برگزاری مراسم عاشورا در دیگر کشورها
مراسم عزاداری عاشورا در برخی کشورها با آیینی خاص برگزار شد. برخی از کشورها در شب عاشورا با گرامیداشت شهادت امام حسین(علیه السلام) و حضرت عباس (علیه السلام) به عزاداری پرداختند. مسلمانان شیعه و سایر ادیان مختلف سعی می‌کنند روز تاسوعا که منسوب به برادر امام حسین(علیه السلام) است را عزاداری کنند.
مراسم عزاداری انگلیس
مردم در انگلیس نیز مراسم عزاداری شب عاشورا برگزار می‌کردند. آیین‌های ویژه شب عاشورا و ابراز عشق، ارادت و وفاداری به آرمان شریف امام حسین(علیه السلام) در مساجد و مراکز اسلامی در ده‌ها نقطه در سراسر انگلستان برگزار می‌شود. شیعیان و محبان اهل بیت از ملیت‌های مختلف، در شب عاشورا در لندن در مرکز اسلامی انگلستان، یاد و خاطره شهدا و همراهان وفادار آنان را گرامی می‌دارند. در مجمع جهانی اسلام که یکی دیگر از محل‌های تجمع ایرانیان و ملیت‌های مختلف در غرب لندن است، مراسم باشکوهی در شب عاشورای حسینی برگزار می‌شود.
مراسم عزاداری هند
سیّد حسین علی جعفری(استاد و پژوهشگر حوزه مطالعات اسلامی) درمورد برگزاری مراسم مختلف محرمی در هند چنین می نویسد: مراسم تعزیه داری نخستین بار توسط تیمور لنگ در هند معمول شد. از آنجا که تعزیه هند شبیه‌سازی قبر امام حسین(علیه السلام) در کربلاست مورد احترام مسلمانان و غیر مسلمانان واقع شده است. امروز پس از گذشت سده‌ها، تعزیه به صورت هنری زیبا در آمده است. تعزیه ها از نظر طرح و اندازه با هم متفاوت هستند و هر شهر شرح مخصوص خود را دارد واژه تعزیه در هند مفهومی متفاوت دارد که به درامی که بر صحنه اجرا می‌شود بلکه به موضوع واقعی یعنی باز آفرینی کوچکی از قبر امام حسین(علیه السلام) اطلاق می‌شود این قبر در ماه محرم به هنگام حرکت دسته‌های عزاداری با تمهیدات متنوع نمادین که تداعی‌گر وقایع کربلا هستند، بر دوش‌ها حمل می‌شود.
تعزیه‌های متنوعی در هند
در هند تعزیه‌های متنوعی وجود دارد تعزیه‌هایی که در طول سال برای «زیارت» نگهداری می‌شوند به «ضریح» «موسومند»« ضریح‌ها» را معمولاً از چوب و فلز زر تاب و نقره گون می‌سازند. هر زیارتگاه تاریخی برای خود ضریحی مخصوص دارد تعزیه را معمولاً از شاخه‌های نی، عاج، کاغذ و دیگر تکه‌های دست ساخت زیبای هنری می‌سازند. اندازه‌ها نیز متفاوت‌اند. بعضی کوچک و بعضی پنج تا شش متر بلندی دارند از گندم و جو تازه سبز شده و گیاهان مشابه که موجب مزید زیبایی می‌شوند نیز استفاده می‌شود. در مناطق کوهستانی تعزیه ای دیده شده که از شاخه‌های درختان ساخته و با برگ‌ها و گل‌ها تزیین شده بود. همه این تعزیه ها را در پایان مراسم روز عاشورا یا اربعین (مراسم چهل) به خاک می سپارند.
