نقش پدران در گرايشهاي اخلاقي دختران
دوران نوجواني و بلوغ (18-12 سالگي) دوران ظهور نيازهاي متنوع رواني- اجتماعي است؛ نيازهايي كه موجب پيچيدهتر شدن روابط نوجوان با خود و سايرين ميشود. در ميان نيازهاي متنوع اين دوره نياز به محبت و توجه جنس مقابل جايگاه ويژه و منحصر به فردي دارد. اين نياز به طور كلي مقارن با بيداري غرايز جنسي و بيداري صفات ثانويه و رشد سريع ابعاد بدني (16-14 سالگي) آغاز ميشود و ابتدا به صورت كششهاي عاطفي (به خصوص در دختران) و سپس به صورت يك نياز عاطفي – جنسي در برابر جنس مقابل خودنمايي ميكند. پديد آمدن تمايل به جنس مقابل تابع قوانين رشد و تكامل بشري بوده، اساس انگيزه تشكيل خانواده و تكامل و بقاي نوع انسان نيز مرهون درك چنين نيازي از جانب انسانهاست.
مواجهه صحيح والدين و نوجوانان و جوانان با اين نياز نيرومند در فاصله زماني بين بلوغ و ازدواج نقش بسزايي در نهادينه كردن بهداشت رواني– اخلاقي در افراد، خانوادهها و نهايتاً جامعه دارد و به عكس بيتوجهي، سوء تدابير تربيتي و گاهي نيز موضعگيريهاي به اصطلاح روشنفكرانه گروهي از والدين موجب ميشود كه عدهاي از دختران و پسران در تأمين چنين نيازي به بيراهه رفته، تسليم هيجانات عاطفي خود شوند. اين گروه دختران و پسران با ايجاد ارتباط پنهان و آشكار با يكديگر به استقبال سرنوشت شومي ميروند كه گاهي حتي سرتاسر فضاي زندگي آينده آنها را تحت تأثيرات شوم خود قرار ميدهد. لغزش دختران از معيارهاي اخلاقي معمول عوامل بيشماري است كه يكي از مهمترين اين عوامل ناآگاهي بعضي از پدران از لطايف و وظايف مربوط به شناخت و تأمين نيازهاي عاطفي – عقلاني دختران ميباشد. نتايج برخي از تحقيقات در اين زمينه حاكي از آن است كه بسياري از دختران معصومي كه در دام روابط غيراخلاقي گرفتار آمدهاند، همواره روابط سرد و معيوبي با پدران خود داشته و نه تنها توجه محبتي از جانب آنان دريافت نكردهاند كه به اشكال مختلف مورد تحقير و سرزنش، تنبيه و سختگيريهاي افراطي يا تبعيض و بيتفاوتي آنها واقع شدهاند. براي درمان يا پيشگيري از بروز پيامدهاي ناگوار در زندگي دختران و خانوادهها توصيههايي هر چند اجمالي در ذيل ارائه ميشود كه اميد است والدين به خصوص پدران زحمتكش با توجه و عمل به آنها گامهاي مؤثري در تربيت صحيح دختران كه مادران و آيندهسازان جامعهاند، بردارند.
1. نياز به معاشرت و رفاقت با پدري شاداب و آراسته از نظر ويژگيهاي ظاهري
2. نياز به حمايتهاي بدون قيد و شرط عاطفي، مالي و غيره در مواقع لزوم
3. نياز به بيان آزادانه افكار و عقايد و احساسات و تجربيات در زمينههاي مختلف براي اطمينان از صحت آنها
4. نياز به خلوت صميمانه با والدين براي اعتراف به خطاها
5. نياز به عذرپذيري بزرگوارانه و رازداري والدين و همچنين نياز به قاطعيت حساب شده آنها در مواقع مورد لزوم
6. نياز به توجه در ايامي همچون روز تولد، روز نوجوان، دانشآموز و روز دختر و زن
7. نياز به اعتماد و اطمينان والدين در همه زمينهها
8. نياز به كسب اطلاعات لازم در شناخت ترفندها و انگيزههاي پسران مغرض و يادگيري واكنشهاي دفاعي اجتماعي در مواجهه ناخواسته با آنها در جريان رفت و آمدهاي روزمره
تثبيت ماندگاري نوجوانان و به خصوص دختران در بعد عاطفي، زمينهساز بروز بسياري از بيماريهاي رواني و پيدايش خصوصيات و رفتارهاي غيراخلاقي و گرايشهاي شديد عاطفي به جنس مقابل، گاه از چنين تثبيت و تمركزي بر عواطف سرچشمه ميگيرد. از جمله اقداماتي كه ميتوانند در رشد متعادل عقلاني – عاطفي دختران مؤثر باشند به طور خلاصه عبارتند از:
1. تشويق دختران به عضويت در گروههاي موجه و رسمي علمي، مذهبي، سياسي، ورزشي، تحصيلي و ...
