سلامت کودکان به دوران قبل از بارداري مادر مربوط مي شود
نويسندگان: دکتر مهران صادقي، زهرا جلالي - کارشناس پرستاري
بارداري که هسته ي اصلي آن سالم تر کردن شيوه ي زندگي مادران است، متضمن سلامت کودکان متولد شده خواهد بود.
با وجود ميزان متوسط 7 تا 11 ويزيت لازم براي هر بارداري با پوشش 97 درصد در کشورهاي توسعه يافته، تعداد مراجعات و شروع مراجعات در کشورهاي در حال توسعه کمتر از اين تعداد است؛ تا حدي که در کشورهاي جنوب آسيا حدود 54 درصد از مادران باردار تنها يک بار ويزيت در دوران بارداري دريافت مي کنند.
اهميت دادن به مراقبت هاي قبل از دوران بارداري به خصوص در سه ماهه ي اول اين دوران از اهميت ويژه اي براي رشد کودک برخوردار است. معمولاً خانم ها زماني از بارداري خود مطلع مي شوند که به طور مثال دو ماه از زمان شروع آن گذشته است و از اين رو پرداختن به اين مسأله و آگاهي دادن به مادران و شرکت داده آنها در کلاس هاي آموزش بارداري تا حدود زيادي ايمني و سلامت جنين را فراهم مي سازد. درصد بسياري از مرگ و مير مادران و جنين آنها و همچنين مرده زايي و تولدهاي زودرس و يا نوزادان با وزن کم، ناشي از مراقبت هاي نامناسب و ناکافي در دوران بارداري است که با به کارگيري مراقبت هاي لازم در اين خصوص مي توان تا حد بسياري از عوارض و مشکلات آتي در کودکان کاست.
علاوه بر عوارض گفته شده در کودکان، عدم آگاهي مناسب از تغييرات اين دوران منجر به بروز مشکلات عديده اي از جمله ايجاد مشکل در سيستم عضلاني اسکلتي، دردهاي لگني و بي اختياري ادرار در مادران مي گردد که در صورت آموزش چگونگي مراقبت هاي کافي و مناسب در دوران بارداري مي توان تا حدود قابل توجهي از اين عوارض پيشگيري کرد. رعايت بهداشت رواني، تعامل با همسر و خانواده و همچنين انجام ورزش هاي مناسب و منظم از جمله مراقبت هاي لازم در دوران بارداري است که نيازمند آموزش و آگاهي به مادران است.
نقش مادران باردار در مراقبت از خود نقشي اساسي است.
متخصصان معتقدند؛ تشويق مادران آنها و خانواده هاي آنها به منظور شرکت در تيم مراقبتي دوران بارداري، بارداري و زايماني ايمن را در پي خواهد داشت.
شواهد موجود در کشورهاي دنيا نشان داده است در صورتي که مادران باردار و خانواده هاي آنها به سطحي از آگاهي برسند که خودشان بتوانند در برنامه ي تيم مراقبتي دوران بارداري نقش داشته باشند؛ دوران بارداري آسان تر بوده و زايمان سهل تر صورت مي گيرد. بارداري و زايمان تغيير وضعيت فيزيولوژيکي بدن است که در صورت حفظ حالت طبيعي آن، هيچ مشکلي براي مادر به وجود نمي آيد؛ افزايش آگاهي مادران باردار در مراقبت از خود به طور چشمگيري منجر به کاهش مداخلات خطرساز و در نتيجه حفظ روند بارداري طبيعي و سلامت مادران است.
دوره هاي آموزشي قبل از بارداري و حين بارداري براي مادران در افزايش آگاهي آنان مؤثر است به اين ترتيب مادران با آگاهي از وضعيت جسمي خود براي يک دوره ي بارداري لذت بخش آمادگي دارند.
اين امر در تشخيص امراض مختلفي که ممکن است سلامت جنين را در طي بارداري به خطر اندازد، بسيار مؤثر است. در روند مراقبت هاي قبل از بارداري، احتمال دارد که يک فرد تنها به انجام يک بار معاينه نياز داشته باشد و فرد ديگر در کنار اين معاينات، به برخي آزمايشات تکميلي هم نيازمند باشد. در هر صورت انجام اقدامات مراقبتي لازم از سوي مادر در قبل و در حين دوران بارداري از اهميت بسيار بالايي در پيشگيري از بيماري هاي گوناگون در جنين برخوردار است.
