از علت تا درمان سرطان مقعد

سرطان مقعد

سرطان متشکل است از یک سری سلول سالم بدن که کنترل رشد خود را از دست می دهند و با رشد تومور ، یا بافت های اطراف خود را دربرمیگیرد (حمله مجاورتی) و یا به محل های دیگر گسترش و در آنجا رشد می‌کند، که به این نوع سرطان ، متاستاز میگویند.

کانال مقعد راه عبور کوتاهی است که مدفوع طی اجابت از طریق آن از بدن خارج میشود.

سرطان مقعد ناشی است از سلول های اطراف مقعد و دهانه ی مقعد و یا درون کانال. سرطان مقعد غالبا از نوع سرطان سلولی فلسی (که شامل سرطان هایی است به نام basaloid, epidermoid, cloacogenic, or mucoepidermoid که همگی به یک روش درمان میشوند) میباشد.

سرطان های نادر دیگری هم در کانال مقعد رخ میدهند مثل دو نوع : تومور استرومال دستگاه گوارش (GIST) و ملانوم) که هر یک جداگانه نیاز به مشورت و درمان مناسب دارند. ضمنا تومور میتواند بر پوست در حدود 5 سانتیمتری بیرون مقعد ایجاد شود ، به نام سرطان پری آنال که درمان آن مشابه درمان سرطان پوست می باشد.

سلول هایی که سرطانی یا بدخیم شد ه اند ولی هنوز به بافت های عمیق تر هجوم نبرده اند به HGAIN یا “نئوپلازی داخل اپیتلیالی درجه بالا” معروف است. هرچند این وضعیت میتواند نشان دهنده پیشروی بیماری باشد ولی به عنوان سرطان مقعد تلقی نمی‌شود و درمان آن متفاوت است.

تشخیص این تفاوت با پزشک معالج یا جراح روده بزرگ و رکنوم می باشد. دلیل اصلی اینکه چرا این سلول ها به تومور تبدیل میشوند هنوز نامعلوم است ولی فرض بر اینست که سیستم ضعیف ایمنی بدن بیمار باعث آن میشود.1

علت سرطان مقعد

این سرطان زمانی شکل می گیرد که یک جهش ژنتیکی سلول های سالم را به سلول های غیر طبیعی تبدیل کند. سلول های سالم با سرعت رشد و تکثیر می یابند و سرانجام در یک زمان مشخص از بین می روند. اما رشد سلول های غیرطبیعی از کنترل خارج شده و نمی میرند. امکان دارد تجمع سلول های سرطانی باعث ایجاد تومور شود.

سرطان فوق ارتباط نزدیکی با یک عفونت مقاربتی به نام ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) دارد. تصور می شود HPV شایع ترین علت این بیماری است.2

علائم سرطان مقعد

هرچند حدود 20% از بیماران مبتلا به سرطان مقعد شاید هیچ علائمی نشان ندهند ولی خیلی از آنها را میتوان در مراحل اولیه شناسایی کرد چون در مناطقی از سیستم گوارشی قراردارند که برای پزشک آسان و قابل روئیت است .

متاسفانه بعضی مواقع، علائم زمانی خودشان را نشان می‌دهند که تومور گسترش و رشد کرده است، بنابراین آشنایی با علائم مربوط به سرطان مقعد مهم است تا بدون تاخیر و سریع شناسایی شود. سرطان مقعد معمولا علائمی از این قبیل دارد:

خونریزی از مقعد یا رکتوم

احساس توده یا غده در دهانه مقعد

درد مداوم یا تکراری در ناحیه مقعد

خارش مداوم یا تکراری

تغییر وضعیت اجابت (کمتر یا بیشتر شدن دفعات) یا افزایش فشار هنگام اجابت

باریک شدن مدفوع

خارج شدن چرک از مقعد

تورم غدد لنفاوی

البته بیماری های غیر جدی دیگری مانند بواسیر هم علائم مشابه ای طبق بالا دارند ولی هرگز اینگونه فرض نکنید. بیش از 50% از سرطان های مقعد علائم با تاخیر دارند و یا به اشتباه با بیماری های دیگر تشخیص داده میشوند. اگر هر یک از علائم بالا در شما مشهود است به پزشک یا جراح روده مراجعه کنید.1

عوامل خطر کانسر آنال

عوامل افزایش خطر ابتلا به کانسر آنال عبارتند از:

سن

بیشتر موارد این بیماری در افراد 50 سال به بالا مشاهده می شود.

روابط جنسی مکرر

افرادی که، شریک جنسی زیادی دارند، خطر بیشتری برای ابتلا به این سرطان دارند.

