همه جیز راجع به دمانس عروقی

دمانس عروقی

دمانس عروقی یک اصطلاح کلی است که مشکلات مربوط به تفکر، تصمیم گیری، قضاوت، حافظه و سایر فرآیندهای فکری ناشی از آسیب مغزی که در اثر اختلال در خونرسانی مغزی ایجاد می شوند را توصیف می کند. فرد ممکن است بعد از سکته مغزی به دمانس عروقی مبتلا شود، اما سکته های مغزی همیشه باعث زوال عقل عروقی نمی شوند، بلکه تاثیر سکته مغزی بر روی تفکر و استدلال بیمار به شدت و محل آسیب بستگی دارد. دمانس عروقی همچنین می تواند ناشی از شرایط دیگری باشد که به رگ های خونی آسیب می رساند و گردش خون و خونرسانی به مغز را مختل می کند.

عواملی که خطر ابتلا به بیماری های قلبی و سکته مغزی را افزایش می دهد از جمله دیابت، فشار خون بالا، کلسترول بالا و سیگار کشیدن می توانند در بروز خطر ابتلا به زوال عقل عروقی تاثیر داشته باشند. کنترل این عوامل ممکن است به کاهش احتمال ابتلا به دمانس عروقی کمک کند.1

علل دمانس عروقی

به طور کلی آسیب به رگ های خونی مغز می تواند خطر سکته مغزی و زوال عقل عروق را افزایش دهد.

افزایش سن

با افزایش سن زوال عروقی افزایش می یابد. این اختلال تا قبل از ۶۵ سالگی به ندرت اتفاق میفتد و بعد از ۹۰ سالگی احتمال آن افزایش پیدا خواهد کرد.

دیابت

سطح بالای گلوکز موجب آسیب به رگ های خونی در بدن خواهد شد.

کلسترول بالا

کلسترول بالا نیز به علت افزایش سطح لیپوپروتئین با چگالی کم می تواند خطر ابتلا به زوال عقلی را افزایش دهد.

فشار خون بالا

فشار خون بالا نیز فشارهای زیادی را بر روی رگ های خونی در همه جای بدن به وجود خواهد آورد. و خطر بروز مشکلات عروقی را افزایش خواهد داد.

آترواسکلروز

پیری غیرطبیعی در رگ های خونی زمانی اتفاق می افتد که رسوبات کلسترول و لخته های خونی موجب مسدود شدن رگ های خونی شود. این عارضه با کاهش جریان خون در مغز می تواند خطر ابتلا به زوال عقل را افزایش دهد.

سابقه ابتلا به سکته مغزی و قلبی

افرادی که دچار حملات قلبی هستند در معرض گرفتگی در رگ های خونی خواهند. آسیب مغزی که در اثر سکته مغزی ایجاد می شود می تواند خطر ابتلا به زوال عقل را افزایش دهد.

فیبریلاسیون دهلیزی

این مورد با خطر تشکیل لخته های خون و اختلال در خونرسانی در قلب به وجود می آید که خطر ابتلا به سکته مغزی را نیز افزایش می دهد.

استعمال دخانیات

استعمال دخانیات به رگ های خونی آسیب می رساند و موجب زوال عقلی خواهد شد.

چاقی و افزایش وزن

داشتن اضافه وزن و چاقی برای بیماری های عروقی خطرناک بوده و احتمال ابتلا به زوال عقلی را افزایش خواهد داد.

وجود فشار خون بالا، دیابت، چربی بالا و بیماری های قلبی از مهم ترین علل ایجاد کنند این نوع دمانس اند.2

شایع‌ترین نشانه‌های دمانس عروقی چیست؟

اولین علائم دمانس عروقی شامل تغییرات رفتاری یا خلق و خو، عدم تمرکز و مشکلات ادراکی می‌شود. هر چند تشخیص این علائم در مراحل اولیه سخت است یا احتمال دارد با بیماری‌های دیگر اشتباه گرفته شود.

با گذشت زمان و تشدید علائم، بیمار برای راه رفتن دچار مشکل می‌شود و ممکن است به طور متناوب تعادل خود را از دست بدهد و به زمین افتد.

