تا غبار از چتر شاه اختران افشانده‌اند

شاعر : خاقاني

فرش سلطانيش در برتر مکان افشانده‌اند		تا غبار از چتر شاه اختران افشانده‌اند
هر زري کاکسير سازان خزان افشانده‌اند		شحنه‌ي نوروز نعل نقره خنگش ساخته است
گوهر از الماس و مشک از پرنيان افشانده‌اند		رسته چون يوسف ز چاه و دلو پيشش ابر و صبح
بر سرش هر هفت و شش عقد جمان افشانده‌اند		در رکابش هفت گيسودار و شش خاتون رديف
گرد راه خيل او تا قيروان افشانده‌اند		بيست و يک پيکر که از صقلاب دارد خيلتاش
عاملان طبع جان بر ميزبان افشانده‌اند		تا که شد نوروز سلطان فلک را ميزبان
خازنان بحر در بر ميهمان افشانده‌اند		تا که آن سلطان به خوان ماهي آمد ميهمان
ابر و باد آنک نمک‌ها پيش خوان افشانده‌اند		وز براي آنکه ماهي بي‌نمک ندهد مزه
توده‌ي کافور و تنگ زعفران افشانده‌اند		گر بدي مه بر زمين مرده از بهر حنوط
طبع کافوري که وقت مهرگان افشانده‌اند		ور مزاج گوهران را از تناسل بازداشت
آن همه کافور کز هندوستان افشانده‌اند		خورد خواهد شاهد و شاه فلک محرور وار
چار مادر بر سرش توش و توان افشانده‌اند		تا جهان ناقه شد از سرسام دي ماهي برست
نطفه‌ي روحانيان بين کز نهان افشانده‌اند		باز نونو در رحم‌هاي عروسان چمن
کابهاش از مغز بر شاخ جوان افشانده‌اند		مغز گردون را زکام است از دم باد شمال
شير بر اطراف چشم بوستان افشانده‌اند		چشم دردي داشت بستان کز سر پستان ابر
گرد زمرد بر عذارش زان عيان افشانده‌اند		شاخ طفلي بود و نوخط گشت و بالغ شد کنون
صف صف از مرغان روان بر کاروان افشانده‌اند		کاروان سبزه تا از قاع صف صف کرد ارم
کاندر او قدري گلاب اصفهان افشانده‌اند		باد مشک‌آلود گوئي سيب تر بر آتش است
نور خود بر يوسف مصر آستان افشانده‌اند		روز و شب گرگ آشتي کردند و اينک مهر و ماه
بر سر شروان شه موسي بنان افشانده‌اند		مهر و مه گوئي به باغ از طور نور آورده‌اند
نور و فر بر فرق شاه کامران افشانده‌اند		يا روان‌هاي فريبرز و منوچهر از بهشت
کاختران بر فر قدرش فرقدان افشانده‌اند		خسرو مشرق جلال الدين خليفه‌ي ذو الجلال
چاوشانش دست بر چيپال و خان افشانده‌اند		پيشکارانش خراج از هند و چين آورده‌اند
آستين بر اردشير و اردوان افشانده‌اند		آستان بوسان او کز بيژن و گرگين مهند
بس که دندان‌ها ز بيم آن زبان افشانده‌اند		تا زبان شکل است شمشيرش همه شيران رزم
خون و آتش زان ني چون خيز ران افشانده‌اند		نيزه دارانش که از شير نيستان کين کشند
دشمنان را آتش اندر دودمان افشانده‌اند		ني ز آتش سوزد و اينان ز ني‌هاي رماح
کاتشين قاروره‌اش بر بادبان افشانده‌اند		زهر خندد بخت بد بر زورق آن خاکسار
کز هوا سنگ عراده‌ش در دکان افشانده‌اند		سنگ، خون گريد به عبرت بر سر آن شيشه‌گر
حاسدان را صاعقه در خان و مان افشانده‌اند		عالمي کز ابر جودش در بهار نعمت‌اند
خورده‌اند و بر جهودان استخوان افشانده‌اند		خاصگان مريم از نخل کهن خرماي نو
دانها کاين نه رواق باستان افشانده‌اند		از پي پرواز مرغ دولت او بود و بس
نورها کاين هفت شمع بي‌دخان افشانده‌اند		وز پي افروزش بزم جلالش دان و بس
تخم دولت تاکنون بر امتحان افشانده‌اند		در زمين چار عنصر هفت حراث فلک
بر چنين آيد ز تخمي کانچنان افشانده‌اند		آن چنان تخمي چنين کشورستاني داد بر