دسته‌های مهندی هند
در ایام محرم «تعزیه» و «ضریح» بخش عمده مراسم عزاداری را تشکیل می‌دهد. از اولین روز ماه محرم همه عزا خانه‌ها را به طرز خاصی با «عَلم‌ها»، «تعزیه» و «ضریح» می‌آرایند. مجلس عزا در امام‌باره‌های بزرگ زیارتگاه‌ها بر پا می‌شود در هفتم محرم دسته‌های مهندی( ضریحی که نماد عروسی قاسم پسر امام حسن(علیه السلام) و حضرت فاطمه(سلام الله)، حضرت کبری(سلام الله) دخت امام حسین(علیه السلام) در کربلاست) به راه می‌افتند که پشت سرآن‌ها «ذوالجناح» و «علم‌ها» (علم نشانه بیرق لشکر امام حسین(علیه السلام) است که مهمترین نماد سوگواری ماه محرم محسوب می‌شود رنگ و اندازه علم‌ها متفاوت است و در بالای چوب آن پنجه‌هایی از طلا یا نقره نصب شده است)حرکت می‌کنند.
قطارهای فیل تا بیرق‌ها در هند
هرچند که دسته مهندی عملاً در هر کجای هند ظاهرمی‌شود قطارهای فیل(از فیل و شتر و اسب در قسمت جلوی حمل علم‌ها و بیرق‌های سیاه و علائم دیگر سوگواری استفاده می‌شود بیرق‌ها را معمولاً جلوی داران دسته در دست دارند عماری‌ها نیز که کجاوه‌هایی است که اهل حرم امام حسین(علیه السلام) را در آنها به سوی کربلا می‌برند توسط جلوداران حمل می‌شوند) و اسب‌های حامل بیرق سیاه و دسته موزیک نظامی نیز بر شکوه و زیبایی دسته می‌افزایند دسته‌ها در خیابان‌های اصلی شهر به حرکت در می‌آیند و هزاران نفر بدان ملحق می‌شوند.
تعزیه دهم محرم هند
در دهم محرم تعزیه به صورت دسته‌های مختلف ماتم سینه زنی و نوحه خوانی در حالی که «ذوالجناح» و «علم‌ها » پیشاپیش آنها در حرکت‌اند، به سوی قبرهای که نمادی از کربلا هست به حرکت در می‌آورند و نزدیک عصر، تعزیه ها به این قبرهای نمادین می‌رسند و پیش از غروب آفتاب به خاک سپرده می‌شوند. پس از غروب آفتاب، مجلس شام غریبان بر پا می‌گردد. هشتم ربیع الاول، در لکنهو، مهمترین و آخرین روز عزاداری است. در سحرگاه این روز ضریح سنتی را در دسته‌هایی بیرون می‌آورند. حیدرآباد نیز شهری است از امام‌باره‌ها و عزا‌خانه‌ها که به گونه‌ای دلپسند به ضریح و علم مزیّن می‌شود. در این شهر تعزیه بی بی کا علم در دستهای بزرگ به راه می‌افتد. در حیدر آباد بمبئی نیز ایرانیان کثیری مقیم هستند که بر شکوه و غنای تعزیه داری می‌افزایند(تعزیه هنر بومی پیشرو ایران صفحات ۳۱۹ و ۳۱۵).
برگزاری مراسم شام غریبان در مالزی
ایرانیان مقیم مالزی در شام غریبان اباعبدالله الحسین (علیه السلام) با روشن کردن شمع به یاد مصائب حضرت زینب (علیها السلام) به سوگ نشستند. سوگواران حسینی در حسینیه رایزنی فرهنگی کشورمان با مداحی حاج حسین مشهدی تفرشی، ذاکر اهل بیت (علیهم السلام) بر سر و سینه زدند.
مرثیه سرایی، ذکر مصیبت اهل حرم و سخنرانی درباره نقش تاثیر گذار حضرت زینب (علیها السلام) در احیاء قیام عاشورای حسینی از دیگر برنامه‌های مراسم شام غریبان در کوالالامپور پایتخت مالزی بود.
