخصص در این حوزه نیز کمک بگیرید.
بهتر است قبل از آنکه کار به بستری شدن در مراکز درمانی بکشد، نزد متخصص بروید. او تشخیص میدهد که در فرض وجود مشکل، چه راه حلی مناسب تر است. حتی اگر ملاقات با متخصص هنوز هم برای شما یا عزیزانتان دشوار است، میتوانید برای شروع از خدمات مشاورههای غیرحضوری استفاده کنید.
بدانید که امید هست و درمان در دسترس شماست. آموختن و آموزش به اطرافیان دربارۀ مشکلات روانی مردان و اعتیاد نقش مؤثری در پیشگیری و درمان آنها دارد.
برای درمان این مشکلات باید بر کلیشه مردانگی و تابوی درخواست کمک غلبه کنیم. باید به کسانی که با این مشکلات درگیر هستند اطمینان دهیم که کمک خواستن نشانه قوی بودن است نه ضعف.
منبع: سایت چطور