سرکشان لشکر الب ارسلان افشانده‌اند		گر کمندي وقتي اندر حلق سکساران روم
در کمر گاه پلنگان جهان افشانده‌اند		بندگان شه کمند از چرم شيران کرده‌اند
شعله در شير سياه سيستان افشانده‌اند		ز آتش تيغي که خاکستر کند ديو سپيد
برق‌ها ز آئينه‌ي برگستوان افشانده‌اند		ابرها از تيغ و باران‌ها ز پيکان کرده‌اند
کز سخا دست و دلش دريا و کان افشانده‌اند		تاج کيوان است نعل اسب آن تاج کيان
بس دم الحيضا که شيران ژيان افشانده‌اند		از صهيل اسب شير آشوب او خرگوش وار
ز آتشين پيکان شررها قصرسان افشانده‌اند		دست و بازوش از پي قصر مخالف سوختن
باز من و سلوي سلوت رسان افشانده‌اند		گر به عهد موسي امت را گه قحط از هوا
بر شماخي ميوه و مرغ جنان افشانده‌اند		شکر الله کز بقاي شاه موسي دست ما
زير پايش افسر نوشيروان افشانده‌اند		روشنان در عهدش از شروان مدائن کرده‌اند
عرشيان فيض روان بر خيروان افشانده‌اند		تا به دور دولت او گشت شروان خيروان
بر هري و بلخ و مرو شاهجان افشانده‌اند		عاقلان ديدند آب عز شروان خاک ذل
خاک بر روي طبيب مهربان افشانده‌اند		بر حقند آنان که با عيسي نشستند ار زرشک
پيش غيري جان به طمع نام و نان افشانده‌اند		آسمان گريد بر آنان کز درش برگشته‌اند
بر نتيجه سنگ و موم و ريسمان افشانده‌اند		ماه تابان کوري پروانگان را بين که جان
کرکسان پر بر سر خاک هوان افشانده‌اند		پيش تيغش کاتش نمرود را ماند ز چرخ
ديدها بر آهن تيغ يمان افشانده‌اند		جنيان ترسند ز آهن ليک از عشق کفش
گرد پي ز آنسوي نيل و عسقلان افشانده‌اند		تازيانش کابل و بلغار دارند آبخور
زان غبار ره که ايام الرهان افشانده‌اند		مغز گردون عطسه داد و حلق دريا سرفه کرد
کوه البرز از سم و قلزم زران افشانده‌اند		آتش و باد مجسم ديده‌اي کز گرد و خوي
جفته‌اي کز نيم راه آسمان افشانده‌اند		از دو سندان چار دندان زحل درهم شکست
مرکبان شه ز راه کهکشان افشانده‌اند		دي غباري بر فلک مي‌رفت گفتم کاين غبار
روشنان خاک سياهش در دهان افشانده‌اند		تا فلک گفتا ز نعل مرکبانش من بهم
دست و کلکش گاه توقيع از بنان افشانده‌اند		کوکب دري است يا در دري کز هر دري
بر جهان صد نوبر از شاخ امان افشانده‌اند		پنج شاخ دست رادش کز صنوبر رسته‌اند
از دهان مار گنج شايگان افشانده‌اند		تا قلم را مار گنج پادشاهي کرده‌اند
از لعاب زرد مار کم زيان افشانده‌اند		بر لعاب گاو کوهي ديده‌ي آهوي دشت
کاب نيل از تارک آن ترجمان افشانده‌اند		ترجمان يوسف غيب است آن مصري قلم
ميغ بر مهر و زحل بر زبرقان افشانده‌اند		گوئي آندم کز چه مغرب ره مشرق نوشت
اهل بابل بر رهش نزل گران افشانده‌اند		چون ز تاريکي به بلغار آمد و قندز فشاند
چشمه‌ي حيوانم از لفظ و لسان افشانده‌اند		اين منم يارب که در بزم چنين اسکندري
از ره کلک و بنان طبع و جنان افشانده‌اند		چار جوي و هشت خلدست اين که در مدحش مرا
راستان جان بر سر اين داستان افشانده‌اند		داستاني نيست در دست جهان به زين سخن
گرد بر گردون ز سيمين صولجان افشانده‌اند		تا شب است و ماه نو گوئي که از گوي زمين
کز کفش بر خلق فيض جاودان افشانده‌اند		صولجان و گوي شه باد از دل و پشت عدو
سعد و نحسي کان دو علوي در قران افشانده‌اند		بر ولي و خصمش از برجيس و از کيوان نثار

تا غبار از چتر شاه اختران افشانده‌اند

تازه های مقالات

بیشترین بازدید هفته