مراسم عزاداری بحرین
روزهای تاسوا و عاشورا در بحرین تعطیل رسمی است. بحرینی‌ها عاشورا را با بسیاری از سنت‌های منحصربه‌فرد خود برگزار می‌کنند. آنها در مساجد در مورد زندگی امام حسین(علیه السلام) صحبت می‌کنند، به افراد بی‌خانمان و رهگذران، غذای نذری می‌دهند و کل ماه محرم را عزاداری می‌کنند. از روش‌های عزاداری آنها می‌توان به سینه زدن، زنجیر زدن و... اشاره کرد. دولت بحرین تمام ماه محرم برای هیئت‌های عزادار غذا آماده می‌کند. همچنین پرچم‌های بحرین در محرم به سفید و سیاه تغییر می‌کنند. خیابان‌های شهرهای بحرین هم مزین به پارچه‌های مربوط به عزاداری می‌شوند.
مراسم عزاداری بنگلادش
در بنگلادش، بزرگداشت ماه محرم و روز عاشورا با رسوم مختلف برگزار می‌شود. تمام کانال‌های تلویزیون‌های دولتی و خصوصی این کشور مراسم عزاداری برای امام حسین(علیه السلام) و یارانش به روی آنتن می‌برند. موسسه‌های مذهبی مختلف هم در عاشورا برنامه‌های مختلف عزاداری برای مردم ترتیب می‌دهد. دسته‌های عزاداری به راه می‌افتند و نیروی پلیس هم کاملا مراقب است تا این مراسم بدون خطر و رخداد بدی برگزار شود.
مراسم عزاداری آذربایجان
روز عاشورا هزاران نفر از شیعیان برای عزاداری امام حسین(علیه السلام) به مساجد می‌روند و در آن روز برنامه‌های ویژه‌ای برگزار می‌شود. در این روز نیروی پلیس، بدون اینکه در مراسم شرکت کند، مراقب برقراری نظم در اطراف مساجد و اماکن مقدس است تا روز عاشورا بدون حادثه بگذرد. شیعیان تمام روزهای محرم، به پنجره یا درهای خانه‌های خود پرچم سیاه به نشانه قیام امام حسین(علیه السلام) علیه ظلم نصب می‌کنند. برخی از افراد خانه‌های خود را تبدیل به حسینیه کرده و از مردم دعوت به عزاداری در خانه‌هایشان می‌کنند. روز عاشورا هیچ‌کس لباس رنگی نمی‌پوشد، بین مردم عزادار غذا توزیع می‌شود. همچنین مردم گنجه در زیارتگاه شهرشان تجمع می‌کنند و با برگزاری مراسم متنوع، از جمله سینه‌زنی، زنجیرزنی، نوحه خوانی، قربانی کردن گوسفند و توزیع غذا بین مردم عزاداری می‌کنند. در این روز مردم به محل کار خود نمی‌روند و در مراسم عزاداری حاضر می‌شوند. همچنین چند سالی است که در آذربایجان اهداء خون به عنوان نذری میان مردم رواج پیدا کرده است. در واقع این کار به جای قمه زدن و خودزنی انجام می‌شود. در این روز معمولا سخنرانان مذهبی از وقایع روز کربلا می‌گویند و اینکه امام حسین(علیه السلام)، با ظالمانی که به فکر زندگی مجلل برای خود و به فقر کشاندن مردم بودند، جنگید و در این راه جان خود و خانواده خود را فدا کرد.
مراسم عزاداری هلند
مسلمانان در هلند، بزرگترین اقلیت مذهبی هستند و جمعیت مسلمانان در هلند نزدیک به یک میلیون نفر است. مسلمانان در هلند برنامه‌های ویژه اعتقادی خود را به زبان‌های عربی، ترکی، کردی، اردو، فارسی و انگلیسی در مساجد برگزار می‌کنند. آئین گرامیداشت دهه نخست محرم در لاهه هلند، توسط کمیته مناسبت‌های دینی مؤسسه فرهنگی کوثر و ستاد بانوان این مؤسسه برگزار می‌شود. «موسسه فرهنگی الکوثر» در شهر «لاهه» هلند، به محلی برای برگزاری مراسم عزاداری‌های سید و سالار شهیدان، حضرت اباعبدالله الحسین(علیه‌السلام) تبدیل شده است. صدها تن از شیعیان شهر لاهه با حضور در این مرکز اسلامی، مراسم عزاداری ماه محرم الحرام را با شکوه بسیار برگزار می کنند.
