معنويت، مانع اضطراب
نويسنده:دکتر سيدحسن علم‌الهدايي
آيا دين و معنويت تاثيري بر سلامت جسم و روان انسان و بهبود سلامت خانوادگي و اجتماعي او دارد؟ آيا آموزه‌هاي مذهبي و الگوهاي فکري و رفتاري پيامبران ديني مي‌تواند تحمل‌پذيري صبورانه و آگاهانه ما را در برابر حوادث تلخ و شيرين زندگي تقويت کند؟ آيا پايبندي‌هاي صحيح ديني و رشد معنويت مي‌تواند تضمين‌کننده آرامش، نشاط و اميدواري بيشتر ما در زندگي باشد؟ اينکه بسياري از ما مدعي دينداري هستيم اما به رغم چنين ادعايي، اثربخشي چنداني را از آن در کاهش مشکلات عاطفي، رواني و فکري خود نمي‌بينيم، ناشي از چيست؟
واقعيت اين است که اهميت دين و رشد معنوي در انسان در چند دهه اخير به صورت فزاينده‌اي مورد توجه روان‌شناسان و متخصصان بهداشت جسم و روان قرار گرفته است. پيچيدگي جامعه مدرن امروزي و تغيير شيوه‌ها و الگوهاي زندگي در عصر فرامدرن، موجب شده نيازهاي معنوي انسان در برابر خواسته‌ها و نيازهاي مادي او قد علم کند. با وجود اين و به رغم همه تبليغات ضدديني در گذشته و حال و ترويج سکولاريسم، واقعيت‌ها نشان مي‌دهد که مردم دنيا به مذهب و ارزش‌هاي معنوي گرايش دارند. متخصصان نيز دريافته‌اند که شيوه‌هاي موجود علمي و درماني براي بهبود اختلال‌هاي عاطفي، رواني و حتي جسماني افراد کافي نيست. به عنوان مثال، آنها دريافته‌اند که گرايش‌هاي سالم ديني، فشارخون انسان را تعديل مي‌کند و با تقويت هيجان‌هاي مثبت، هيجان‌هاي منفي را کاهش مي‌هد. اما اينکه دين چگونه مي‌تواند سلامت جسم و روان ما را تقويت کند تا حدود زيادي به سبک زندگي اخلاقي و حتي تغذيه‌اي مومنان راستين بستگي دارد. به عنوان نمونه، يک مسلمان واقعي مشروب نمي‌خورد، از مواد مخدر اجتناب مي‌کند، به دنبال رفتارهاي مجرمانه و غيرانساني نمي‌رود و به آزار ديگران نمي‌پردازد. برعکس، کساني که از آموزه‌هاي ديني و اخلاقي بي‌بهره‌اند و پايبندي جدي به فرايض و دستورهاي الهي ندارند، زشتي گناه را نمي‌بينند و از ارتکاب هيچ عملي در جهت تامين منافع شيطاني و خودخواهانه خويش خودداري نمي‌کنند.
متاسفانه بسيارند افراد و خانواده‌هايي که در روزگار ما به دليل ضعف آموزش‌هاي فرهنگي و ديني و غفلت از خدا دچار گرفتگي و آشفتگي جسمي و رواني مي‌شوند. فضاي کم‌عاطفه و پر جاروجنجال خانوادگي و خشونت‌هاي خانگي عمدتا محصول چنين کمبودي است. اطلاعات و تجربه شخصي من در برخورد با چنين خانواده‌هايي نيز اين مهم را تاييد مي‌کند. روابط و پيوندهاي اجتماعي حاصل از فعاليت‌هاي ديني موجب کاهش افسردگي و اضطراب مي‌شود و از تنهايي و انزواي انسان جلوگيري مي‌کند. برنامه‌هاي مرتبط با ايام مقدس از جمله ماه مبارک رمضان، حج، شرکت در سفرهاي زيارتي و مشارکت در فعاليت‌هاي سازمان‌هاي خيريه، حامي پيوندها و روابط بهتر اجتماعي ميان مردم است. مسلما نياز به معنويت يک نياز طبيعي براي سلامت و بالندگي همه ماست.
منبع:www.salamat.com
/ج
واقعيت اين است که اهميت دين و رشد معنوي در انسان در چند دهه اخير به صورت فزاينده‌اي مورد توجه روان‌شناسان و متخصصان بهداشت جسم و روان قرار گرفته است. پيچيدگي جامعه مدرن امروزي و تغيير شيوه‌ها و الگوهاي زندگي در عصر فرامدرن، موجب شده نيازهاي معنوي انسان در برابر خواسته‌ها و نيازهاي مادي او قد علم کند. با وجود اين و به رغم همه تبليغات ضدديني در گذشته و حال و ترويج سکولاريسم، واقعيت‌ها نشان مي‌دهد که مردم دنيا به مذهب و ارزش‌هاي معنوي گرايش دارند. متخصصان نيز دريافته‌اند که شيوه‌هاي موجود علمي و درماني براي بهبود اختلال‌هاي عاطفي، رواني و حتي جسماني افراد کافي نيست. به عنوان مثال، آنها دريافته‌اند که گرايش‌هاي سالم ديني، فشارخون انسان را تعديل مي‌کند و با تقويت هيجان‌هاي مثبت، هيجان‌هاي منفي را کاهش مي‌هد. اما اينکه دين چگونه مي‌تواند سلامت جسم و روان ما را تقويت کند تا حدود زيادي به سبک زندگي اخلاقي و حتي تغذيه‌اي مومنان راستين بستگي دارد. به عنوان نمونه، يک مسلمان واقعي مشروب نمي‌خورد، از مواد مخدر اجتناب مي‌کند، به دنبال رفتارهاي مجرمانه و غيرانساني نمي‌رود و به آزار ديگران نمي‌پردازد. برعکس، کساني که از آموزه‌هاي ديني و اخلاقي بي‌بهره‌اند و پايبندي جدي به فرايض و دستورهاي الهي ندارند، زشتي گناه را نمي‌بينند و از ارتکاب هيچ عملي در جهت تامين منافع شيطاني و خودخواهانه خويش خودداري نمي‌کنند.
متاسفانه بسيارند افراد و خانواده‌هايي که در روزگار ما به دليل ضعف آموزش‌هاي فرهنگي و ديني و غفلت از خدا دچار گرفتگي و آشفتگي جسمي و رواني مي‌شوند. فضاي کم‌عاطفه و پر جاروجنجال خانوادگي و خشونت‌هاي خانگي عمدتا محصول چنين کمبودي است. اطلاعات و تجربه شخصي من در برخورد با چنين خانواده‌هايي نيز اين مهم را تاييد مي‌کند. روابط و پيوندهاي اجتماعي حاصل از فعاليت‌هاي ديني موجب کاهش افسردگي و اضطراب مي‌شود و از تنهايي و انزواي انسان جلوگيري مي‌کند. برنامه‌هاي مرتبط با ايام مقدس از جمله ماه مبارک رمضان، حج، شرکت در سفرهاي زيارتي و مشارکت در فعاليت‌هاي سازمان‌هاي خيريه، حامي پيوندها و روابط بهتر اجتماعي ميان مردم است. مسلما نياز به معنويت يک نياز طبيعي براي سلامت و بالندگي همه ماست.
منبع:www.salamat.com
/ج
