14 شهريور 1389 / 25 رمضان 1431 / 5 سپتامبر 2010 |
1) 14شهريورسال1360هجري شمسي: «آيت الله قدوسي» دادستان كل انقلاب اسلامي بر اثر انفجار بمب به دست عوامل منافقان كوردل در ساختمان مركزي دادستاني كل انقلاب به شهادت رسيد. ايشان پس از پيروزي انقلاب به فرمان حضرت امام خميني(ره) به دادستاني كل انقلاب منصوب شد ودر اين سمت به شهادت رسيد. امام راحل در بخشي از پيامشان به مناسبت اين واقعه فرمودند: اينجانب ساليان طولاني از نزديك بااوسابقه آشنايي داشتم و آن بزرگوار را به تقوي و حسن عمل واستقامت و مقاومت و تعهد درراه هدف مي شناختم. فعاليت هميشگي اوبرضد رژيم طاغوت ازنكات برجسته زندگي اين عالم شهيد است. |
2) ادامه تهاجمات رژيم عراق به مرزهاي غربي جمهوري اسلامي ايران (1359 ش): صدام حسين، ديكتاتور بعثي عراق، از همان ابتداي پيروزي انقلاب اسلامي، بغض و كينه خود را نسبت به ايران آشكار نمود و به طور آشكار و پنهان، درصدد تعرض به انقلاب اسلامي برآمد. اعزام ستون پنجم عراق به خوزستان براي انجام اقدامات تخريبي، اخراج دهها هزار ايراني تبعه عراق و اهداء هزاران قبضه اسلحه سبك به شيوخ منطقه نيز در اين راستا صورت گرفت. همچنين رژيم جنگطلب عراق از اوايل پيروزي انقلاب اسلامي تا شروع جنگ تحميلي، 563 مورد تجاوز زميني، 221 مورد تجاوز هوايي و 24 مورد تجاوز دريايي به سرزمين اسلامي ايران صورت داد و تنها از ابتداي سال 1359 تا پايان شهريور همان سال، جنگ افروزان بعث عراق، حداقل روزي سه بار به حريم كشورمان تجاوز ميكردند. اين تجاوزات سرانجام به آغاز جنگ تحميلي عراق عليه ايران و در 31 شهريور 1359 شروع هشت سال جنگ خونين انجاميد. |
3) شهادت سرتيپ "وحيد دستجردي" رييس كل شهرباني كشور (1360ش): سرهنگ هوشنگ وحيد دستجردي در سال 1304 در اصفهان به دنيا آمد. وي پس از پشت سرگذاشتن دروس ابتدايي و متوسطه، در سال 1328 وارد آموزشگاه شهرباني شد و پس از 32 سال خدمت در پستهاي مختلف باز نشسته شد. اين شهيد بزرگوار كه از طرفداران نهضت اسلامي به رهبري امام خميني(ره) به شمار ميرفت، پس از پيروزي انقلاب، در اسفند 1357 به خدمت دعوت گرديد و در 24 اسفند 1359 به رياست شهرباني كل كشور منصوب شد. سرهنگ وحيد دستجردي سرانجام در واقعه انفجار دفتر نخست وزيري در 8 شهريور 1360 به شدت زخمي شد و شش روز بعد بر اثر جراحات وارده، به شهادت رسيد و در بهشت زهراي تهران به خاك سپرده شد. |
4) تيرگي روابط سياسي ايران و كويت (1366 ش): در پي پشتيبانيهاي مكرر سياسي و اقتصادي دولت كويت از رژيم بعث عراق جهت ادامه تجاوزات اين رژيم به خاك جمهوري اسلامي ايران، از دهم تا چهاردهم شهريور 66، سه فروند موشك "سرگردان" به خاك كويت اصابت كرد كه آخرين آن، خسارت كلي به بار آورد. دولت كويت كه جمهوري اسلامي را مسؤول اين حملهها ميدانست، با ارسال شكايتي به سازمان ملل خواستار اقدامات بازدارنده اين سازمان عليه ايران گرديد و در پي آن، ارتباط خويش را با ايران به حداقل رساند. |
