با کودک دروغگو چگونه برخورد کنیم؟

دلایل دروغگویی کودکان

١-دروغ یک نوع انحراف از سلامت روانی است. بدین‌ترتیب وقتی والدین به صورت منطقی به نیازهای کودک پاسخ ندهند، کودک دروغگو می‌شود.

٢- ضعف شخصیت و مورد تحقیر واقع شدن کودک به وسیله والدین و اطرافیانش منجر به دروغگو شدن او می‌شود.

٣-وقتی از سوی والدین و اطرافیان به کودک توجه جدی نشود برای جلب توجه دیگران و والدین دروغ می‌گوید.

۴- داشتن والدین یا اطرافیان دروغگو، بدین‌ترتیب کودک از بزرگترها تقلید می‌کند.

۵- به شدت توسط والدین و اطرافیان‌شان سرکوب و تنبیه می‌شوند.

۶- والدین و اطرافیان‌شان از آنها انتظارات بیش از حد دارند، لذا کودک به خاطر ترس از انتقاد دروغ می‌گوید.

٧- از سوی والدین و اطرافیانش شخصیت وی مورد تهاجم قرار می‌گیرد، لذا برای دفاع از خود دروغ می‌گوید.

٨- بی‌توجهی والدین دربرخورد با کودکان، به‌عنوان مثال والدین گاهی به شوخی دروغ می‌گویند.1

آشنایی با انواع دروغگویی در کودکان

دروغگویی در کودکان به هیچ عنوان شبیه دروغگویی در بزرگسالان نیست. برخی از این رفتارها برای کودکان کاملا طبیعی است و این نحوه برخورد والدین با آنهاست که نتیجه را مشخص می کند.

دروغگویی در بین سن 3 الی 4 سال

در این سن است که کودک دروغ گفتن را شروع می‌کند. این موضوع بیان گر این نکته است که شخصیت انسان از همان ابتدا حتی نزد پدر و مادرش نیز شفاف نیست و هیچ کس قادر به شناخت کلی طرف مقابلش نیست.

دروغ گفتن بچه ها در سن 3 الی 4 سال، فقط به عنوان یک سرگرمی و امتحان کردن پدرو مادر است، زیرا هنگامی که بچه های این سن دروغی را می‌گویند و والدین متوجه دروغ شان می‌شوند برای آنها بمانند یک تفریح است.

دروغگویی در کودکان پیش دبستانی

در این سن بچه ها در دروغ گفتن پیشرفت زیادی می‌کنند و یاد می‌گیرند همه فکر هایی را که دارند و یا تمام کارهایی را که انجام میدهند را نباید به پدرو مادر خود بگویند و برای آنها توضیح بدهند. اما آنها هنوز در دروغ گفتن نوپا هستند و از تغییر صدای و رنگ صورتشان می‌توان فهمید که دروغ می‌گویند.

دروغ برای جلب توجه

زمانی که کودک، توجه مثبت دیگر افراد مانند هم‌سن‌وسالان و به‌خصوص مادر و پدر خود را دریافت نمی‌کند، با دروغ‌گویی و بزرگ جلوه‌دادن خود، سعی در جلب این توجه خواهد کرد. فراموش نکنید که برای کودکان، گرفتن و جلب توجه مادر و پدر و بزرگ‌ترها‌ حتی از نوع منفی آن، بهتر از فقدان هرگونه توجهی است.

دروغ‌های خیال‌بافانه

این نوع دروغ‌گویی، مخصوص کودکان کم‌سن‌و‌سال‌تر و خیال‌پرداز است. این نوع خیال‌بافی‌ها و غیرواقعی بودن آن‌ها را هرگز نباید به روی آنان آورد و به‌عبارتی، به‌جای هرگونه توجه و تمرکز، باید از کنار آنان گذشت.

دروغ‌بازی

این نوع دروغ، شبیه نوع قبلی یعنی دروغ‌های خیال‌بافانه است که با آن، کودکان سعی دارند دیگران حوادث تخیلی یا بازی‌های آنان را باور کنند.

دروغ مبهم

کودک وقتی ناتوان از ابراز احساس‌ها و فکرهای خویش است، با سرهم‌بندی و به‌هم چسباندن جمله‌هایی، سعی در بیان آن احساس‌ها دارد‌ اما بزرگ‌ترها تصور می‌کنند که او در حال دروغ‌گویی است.

دروغ انتقام جویانه

این نوع دروغ، از نفرت و خشم کودک ناشی می‌شود.