2. ترغيب دختران به پذيرش مسؤوليت در خانواده و پيروي از اصول و روشهاي عقلاني در جريان زندگي و انجام اين مسؤوليتها
3. شركت دادن آنها در تصميمگيريهاي خانوادگي و مشورت با آنها
4. ارائه استقلال و آزاديهاي مشروع در تصميمگيريهاي مربوط به خود
5. پرهيز از تحقير و سرزنش و انتقادهاي غيرسازنده
به تقويت همه جانبه عواطف دختران بپردازيم
دوران بلوغ و نوجواني دوران شكفتگي عواطف و احساسات است و به غير از تمايل به جنس مخالف تمايلات عاطفي ديگري نيز وجود دارند كه ميتوانند حوزه انديشه و رفتار دختران را سخت تحت تأثير خود قرار دهند.
تمايلاتي همچون نوع دوستي، ايثار و فداكاري، تمايلات و گرايشهاي هنري در زمينههاي مختلف، گرايشهاي مذهبي و نياز به نجوا و نيايش، علاقهمندي به شهر و محيط زندگي و ... .
دختران خود را به شركت در گفتوگوهاي عادي و روزمره تشويق كنيم
گاهي مشاهده ميشود كه برخي از دختران و پسران در جريان گفتوگوهاي معمولي و روزمره با جنس مخالف، دچار اضطراب شده، علايمي همچون تپش قلب، لرزش دستها، خشكي لبها و دهان و تغيير رنگ چهره از خود نشان ميدهند. در اين دوره والدين ميبايست نوجوان خود را تشويق كنند كه در جريان زندگي روزمره با جنس مقابل خود مواجه شده براي انجام امور جاري خود با آنها گفتوگو كنند. به خصوص گفتوگوي دختران و پسران در جمع خانوادهها دربارة مسائلي چون مسائل خانوادگي، تحصيلي، شغلي و ... . نوجوانان اينگونه درمييابند كه جنس مقابل آنها يك موجود عادي است.
در خاتمه توضيح اين نكته لازم است كه والدين ميتوانند با ايجاد تغييرات اندكي در برخي از مصاديق اين توصيهها از آنها در تربيت پسران نوجوان خود بهرهبرداري كنند.
منبع:www.hegmataneh.org /س
مواجهه صحيح والدين و نوجوانان و جوانان با اين نياز نيرومند در فاصله زماني بين بلوغ و ازدواج نقش بسزايي در نهادينه كردن بهداشت رواني– اخلاقي در افراد، خانوادهها و نهايتاً جامعه دارد و به عكس بيتوجهي، سوء تدابير تربيتي و گاهي نيز موضعگيريهاي به اصطلاح روشنفكرانه گروهي از والدين موجب ميشود كه عدهاي از دختران و پسران در تأمين چنين نيازي به بيراهه رفته، تسليم هيجانات عاطفي خود شوند. اين گروه دختران و پسران با ايجاد ارتباط پنهان و آشكار با يكديگر به استقبال سرنوشت شومي ميروند كه گاهي حتي سرتاسر فضاي زندگي آينده آنها را تحت تأثيرات شوم خود قرار ميدهد. لغزش دختران از معيارهاي اخلاقي معمول عوامل بيشماري است كه يكي از مهمترين اين عوامل ناآگاهي بعضي از پدران از لطايف و وظايف مربوط به شناخت و تأمين نيازهاي عاطفي – عقلاني دختران ميباشد. نتايج برخي از تحقيقات در اين زمينه حاكي از آن است كه بسياري از دختران معصومي كه در دام روابط غيراخلاقي گرفتار آمدهاند، همواره روابط سرد و معيوبي با پدران خود داشته و نه تنها توجه محبتي از جانب آنان دريافت نكردهاند كه به اشكال مختلف مورد تحقير و سرزنش، تنبيه و سختگيريهاي افراطي يا تبعيض و بيتفاوتي آنها واقع شدهاند. براي درمان يا پيشگيري از بروز پيامدهاي ناگوار در زندگي دختران و خانوادهها توصيههايي هر چند اجمالي در ذيل ارائه ميشود كه اميد است والدين به خصوص پدران زحمتكش با توجه و عمل به آنها گامهاي مؤثري در تربيت صحيح دختران كه مادران و آيندهسازان جامعهاند، بردارند.
