ذهنآگاهی به واسطه وارسی بدنی
رویکرد ذهن آگاهی اساسا بر پایه اصول بنیادی ویپاسانا یا مراقبه ذهنآگاهی است، اما بر پایه منبع دانش و آموزش درمانگر تفاوتهایی در جنبههای فنی پیاده سازی وجود دارد.
چهارشنبه، 14 اسفند 1398
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
رویکرد ذهن آگاهی اساسا بر پایه اصول بنیادی ویپاسانا یا مراقبه ذهن آگاهی است، اما بر پایه منبع دانش و آموزش درمانگر (برای مثال آموزش در زن، تیبتان یا سنت های مختلف ثراوادا) تفاوتهایی در جنبههای فنی پیاده سازی وجود دارد. برای مثال سنتهای ثراوادای تایلندی و سریلانکایی پیوسته بر تنفس تمرکز میکنند، در حالی که به طور خنثی به حسهای بدنی برجسته ای که بر سطح هشیاری عارض میشود، نظر دارند برعکس مطابق آموزههای اس آن گونکا، یکی از جاافتادهترین تمرینهای سنتهای بورمس به ما میآموزد که هر بخش بدن را به طور نظام مند وارسی کنیم، در حالی که به طور خنثی بر انواع حسهای بدن نظر کنیم (چه برجسته و چه ضعیف)؛ تنفس برای آمادگی خوب است، اما محور این فن نیست.
در سنت ثراوادا طی تمرین رسمی منابع توجه به تنفس منتقل میشوند، در حالی که دیدگاه گونکا درجهت وارسی بدن به طور پویا توجه را برای یافتن حسها به کار می گیرد. دیدگاه MiCBT هر دو روش مذکور را برای نیرومندی عملی و نظری خود به کار می گیرد. این تفاوت ها بر حسب مزایای بالینی به طور تجربی بررسی نشدهاند و ممکن است با مزایای مختلفی مرتبط باشند. با وجود این، همه این سنتها وقف ایجاد و تداوم ذهن آگاهی در کاربران میشوند. تصور میشود در ابتدای MiCBT درمانجویان بر ناحیهای با قطر حدود پنج تا ده سانتی متر تمرکز کنند و بعدها با پیشرفت تمرین این اندازه به تدریج کاهش می یابد. این محدودشدگی تمرکز را افزایش میدهد و در عین حال برای نوآموزان بسیار وقت گیر است.
توجه باید بلافاصله بعد از اینکه یک بخش به وضوح احساس شد، پیوسته از یک بخش بدن به بخش (مجاور) دیگر منتقل شود. این مسئله موجب اجتناب از چسبیدن به همانندسازی با یک تجربه میشود و نگرش گشوده را ارتقا میدهد. انتقال توجه با اجتناب فرق دارد. ما با منش شخص ثالث از حسی به حس دیگر میرویم، بدون اشتیاق برای اجتناب از چیزی ناخوشایند. در واقع اگر حسی در بدن به صورت بسیار ناخوشایند تجربه شود، ما را از تمرکز به حسهای معمول باز می دارد، بنابراین ما بر آن حس ناخوشایند حدود سی ثانیه تمرکز میکنیم به نظر بعضی متخصصان دو دقیقه نیاز است تا حساسیت زدایی روی دهد. وقتی این حس به اندازه کافی خنثی شد، با حدود ۵۰ درصد کاهش شدت، میتوانیم به وارسی بقیه نقاط بدن ادامه دهیم.
جهت حرکت با نتایج کسب شده ارتباطی ندارد، اما بهتر است جهت حرکت را به درمانجویان نشان دهید. به طور معمول از درمانجویان خواسته میشود به صورت عمودی پیش روند رو به پایین و بالا تا افقی. علت این کار اغلب به یک فن وارسی برمیگردد. این فن وارسی رفت و روب سریع است که باید به طور عمودی انجام گیرد و مهم است که از ابتدای کار پایه گذاری شود. جنبه مهم جهت حرکت مذکور عبارت است از همخوانی الگوی حرکت. زمانی که شاگردان طی جلسات تمرین نشسته، توجه خود را پیوسته در بدن به حرکت در می آورند، اگر ترتیب وارسی ناهمخوان باشد و هنوز اندکی فکر مزاحم داشته باشند، اغلب آخرین جای وارسی شده را فراموش میکنند. برای اجتناب از این سردرگمی و غفلت احتمالی از بعضی اعضای بدن، درمانجویان بهتر است یک ترتیب وارسی مرجح را در پیش گیرند و آن را حفظ کنند.