همچنین تغییرات تشخیصی، نداشتن انگیزه و علاقه و مشکل در پیدا کردن لغات مناسب از دیگر علائمی است که باید جدی گرفته شود. بی اختیاری ادراری، اختلال در تفکر، احساس گیجی و از دست دادن قدرت حافظه نیز از دیگر علائم این بیماری هستند.3

عوامل خطر برای زوال عروقی عبارتند از

افزایش سن.خطر زوال عروقی با افزایش سن، بیشتر می شود و احتمال بروز این اختلال قبل از 65 سالگی نادر است و خطر ابتلا به آن تا 90 سالگی افزایش می یابد.

سابقه سکته قلبی، سکته مغزی

افرادی که دچار حمله قلبی شده اند ممکن است در معرض خطر ابتلا به مشکلات رگ های خونی در مغز قرار بگیرند. آسیب مغزی که در اثر سکته مغزی یا حمله ایسکمیک گذرا رخ می دهد، می تواند خطر ابتلا به زوال عقل را افزایش دهد.

پیری غیر طبیعی رگهای خونی (آترواسکلروز)

این وضعیت زمانی رخ می دهد که رسوبات کلسترول و لخته های خونی منجر به انسداد رگ ها می شوند. آترواسکلروز با کاهش جریان خون در مغز می تواند خطر ابتلا به زوال عروق را افزایش دهد.

کلسترول بالا

افزایش سطح لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL)، کلسترول بد با افزایش خطر ابتلا به زوال عروقی همراه است.

فشار خون بالا

فشار خون بالا می تواند فشارهای زیادی را بر رگ های خونی در همه جای بدن، از جمله مغز وارد کند و خطر بروز مشکلات عروقی در مغز را افزایش می دهد.

دیابت

سطح بالای گلوکز به رگ های خونی در بدن آسیب می رساند. آسیب در رگ های خونی مغز می تواند خطر سکته مغزی و زوال عقل عروق را افزایش دهد.

سیگار کشیدن

استعمال دخانیات مستقیماً به رگ های خونی آسیب رسانده و عامل خطری برای ابتلا به آترواسکلروز و سایر بیماری های گردش خون از جمله زوال عقل عروقی می باشد.

چاقی

به طور کلی داشتن چاقی یک عامل خطرناک شناخته شده برای بیماری های عروقی است و احتمالاً خطر ابتلا به زوال عروقی را افزایش می دهد.

فیبریلاسیون دهلیزی

فیبریلاسیون دهلیزی با خطر تشکیل لخته های خون در قلب و اختلال در خونرسانی، خطر سکته مغزی را افزایش می دهد.1

تشخیص دمانس

تشخیص دمانس‌عروقی با معاینه دقیق دستگاه، تست های بررسی وضعیت ذهنی مانند MMST، انجام ام آر آی ، آزمایشات تکمیلی و بررسی عروق مغزی و بررسی ریسک فاکتورهای عروقی ایجاد کننده سکته مغزی و نیز بررسی قلب و عروق بیمار داده می شود.3

درمان دمانس مغزی

شاید درمان ریسک فاکتورهای عروقی، مانند درمان فشار خون، دیابت، چربی بالا و بیماری های قلبی است، بعضا شروع داروهایی جهت پیشگیری از سکته مغزی مثل آنتی کواگولان ها، شروع داروهایی جهت کند کردن سیر پیشرفت دمانس و نیز انجام انجام ورزش ، کارهای فکری و اصلاح رژیم غذایی و گاها مصرف انتی اکسیدان ها و رفع مشکلات عروقی است.2

پیشگیری دمانس عروقی

سلامت رگ ها با سلامت قلب رابطه مستقیم دارد.

از استعمال دخانیات خودداری کنید

سیگار و دخانیات سلامت رگ های خونی را به خطر می اندازد.

کنترل فشار خون

نگه داشتن فشار خون در حد نرمال می تواند موجب جلوگیری از دمانس عروقی شود.

کنترل کلسترول

یک رژیم غذایی سالم، کم چربی و مصرف داروهای کاهش دهنده کلسترول می تواند خطر سکته های قلبی و حملات قلبی را که منجر به زوال عروقی می شود را تا حد زیادی کاهش دهد.