5) درگذشت دانشمند معاصر دكتر "سيد مرتضي آيتاللَّه زاده شيرازي" (1379 ش): دكتر سيد مرتضي آيتاللَّه زاده شيرازي از نوادگان ميرزاي بزرگ شيرازي، در سال 1307 ش در نجف اشرف به دنيا آمد. وي پس از آن كه دروس حوزوي را در نجف و سپس تهران پشت سرگذاشت، در 23 سالگي به دانشكده معقول و منقولِ دانشگاه تهران راه يافت و پس از اخذ ليسانس، جهت گذراندن دورههاي فوق ليسانس و دكتري، راهي دانشگاه قاهره گرديد. دكتر شيرازي در طول اقامت ده ساله خود در مصر و اخذ دكتراي زبان و ادبيات عرب، به مدت پنج سال در دانشگاه الازهر به تدريس زبان و ادبيات فارسي اشتغال داشت و سپس براي گذراندن دوره تخصصي زبانهاي سامي، وارد دانشگاه كمبريج انگلستان شد. وي در طول حيات علمياش، به مدت 21 سال سردبير نشريه علمي و پژوهشي دانشكده ادبيات بود و به تأليف و ترجمه بيش از 25 اثر و نگارش حدود بيست مقاله در مجلات معتبر داخلي و خارجي توفيق يافت. برخي از آثار استاد شيرازي بدين قرارند: ترجمه كتاب الادب المقارِن با نام ادبيات تطبيقي، فرهنگ اصطلاحات روز و فرهنگ چند زبانه مجمعُ اللُّغات. اين استاد فرزانه سرانجام پس از عمري تلاش خستگيناپذير در چهاردهم شهريور 1379 ش در 72 سالگي بر اثر عارضه قلبي چشم از جهان فروبست و در قبرستان شيخان قم به خاك سپرده شد. |
6) وفات "ابن عطيّه" مفسر و محدث مسلمان(541 ق): ابومحمّد عبدالحق بن غالب بن عطيه، مفسر و محدث مشهور مسلمان، در آندلس و در خانداني پرورش يافت كه افراد آن همه از بزرگان علم و ادب به شمار ميرفتند. اگرچه ابن عطيه، بيشتر به عنوان يك مفسر و محدث شهرت دارد، اما بسياري از شرح حال نويسان، مهارت او را در فقه، اصول فقه و متون ادبي ستودهاند. مهمترين اثر به جا مانده از ابن عطيه، كتابي در تفسير قرآن است كه شامل مقدمهاي است كه در نوع خود از بهترين تاليفات علوم قرآني محسوب ميشود. اثر ديگر وي، البَرنامَج نام دارد. |
7) تولد "امام فخر رازي" متكلم و فيلسوف شهير اسلامي(544 ق): ابوعبداللَّه محمد بن عمر بن حسين طبرستاني رازي معروف به امام رازي، فخر رازي و امام فخرالدين و شيخ الاسلام، از بزرگترين علماي شافعي مذهب، جامع علوم عقلي و نقلي و متبحّر در تاريخ، كلام، فقه، اصول، تفسير، حكمت، ادبيات و رياضي است. وي را به سبب شبهاتي كه در مسايل گوناگون وارد ميكرد "امام المُشَكَّكين" مينامند. كتابهاي فخر رازي در زمان خودِ وي مورد اقبال مردم واقع شد و به صورت كتاب درسي درآمد. در حوزهي درس امام رازي بيش از دو هزار تن دانشمند براي استفاده حاضر ميشدند. حتي موقع سواري نيز نزديك به سيصد نفر از فقها و شاگردان، براي استفاده در ركابش ميرفتند. گويند كه او به صراحت از اسماعيليان بد ميگفت اما با تهديد يكي از شاگردانش كه اسماعيلي بود، از بدگويي نسبت به اين گروه دست برداشت. از فخر رازي تاليفات بسياري به جا مانده است از قبيل: اسرارُ النجوم، تفسير كبير، شرح اشارات ابن سينا و دهها كتاب ديگر. امام فخر رازي در عيد فطر سال 606 ق در 62 سالگي در هرات درگذشت و در همان شهر به خاك سپرده شد. |