هرگاه ناحیهای زمان طولانی خالی از احساس یا بسیار دردناک باقی بماند تا حدی که توجه به صورت خودکار در آن غرق شود، درمانجو تشویق میشود که یک یا دو دقیقه روی آن کار کند. این شامل تمرکز انحصاری بر ناحیه مورد نظر است (برای مثال باقی ماندن در مرکز درد)، در حالی که با تعادل فکری، آرام و عینی بوده و توجه معطوف به جزئیات تغییر پدیده است. از سوی دیگر، حرکت توجه باید به آرامی بلافاصله بعد از تشخیص یک حس صورت گیرد، زیرا هدف ما اجتناب از تجربه ناخوشایند نیست. با تمرین و تجربه بیشتر این به معنای گذر سریع از بدن است. در واقع با گسترش گنجایش احشایی و تعادل فکری، درمانجو به تدریج به طور طبیعی سراسر قسمتهای بدن (مانند یک عضو) را در یک لحظه مورد رفت و روب قرار میدهد، زیرا احتمالا به نظر میرسد که حسها در این قسمت خاص بدن با فرکانس بالایی مانند جریان الکتریکی لذت بخش ارتعاش میکنند. با وجود این تمام بدن باید وارسی شود، شامل بخشهایی که به طور معمول مورد غفلت قرار می گیرند (مثل زیر بغل و اعضای تناسلی)، حتی اگر اجازه داده نمیشود که این اعضا (هنوز) حس خوشایند جریان آزاد انرژی را احساس کنند.
منبع: شناخت رفتار درمانگری یکپارچه شده باذهن آگاهی، برنو ای کایون، مترجمان: دکتر محمد خدایاریفرد، کوروش محمدی حاصل و مریم دیدهدار، صص74-71، مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران، تهران، چاپ اول، 1393
مقالات مرتبط
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
مقالات مرتبط
غلبه بر محدودیتهای تجسمی
پنجشنبه، 15 اسفند 1398
درمان اضطراب به روش پردازش اطلاعات
سهشنبه، 13 اسفند 1398
گستراندن حوزه نظریه یادگیری
يکشنبه، 11 اسفند 1398
عملیاتی سازی ذهن آگاهی
يکشنبه، 11 اسفند 1398
تغییرات روانشناسی بالینی غربی
يکشنبه، 11 اسفند 1398
تعادل فکری، یک سازوکار محوری
يکشنبه، 11 اسفند 1398
تبیین سیستمهای پویا برای افکار مزاحم (قسمت اول)
يکشنبه، 11 اسفند 1398
تبیین سیستمهای پویا برای افکار مزاحم (قسمت دوم)
يکشنبه، 11 اسفند 1398
ارتباط بین ذهن آگاهی و نظریه یادگیری مدرن
يکشنبه، 11 اسفند 1398
آرامش و انسجام در مواجهه با فراز و نشیبهای زندگی
يکشنبه، 11 اسفند 1398
تازه های مقالات
خوشنویسی پس از انقلاب اسلامی ایران
خوشنویسی در عصر پهلوی
نماز کن فیکون روز جمعه چگونه خوانده می شود؟
کالری نان چند غله چقدر است؟
چگونه به خداى نادیده ایمان بیاوریم ؟
خطای آدم تقاص بشر
آشنایی با آداب و رسوم جالب شب یلدا در قزوین
قد و وزن و دور سر نوزاد 9 ماهه
قد و وزن و دور سر نوزاد 12 ماهه
قد و وزن و دور سر نوزاد 11 ماهه
بیشترین بازدید هفته
پنج سفارش ناب قرآنی برای شب یلدا
دل منه بر دنيي و اسباب او
مطرب عشق عجب ساز و نوایی دارد
داستان انار خواستن حضرت زهرا(س) از امام علی(ع)
بيا ساقي آن مي که حال آورد
بالا بلند عشوه گر نقش باز من
بر سر آنم که که گر ز دست بر آید
گوهر مخزن اسرار همان است که بود
الا ای طوطی گویای اسرار
دادگرا تو را فلک جرعه کش پياله باد
موارد بیشتر برای شما
شوکه شدن بهمن هاشمی از نقاشی نامرئیاش در شبکه سه!
قطع برق این بار در آنتن زنده تلویزیون
۴ ترفند برش هندوانه برای شب یلدا
مسلط بودن نوجوان ۱۲ ساله همدانی به ۹ زبان زنده دنیا
خاصیت شگفتانگیز آب انار بر دستگاه گوارش
پاییز زیبای تالش
حالوهوای مزار شهید صفیالدین در ضاحیه
هجوم مردم سوریه به دستگاههای خودپرداز پس از ۱۰ روز عدم فعالیت
تشییع سید حسن نصرالله چه زمانی برگزار میشود؟
جایی که سود را از مرگ به جیب میزنند!
پرواز فلامینگوها در میانکاله
هیچ جا برای بیبی امن نیست!
روایتی از یک دیدار پدرانه
اجرای خونه مادربزرگه در تالار وحدت
طلبهای که یکی از بزرگترین آرزوهای امام را عملی کرد!