30 مهر 1389 / 14 ذیقعده 1431 / 22 اکتبر 2010

1) 30مهر ماه سال1364هجري شمسي: عمليات عاشوراي 4 آغاز شد. هدف ازاجراي اين عمليات انهدام نيروهاي دشمن در منطقه عملياتي غرب درياچه اُ مُ النِّعاج در هُورالهويزه بود. عمليات عاشوراي 4 درمنطقه اي بوسعت 110كيلومتر مربع به همت دلاورمردان سپاه پاسداران انقلاب اسلامي با موفقيّت به پايان رسيد. درعمليات عاشوراي 4 بيش از 400تن از افراد دشمن كشته و زخمي شدند و تجهيزات و يگانهاي متعددي ازآنها نابود شد.

2) 30مهرماه سال1331هجري شمسي: دكتر حسين فاطمي وزيرامورخارجه دولت وقت ايران قطع روابط سياسي ايران و انگلستان رااعلام كرد. اين موضوع پس از تصويب هيئت وزيران به اطلاع كاردارسفارت انگلستان درتهران و سپس به اطلاع عموم مردم رسيد. دكتر فاطمي به هنگام اعلام اين خبرعلت اين امر را بي توجهي دولت انگليس به خواستهاي ملت ايران درخصوص استيفاي حقوق خود دانست و به مقامات انگليسي يادآورشد كه روش خود را تغيير دهند.

3) اعزام سپاهيان انگليسي و هندي به جنوب ايران و تشكيل پليس جنوب (1290 ش): در زمان صدارت مستوفي الممالك كه دولت درصدد اعاده امنيت و ايجاد رفاه براي مردم بود، دولت انگليس با تباني دولت روسيه اخطاريه شديدي براي دولت ايران فرستاد و با اشاره به ناامني‏ها و دستبردها به قافله‏ها و اموال بازرگانان انگليسي و هندي متذكر شد كه با اين روند، دولت انگلستان خود را ناگزير مي‏بيند تا در جنوب ايران و فارس، قواي نظامي تشكيل دهد و سازماني شبيه قزّاقخانه كه روس‏ها در شمالِ كشور اداره مي‏كند، در جنوب سازماندهي كنند. در اين اخطاريه آمده بود كه هزينه نگهداري اين قشون را دولت ايران بايد از محل سود گمرك جنوب و ماليات فارس تأمين كند. هر چند مجلس در برابر اين خواست نامشروع، انگليسي‏ها مقاومت كرد ولي با شروع جنگ جهاني اول، استعمارگر پير، خود را به ايران تحميل نمود و پس از مدتي، پليس جنوب را در اين منطقه تشكيل داد.

4) اعلام قطع رابطه سياسي ايران و انگليس (1331 ش): در روز سي مهر 1331، قطع رابطه سياسي ايران و بريتانيا پس از تصويب هيئت وزيران تسليم كاردار سفارت انگلستان در تهران شد و دكتر سيد حسين فاطمي وزير امور خارجه وقت دولت مصدق، آن را اعلام كرد. علت قطع رابطه ايران با انگلستان، بي‏اعتنايي لندن به خواست‏هاي ملت ايران در احقاق حقوق خود به ويژه در ملي كردن صنعت نفت عنوان گرديد. پس از ده‏ها سال نفوذ بي‏حد و حصر استعمارگران انگليسي در حكومت ايران از دوران قاجار تا پهلوي، اين نخستين بار بود كه به حضور انگلستان در ايران، اگرچه به شكل ظاهري، پايان داده شد. هرچند انگلستان، پس از كودتاي 28 مرداد 32 بار ديگر در كنار آمريكا، سياست‏هاي قبلي خود را در پيش گرفت.

