عفونت استخوان

استئومیلیتیس (Osteomyelitis) همان عفونت استخوانی است. عفونت ها می توانند با عبور از جریان خون یا گسترش از بافت مجاور خود را به استخوان رسانده و باعث آلودگی بافت استخوانی شوند.

البته عفونت ممکن است در داخل خود استخوان شروع شود، این اتفاق زمانی می افتد که استخوان در اثر بروز آسیب دیدگی، آلوده به میکروب ها می شود. افراد سیگاری و افرادی که مبتلا به بیماری های مزمن مانند دیابت یا نارسایی کلیه هستند، بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به عفونت استخوان قرار دارند. به عنوان مثال در افراد دیابتی در صورتی که فرد دچار زخم پای دیابتی شود احتمال ابتلا به عفونت استخوانی بیشتر خواهد شد.

اگرچه که زمانی درمان عفونت های استخوانی غیر ممکن در نظر گرفته می شد، با این وجود اکنون می توان عفونت استخوانی را با موفقیت درمان کرد. البته در روند درمان بیشتر افراد مبتلا برای برداشتن استخوان های از بین رفته نیاز به عمل جراحی خواهند داشت. پس از عمل جراحی، معمولاً برای جلوگیری از عود مجدد عفونت، مصرف آنتی بیوتیک های قوی داخل وریدی مورد نیاز خواهد بود.1

علت عفونت استخوان

بیش‌تر موارد عفونت استخوان به علت باکتری استافیلوکوک (staphylococcus) رخ می‌دهد. این باکتری معمولاً در پوست و یا بینی افراد، حتی افراد سالم دیده می‌شود.

میکروب‌ها به روش‌های مختلفی وارد استخوان می‌شوند، این روش‌ها شامل:

جریان خون

میکروب‌های سایر نقاط بدن – برای مثال در ریه‌ها به علت ذات الریه و یا در سیستم ادراری به علت عفونت مجرای ادراری – می‌توانند در جریان خون به سمت نواحی ضعیف استخوانی حرکت کنند.

جراحت‌ها

زخم‌های عمیق و شدید محلی برای ورود میکروب‌ها به داخل بدن هستند. اگر یک جراحت یا زخم در بدن عفونی شود، عفونت می‌تواند به راحتی وارد استخوان‌های نزدیک شود. همچنین در صورتی که شکستگی استخوان آن‌قدر شدید باشد که بخشی از آن از پوست خارج شود، میکروب‌ها راهی برای ورود به بدن پیدا می‌کنند.

جراحی

آلودگی مستقیم میکروبی در جراحی جایگزین کردن مفاصل، پروتز گذاری و یا اصلاح شکستگی‌ها رخ می‌دهد.2

علائم عفونت استخوان

علائم و نشانه های ابتلا به عفونت استخوانی شامل موارد زیر می شود:

تب

بدن درد

خستگی

در در ناحیه اطراف عفونت

التهاب، گرمای بدن و قرمزی در اطراف ناحیه بروز عفونت

گاهی اوقات عفونت استخوانی ممکن است با هیچ علامت یا نشانه ای همراه نیست. حتی تشخیص آن از دیگر بیماری ها کار بسیار دشواری باشد. تشخیص این بیماری در نوزادان، افراد مسن و افرادی که دارای سیستم ایمنی بدنی ضعیفی هستند بسیار سخت تر از دیگران خواهد بود.1

موارد ضرورت مراجعه به پزشک

در صورتی که علائم بیماری شدیدتر شده و دچار دردهای استخوانی همراه با تب بودید. حتماً باید برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کنید. همچنین در صورتی که به خاطر بیماری های دیگر یا جراحی های اخیر خود در معرض ابتلا به عفونت استخوانی قرار گرفته اید باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید.1

تشخیص استئومیلیت مزمن

در رادیوگرافی این بیماران مناطقی از کم شدن تراکم استخوان دیده می شود که در اطراف آن استخوان متراکم شده است. سی تی اسکن, ام آر آی و اسکن رادیوایزوتوپ می تواند به تشخیص عفونت مزمن استخوان کمک کند.3

درمان عفونت استخوان

رایج‌ترین درمان برای استئومیلیت جراحی برای خارج کردن قطعه عفونی و یا مرده‌ی استخوانی است. بعد از جراحی در بیمارستان به صورت وریدی آنتی بیوتیک برای فرد تجویز می‌شود.

جراحی

بسته به شدت عفونت، جراحی استئومیلیت ممکن است شامل یک یا چند روش زیر باشد:

خالی کردن منطقه عفونی

پزشک ناحیه اطراف استخوان عفونی را باز می‌کند. بعد آن جراح همه‌ی چرک و مایعات ناشی از عفونت را خالی می‌کند.

