عوامل مرتبط با اختلال رشد زبانی

از آنجا که آماس گوش میانی بصورتی تناوبی است و با نوسانات افت شنوایی ارتباط دارد، گمان می‌رود کودکانی که در خلال رشد اولیه زبان چندین نوبت دچار این عارضه می‌شوند بویژه در مورد فراگیری آواها و نحو در معرض خطر باشند.
شنبه، 9 فروردين 1399
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
عوامل مرتبط با اختلال رشد زبانی
با شروع دهه ۱۹۸۰، آماس گوش میانی یکی از علل مهم و اصلی اختلال‌های رشدی زبان شناخته شد. نخست در دهه ۱۹۷۰ (اورید Owrid، ۱۹۷۰؛ هامیلتون Hamilton و اورید، ۱۹۷۴) نشان داده شد که افت شنوایی انتقالی حاصل از آماس گوش میانی موجب کاهش شدید مهارت های کلامی و پیشرفت های تحصیلی در کودکان دبستانی می‌شود. طی دهه بعد توجه پژوهشگران بر اثرات بازگشت تناوبی آماس گوش میانی بر دستگاه زبانی در حال رشد کودک جلب شد. نگرانی آنان تنها وجود نشانه های افت شنوایی انتقالی نبود. آنچه نگران کننده تر مینمود تعداد دفعاتی بود که کودک به آماس گوش میانی دچار می شد. پرسش های کلی مطرح شده عبارت بود از: آیا آماس گوش میانی منجر به اختلال زبان می‌شود؟ آیا آماس گوش میانی همیشه بر افت شنوایی انتقالی و در نتیجه به تاخیر زبان منتهی می‌شود؟
 
از آنجا که آماس گوش میانی بصورتی تناوبی است و با نوسانات افت شنوایی ارتباط دارد، گمان می رود کودکانی که در خلال رشد اولیه زبان چندین نوبت دچار این عارضه می شوند بویژه در مورد فراگیری آواها و نحو در معرض خطر باشند. نوسان افت شنوایی در ناحیه ۴۰ دسی بل به معنی این است که کودک از شنیدن شماری از نشانه های مهم شنیداری / زبان شناختی (برای مثال، نشانه های زمان، جمع) ناتوان می‌ماند. در چنین شرایطی کودک به دلیل ایجاد نوسانات شنیداری دچار سردرگمی می‌شود و در نتیجه نمی‌تواند مهارت های شنیداری را بخوبی فرا گیرد و امکان جبران مشکل خویش را بیابد. با این حال، مساله آماس گوش میانی تنها به رابطه احتمالی میان نوسانات شنیداری و تاخیر در فراگیری ساختار زبان مربوط نمی‌شود. در ایالات متحده آمریکا آزمایش هایی روی حیوانات انجام گرفت و نتایج به دست آمده در مورد نوزدان انسان به کار گرفته شد. مطالعات تجربی روی حیوانات نشان داد که محرومیت از محرک شنیداری می‌تواند به تحلیل کارکرد شنوایی منجر شود. بر این اساس چنین فرض شد که اثر آماس گوش میانی در ایام نوزادی ممکن است بگونه ای باشد که موجب افت متناوب شنوایی انتقالی و در نتیجه رشد نیافتن کارکرد شنوایی شود. این مشکل با سلامتی و بهبودی گوش میانی در مراحل بعد جبران شدنی نیست. این نظریه بعدا بگونه ای جدی توسط ونتری ventry (۱۹۸۰) به چالش کشیده شد و پس از آن نتایج به دست آمده از مطالعه هایی جانشین آن گردید که به طور مستقیم به اثرات واقعی افت شنوایی در طول دوره فراگیری زبان ارتباط داشت. تنی چند از پژوهشگران به بررسی اثرات دراز مدت آماس گوش میانی بر رشد زبان پرداخته اند و مطالعات بسیار دیگری در پی کشف رابطه بین این دو برآمده اند.
 
