درباره ارتودنسي
نويسنده:دکتر گلرخ ثريا
با پيشرفت سريع علوم در جامعه امروزي رشته دندانپزشکي نيز مانند ديگر شاخه‌هاي گروه پزشکي مشمول تحول فراواني گرديده است. اين رشته به عنوان يک رشته پايه در گروه پزشکي شناخته ميشود که فارغ‌التحصيلان پس از طي شش سال موفق به دريافت دکتري حرفه‌اي در آن مي‌گردند و قادر مي‌شوند نسبت به تشخيص و درمان بخش عمده‌اي از مشکلات دهان و دندان اقدام نمايند ولي با توجه به گستردگي و پيشرفت علوم در حال حاضر در حيطه دندانپزشکي حدود دوازده رشته تخصصي در دنيا وجود دارد که با دقت بيشتري نسبت به تشخيص و درمان بخش عمده‌اي از مشکلات دهان و دندان اقدام مي‌نمايند. يکي از اين رشته‌هاي تخصصي که حدود يکصد سال دردنيا قدمت دارد، ارتودنسي است.
ارتودنسي در لغت به معني منظم و رديف کردن دندان‌ها است و متخصصان اين رشته تخصصي که فارغ‌التحصيل دوره سه ساله تخصصي پس از دوره دکتري دندانپزشکي مي‌باشند قادر مي‌شوند نسبت به تشخيص و درمان کامل مشکلات ناشي از ناهماهنگي فک بالا و پايين و اختلالات رشدي آنها در دوره رشد و تکامل و نامرتبي دندان‌ها و ايجاد روابط مناسب بين دندان‌ها در هريک از فکين و همچنين ايجاد روابط مناسب بين دو قوس دنداني و فک بالا و پايين اقدام نمايند. همچنين در مواردي که اختلالات رشدي تکامل و اسکلتي به گونه‌اي باشد که امکان درمان و جابه‌جايي دندان‌ها و يا درمان‌هاي ارتوپديک جهت اصلاح رابطه فکين به تنهايي با ارتودنسي وجود نداشته باشد در تعامل با رشته‌هاي ديگر تخصص دندانپزشکي نظير رشته‌هاي تخصصي جراحي فک و صورت و پروتزهاي دنداني اقدام به درمان به صورت تيمي مي‌نمايند.
گاهي اين نظم و ارتباط صحيح بين دندان‌ها و فکين به دلايل مختلفي که در زير به برخي از آنها اشاره ميشود، برقرار نمي‌گردد و يا در حين رويش دندان‌ها به دلايلي اختلالاتي ايجاد ميشود که مسير طبيعي و صحيح رويش دندان‌ها را دستخوش تغيير نامطلوب مي‌نمايد و در نتيجه مشکلات و ناهنجاري‌هايي ايجاد مي‌گردد که رفع آن نياز به انجام درمان‌هاي ارتودنسي و ارتوپدي فکين دارد. ارتودنسي يعني منظم کردن دندان‌ها و برقراري رابطه صحيح بين دندان‌ها و فکين، به نحوي که بتوانند وظايف خود را در سلامت کامل و به خوبي انجام دهند.
• عوامل ارثي: بسياري از ويژگي‌هاي انسان به‌وسيله انتقال صفات از طريق ژن‌هاي منتقل شده از پدر يا مادر به ارث مي‌رسد که از ميان آنها مي‌‌توان به اندازه دندان‌ها، شکل دندان‌ها، فرم و اندازه قوس فکي، تعداد دندان‌ها (زياد يا کم بودن آنها)، موقعيت قرارگيري و نحوه رشد فکين اشاره کرد.
• عوامل محيطي در دوران جنيني: مصرف برخي از داروها توسط مادران باردار و يا تغييرات خاصي که در اثر مصرف مشروبات الکل و يا مواد مخدر ممکن است ايجاد شده و يا صدماتي که به جنين به دلايل نامشخص در حين رشد ممکن است وارد شود، گاهي از اوقات در شکل‌گيري دندان‌ها و فکين تاثير نامطلوب گذاشته و موجب بروز مشکلاتي در دندان‌ها و فکين فرد پس از تولد مي‌گردد.
• عوامل محيطي پس از تولد: صدماتي که به فرد پس از تولد ممکن است وارد شود مانند زمين‌خوردگي، تصادف، شکستگي فکين، سوختگي‌هاي پوست و عضلات صورت و گردن و يا مشکلاتي که ناشي از نحوه خوابيدن يا تنفس غيرطبيعي ناشي از سرماخوردگي و انسداد مسير تنفس به دليل رشد غيرطبيعي لوزه‌ها، يا التهاب آنها ممکن است ايجاد شده و يا استفاده از برخي داروها در دوران ابتداي کودکي و...
• سوءتغذيه: عدم استفاده از مواد غذايي موردنياز بدن به ميزان کافي و يا برخي از بيماري‌ها مثل کم‌کاري تيروييد مي‌توانند در اين امر موثر باشند.
• فشارهاي غيرطبيعي و عادات نامطلوب دهاني: نظير مکيدن انگشت يا يک شي خارجي مانند پستانک به مدت طولاني (پس از سن 4 سالگي)، تنفس دهاني، بلع غيرطبيعي، دندان‌قروچه مي‌توانند دندان‌ها را نامرتب کنند.
