آرتریت روماتوئید چیست؟
آرتریت روماتوئید بیماری مزمن و از دسته بیماری های روماتیسمی است که عواملی همانند: درد، تورم، خشکی و محدودیت در حرکات مفاصل را موجب می شود.در این بیماری گاهی اوقات علاوه بر مفاصل سایر قسمت های بدن هم درگیر می شوند از جمله: عضلات، ریه ها، پوست، چشم، اعصاب محیطی و … در بعضی از بیماران هم علائمی مانند خستگی، کاهش وزن، تب مختصر هم وجود دارد.
این بیماری در زنان نسبت به مردان سه برابر شایع تر است.
امکان بروز بیماری آرتریت روماتوئید در هر سنی ممکن است ولی غالبا شروع این بیماری در دهه سنی 40-30 و 50-40 رخ می دهد.
کودکان و جوانان هم امکان ابتلا به این بیماری را دارا می باشند که در آن صورت به نام آرتریت روماتوئید جوانان نامیده می شود.
خصوصیات و علائم این بیماری در کودکان با بزرگسالان تفاوت هایی دارد.
خصوصیات بیماری آرتریت روماتوئید
1- این بیماری بیشتر مفاصل کوچک دست ها و پاها را مبتلا و درگیر می کند، این مفاصل به صورت قرینه درگیر می شوند.2- علائم این بیماری در یک فرد با فرد دیگر و شدت آن از ملایم تا شدید متفاوت است.
آرتریت روماتوئید سیر مزمنی دارد بدین معناست که بیمار سالیان طولانی را با آن درگیر است و دوره های شدت یا شعله ور شدن و بهبودی یا خاموش شدن در این بیماران مشاهده می شود.1
علایم
نشانه‌ها و علایم شایع آرتریت به مفاصل مربوط می‌شوند. بسته به نوع آرتریت، علایم آن می‌توانند شامل موارد زیر شوند:درد
خشکی مفصل
تورم
قرمزی
کاهش دامنه‌ی حرکتی
.jpg "علل و درمان بیماری آرتریت روماتوئید")
علل
دو نوع اصلی آرتریت – استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید – به روش‌های مختلفی به مفاصل آسیب می‌زنند.
استئوآرتریت
استئوآرتریت (آرتروز) شایع‌ترین نوع آرتریت است و شامل آسیب‌دیدگی غضروف مفاصل می‌شود؛ غضروف بافتی سخت و لغزنده است که انتهای استخوان‌ها را در محل مفاصل می‌پوشاند. بالشتک‌های غضروفی سبب می‌شوند که حرکت استخوان‌ها در محل مفاصل تقریباً بدون اصطکاک صورت گیرد. آسیب‌دیدگی این غضروف‌ها باعث می‌شود که استخوان‌ها هنگام حرکت مستقیماً روی همدیگر کشیده شوند و اصطکاک زیادی ایجاد شود؛ این امر موجب درد و محدود شدن حرکت می‌گردد. آسیب‌دیدگی غضروف‌ها می‌تواند به‌تدریج، در طول سالیان متمادی، ایجاد شود یا اینکه یکدفعه و بر اثر آسیب‌دیدگی یا عفونت مفصل رخ دهد.استئوآرتریت همچنین کل مفصل را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری موجب بروز تغییراتی در استخوان‌ها می‌شود و بافت همبندی که عضلات را به استخوان‌ها متصل می‌کند و موجب پایداری مفصل می‌شود را تخریب می‌کند. استئوآرتریت باعث التهاب پوشش مفصل هم می‌شود.
آرتریت روماتوئید
در آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) سیستم ایمنی بدن به پوشش کپسول مفصلی – غشایی سخت که بخش‌های مختلف مفصل را در بر می‌گیرد – حمله می‌کند. این پوشش (غشای سینوویال) ملتهب و متورم می‌شود. فرآیند این بیماری می‌تواند سرانجام غضروف و استخوان را در محل مفصل تخریب کند.