رابطه جنسی مقعد

در افرادی که رابطه جنسی مقعدی دارند، خطر بروز ابتلا بیشتر است.

سیگار

مصرف سیگار ممکن است خطر ابتلا به این سرطان را افزایش دهد.

سابقه سرطان

افرادی که به سرطان دهانه رحم، ولور یا واژن مبتلا هستند، خطر ابتلا را افزایش می یابد.

ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)

عفونت ویروس پاپیلومای انسانی، خطر ابتلا به چندین سرطان از جمله کانسر آنال و سرطان گردن رحم را افزایش می دهد. عفونت HPV یک عفونت مقاربتی است که می تواند باعث ایجاد زگیل تناسلی شود.

سیستم دفاعی ضعیف بدن

افرادی که برای سرکوب سیستم ایمنی بدن خود دارو (از جمله داروهایی پیوند عضو ) مصرف می کنند، ممکن است خطر ابتلا به سرطان فوق افزایش یابد.2

را‌ه‌ های تشخیص و پیشگیری

از آنجا که سرطانهای مقعد غالبا از عفونت HPV مشتق می‌شوند و واکسن HPV پیش از آن که فرد در معرض ویروس قرار گیرد از عفونت به وسیله انواعی از ویروس‌ها و زخم‌های پیش سرطانی ممانعت می‌کند، گمان می‌رود که واکسیناسیون HPV ممکن است احتمال وقوع سرطان مقعد را کاهش دهد. برای تشخیص این کانسر از تست پاپ اسمیر مقعدی که مشابه تست پاپ اسمیر برای تشخیص سرطان گردن رحم ست استفاده می‌شود.

پذیرفتن یک برنامه زندگی سالم که دارای چربی کم و فیبر زیاد در برنامه غذایی روزانه باشد، برای پیشگیری از کانسر آنال نقشی اساسی دارد؛ به ویژه اگر در خانواده شما سابقه این کانسر وجود داشته باشد.3

راه های درمان سرطان آنال

درمان سرطان آنال به کمک جراحی، رادیوتراپی (اشعه درمانی) یا شیمی درمانی امکان پذیر است. روش‌های رادیوتراپی و شیمی درمانی ممکن است به صورت همزمان یا به دنبال هم استفاده شود. درمان ترکیبی معمولاً بسیار موفق می‌باشد.

اگر رادیوتراپی و شیمی درمانی به طور همزمان استفاده شود، عوارض جانبی آن نیز ممکن است با شدت بیشتری بروز کند. برای درمان تومورهای کوچک مقعدی از جراحی و یا در موارد پیشرفته از ترکیب جراحی با شیمی درمانی یا رادیوتراپی استفاده می‌شود.

جراحی

در موارد تومورهای کوچک ممکن است از جراحی استفاده شود. در مواردی که درمان‌های اولیه قادر به ریشه کنی سرطان نباشد یا در صورتی که علائم موجود حاکی از برگشت مجدد سرطان باشد، نیز از جراحی استفاده می‌شود. دو نوع اصلی جراحی وجود دارد: برداشت موضعی و برداشت شکمی

برداشت موضعی

این روش ممکن است در موارد تومورهای کوچک موجود در قسمت‌های خارجی مقعد استفاده شود. در این روش تنها بخش‌هایی از مقعد که دارای سلول‌های سرطانی هستند برداشته می‌شود و اسفنکتر مقعدی دست نخورده باقی می‌ماند بنابراین کار دستگاه گوارش در اغلب افراد بدون تغییر باقی می‌ماند.

برداشت شکمی

در این روش مقعد و رکتوم برداشته می‌شود. بنابراین راه خروجی دستگاه گوارش به سطح شکم منتقل می‌شود تا بدین ترتیب مدفوع از بدن خارج شده و در کیسه کولوستومی جمع‌آوری ‌شود. این منفذ باز شکمی استوما نامیده می‌شود. گرچه کولوستومی در ابتدا امری وحشتناک و ناراحت‌کننده به نظر می‌رسد اما بیشتر افراد با گذشت زمان با آن تطبیق حاصل کرده و به زندگی طبیعی خود باز می‌گردند.3

عوارض سرطان مقعد

سرطان مقعد به ندرت در نقاط دیگر بدن منتشر می شود و به مرحله متاستاز می رسد. اما در صورت انتشار، درمان آن مشکل است و بیشتر به کبد و ریه ها منتشر می شود.2

پینوشتها
1.www.clinicdarman.com
2.www.pezeshket.com
3.www.azsintasin.ir