مراسم عزاداری بلژیک
بلژیک، کشوری اروپایی، میان هلند، آلمان، لوکزامبورک، فرانسه و دریای شمال قرار دارد و دارای جمعیتی بیش از ده و نیم میلیون نفر است. اسلام بعد از مسیحیت، به عنوان دومین مذهب این کشور به رسمیت شناخته شده و شورای اسلامی مسلمانان تشکیل شده است. با همکاری دولت بلژیک، در میدان «سنت کانتز» در بروکسل، مسجد جامع ساخته شده است. این مسجد، مهمترین مسجدی است که در بلژیک، جایگاه قانونی دارد و به رسمیت شناخته شده است. تعداد مساجد ثبت شده بلژیک، از 240 تا 400 مسجد ذکر شده است. آن دسته از شیعیانی که در بلژیک دارای تشکیلات مذهبی شناخته شده اند ، شیعیان ترکیه ، پاکستان ، عراقی و شیعیان آفریقایی اند که عمدتاً مراکشی، الجزایری و تونسی هستند. در ماه محرم برخی از شیعیان بلژیک در «مسجد الرضا» و برخی دیگر با اجاره مکان‌های مختلف تحت عنوان «حسینیه»، گردهم می‌آیند و به سینه‌زنی و نوحه‌خوانی می‌پردازند. به طور کلی فرهنگ عاشورا و گرامیداشت آن در میان شیعیان بلژیک، روح تازه‌ای دمیده و خصوصاً در سال‌های اخیر عزاداری آنها به سبک عزاداری و نوحه سرایی اعراب ایرانی تبار است.
مراسم عزاداری دانمارک
دانمارک در شمال اروپا قرار دارد و پایتخت آن کپنهاگ است. در کشور دانمارک، حدود 40 هزار شیعه زندگی می‌کنند که پس از سال 1974 از کشورهای ایران، عراق، لبنان، پاکستان و افغانستان به دانمارک مهاجرت کرده‌اند. دانمارک برخلاف کشورهای دیگر، تشویق‌کننده مؤسسان مراکز فرهنگی است و 70 درصد هزینه احداث مدرسه، کتابخانه، مراکز آموزشی، مسجد و حسینیه را می‌پردازد که از جمله مراکز مذهبی این کشور، دارالحسین، مؤسسه دارالحسین، حسینیه ایرانیان، حسینیه شهید صدر، مرکز فرهنگی لبنانی‌ها، حسینیه مرکز جعفری، حسینیه مصلی الایمان، حسینیه شیرازی و حسینیه افاغنه است. مسلمانان در این اماکن مذهبی به اقامه عزاداری و تجمع مذهبی می‌پردازند.
مراسم عزاداری پرتغال
پُرتغال، کشوری در جنوب غربی اروپا با جمعیتی حدود ده و نیم میلیون نفر است. مسلمانان در پرتغال، در انجام فرایض دینی خود آزادند و شیعیان همه ساله مراسم تاسوعا و عاشورا و شام غریبان را در محل محفل شیعیان امام زمان(عج) در شهر «آلمادا» در «لیسبون» برگزار می‌کنند. در این مراسم پس از مداحی، سینه‌زنی، نوحه‌خوانی و سخنرانی ، نماز جماعت برگزار می‌شود. تعداد مسلمانان پرتغال در حدود پانزده هزار نفر ذکر شده است که عمدتاً مسلمان مهاجر از هند، موزامبیک، گینه بیسائو، آنگولا و پاکستان هستند.