ریسک‌فاکتورها
عواملی که موجب افزایش احتمال ابتلا به آرتریت می‌شوند، عبارتند از:سابقه‌ی فامیلی. بعضی از انواع آرتریت وراثتی هستند؛ بنابراین اگر والدین، خواهر یا برادر شما آرتریت داشته‌باشند، احتمال ابتلا به این اختلال در شما افزایش می‌یابد. ژن‌هایتان می‌توانند شما را در مقابل عوامل محیطی که سبب ایجاد آرتریت می‌شوند، آسیب‌پذیرتر کنند.
سن. احتمال ابتلا به انواعی از آرتریت – از جمله: استئوآرتریت (آرتروز)، آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) و نقرس – با افزایش سن بیشتر می‌شود.
جنس. احتمال ابتلای زنان به آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) بیشتر از مردان است. از طرف دیگر، بیشتر مبتلایان به نقرس را مردان تشکیل می‌دهند.
آسیب‌دیدگی قبلی مفصل. افرادی که دچار آسیب‌دیدگی مفصل هستند، احتمالاً در هنگام ورزش کردن، سرانجام در مفصل آسیب‌دیده دچار آرتریت می‌شوند.
چاقی. داشتن اضافه‌وزن بر مفاصل – به‌خصوص زانو، لگن و ستون فقرات – فشار وارد می‌کند. احتمال ابتلا به آرتریت در افراد چاق بیشتر است.2
.jpg "علل و درمان بیماری آرتریت روماتوئید")
چگونگی تشخیص آرتریت روماتوئید
تشخیص بیماری آرتریت روماتوئید در مراحل اولیه دشوار است زیرا علائم و نشانه های اولیه مشابه بسیاری از بیماری های دیگر است. هیچ آزمایش خون یا یافته فیزیکی برای تأیید تشخیص آن وجود ندارد. در طول معاینه فیزیکی پزشک مفاصل شما را از نظر تورم، قرمزی و گرمی بررسی می کند. او همچنین ممکن است رفلکس و قدرت عضلات شما را بررسی کند.
آزمایش خون
افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید معمولاً دارای میزان افزایش یافتهESR و CRP هستند که ممکن است نشانگر وجود یک روند التهابی در بدن باشد. سایر آزمایشات متداول خون فاکتور روماتوئید و آنتی بادی ضد CCPهستند.
روش های تصویربرداری
پزشک شما ممکن است پرتوهای ایکس را برای ارزیابی پیشرفت آرتریت روماتوئید در مفاصل شما توصیه کند. MRI و سونوگرافی می توانند به پزشک روماتولوژی شما کمک کنند تا در مورد شدت بیماری شما قضاوت کند.
راه های درمان آرتریت روماتوئید
درمانی برای آرتریت روماتوئید وجود ندارد. اما مطالعات بالینی نشان می دهد که احتمال بهبودی هنگام شروع زود هنگام درمان با داروهای ضد روماتیسم اصلاح کننده بیماری (DMARDs) بیشتر است.
داروهای آرتریت روماتوئید
انواع داروهایی که توسط دکتر روماتولوژی توصیه می شود بستگی به شدت علائم شما و مدت زمانی که آرتریت روماتوئید داشته اید بستگی دارد.NSAIDها: داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) می توانند درد و التهاب را کاهش دهند. NSAID های بدون نسخه شامل ایبوپروفن (Advil, Motrin IB) و ناپروکسن سدیم (Aleve) هستند.NSAID های قوی تر با نسخه در دسترس هستند. عوارض جانبی ممکن است شامل سوزش معده، مشکلات قلبی و آسیب کلیوی باشد.
استروئیدها: داروهای کورتیکواستروئیدی مانند پردنیزون باعث کاهش التهاب و درد و کاهش سرعت آسیب مفاصل می شوند. عوارض جانبی ممکن است شامل کاهش ضخامت استخوان،افزایش وزن و دیابت باشد. پزشکان معمولاً برای از بین بردن علائم حاد و با هدف کاهش تدریجی داروها، از کورتون استفاده می کنند.
