هرآنچه که باید راجع به خشکی پوست بدانیم

خشکی پوست چیست؟

خشکی پوست یک مشکل پوستی رایج است و در تمام سنین رخ می‌دهد. این مشکل خیلی جدی نیست، اما گاهی درمان آن سخت است. خشکی پوست ممکن است به بیماری‌های دیگر پوستی یا بیماری‌هایی مانند دیابت، کم کاری یا پرکاری تیروئید، سندرم شوگرن و سوء تغذیه مربوط باشد.1

علل خشکی پوست

در بیشتر موارد، خشکی پوست یک دلیل محیطی دارد. گاهی هم یک بیماری مسبب ایجاد خشکی پوست است.

مهم‌ترین عواملی که باعث خشکی پوست می‌شوند، عبارتند از:

آب و هوا

در زمستان که دما و رطوبت هوا کم می‌شود، احتمال خشکی پوست بیشتر است. همچنین در مناطق بیابانی به دلیل خشکی زیاد هوا، خشکی پوست بیشتر اتفاق می‌افتد.

گرما

شومینه، بخاری، اجاق، سیستم حرارتی مرکزی و موارد مشابه، هم هوا و هم پوست ما را خشک می‌کنند.

حمام و دوش آب داغ

استحمام و دوش گرفتن با آب داغ برای مدت طولانی ممکن است پوست ما را خشک کند. همچنین، شنای زیاد به‌خصوص در آبِ دارای کلر زیاد شاید به خشکی پوست منجر شود.

صابون و شوینده قوی

بیشتر صابون‌ها، شوینده‌ها و شامپوهایی که در دسترس عموم قرار دارند، نرمی پوست را به‌شدت کم می‌کنند؛ زیرا این مواد با هدف پاک کردن چربی‌ها از سطح بدن درست شده‌اند.

سایر شرایط و بیماری‌ها

افرادی که شرایط یا بیماری پوستی خاصی دارند، مانند کسانی که مبتلا به اگزما، حالت آلرژیک (آتوپیک) یا پسوریازیس هستند، بیشتر در معرض خشکی پوست قرار دارند.1

خشکی پوست چه نشانه‌هایی دارد؟

در این مشکل، پوست، ظاهری خشک و بی آب، پوسته‌ پوسته، تحریک شده و ملتهب دارد. اگر پوستتان خشک است، احساس زبری و گاهی درد و خارش را تجربه می‌کنید. البته، در حالت شدیدتر، پوست دچار قرمزی و خارش شدید می‌شود. در نتیجه، ترک‌های عمیقی روی پوست ایجاد می‌شوند که ممکن است خونریزی کنند. همه‌ی اینها از نشانه‌های خشکی شدید پوست است.

ساختار پوست خشک

پوست از بدن ما در برابر عوامل بیرونی و محیطی محافظت می‌کند. پوست ما سه لایه دارد. لایه‌ی زیرین، «هیپودرم» است که از بافت چربی، رگ و عصب تشکیل شده ‌است.

لایه‌ی میانی پوست «درم» نام دارد. این لایه از بافت‌های همبند و الیاف کلاژن، فیبرهای الاستین، رگ‌های خونی، غدد چربی، فولیکول های مو و غدد عرقی تشکیل شده است.‌ لایه‌ی رویی «اپیدرم» است که از کراتینوسیت تشکیل شده است.

سلول‌های سطح پوست در احاطه‌ی لایه‌های لیپید هستند. لایه‌های لیپید از کلسترول، اسیدهای چرب و سرامید تشکیل شده‌اند. لایه‌ی شاخی پوست (بیرونی‌ترین قسمت اپیدرم) وظیفه‌ی آبرسانی به پوست را بر عهده دارد. لیپیدها از تبخیر آب ذخیره شده در پوست جلوگیری می‌کنند.

غدد چربی و عرق که عوامل طبیعی رطوبت رسان پوست هستند با مشارکت در رطوبت رسانی به مواد تشکیل دهنده‌ی پوست به عنوان نگهدارنده‌های درونی رطوبت پوست عمل می کنند.2

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

توجه به نکات ابتدایی مراقبت از پوست خشک، تا حد زیادی می‌تواند علائم آن را کاهش دهد.

در شرایط زیر، به پزشک مراجعه کنید:

تجربه‌ٔ خشکی پوست بعد از مراقبت‌های پوستی رایج؛

مشکوک بودن به عفونت ناشی از پوست خراشیده؛

مشکوک بودن به وجود بیماری‌های جدی دیگر.

مشکلات زیر مواردی است که در ابتدا ممکن است خشکی ساده و ملایم پوست به‌نظر برسد، ولی به درمان‌های دقیق‌تر و تخصصی‌تر نیاز دارد:

درماتیت آتوپیک یا اگزما باعث ایجاد خشکی شدید در پوست صورت و سایر بخش‌های بدن می‌شود. به‌نظر می‌رسد که این بیماری‌ها ارثی است.

درماتیت سبورئیک بیشتر در نواحی از پوست دیده می‌شود که غدد چربی دارد، مثلا ابروها و بینی.

پسوزیاریس بیماری پوستی است که علائمی چون پوسته‌پوسته شدن و خشکی موضعی پوست دارد.

پزشک پس از بررسی شرایط پوست، درمان‌های لازم برای رفع خشکی پوست را تجویز می‌کند. این درمان‌ها ممکن است شامل استفاده از کرم‌های موضعی مثلا کورتیکواستروئید یا داروهای خوراکی مثلا تعدیل‌کننده‌های ایمنی باشد. پزشک ممکن است درمان‌های دارویی را همراه با توصیه‌هایی در مورد مراقبت‌های روزانه از پوست ارائه کند.3

درمان خشکی پوست

کرم مرطوب کننده، مقدار آب سطح خارجی پوست را افزایش می دهد.

