چطوری موسیقی بر مغز انسان تأثیر دارد؟

در دهه های اخیر انجام تحقیقات بر روی مغز بیش از پیش به چشم می خورد. دانشمندان علوم اعصاب با تلاش های شبانه روزی خود به نتایج فوق العاده و شگفت انگیزی درمورد عملکردهای شکفت انگیز مغز رسیده اند. دستگاه ها یی را ساخته اند که به وسیله آنها می توان عملکرد مغز را مشاهده کرد.

دستگاه هایی مثل fmri و اسکنرهای pmt دستگاه هایی هستند که می توانند در آن واحد نحوه فعالیت مغز انسان را به نمایش بگذارند.

بنابراین دانشمندان افراد را به این دستگاه وصل می کنند، وقتی که افراد فعالیت هایی مثل بازی کردن، مطالعه کردن، انجام محاسبات ریاضی را انجام می دهند آن قسمت از مغز که وظیفه آن کار بر عهده دارد شروع به فعالیت می کند.

تست موسیقی بر مغز

اما وقتی که دانشمندان ترتیبی دادند که افراد شرکت کننده، موسیقی گوش کنند. در تصاویری که در دستگاه ها مشاهده کردند آتش بازی دیدند. جاهایی از مغز افراد که صدا را پردازش می کردند، همزمان با هم روشن می شدند. مغز همزمان ملودی و ریتم را با هم هماهنک میکند. همه را از زمانی که موسیقی را می شنویم، تا زمانی که پاهای ما شروع به ضرب گرفتن می کند را در کسری از ثانیه با هم هماهنگ می کند. این هماهنگی باعث می شود تا به یک نتیجه مطلوب و دلخواه برسد.

چرا تأثیر موسیقی بر مغز انسان متفاوت است؟

این آتش بازی در مغز شنوندگان موسیقی و موسیقدان ها خیلی فرق می کرد. مثل این بود که کسی که فقط به یک موزیک گوش می دهد، به مانند این است که دارد از دور آتش بازی را تماشا می کند. اما موسیقی دان ها که خودشان هم می نوازند به مانند این است که خودشان برگزار کننده جشن آتش بازی آغاز سال نو هستند.

مشخص شد که با اینکه گوش دادن به موسقی، مغز را درگیر فعالیت های نسبتاً جالبی می کند. اما نواحتن موسیقی مساوی است با کار کل مغز است. دانشمندان علوم اعصاب شاهد روشن شدن نواحی مختلفی از مغز بودند. این نواحی اطلاعات را در ترتیبی سریع، پیچیده و شگفت آور پردازش می کنند.

اما موسیقی چه ویژگی دارد که مغز را روشن می کند؟

این تحقیقات خیلی جدید و نو است. اما دانشمندان علوم اعصاب ایده ها ی خیلی خوبی دارند. نواحتن یک ساز موسیقایی در حقیقت همه قسمت های مغز را درگیر می کند. این درگیری به خصوص در قسمت های دیداری ، شنیداری، و مناطق مرتبط به حرکات عضلانی کورتکس را همزمان شامل می شود.1

فواید موسیقی بر مغز

در ادامه بعضی از مزایای گوش دادن به موسیقی (موسیقی خوب) را بیان می کنیم:

بهبود عملکرد شناختی

تحقیقات نشان می‌دهد که پخش یک موسیقی در پس زمینه، در حالی که شما روی کار دیگری تمرکز کرده‌اید، می‌تواند عملکرد ذهنی شما را بهبود بخشد. موسیقی با کیفیت، سرعت پردازش مغز را افزایش داده و عملکرد حافظه را بهبود می‌بخشد. معمولا موسیقی‌های بی کلام و آرام نسبت به آنان که اشعار پیچیده دارد برای این مورد بهتر است.

استرس را کاهش می‌دهد

موسیقی روی سیستم عصبی خودمختار افراد تأثیر مثبت می‌گذارد و می‌تواند باعث کاهش استرس شود. همچنین به بهبود سریع‌تر فردی که تحت استرس بوده است، کمک می‌کند. در واقع استرس و اضطراب بخش جدا نشدنی از زندگی پر مشغله‌ی امروز است. موسیقی ملایم می‌تواند مرهمی برای فشارهای روانی باشد اما استرس مزمن و شدید را درمان نمی‌کند.

به شما کمک می‌کند که کمتر غذا بخورید

اگر تصمیم به لاغری دارید، گوش دادن به موسیقی ملایم و کم کردن نور هنگام غذا خوردن، برای این منظور مؤثر است. این روش باعث می‌شود شما با آرامش بیشتری غذا بخورید، در نتیجه زمان تغذیه بیشتر و مقدار آن کمتر می‌شود. در نتیجه خواب راحت تری خواهید داشت.

حافظه شما را بهبود می‌بخشد

این مورد در افراد مختلف متفاوت است اما به طور کلی، گوش دادن به موسیقی‌های خنثی و بی کلام، می‌تواند در بهبود عملکرد حافظه شما موثر باشد. همچنین یادگیری مفاهیم جدید، به خصوص زبان دیگر، با استفاده از موسیقی و روش‌های ریتمیک و آهنگین، به فهم و ماندگاری بیشتر آن کمک می‌کند.