DMARDها: این داروها می توانند پیشرفت آرتریت روماتوئید را کند کرده و مفاصل و سایر بافت ها را از آسیب دائمی نجات دهند. DMARD های متداول شامل متوترکسات Otrexup, Trexall) و ... )، لفلونومید (آراوا)، هیدروکسی کلروکین (Plaquenil) و سولفاسالازین (Azulfidine) هستند. عوارض جانبی آنها متنوع است اما ممکن است شامل آسیب کبدی،سرکوب مغز استخوان و عفونت شدید ریه باشد.
عوامل بیولوژیک: همچنین به عنوان اصلاح کننده واکنش های زیست شناختی شناخته می شود، این گروه جدید DMARD ها شامل(Orencia) abatacept ، adalimumab (Humira)، anakinra (Kineret) ، (Olumiant)baricitinib ، (Cimzia)certolizumab ،etanercept (Enbrel) ، golimumab (Simponi) ، rituximab (Rituxan)، ( Remicade)infliximab ، sarilumab (Kevzara) ، (Actemra) tocilizumabو tofacitinib (Xeljanz) می باشد.
این داروها می توانند قسمت هایی از سیستم ایمنی بدن را که باعث التهاب و آسیب به مفاصل و بافت ها می شود را هدف قرار دهند. این نوع داروها همچنین خطر عفونت را افزایش می دهند. در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید دوزهای بالاتر tofacitinib می تواند خطر لخته شدن خون در ریه ها را افزایش دهد.
DMARD های بیولوژیک معمولاً هنگام همراهی با یک DMARD غیر بیولوژیکی مانند متوترکسات مؤثر هستند.
فیزیوتراپی
پزشک شما ممکن است شما را به یک فیزیوتراپ یا متخصص کار درمانی ارجاع دهد که بتواند به شما تمریناتی را آموزش دهد تا در حفظ انعطاف پذیری مفاصل کمک کنند. همچنین ممکن است روش های جدیدی را برای انجام کارهای روزانه پیشنهاد دهد که این فشار کمتری به مفاصل شما وارد شود. به عنوان مثال، شما ممکن است بخواهید با استفاده از ساعد خود یک شی را بردارید. وسایل کمکی می توانند از فشار وارده بر مفاصل دردناک شما جلوگیری کنند. به عنوان مثال یک چاقوی آشپزخانه که مجهز به دستگیره است،به محافظت از مفاصل انگشت و مچ دست شما کمک می کند. برخی از ابزارها،مانند دکمه های قلاب دار می توانند لباس پوشیدن را آسانتر کنند. کاتالوگ ها و فروشگاه های لوازم پزشکی مکان های خوبی برای جستجوی این ایده ها هستند.
عمل جراحی
اگر داروها نتوانند از آسیب مفاصل جلوگیری کنند یا آن را کندتر کنند، شما و پزشکتان ممکن است برای ترمیم مفاصل آسیب دیده جراحی را در نظر بگیرید. جراحی ممکن است به بازگرداندن توانایی شما در استفاده از مفصلتان کمک کند. همچنین می تواند درد را کاهش داده و عملکرد را بهبود بخشد.سینوکتومی: جراحی برای از بین بردن پوشش ملتهب مفصل (سینوویوم) که می تواند روی زانو، آرنج، مچ دست، انگشتان و لگن انجام شود.
ترمیم تاندون: التهاب و آسیب مفاصل ممکن است باعث شل یا پارگی تاندون های اطراف مفصل شما شود. جراح شما ممکن است بتواند تاندون های اطراف مفصل شما را ترمیم کند.
فیوژن مفصل: در صورتی که تعویض مفصل ممکن نباشد، ممکن است فیوژن مفصل با جراحی برای تثبیت آن و تسکین درد مفید باشد.
تعویض کامل مفصل: در حین جراحی تعویض مفصل، جراح شما قسمت های آسیب دیده مفصل شما را برداشته و پروتز ساخته شده از فلز و پلاستیک را به جای آن قرار می دهد.
جراحی خطر خونریزی، عفونت و درد را به همراه دارد. در مورد فواید و خطرات آن با پزشک روماتولوژ خود صحبت کنید.3
پی نوشت:
1.www.moradkhan.com
2.www.moheb.com
3.www.darmankade.com