- زیاد آب بنوشید. متخصصان توصیه می کنند افرادی که پوست خشکی دارند نوشیدن روزی 8 لیوان آب را فراموش نکنند. این کار باعث می شود آب مورد نیاز بدن تامین شود و رطوبت لازم به پوست برسد.

- درمان خشکی پوست با مراقبت روزانه از پوست بطور کامل و صادقانه شروع می شود. روزانه 2 بار صبح و عصر پوست خود را تمیز و مرطوب کنید .

- شب ها یک نوشیدنی مفید بخورید. می توانید یک لیوان شیر را با یک یا دو قاشق چای خوری روغن بادام مخلوط کنید و قبل از اینکه به رختخواب بروید آن را سر بکشید.

- برای درمان خشکی پوست از ماسکی استفاده کنید که روی پوست مرطوب بماند. مطمئن شوید ماسک شما تا زمانیکه روی پوستتان است شروع به خشک شدن نمیکند .

- شست و شوی پوست علاوه بر اینکه آلودگی پوست و مواد آرایشی را از بین می برد، چربی طبیعی پوست را هم که از آن حفاظت می کند، از بین می برد. کرم مرطوب کننده، مقدار آب سطح خارجی پوست را افزایش می دهد، در نتیجه نرم و مرطوب به نظر می آید.

- برای رفع خشکی پوستتان از روغن بچه استفاده کنید چون لوسیون های مرطوب کننده برای بزرگسالان اغلب ترکیبات شیمیایی مختلفی دارند که پوست شما را خشک تر می کنند.

- از لایه بردارهای ملایم که سلولهای مرده پوست را در خود حل می کند و بتدریج و به طور مرتب پوست را لایه برداری می کند استفاده کنید .

- قبل از اینکه به حمام بروید مقداری عسل روی پوستتان بمالید و بگذارید 5 تا 10 دقیقه بماند.عسل یکی از بهترین مرطوب کننده های طبیعی است.

- رطوبت پوست خود را با استفاده از مرطوب کننده های طبیعی و گیاهی افزایش دهید مثل روغنهای بدون رنگ ماهی یا کوسه و هم چنین گلیسیرین .

- یکی از قدیمی ترین روشها برای رطوبت رسانی به پوست استفاده از حمام شیر است که البته کمی هم اشرافی است چون از هزاران سال پیش ملکه ها عادت داشتند برای تمیزی و درخشندگی پوستشان از این حمام استفاده کنند. پس اگر دلتان می خواهد با خانواده های اشرافی همذات پنداری داشته باشید کافیست در وان حمام با آب گرم، کمی هم شیر بریزید و در آن غوط ه ور شوید. می بینید که پوستتان مرطوب و درخشان تر می شود.

- از ضد آفتابها با SPF مناسب و مرطوب کننده استفاده کنید بخصوص موقع بیرون رفتن از خانه . هم چنین از کرمهای آرایشی که رطوبت را حفظ می کند استفاده کنید .

- به جای اینکه برای مرطوب کردن دستتان به دنبال کرم های گران قیمت باشید ،می توانید کمی روغن کنجد را از عطاری ها بخرید و بعد از حمام پوستتان را با آن چرب کنید.

- هر روز کپسول یا مایع روغن ماهی که شامل اسیدهای چرب ضروری و یا روغن دانه کتان هستند استعمال کنید. زیرا روغن ماهی پوست را نرم و انعطاف پذیر می کند . میزان استفاده از آن در هر روز 2 قاشق سوپخوری می باشد.

- روغن نارگیل و روغن آووکادو هم برای رفع خشکی پوست انتخاب های خوبی هستند.

- روزانه 5 تا 10 بار و یا حداقل با هر وعده غذایی از میوه ها و سبزیهای تازه استفاده کنید. استفاده از میوه هایی مثل موز و پرتقال برای درمان خشکی پوست بسیار مناسب است .

- باید بدانید که آب جوش پوست شما را خشک تر می کند. پس سعی کنید هنگام حمام کردن به جای استفاده از آب داغ از آب ولرم استفاده کنید.

- صابونی که از آن استفاده می کنید هم در خشکی پوست شما تاثیرگذار است. بهتر است سراغ خرید صابون های گیاهی بروید چون فاقد هر گونه ترکیبات شیمیایی مضر هستند. این کاررا امتحان کنید . می بینید که پوستتان کمترخشک می شود.

- برای حفظ شادابی و تازگی پوست صورت خود از آب معدنی استفاده کنید. از کیسه حمام یا لیف خشک و زبر استفاده نکنید.

- اگر از آن دسته خانم هایی هستید که مرتب به تمیزی خانه و استفاده از شوینده های مختلف فکر می کنید باید بدانید که این مواد شیمیایی در خشکی و ایجاد ترک های پوستی دست ها موثرند . بنابراین هنگام کار با این شوینده ها حتما از دستکش های پلاستیکی استفاده کنید.

- اگر زانوهای شما به دلیل خشکی پوستتان ترک خورده یک پوست موز بردارید و سطح داخلی آن را روی زانوها بکشید. می بینید که این ترکها نرم شده و کم کم ناپدید می شوند.4

پینوشتها
1.www.abidipharma.com
2.www.lafarrerr.com
3.www.chetor.com
4.www.asriran.com