5) صدور قطعنامه مجمع عمومي سازمان ملل متحد درباره جنگ ايران و عراق (1361 ش): بنا به تقاضاي عراق، موضوع جنگ براي اولين بار با عنوان تبعات طولاني شدن منازعه مسلحانه بين ايران و عراق، در دستور كار سي و هفتمين اجلاس عمومي سازمان ملل متحد قرار گرفت. مجمع عمومي در 30 مهر 22 ( 1361 اكتبر 1982 م) با 119 رأي موافق، 1 رأي مخالف (جمهوري اسلامي ايران)، 15 رأي ممتنع و 20 غايب، قطعنامه 37/3 را تصويب كرد كه مهم‏ترين اقدام مجمع در قبال جنگ ايران و عراق به حساب مي‏آيد. عنوان اين قعطنامه خود حاكي از آن بود كه آنچه مجمع را وادار به صدور قطعنامه كرد ادامه منازعه است و نه شروع جنگ و تجاوز. همچنين تا زماني كه عراق در داخل خاك ايران پيشروي كرده بود، مجمع، سكوت و انفعال اختيار كرده بود ولي با آزادسازي خرمشهر و عقب‏نشيني و شكست سهمگين رژيم بعث، مجمع به فكر صدور قطعنامه افتاد. وجود تنها يك رأي مخالف به قطعنامه مجمع، جمهوري اسلامي ايران را به كلي از مجمع، در خصوص جنگ عراق با ايران، نااميد كرد.

6) راه‏اندازي شبكه پيام (تله تكست) سيما (1374 ش)

7) تولد ساموئل خاکیچیان کارگردان ایرانی (1380-1302) ش

8) درگذشت "ابن سمعون" واعظ مسلمان(387 ق): ابوالحسن محمد بن احمد بن اسماعيل معروف به ابن سمعون، از مشاهير وُعّاظِ اواخر قرن چهارم هجري است. كلمات حكيمانه و عبارات عبرت آميزِ وي در نهايتِ شهرت مي‏باشند. ابن سمعون در ابتكار معانيِ دقيق و مضامينِ لطيف، بسيار توانا بود. بيشترين شهرت ابن سمعون در وعظ و خطابه است، اما درراه جمع آوري حديث نيز زحمات بسياري كشيد و جهت استماع آن سفرهاي متعددي كرد. از جمله آثار ابن سمعون مي‏توان به كتاب الامالي اشاره نمود. آثار به جا مانده از اين خطيب توانا، هم اكنون دركتابخانه‏ي ظاهريه‏ي دمشق نگهداري مي‏شود. وفات ابن سمعون در هشتاد و هفت سالگي در بغداد واقع شد و در خانه‏ي خود مدفون گرديد. گويند در حدود 40 سال بعد در رجب 426 ق جنازه‏اش را به مقبره‏ي باب الحَرْب منتقل كرده و در نزديكي قبر احمد بن حنبل به خاك سپردند، در حالي كه بدنش سالم مانده و حتي كفن او نيز پوسيده نبود.

9) تولد مجتهد بزرگ شيعه "حاج ميرزا رضي ذوالنوري" عالم و فقيه(1294 ق): آيت اللَّه ميرزا رضي ذوالنوري از اساتيد تواناي مسلمان، در تبريز به دنيا آمد. او دوران كودكي و جواني خود را به تحصيل علوم ديني و ادبيات عرب در زادگاهش گذراند و پس از اتمام علوم مقدماتي، رهسپار حوزه‏ي علميه‏ي نجف در عراق شد. آيت اللَّه ذوالنوري پس از كسب درجه‏ي عالي اجتهاد به ايران مراجعت كرد و از آن پس به كار تاليف و تدريس پرداخت. شاگردان بسياري در حلقه‏ي درس او حضور پيدا مي‏كردند كه شماري از آنان به اجتهاد دست يافتند. از اين دانشمند والامقام مسلمان، آثاري چون قضا و شهادت و شرحي بر عروةالوثقي بر جاي مانده است.