به شما در کنترل درد کمک می‌کند

یک ساعت گوش دادن به موسیقی در روز می‌تواند باعث کاهش شدید درد‌های شما بشود. همچنین گوش دادن به موسیقی قبل و بعد از عمل جراحی، به درمان اضطراب و درد، کمک می‌کند. بر اساس تحقیقات، کسانی که مرتب به موسیقی گوش می‌دادند، نیاز کمتری به دارو داشتند و روند بهبود آنها سریع‌تر بود.

به خواب بهتر شما کمک می‌کند

گوش دادن به موسیقی کلاسیک آرام بخش، راهی مطمئن و مقرون به صرفه در درمان بی خوابی است. بر اساس آزمایشاتی که روی گروهی از دانش آموزان انجام شد، گوش دادن به موسیقی کلاسیک هنگام خواب، حتی بیشتر از گوش دادن به کتاب‌های صوتی در درمان بی خوابی و بهبود کیفیت خواب تاثیر گذاشته است.2

تأثیر موسیقی بر سطح کورتیزول

تمرینات شدید ورزشی به همراه موسیقی‌های تند می‌توانند به سرعت سطح هورمون‌های استرس مانند کورتیزول خون را افزایش دهند. این در حالی است که موسیقی آهسته، آرام و غالباً کلاسیک، تأثیری کاملاً برعکس خواهد داشت.

با همین روش می‌توان سطح کورتیزول خون بیمارانی که باید به زودی تحت عمل جراحی قرار بگیرند را کاهش داد. موسیقی آرام می‌تواند این هورمون را تا ۵۰ درصد کاهش دهد و به بیمار برای گذر از استرس ناشی از جراحی کمک قابل توجهی کند. البته افزایش آزادسازی کورتیزول به دنبال پخش موسیقی‌های بلند و القاکننده هیجان، برای دسته خاصی از افراد مانند ورزشکاران بسیار هم مفید خواهد بود. اما این مواجهه باید مقطعی باشد و به مدتی طولانی ادامه نیابد. برای مثال به نظر می‌رسد که قرارگیری طولانی‌مدت در معرض انواع مخصوصی از موسیقی مانند راک یا متال، سطح کورتیزول را همانند قهوه به صورت اعتیادآوری بالا نگه خواهد داشت.

تأثیر موسیقی بر سیستم ایمنی بدن

برخی از انواع موسیقی که پیشتر آنها را در دسته موسیقی‌های مفید طبقه‌بندی کردیم، می‌توانند منتج به افزایش ترشح هورمون‌ها و واسطه‌های شیمیایی مؤثر بر تقویت سیستم ایمنی بدن انسان شوند. گفتیم که موسیقی قادر به کاهش سطح هورمون‌های استرس مانند کورتیزول است. همین هورمون در صورت ترشح نا به جا و بیشتر از مقادیر کنترل شده مورد نیاز بدن، می‌تواند منجر به تضعیف سیستم ایمنی شود. بدین‌ترتیب می‌توان گفت که موسیقی در کاهش ریسک ابتلاء به بیماری‌های عصبی و صدها اختلال دیگر نقش مهمی دارد.3

مزایای گوش دادن به موسیقی غم انگیز

شاید موسیقی غم انگیز، یک موسیقی دردناک باشد اما می تواند به شما در برقراری ارتباط بهتر با احساساتتان کمک کند تا شما زودتر بهبود یابید. موسیقی مطمئناً باعث افزایش مواد شیمیایی مغز می شود. این مواد شیمیایی عملکرد مغز را تقویت می کنند و با تحریک آن مغز را وسعت می بخشد. پخش موسیقی و شنیدن آن به همراه دیگران و لذت بردن از موسیقی باعث تحریک هورمون اوکسی توسین مغز می شود. این هورمون به ما کمک می کند با دیگران ارتباط برقرار کنیم و به دیگران اعتماد کنیم. این هورمون باعث می شود افرادی که به موسیقی علاقه دارند و یا موسیقی کار می کنند سخاوتمندانه تر و قابل اعتمادتر باشند. اثر شگرف موسیقی بر مغز اینگونه است.

اثر شگفت انگیز موسیقی بر مغز

یکی از قابل توجه ترین موفقیت های موسیقی تأثیر آن بر زندگی بیماران آلزایمر است. این بیماران در نهایت توانایی خود برای تعامل با دیگران را به طور کامل از دست می دهند. اما موسیقی درمانی در درمان این بیماران بسیار موفق بوده است. این بیماران هنگام شنیدن موسیقی آشنا اغلب به طور قابل توجهی شروع به آواز خواندن همراه آن می کنند. موسیقی یک فلسفه ی شفاف و دقیق است که باعث پیشرفت زندگی شما می شود. اگر می خواهید عملکرد فیزیکی و ذهنی خود را به حداکثر برسانید انواع موسیقی و حتی موسیقی طبیعت را گوش کنید.

پس اگر می خواهید اثرات روانشناسی موسیقی را در زندگی خود حس کنید بدون توجه به سنتان و این که فکر کنید خیلی زود از یا خیلی دیر است زندگیتان را با موسیقی پر کنید و ملودی آن را بر زندگی و مغز خود احساس کنید.4

پی نوشت:
1.www.zehnenabeghe.com
2.www.honarehzendegi.com
3.www.isna.ir
4.www.asriran.com