دروغ محدود و ساختگی

این نوع دروغ، بیشتر وقت‌ها از ترس تنبیه، تهدید و توهین مادر و پدر و یا مربیان و صورت می گیرد.2

نحوه برخورد با دروغگویی کودکان

1-انتخاب تنبیهی متناسب

گاهی والدین خود محرک دروغ گفتن کودک می شوند. وقتی خراب کاری می کند واکنش های تند و هیجانی نشان داده و داد و فریاد می کنند. پس کودک برای دفاع از خود و ترس از عصبانیت مادر دروغ می گوید.

برای اشتباه کوچک کودک تان را به سختی تنبیه نکنید. با کمی اخم و با ملایمت به او بگویید "چون فلان چیز را شکستی از دستت ناراحت و عصبیم"، سپس تنبیه کوچکی متناسب با آن کار اشتباه در نظر بگیرید.

وقتی کودک دروغ می گوید با او بحث نکنید و سوال پیچش نکنید. به او اطمینان بدهید که اگر راستش را بگوید، مشکلی برایش پیش نمی‌آید چون دروغگویی جریمه اش را 2 برابر می کند. وحتما به حرفتان عمل کنید. هرگاه دروغ گفت علاوه بر تنبیه کار اشتباه برای دروغ گفتنش هم تنبیهی جدا در نظر بگیرید مثلا او را یک روز از دیدن برنامه مورد علاقه اش محروم کنید.

2- تکالیف سنگین ندهید

متناسب با قدرت و توانایی کودک انتظارات خود را متعادل کنید. با این کار به مرور دروغگویی او درمان می شود. خیلی از والدین متوجه این امر نیستند. چون کودک از رنجش والدین و اینکه او را تنبل بشناسند می ترسد، وقتی نمی تواند کاری فراتر از توانش انجام دهد، برای حفظ موقعیتش به دروغ پناه می برد.

3- با تحقیر به دروغ دامن می زنید

احساس تحقیر در کودک باعث می شود به شکل گیری شخصیتش ضربه وارد شود و برای جلب توجه دروغ های بزرگ بگوید. کودکی که در خانواده مورد تحقیر و اهانت قرار گرفته با راست گویی و بیان حقیقت نمی تواند افکار دیگران را به خود جلب کند. {مثلا وحشت و اضطراب ساختگی نشان می دهد و فریاد می زند "مغازه پدرم آتش گرفت". وقتی اعضای خانواده با نگرانی و وحشت به سمت محل حادثه می دوند کودک دروغگو لذت می برد که والدین خود را مسخره کرده و اهانت های آنها را تلافی کرده است}.

حتی در این مواقع او را دروغگو خطاب نکنید. هرگز کودک خود را به ویژه در جمع تحقیر نکرده و از مقایسه او با همسالانش بپرهیزید.

4- والدین منشا اصلی اعتماد به نفس کودک

نداشتن اعتماد به نفس در کودک باعث می شود خود را قبول نداشته باشد و تلاش کند تا شخصیت حقیقی خود را با دروغ تغییر دهد. مثلا در جمع دوستانش از سفرهای خارجی پدرش صحبت می کند، در حالی که اصلا واقعیت ندارد.

توانایی های کودک را به او بشناسانید. برای هر کار خوبی که انجام می دهد حتما او را تشویق کنید. از رفتارهای درست او در جمع تعریف کنید. این کار در افزایش اعتماد به نفس کودک تاثیر زیادی دارد. اگر والدین احساس کنند که فرزندشان در حال دروغ گفتن است؛ بهتر است جلوی ادامه حرف‌هایش را بگیرند.

سعی کنید در کمال آرامش وی را از رفتار زشتش نه در جمع بلکه در گوشه‌ای با خبر کنید و ترجیحا به او بفهمانید که با دروغ گفتن نمی‌توان زشتی‌ها و تنبلی‌ها را پوشاند. به کودک اطمینان دهید در حالی که گاهی رفتار آنها را دوست ندارید، اما هیچ چیز عشق شما به او را تغییر نمی دهد. برای اطلاع بیشتر راه های افزایش اعتماد به نفس در کودکان کلیک کنید.

5- شما خود الگو باشید

کودکان می بینند، ضبط می کنند، تقلید می کنند و یاد می گیرند. دروغ گویی کودک می تواند الگوبرداری از رفتار والدین خود باشد. پس اگر می خواهید فرزندتان دروغ نگوید، شما نیز در هر شرایطی صداقت داشته باشید.3

پینوشتها
1.www.bestkid.ir
2.www.nikhamrah.com
3.www.honarehzendegi.com