10) تصويب قانون اساسي مشروطيت ايران(1324 ق): پس از وقوع حوادث بسيار و مبارزات پيگير آزادي‏خواهان و مشروطه‏طلبان، سرانجام مجلس شوراي ملي در چهاردهم جمادي الثاني 1324 ق با دستور مظفرالدين شاه قاجار تاسيس شد. از آن پس نمايندگان منتخب، سعي در تدوين قانون اساسي داشتند كه در اين راه با مشكلاتي مواجه بودند. آزادي‏خواهان واقعي درصدد بودند تا قدرت ملي را افزون سازند ولي درباريان تمايل داشتند قدرت را در وجود شاه متمركز كنند و مجلس را به صورت يك هيئت مشورتي درآوردند. سرانجام با پيروزي آزادي‏خواهان، متن قانون اساسي مشروطيت با 51 اصل تهيه شد و در 14 ذي‏القعده‏ي 1324 ق به امضاء مظفرالدين شاه قاجار رسيد. قانون اساسي با تشريفات خاص توسط چهار نفر: مشيرالدوله صدراعظم، ناصر الملك همداني وزير ماليه، محتشم السلطنه و مشيرالملك از سياست‏مدارانِ وقت، به مجلس آورده شد. نمايندگان مجلس از قانون اساسي استقبال كردند و به هم تبريك گفتند. به دنبال آن جشن‏ها بر پا شد و تهران چراغاني گرديد.

11) 22اكتبرسال1740ميلادي: فيزيكداني هلندي باتري را اختراع كرد. بدين ترتيب يكي از مشكلات بشر درراه توسعه صنايع و فنون الكتريكي برطرف شد. هدف اصلي از اختراع باتري ايجاد دستگاهي براي جمع آوري و حفظ قوّه الكتريسيته بود.

12) 22اكتبرسال1918ميلادي: آخرين جنگ ازسلسله جنگهاي جهاني اول با حملات متفقين به قواي آلمان درشمال غربي اروپا آغازشد. اين جنگ به نبرد فِلاندِر مشهوراست زيرا درمنطقه اي به همين نام رخ داد. درجنگ فلاندار قواي آلمان ابتدا بسيار مقاومت كرد اما سرانجام ازمتفقين شكست سختي خورد و جنگ درنوامبرسال1918ميلادي با مصالحه خاتمه يافت.

13) مرگ "پُل سِزان" نقاش معروف قرن نوزدهم فرانسه (1906م): پُل سِزان نقاش شهير فرانسوي، در 19 ژانويه 1839م در فرانسه به دنيا آمد. وي از كودكي علاقه وافري به نقاشي داشت ولي بنا به اصرار پدرش، وارد دانشكده حقوق شد و سپس در بانك پدر به كار پرداخت. سزان، مدت‏ها با پدر در مبارزه بود تا بالاخره در 24 سالگي پدرش به او اجازه داد براي تحصيل نقاشي به پاريس برود. در اين هنگام، مبارزه ديگري براي او آغاز شد زيرا سِزان علي‏رغم تلاش فراوان، موفق به قبولي در آزمون ورودي براي تحصيل در رشته نقاشي، نگرديد. در اين دوره، از تابلوهاي سزان كمترين استقبالي به عمل نيامد و كارهاي او با انتقادهاي شديد مواجه شد. اين دوره تا پنجاه سالگي سزان ادامه يافت تا اينكه وي با فروش تابلوهاي خود، كم كم شهرت پيدا كرد، با اين حال او را نابغه شكست خورده مي‏ناميدند. اما سزان دست از تلاش برنداشت. وي با كار پيگيرانه و كنكاش‏هاي سرسختانه‏اش، نقاشي اروپايي را از قيد تابعيت قوانين رؤيت رهانيد و در پژوهش‏هاي خود به تعالي دقيقي ميان واقعيت و انتزاع رسيد. پل سزان به قصد ايجاد يك روش جديد در نقاشي حركت كرد و با تلاش خود به طريقي نو دست يافت كه راه را براي تحول بعدي نقاشي گشود. از اينجاست كه هنر آبستْرِه يا انتزاعي ايجاد شد كه در ميان هنرمندان نسل بعد تاثير نهاد. در اين ميان، كوبيست‏ها، كه نقاشي آن‏ها مبتني بر نقاشي اشيا و حتي موجودات به شكل هندسي است، بيش از سايرين از نتيجه كشف‏هاي پل سزان بهره بردند. اين امر به آن‏جا رسيد كه پل سزان به سبب تجربه‏هاي نو و دست‏آوردهاي ارزش‏مند هنري‏اش به عنوان پدر نقاشي مدرن شناخته شد. وي، مسير واقع‏گرايي را پيمود و با طغيان عليه ابتذال آكادمي گرايي، در طلب سلامتي و درستي هنر بود. پل سزان در اواخر عمر شهرت فراوان يافت تا آنكه در 22 اكتبر 1906م در 67 سالگي درگذشت. با اين حال قيمت آثار او در سال‏هاي پس از مرگ، به طرز شگفت‏آوري، افزايش يافت.