با شناخت و تأمين نيازهاي عاطفي دختران خود را به دنياي آنها نزديك كنيم
1. نياز به معاشرت و رفاقت با پدري شاداب و آراسته از نظر ويژگيهاي ظاهري
2. نياز به حمايتهاي بدون قيد و شرط عاطفي، مالي و غيره در مواقع لزوم
3. نياز به بيان آزادانه افكار و عقايد و احساسات و تجربيات در زمينههاي مختلف براي اطمينان از صحت آنها
4. نياز به خلوت صميمانه با والدين براي اعتراف به خطاها
5. نياز به عذرپذيري بزرگوارانه و رازداري والدين و همچنين نياز به قاطعيت حساب شده آنها در مواقع مورد لزوم
6. نياز به توجه در ايامي همچون روز تولد، روز نوجوان، دانشآموز و روز دختر و زن
7. نياز به اعتماد و اطمينان والدين در همه زمينهها
8. نياز به كسب اطلاعات لازم در شناخت ترفندها و انگيزههاي پسران مغرض و يادگيري واكنشهاي دفاعي اجتماعي در مواجهه ناخواسته با آنها در جريان رفت و آمدهاي روزمره
تثبيت ماندگاري نوجوانان و به خصوص دختران در بعد عاطفي، زمينهساز بروز بسياري از بيماريهاي رواني و پيدايش خصوصيات و رفتارهاي غيراخلاقي و گرايشهاي شديد عاطفي به جنس مقابل، گاه از چنين تثبيت و تمركزي بر عواطف سرچشمه ميگيرد. از جمله اقداماتي كه ميتوانند در رشد متعادل عقلاني – عاطفي دختران مؤثر باشند به طور خلاصه عبارتند از:
1. تشويق دختران به عضويت در گروههاي موجه و رسمي علمي، مذهبي، سياسي، ورزشي، تحصيلي و ...
2. ترغيب دختران به پذيرش مسؤوليت در خانواده و پيروي از اصول و روشهاي عقلاني در جريان زندگي و انجام اين مسؤوليتها
3. شركت دادن آنها در تصميمگيريهاي خانوادگي و مشورت با آنها
4. ارائه استقلال و آزاديهاي مشروع در تصميمگيريهاي مربوط به خود
5. پرهيز از تحقير و سرزنش و انتقادهاي غيرسازنده
به تقويت همه جانبه عواطف دختران بپردازيم
دوران بلوغ و نوجواني دوران شكفتگي عواطف و احساسات است و به غير از تمايل به جنس مخالف تمايلات عاطفي ديگري نيز وجود دارند كه ميتوانند حوزه انديشه و رفتار دختران را سخت تحت تأثير خود قرار دهند.
تمايلاتي همچون نوع دوستي، ايثار و فداكاري، تمايلات و گرايشهاي هنري در زمينههاي مختلف، گرايشهاي مذهبي و نياز به نجوا و نيايش، علاقهمندي به شهر و محيط زندگي و ... .
دختران خود را به شركت در گفتوگوهاي عادي و روزمره تشويق كنيم
گاهي مشاهده ميشود كه برخي از دختران و پسران در جريان گفتوگوهاي معمولي و روزمره با جنس مخالف، دچار اضطراب شده، علايمي همچون تپش قلب، لرزش دستها، خشكي لبها و دهان و تغيير رنگ چهره از خود نشان ميدهند. در اين دوره والدين ميبايست نوجوان خود را تشويق كنند كه در جريان زندگي روزمره با جنس مقابل خود مواجه شده براي انجام امور جاري خود با آنها گفتوگو كنند. به خصوص گفتوگوي دختران و پسران در جمع خانوادهها دربارة مسائلي چون مسائل خانوادگي، تحصيلي، شغلي و ... . نوجوانان اينگونه درمييابند كه جنس مقابل آنها يك موجود عادي است.
در خاتمه توضيح اين نكته لازم است كه والدين ميتوانند با ايجاد تغييرات اندكي در برخي از مصاديق اين توصيهها از آنها در تربيت پسران نوجوان خود بهرهبرداري كنند.
منبع:www.hegmataneh.org /س