در فعالیت های پژوهشی، توجه پژوهشگران بر درک و تولید دستگاه زبانی، و نیز اختلال و تاخیر زبانی با هم متمرکز بوده است. از جایی که درک زبان گفتاری به توانایی شنیدن هجاهای بدون تکیه با انرژی اندک و نیز صداهای کوتاه بستگی دارد، استنباط این مطلب دور از ذهن نخواهد بود که نوسانات افت شنوایی که این توانایی را کاهش میدهد ممکن است بر تاخیر و اختلال‌های زبانی هر دو موثر باشد. چون تولید دستگاه آوایی به آگاهی از آواهایی بستگی دارد که مورد نیاز دستگاه است، منطقی است که ناتوانی دستگاه آوایی در تولید آواها را، به کاستی اطلاعات به دلیل وجود نقص شنوایی نسبت دهیم. با این حال، پژوهشگرانی مانند بیشاپ و ادمونشون (۱۹۸۶)؛ رابرتز Roberts و همکاران (۱۹۹۱)؛ گراول Gravel و والاس Wallace (۱۹۹۲) نتوانستند میان آماس گوش میانی در سال‌های اولیه عمر و تاخیر زبان در سال‌های بعد رابطه ای بیابند. لانیگان Lanigan و همکاران (۱۹۹۲) میان تاخیر زبان بیان در دوره پیش دبستانی و ابتلا به آماس گوش میانی در سال‌های اولیه عمر رابطه ای نیافتند. آزمونی های آنان بعد بسرعت بهبود یافتند و به سطوح طبیعی زبان رسیدند. نتایج به دست آمده از چنین مطالعات گروهی سبب شد تا وایت هرست و فیشل (۱۹۹۴) نتیجه بگیرند آماس اختلال‌های رشد زبان گوش میانی ظاهر نمی‌تواند عاملی موثر در پیشرفت زبانی کودکانی باشد که تاخیر زبان آنان تا ۴ سالگی به درازا میکشد. طبق گفته رابرتز و شول Schuele (۱۹۹۱) لازم است این نتیجه گیری با استفاده از مطالعات آینده روی نوزدان مبتلا به آماس گوش میانی و سپس با پیگیری دقیق مراحل رشد و نیز مطالعه و ثبت دوره های ابتلا و عملکرد زبانی اثبات شود.
 
همان گونه که احتمال می رود درمانگران شاغل و درمانگاه‌ها در قضاوت های خود در مورد اثرات آماس گوش میانی از کودکان بیمار خود تاثیر بپذیرند، از نتایج مطالعات انجام شده نیز بی نصیب نخواهند ماند. اگر آسیب شناسان زبان و گفتار درمان ها که با کودکان خردسال کار میکنند می توانند از مواردی سخن بگویند که دوره های افت شنوایی انتقالی بصورتی چشمگیر بر یادگیری زبان کودک تاثیر گذارده است. از آنجا که آسیب شناسان زبان و گفتار درمان‌ها با کودکانی که دچار آماس گوش میانی و افت شنوایی انتقالی شده‌اند و گفتار طبیعی دارند تماسی ندارند. در موضعی نیستند تا درباره اهمیت آماس گوش میانی در حکم یک عامل علی، قضاوت منصفان‌های ارائه دهند. بایرز براون (۱۹۸۱) از سه مورد پسران خردسالی یاد میکند که در خلال چهارسالگی به درمانگاه آورده شده بودند. در اولین مورد، تشخیص درمانگران تاخیر گفتار و زبان بود و این مشکل در طول دوره درمان پزشکی برطرف شد و شنوایی کودک به سطح عادی بازگشت. تشخیص تاخیر زبان در دومین مورد با مشکلاتی چون فزونکاری و مسایل توجه همراه بود و در نتیجه تاثیر افت شنوایی انتقالی روشن نبود. در واقع بازگشت عملکرد گوش میانی به حالت طبیعی منجر به بهبودی زبان نشد و کودک همچنان به پژواک گویی، تداوم مشکلات توجه، و نابالندگی کلی مهارت های زبان مبتلا بود. این مورد نمونه ای از کودکانی است که مشکل اصلی آن‌ها اختلال زبانی است و افت شنوایی سبب پیچیده تر شدن مشکل آن‌ها می‌شود.
 
کودک سوم که علائم افت شنوایی انتقالی در وی دیده می‌شد نیز مبتلا به تاخیر رشدی کلی شناخته شد. با این حال، سنجش و مشاهده درمانگران و نیز گزارش‌های والدین از توانایی شناختی خوبی در وی حکایت داشت. گفتار وی بشدت دچار تأخیر رشد بود. اقدام‌های درمانی و کاهش میزان افت شنوایی انتقالی، عملکرد گوش میانی را دوباره به وی باز گرداند. پس از درمان، در زبان گفتاری وی پیشرفتی آنی پدید نیامد، اما روند رشد در این زمینه پیوسته و مداوم بود. درک کلامی پس از ۶ ماه و بیان کلامی پس از یک سال در محدوده سنی او بهنجار شد. در این مورد نیز افت شنوایی عامل پیچیده کننده اختلال به حساب آمد تا عامل اصلی اختلال. رشد تاخیری زبان احتمالا حاصل تاخیر بالندگی بود که برشماری از مهارت های وی اثرگذارده بود.
 
منبع: اختلال‌های رشد زبان (ویرایش دوّم)، کاترین آدمز، بتی بایرز براون و مارگات ادواردز، ترجمه: دکتر محمدتقی منشی طوسی، دانشگاه امام رضا (علیه السلام)، صص56-54، مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی، مشهد، 1385


مقالات مرتبط
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.