8) رحلت فقيه شيعه "بهاءالدين حسن اصفهاني" معروف به "فاضل هندي" (1137ق): محمدبن حسن بن محمد اصفهاني ملقب به بهاءالدين و معروف به بهاء، تاج الفقها، فاضل اصفهاني و فاضل هندي از افاضل علماي اواخر حكومت صفوي،فدر سال 1062 ق به دنيا آمد. فاضل هندي در تمام علوم ديني اصلي و فرعي، يگانهي روزگار و اعجوبهي دهر بود به طوري كه گويند قبل از 12 سالگي شروع به تاليف نمود. از جملهي آثارش تفسير القرآن، التَّمحيص و شرح الكافيه و كتاب مشهور كِشْفُ الِّلثام از كتب استدلالي فقه است. بهاءالدين را به سبب اين كه در اوايل زندگي به همراه پدر در هندوستان بوده است، فاضل هندي نيز گفتهاند. وي در تخت فولاد اصفهان مدفون است. |
9) مفقود شدن روحاني مبارز "امام موسي صدر" رهبر شيعيان لبنان در ليبي(1398 ق): سيدموسي صدر در سال 1347 ق (1309 ش) در عصر حكومت رضاخان در قم به دنيا آمد. پدر وي آيتاللَّه العظمي سيدصدرالدين صدر عالمي نامدار و از از مراجع ثلاث پس از آيتاللَّه شيخ عبدالكريم حائري يزدي بود. در سال 1360 ق (1320ش) وارد حوزهي علميهي قم گرديد و پس از طي مقدمات و سطوح، در حلقهي درس آيات عظام سيد احمد خوانساري و حجت شركت جست و همچنين از درس پدر خويش و نيز حضرت امام خميني بهره بُرد. پس از فوت پدر راهي نجف اشرف گرديد و در آن جا در زمرهي مجتهدان قرارگرفت. احساس وظيفه، او را به لبنان كشاند و رهبري مردمي را پس از علامه شرف الدين به عهده گرفت. امام موسي صدر، در آنجا خدمات فراواني را به انجام رساند و قصد سر و سامان دادن به اوضاع مسلمانان، او را لحظهاي از تلاش غافل نميكرد. سرانجام طي دعوتي رسمي راهي ليبي گرديد و پس از يك هفته اقامت، در 25 رمضان 1398 ق در حالي كه قصد مراجعت به لبنان را داشت به طور مشكوكي ناپديد گرديد. |
10) 5 سپتامبرسال1993ميلادي: شگفت انگيزترين مسجد جهان در مراكش گشايش يافت. اين مسجد پس ازكعبه و مسجد النّبي بيشترين وسعت را دارد و درشهركازابلانكا واقع است. معماراين مسجد مهندسي فرانسوي است كه اين بناي زيبا را با آميزه اي ازفن آوري عالي و هنراسلامي ساخته است. مناره هاي اين مسجد به سبك هنراسلامي ساخته شده است. اين مسجد دو وضوخانه، يك كتابخانه پيشرفته و مجهز و يك حوزه علميه دارد. گفتني است كه سقف اين مسجد متحرك است و شبستان و صحن آن نيزصدها هزارنمازگزار را درخود جاي مي دهد. |
11) آغاز طغيان رودخانه بزرگ "هوانْگْ هو" در چين (1887م) سيل عظيمي كه بر اثر طغيان رود بزرگ هوانْگْهو در پنجم سپتامبر 1887م در چين آغاز شد، بيش از يك ماه جاري بود. در اثر اين سيل و پيامدهاي آن، در حدود نهصد هزارنفر جان خود را از دست دادند. همچنين چندين شهر، صدها روستا و زمينهاي زراعيِ بسياري در اثر طغيان رود هوانگ هو از بين رفت. رودخانه هوانگ هو به طول 5200 كيلومتر، در شرق چين جريان دارد. |