• زود از دست دادن دندان‌هاي شيري: به دليل پوسيدگي بيش از حد و يا باقي ماندن بيش از حد آنها در دهان که موجب ممانعت از رويش دندان دايمي ميشود و دندان دايمي در خارج از قوس دنداني مي‌رويد.
• پوسيدگي بين دندان‌هاي شيري: موجب بسته شدن فضاي مورد نياز جهت رويش دندان‌هاي دايمي ميشود.
• وجود دندان‌هاي اضافي و يا کمبود تعداد دندان‌ها
منبع:www.salamat.com
ارتودنسي در لغت به معني منظم و رديف کردن دندان‌ها است و متخصصان اين رشته تخصصي که فارغ‌التحصيل دوره سه ساله تخصصي پس از دوره دکتري دندانپزشکي مي‌باشند قادر مي‌شوند نسبت به تشخيص و درمان کامل مشکلات ناشي از ناهماهنگي فک بالا و پايين و اختلالات رشدي آنها در دوره رشد و تکامل و نامرتبي دندان‌ها و ايجاد روابط مناسب بين دندان‌ها در هريک از فکين و همچنين ايجاد روابط مناسب بين دو قوس دنداني و فک بالا و پايين اقدام نمايند. همچنين در مواردي که اختلالات رشدي تکامل و اسکلتي به گونه‌اي باشد که امکان درمان و جابه‌جايي دندان‌ها و يا درمان‌هاي ارتوپديک جهت اصلاح رابطه فکين به تنهايي با ارتودنسي وجود نداشته باشد در تعامل با رشته‌هاي ديگر تخصص دندانپزشکي نظير رشته‌هاي تخصصي جراحي فک و صورت و پروتزهاي دنداني اقدام به درمان به صورت تيمي مي‌نمايند.
چرا دندان‌ها بايد مرتب شوند؟
گاهي اين نظم و ارتباط صحيح بين دندان‌ها و فکين به دلايل مختلفي که در زير به برخي از آنها اشاره ميشود، برقرار نمي‌گردد و يا در حين رويش دندان‌ها به دلايلي اختلالاتي ايجاد ميشود که مسير طبيعي و صحيح رويش دندان‌ها را دستخوش تغيير نامطلوب مي‌نمايد و در نتيجه مشکلات و ناهنجاري‌هايي ايجاد مي‌گردد که رفع آن نياز به انجام درمان‌هاي ارتودنسي و ارتوپدي فکين دارد. ارتودنسي يعني منظم کردن دندان‌ها و برقراري رابطه صحيح بين دندان‌ها و فکين، به نحوي که بتوانند وظايف خود را در سلامت کامل و به خوبي انجام دهند.
6 تا 12 سالگي؛ مناسب براي ارتودنسي
چرا دندان‌ها نامرتب مي‌شوند؟
• عوامل ارثي: بسياري از ويژگي‌هاي انسان به‌وسيله انتقال صفات از طريق ژن‌هاي منتقل شده از پدر يا مادر به ارث مي‌رسد که از ميان آنها مي‌‌توان به اندازه دندان‌ها، شکل دندان‌ها، فرم و اندازه قوس فکي، تعداد دندان‌ها (زياد يا کم بودن آنها)، موقعيت قرارگيري و نحوه رشد فکين اشاره کرد.
• عوامل محيطي در دوران جنيني: مصرف برخي از داروها توسط مادران باردار و يا تغييرات خاصي که در اثر مصرف مشروبات الکل و يا مواد مخدر ممکن است ايجاد شده و يا صدماتي که به جنين به دلايل نامشخص در حين رشد ممکن است وارد شود، گاهي از اوقات در شکل‌گيري دندان‌ها و فکين تاثير نامطلوب گذاشته و موجب بروز مشکلاتي در دندان‌ها و فکين فرد پس از تولد مي‌گردد.
• عوامل محيطي پس از تولد: صدماتي که به فرد پس از تولد ممکن است وارد شود مانند زمين‌خوردگي، تصادف، شکستگي فکين، سوختگي‌هاي پوست و عضلات صورت و گردن و يا مشکلاتي که ناشي از نحوه خوابيدن يا تنفس غيرطبيعي ناشي از سرماخوردگي و انسداد مسير تنفس به دليل رشد غيرطبيعي لوزه‌ها، يا التهاب آنها ممکن است ايجاد شده و يا استفاده از برخي داروها در دوران ابتداي کودکي و...
• سوءتغذيه: عدم استفاده از مواد غذايي موردنياز بدن به ميزان کافي و يا برخي از بيماري‌ها مثل کم‌کاري تيروييد مي‌توانند در اين امر موثر باشند.
• فشارهاي غيرطبيعي و عادات نامطلوب دهاني: نظير مکيدن انگشت يا يک شي خارجي مانند پستانک به مدت طولاني (پس از سن 4 سالگي)، تنفس دهاني، بلع غيرطبيعي، دندان‌قروچه مي‌توانند دندان‌ها را نامرتب کنند.
• زود از دست دادن دندان‌هاي شيري: به دليل پوسيدگي بيش از حد و يا باقي ماندن بيش از حد آنها در دهان که موجب ممانعت از رويش دندان دايمي ميشود و دندان دايمي در خارج از قوس دنداني مي‌رويد.
• پوسيدگي بين دندان‌هاي شيري: موجب بسته شدن فضاي مورد نياز جهت رويش دندان‌هاي دايمي ميشود.
• وجود دندان‌هاي اضافي و يا کمبود تعداد دندان‌ها
هزار و يک مشکل
منبع:www.salamat.com