خارج کردن استخوان و بافت عفونی

جراح با روش دبریدمان (debridement) تا جایی که امکان پذیر است استخوان عفونی و مقدار کمی از استخوان‌های سالم حاشیه‌ای را خارج می‌کند. این کار برای اطمینان از اینکه همه‌ی بخش‌های عفونی خارج شده‌اند انجام می‌شود. در صورت وجود نشانه‌ای از عفونت، بافت‌های اطراف هم ممکن است خارج شوند.

ترمیم جریان خون به سمت استخوان

جراح هرگونه فضای خالی ناشی از انجام دبریدمان را با قطعات استخوانی و یا دیگر بافت‌ها مانند پوست یا ماهیچه دیگر اندام‌های بدن پر می‌کند.

برخی اوقات پیوند بافت یا پیوند استخوان به بعد از قوی‌تر شدن بیمار موکول می‌شود. بافت یا استخوان پیوند زده شده به بدن کمک می‌کند تا رگ‌های خونی آسیب دیده را ترمیم کرده و استخوان جدید تشکیل شود.

خارج کردن اجسام خارجی

در برخی موارد اجسام خارجی ناشی از جراحی‌های قبلی مانند صفحات و یا پیچ‌های جراحی برداشته می‌شوند.

قطع عضو

به عنوان آخرین راه، پزشک جراح برای جلوگیری از انتشار عفونت به مجبور به قطع عضو می‌شود.

دارو

نمونه برداری از استخوان نوع میکروبی که باعث ایجاد عفونت شده را مشخص می‌کند. بعد از مشخص شدن نوع میکروب، پزشک آنتی بیوتیک مناسب برای درمان عفونت را تجویز می‌کند. آنتی بیوتیک به مدت ۶ هفته از طریق وریدی در بازو به فرد داده می‌شود. اگر عفونت شدید باشد، درمان آنتی بیوتیکی با تجویز آنتی بیوتیک خوراکی تکمیل می‌شود.

اگر سیگاری هستید، مصرف آن را ترک کنید، این کار کمک می‌کند تا بهبودی سرعت پیدا کند. از طرفی دیگر اگر فرد به بیماری مزمن دیگری همچون دیابت مبتلا باشد، باید با کنترل قند خون بیماری خود را کنترل کند. این کار هم به بهبودی هر چه سریع‌تر کمک می‌کند.3

مشکلات و عوارض جانبی عفونت استخوان

مشکلات و عوارض جانبی عفونت استخوان عبارتند از:

مرگ استخوان (osteonecrosis)

عفونت استخوان گاهی مانع از گردش طبیعی خون شده و در نهایت به مرگ استخوان منجر می‌شود. نواحی که دچار مرگ استخوانی شده اند با کمک جراحی برداشته شده و تحت درمان آنتی بیوتیکی قرار خواهند گرفت.

عفونت مفصلی (Septic arthritis)

برخی اوقات عفونت استخوانی به مفاصل نزدیک رسیده و منجر به بروز عفونت مفصلی خواهد شد.

رشد معیوب

اگر عفونت استخوان در نواحی نرم‌تر بدن همچون انتهای استخوان‌های بلند پا و بازو رخ دهد، احتمال درگیر شدن استخوان‌ها و مفاصل دیگر هم وجود دارد.

سرطان پوست

اگر عفونت استخوان ناشی از زخم بازی باشد که چرک تولید می‌کند، سلول‌های اطراف در معرض خطر بالای سرطان سلول‌های سنگفرشی قرار خواهند گرفت. 2

پیشگیری عفونت استخوان

در صورتی که به شما گفته شده است که احتمال ابتلا به عفونت در شما بیشتر از دیگران است، بهتر است در مورد راه های جلوگیری از بروز عفونت با پزشک خود مشورت کنید. کاهش خطر ابتلا به عفونت به کاهش خطر ابتلا به عفونت استخوان نیز کمک خواهد کرد.

به طور کلی برای جلوگیری از بریدگی، خراشیده شدن و گاز گرفتگی حیواناتی که باعث نفوذ میکروب ها به داخل بدن شما می شوند، احتیاط کنید.

اگر خود یا فرزند شما به یکی از موارد گفته شده دچار شده باشد. سریعاً محل را ضد عفونی کرده و با باند تمیز پانسمان کنید.

سپس در طول روند درمان به طور منظم محل زخم و گزش را از نظر بروز علائم عفونی با دقت بررسی کنید.1

پینوشتها
1.www.pezeshket.com
2.www.drdr.ir
3.www.drsiamakmoradi.com