12) امضاي معاهده "پورْتْسْموت" و پايان جنگ بين روسيه و ژاپن (1905م): طي قرن نوزدهم، روسيه همانند ديگر قدرتهاي اروپايى، با دست اندازي به خاك چين، مرزهاي شرقي خويش را توسعه ميداد. در همان حال، چون ژاپن از طرفي چين را لقمه چرب و نرمي براي توسعهطلبيهاي خود مييافت و از سوي ديگر در مورد مناطق شبهجزيره كره و سرزمين منچوري با روسيه اختلاف داشت، به دنبال بهانهاي براي آغاز جنگ و درآويختن با روسيه بود. در اين حال، در روز هشتم فوريه 1904م، نيروهاي ژاپن بدون اعلان جنگ و به طور غافلگيرانه، ناوگان روسي را در بندر پِرْتْ آرتور كه در اجاره روسها بود، مورد حمله قرار دادند و به دنبال آن، در مناطق متصرفي روسيه در منچوري، نيرو پياده كردند. در طي اين نبرد، قواي روسيه متحمل شكستهاي پيدرپي شدند و براي اولين بار، يك دولت آسيايى توانسته بود يك قدرت غربي را شكست دهد. به دنبال اين شكستها، دولت روسيه كه توان ادامه جنگ را نداشت سرانجام با ميانجيگري امريكا، در پنجم سپتامبر 1905م قرارداد صلح پورْتْسْموت را با ژاپن امضا كرد. به موجب اين قرارداد، نيمه جنوبي جزيره ساخالين و بندر پرت آرتور در شرق روسيه و نيز شبهجزيره كره تحتالحمايه ژاپن شد. لطمهاي كه با امضاي اين قرارداد بر حيثيت نيكلاي دوم، تزار روس وارد آمد، زمينهساز انقلاب 1905م روسيه را فراهم آورد. (ر.ك: 8 فوريه) |
13) وقوع خونينترين نبرد ميان فرانسه و آلمان در جريان جنگ جهاني اول (1915م) |
14) مرگ "شارْلْ پگي" نويسنده و اديب فرانسوي (1941م) (ر.ك: 7 ژانويه) |
15) درگذشت دكتر "آلبرت شوايْتْزِر" پزشك نوعدوست و فيلسوف فرانسوي (1965م): دكتر آلبِرْتْ شوايْتْزِر پزشك انساندوست فرانسوي در 14 ژانويه سال 1875م در شهر كايْزْبِرْگْ اِلْزاس فرانسه به دنيا آمد. وي پس از اتمام تحصيلات دانشگاهي خود، به علم و هنر پرداخت و از آن پس، زندگي خود را وقف خدمت به بشريت نمود. اعتقاد شوايتزر بر اين بود كه دنيا رؤياي شگرفي از عشق به زندگي است كه خودش عليه خودش دستهبندي كرده است. براي مبارزه با چنين طرز تفكري، او دارويى پيشنهاد كرد كه "احترام به زندگي" نام گرفت. شوايتزر بر اين عقيده بود كه بايد براي سايرين كار كرد و آنان را ياري نمود. هر كس ميتواند براي روح خود، مطمئنترين منبع صلح و رضايت خاطر را فراهم آورد، زيرا آنچه كه امروز دنيا به آن نياز دارد و فاقد آن است، كمك به همنوعان ميباشد. شوايتزر عليرغم دعوت دانشگاههاي مختلف امريكا و اروپا براي تدريس در رشتههاي فلسفه، الهيات، تاريخ و ادبيات، اين امتيازات دنيايى را رها كرد و به تكميل تحصيلات خود در علم پزشكي پرداخت. وي همچنين هنگامي كه مردم قاره افريقا را محتاجتر از ديگران براي درمانهاي روحي و جسمي يافت، با وجود موانع فراوان، راهي كشور افريقايى گابن گرديد و خدمت به مردم محروم و ستمديده آن كشور را آغاز كرد. وي بر اساس فلسفه نويني كه براي احياي شرافت بشري ارائه كرده بود، همزمان با درمان بيماران افريقايى، سعي در جايگزين كردن آداب جديد به جاي رسوم