مراسم عزاداری ترکیه
«پیتر چلکوفسکی» ایران‌شناس آمریکایی لهستانی تبار است می‌نویسد:
...حیاط اعیان ترکیه به بیرق‌های رنگارنگ مزیّن بود ده هزار شمع روشن در چراغ‌های رنگارنگ بلوری، مزیّن به تمثال ائمه یا پرچم شیر که در آن زمان نشان کشور ایران بود، حیاط را به طرز با شکوهی روشن می‌کرد مراسم با صدای کوبش طبل آغاز می‌شد، سپس دسته با همراهی موسیقی عزا که در ضرب‌های ۴/۲ با هفت یا هشت ساز بادی نواخته می‌شد به میدان‌گاه وارد شد. دسته عزا به این ترتیب وارد میدان می‌شد در پیشاپیش دسته مردی بود با بیرقی در دست که پارچه‌هایی از رنگ‌های متفاوت و زیبا از آن آویزان بود در پی او مردی دیگر با عَلم پیغمبر(صلی الله علیه و آل و سلم) که از پارچه‌های سیاه و سفید بود و بر آنها نوشته‌ها و تصویر یک پنجه گل‌دوزی شده بود حرکت می‌کرد. اسب‌های پوشیده از شال‌ها و قالی‌ها بیانگر هفتاد و دو تن از یاران شهید امام حسین(علیه السلام) بودند، بر اسبی بی‌زین دو سپر و دو شمشیر آخته، چلیپاوار و اریب قرارداده شده بود. اسبی دیگر حامل محمل (کجاوه‌ای پوشیده) با پرده‌های سبز و سیاه بود که از میان پرده‌ها یک زن و چند کودک به نشانه اهل بیت امام حسین(علیه السلام) دیده می‌شدند نزدیک این اسب، مردانی سوار بر اسب کاه به اطراف می‌پراکندند بر آخرین اسب پوششی سفید و خونین، به نشانه اهل بیت امام حسین(علیه السلام) آویزان بود. غیر از این دو کبوتر سفید که پاهایشان به هم بسته و پرهایشان به رنگ سرخ آغشته بود نیز دو تیر طلایی بلند به نشانه ارواح شهیدان به چشم می‌خورد پشت سر این اسب صف فشرده‌ای از مردان ایرانی که به طور هماهنگ و محکم سینه می‌زدند فریاد «حسین حسین» می‌کشید به دنبال آنها دستهای از عزاداران که پیراهن‌های گل‌دوزی شده سیاه بر تن داشتند، با زنجیرهای بلند آهنین به همراه ضرب سنج بر دوش خود می‌زدند، سپس دویست یا سیصد مرد با پیراهن‌های سفید(کفن) و سرهای کاملاً تراشیده در دو ردیف پیاده در حالی که کمربند هم ردیف خود را گرفته، حرکت می‌کردند.(تعزیه هنر بومی پیشرو ایران صفحات ۳۴۴ و ۳۴۲)
مراسم عزاداری روسیه
مراسم سوگواری سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین(علیه السلام) و شهدای کربلا همزمان با آغاز ماه محرم در مسجد خاتم‌الانبیاء مسکو در حال برگزاری است. در مراسم اولین و دومین شب محرم آداب ورود به ماه محرم و مراتب شجاعت و آزادگی مسلم بن عقیل سخنرانی می‌شود و از عزاداران حسینی می‌خواهند که با درک واقعیت و عظمت قیام امام حسین(علیه السلام) فراتر از یک واقعه تاریخی و اندوهبار، به عنوان اوج تعالی عقلانیت بدان بنگرند و پیام عاشورا را که دنیایی از مفاهیم و تعالیم را در خود دارد به منزله راه نورانی زندگی برگزیده و در پیش گیرند. دو شب نخست محفل حسینی با قرائت زیارت عاشورا، سینه‌زنی و اقامه نماز مغرب و عشاء پایان می‌یابد.
© کلیه حقوق متعلق به پرتال فرهنگی راسخون است. استفاده از مطالب و آثار فقط با ذکر منبع بلامانع است.
.jpg "مهدیه (بنای مذهبی)")