14) ارائه نخستين ماشين فتوكپي (1938م)

15) درگذشت "پول تريستان برنار" نويسنده فكاهي‏نويس و انتقادي فرانسه (1947م): پول تريستان برنار، نمايش‏نامه نويس و رمان‏نويس فرانسوي در هفتم سپتامبر 1866م در شهر برانسون فرانسه به دنيا آمد. وي در پاريس به تحصيلات خود در رشته حقوق ادامه داد و پس از اشتغال به مشاغل گوناگون ديگر، به كار ادبي پرداخت. تريستان پس از موفقيت در انتشار دو رمان، استعداد خود را در نوشتن كمدي به كار انداخت و آثاري در اين زمينه منتشر كرد كه همه، با استقبال كم نظير مردم مواجه گرديد. طنزي كه در برخي نمايش‏نامه‏هاي تريستان به كار رفته از استادي و جاذبه‏اي برخوردار است كه خاص اوست. رمان‏هاي طنزآميز و آميخته با بذله‏گويى و مزاح برنار نيز مانند كمدي‏هايش از پيروزي بسيار برخودار شد. برنار از محبوب‏ترين چهره‏ها در عالم ادب و در جامعه زمان خويش است. نمايش‏نامه‏هاي كوتاه و فراوان و خنده‏آور او هم سرگرم كننده است و هم تجزيه و تحليلي است از زندگي طبقه كاسبكار كه با طنزي هوشيارانه و هجوي دلپذير پيش چشم بيننده گذارده مي‏شود. از مهم‏ترين آثار برنار مي‏توان به كافه كوچك، خاطرات جوان سر به راه و دلدادگان و دزدان اشاره كرد. برنار تريستان سرانجام در 22 اكتبر 1947م در 81 سالگي درگذشت.

16) اجلاس مقامات انگليس، فرانسه و اسرائيل در پي ملي شدن كانال سوئز (1956م): در روز 22 اكتبر 1956م اجلاس وزيران خارجه فرانسه، انگليس و نخست‏وزير رژيم صهيونيستي در پاريس برگزار شد. رژيم اشغال‏گر قدس نيز كه در آن زمان، مصر را بزرگ‏ترين دشمن خود در جهان عرب مي‏دانست، در نظر داشت با سوء استفاده از اين فرصت، ضربه‏اي اساسي بر مصر وارد كند. يك هفته پس از اين اجلاس سري، ارتش‏هاي اين كشورها به طور مشترك به مصر حمله كردند، هر چند در رسيدن به اهداف خود، ناكام ماندند.

17) روز ملي "واتيكان": واتيكان با وسعتي كمتر از نيم كيلومتر مربع و جمعيتي در حدود هزار نفر در جنوب قاره اروپا، به دور از درياي آزاد، در كشور ايتاليا و در قسمت غربي شهر رم واقع شده است. زبان رسمي كشور كوچك واتيكانْ ايتاليايي و زبان رسمي كليسا لاتين است. مردم واتيكان پيرو مذهب كاتوليك بوده و واحد پول آن يورو است. حكومتِ واتيكان مذهبي است و تحت نظر رهبر كاتوليك‏هاي جهان، اداره مي‏شود. در حقيقت، واتيكان، مركز سازمانِ جهاني كاتوليك‏هاي جهان است. استقلال واتيكان در سال 1929 از ايتاليا به دست آمد. نوع حكومت در كشور واتيكان پاپ‏نشين است. 22 اكتبر سال‏روز انتخاب پاپ ژان پل دوم در سال 1978 روز ملي واتيكان نام‏گذاري شده است. (ر.ك: 7 ژوئن)

/ن

30 مهر 1389 / 14 ذیقعده 1431 / 22 اکتبر 2010

تازه های مقالات

بیشترین بازدید هفته