خرافي كهن رايج در قبايل گابن داشت. او در طي پنجاه سال كار درمان در ميان قبايل بدوي افريقا، جان هزاران نفر را از مرگ نجات داد و خدمات بسزايى به انجام رساند. شوايتزر همچنين به تأسيس و ساخت بيمارستانهاي متعدد اقدام كرد و در ارتقاء بهداشت منطقه كوشش نمود. دكتر شوايتزر به جهت فعاليتهاي گستردهاي كه در راستاي كمك به نيازمندان افريقايى انجام داد در سال 1952م به كسب جايزه صلح نوبل نائل آمد. وي همچنين آثاري را به رشته تحرير درآورد كه خاطرات كودكي و جواني من، فلسفه تمدن، تمدن و اخلاقيات و احترام به زندگي از آن جملهاند. اين پزشك انسان دوست سرانجام در پنجم سپتامبر 1965م در نود سالگي، روي تخت آهني، در اطاق كوچكي كه اطاق خواب، نشيمن و مطالعه او بود بدرود حيات گفت و با حضور گسترده دوستداران خود، به طرزي باشكوه تشييع گرديد. |
16) حمله به ورزشكاران اسرائيلي در المپيك مونيخ از سوي كماندوهاي فلسطيني (1972م): در طي برگزاري بازيهاي المپيك مونيخ 1972م، هشت فلسطيني در پنجم سپتامبر 1972م عازم خوابگاه ورزشكاران اسرائيلي در دهكده المپيك شده و دوازده نفر از آنان را به گروگان گرفتند. آنها سپس اخطار كردند اگر رژيم صهيونيستي 260 تن از همكاران فلسطيني آنان را از زندانهاي خود آزاد نسازد، گروگانها را به قتل خواهند رساند. پس از محاصره محل گروگانگيري توسط پليس آلمان، فلسطينيان خواسته خود را تغيير داده و خواهان عزيمت به يك كشور عربي به همراه گروگانها شدند. در اجراي ظاهري خواسته فلسطينيها، دو فروند بالگرد همراه با گروگانها راهي يكي از فرودگاههاي نظامي آلمان شدند. اما به محض پياده شدن از بالگرد، برق فرودگاه قطع شد و ماموران آلماني به سوي فلسطينيان آتش گشودند. فلسطينيها نيز با مشاهده اين وضعيت ابتدا هر دوازده گروگان اسرائيلي را يك جا اعدام كرده و پس از آن در محوطه فرودگاه با ماموران به زد و خورد مسلّحانه پرداختند. در اين عمليات يك مامور آلماني و 5 فلسطيني جان خود را از دست دادند و سه فلسطيني ديگر نيز دستگير شدند. همچنين دو بالگرد آلماني كه چريكها و گروگانها با آنها از دهكده المپيك به فرودگاه آمده بودند طي درگيري، توسط فلسطينيها به آتش كشيده شد. پس از اين رويداد، هواپيماهاي رژيم صهيونيستي به تلافي كشتار مونيخ، مواضع فلسطينيها را در لبنان به شدت بمباران كردند. طراح اصلي اين عمليات ابوحسن سلامه بود كه هفت سال پس از حادثه مونيخ در بيست و دوم ژانويه 1979م توسط عوامل سازمان جاسوسي اسرائيل، موساد ترور شد. (ر.ك: 22 ژانويه) |
17) گشايش مسجد بزرگ دارالبيضاء در كشور افريقايي مراكش (1993م): بناي مسجد بزرگ دارالبيضاء در مراكش، آميزهاي از تكنيك امروزي و منارههايى به سبك هنر اسلامي است. شبستان اصلي مسجد، 25 هزار نمازگزار و صحن اطرافِ آن، 750 هزار نمازگزار را در خود جاي ميدهد. گچبريهاي زيبا با طرحهاي هندسي، نمازخانه اصلي را زينت دادهاند. همچنين در مجاورت مسجد، يك كتابخانه و يك حوزه علميه بنا شده است. اين مسجد با شكوه، در روز پنجم سپتامبر 1993م طي مراسمي گشايش يافت. |
18) درگذشت "مادر تِرزا" بانوي خدمتگزار بشريت (1997م): خانم آگنِس گوك بژازين معروف به مادر تِرزا كه به خاطر اعمال انساني خود در تمام دنيا آوازه دارد، در سال 1910م در يوگسلاوي به دنيا آمد. وي در كودكي به صومعه پيوست و در 18 سالگي به همراه يك گروه مذهبي به هند اعزام شد. ترزا پس از 19 سال تبليغ مذهبي در نقاط مختلف هند، تصميم به خدمت دائمي به محرومان گرفت. از اين رو در هندوستان اقامت گزيد، زيرا محرومترين و فقيرترين مردمان را در اين سرزمين ديده بود. مادر تِرِزا با تاييد و حمايت مهاتماگاندي، رهبرهند، و جواهرلعلنهرو، نخست وزير اين كشور، مؤسسه خيريهاي به نام بنياد خيريه مبلّغين در كلكته تأسيس كرد و با دريافت كمكهاي مردمي، امدادهاي خود را در سراسر هند وسعت داد. از آغاز دهه 1970م مادر تِرِزا فعاليت خود را در پهنه جهان گسترش داد و در هر مصيبت بزرگي از قحطي در افريقا گرفته تا زلزله در ارمنستان و فاجعه چرنوبيل در شوروي و گسترش بلاي ايدز در نقاط مختلف جهان، او و گروههاي زير نظرش، از نخستين امداد رساناني بودند كه خود را به محل واقعه ميرساندند. به دليل همين خدمات انسان دوستانه بود كه در سال 1979م كميته انتخاب شايستهترين نامزدها براي دريافت جايزه صلح نوبل، از ميان نامزدهاي دريافت اين جايزه مادر تِرِزا را بهترين و شايستهترين فرد تشخيص داد. با اين حال وي تمام پول اين جايزه را به امور خيريه اختصاص داد. وي كه به دليل علاقه شديد به مردم تهيدست هند، به تابعيت اين كشور درآمده بود و در زماني كه بيش از پنجاه سال در راه بهبود زندگاني مردم اين كشور كوشيد، در نهايت در سال 1992م موفق به اخذ جايزه سال هند به نام بهارات شير و مالي از دست رئيسجمهور هند گرديد. مادر ترزا در طول ساليان فعاليت خود، بيش از 350 مؤسسه خيريه را در نقاط مختلف جهان تأسيس كرد كه بيشتر آنها به خدمات درماني اشتغال دارند. بنياد خيريه مبلغين در سالهاي پس از مرگ مادر ترزا نيز شعبات خود را افزايش داد به طوري كه در 125 كشور جهان، داراي بيش از 570 مركز ميباشد. مادر ترزا در ميان چهرههاي مشهور جهان در قرن بيستم، بيترديد يكي از سادهترين و معموليترينِ آنهاست و خود او نيز تا پايان عمر بر اين نكته تاكيد داشت كه هيچ خصوصيت و مزيّت برجستهاي بر سادهترين مردم جهان ندارد. وي بهترين عبادت را خدمت به فقرا و محرومان ميدانست و ميگفت: اگر چه امكان دارد ياري فردي به تنگدستانْ چون قطرهاي در اقيانوس شمرده شود، ولي بدون اين قطرهها، هيچگاه اقيانوس پديد نميآيد. يكي از مجلات معتبر در نشريه ويژه مردان و زنان بزرگ قرن بيستم، او را قديسه قرن خواند. مادر ترزا سرانجام پس از عمري خدمت به مردم دنيا، در پنجم سپتامبر 1997م در سن 87 سالگي درگذشت و پس از شركت هزاران نفر از نقاط مختلف جهان در مراسم خاكسپاري او، در كلكته به خاك سپرده شد. |
19) تولد ورنر هرتزوك كارگردان آلماني 1942 م |