انجام معاينات پزشکي، کمبود ويتامين ها، مواد معدني و بسياري مواد مؤثر ديگر در آماده سازي بدن براي باردار شدن را مشخص مي کند علاوه بر اينکه زنان بايد سه ماه قبل از اقدام به بارداري مصرف روزانه اسيد فوليک را آغاز کنند، رعايت مراقبت هاي پزشکي، در تشخيص کمبود ساير مواد مورد نياز بدن که تنها با مصرف دارو تأمين مي شوند تأثير به سزايي دارد.
علاوه بر اين که پزشک، مراقبت هاي لازم در اين دوران را از نظر استراحت، تغذيه و بسياري موارد ديگر مشخص مي کند، الزاميست زنان باردار حداقل تا ماه هفتم، ماهي يکبار به پزشک مراجعه کنند.
اين معاينات در ماه هفتم و هشتم به دوبار در ماه و در ماه نهم به هفته اي يکبار مي رسد که الزامي است همه ي زنان باردار انجام اين معاينات را جدي بگيرند. يک هفته پس از زايمان حتماً به پزشک مراجعه کنيد در کنار مراقبتهاي دوران بارداري که هم شامل مراقبت هاي شخصي و هم معاينات پزشکي است، بر برنامه ريزي براي معاينات پزشکي پس از زايمان نيز تأکيد شده، مادران بايد يک هفته پس از زايمان حتماً به پزشک مراجعه کنند تا احتمال وقوع هر گونه عارضه براي مادر و نوزاد تشخيص داده شود. معاينات پزشکي پس از زايمان، در ادامه به شش هفته بعد از اولين معاينه مي رسد: توجه و دقت به اين مراقبت ها علاوه بر تشخيص امراض احتمالي، در تعيين روشهاي پيشگيري از بارداري طبق شرايط جسمي مادر نيز مهم است.
منبع: نشريه پيام پزشک، شماره 58.
با وجود ميزان متوسط 7 تا 11 ويزيت لازم براي هر بارداري با پوشش 97 درصد در کشورهاي توسعه يافته، تعداد مراجعات و شروع مراجعات در کشورهاي در حال توسعه کمتر از اين تعداد است؛ تا حدي که در کشورهاي جنوب آسيا حدود 54 درصد از مادران باردار تنها يک بار ويزيت در دوران بارداري دريافت مي کنند.
اهميت دادن به مراقبت هاي قبل از دوران بارداري به خصوص در سه ماهه ي اول اين دوران از اهميت ويژه اي براي رشد کودک برخوردار است. معمولاً خانم ها زماني از بارداري خود مطلع مي شوند که به طور مثال دو ماه از زمان شروع آن گذشته است و از اين رو پرداختن به اين مسأله و آگاهي دادن به مادران و شرکت داده آنها در کلاس هاي آموزش بارداري تا حدود زيادي ايمني و سلامت جنين را فراهم مي سازد. درصد بسياري از مرگ و مير مادران و جنين آنها و همچنين مرده زايي و تولدهاي زودرس و يا نوزادان با وزن کم، ناشي از مراقبت هاي نامناسب و ناکافي در دوران بارداري است که با به کارگيري مراقبت هاي لازم در اين خصوص مي توان تا حد بسياري از عوارض و مشکلات آتي در کودکان کاست.
علاوه بر عوارض گفته شده در کودکان، عدم آگاهي مناسب از تغييرات اين دوران منجر به بروز مشکلات عديده اي از جمله ايجاد مشکل در سيستم عضلاني اسکلتي، دردهاي لگني و بي اختياري ادرار در مادران مي گردد که در صورت آموزش چگونگي مراقبت هاي کافي و مناسب در دوران بارداري مي توان تا حدود قابل توجهي از اين عوارض پيشگيري کرد. رعايت بهداشت رواني، تعامل با همسر و خانواده و همچنين انجام ورزش هاي مناسب و منظم از جمله مراقبت هاي لازم در دوران بارداري است که نيازمند آموزش و آگاهي به مادران است.
نقش مادران باردار در مراقبت از خود نقشي اساسي است.
متخصصان معتقدند؛ تشويق مادران آنها و خانواده هاي آنها به منظور شرکت در تيم مراقبتي دوران بارداري، بارداري و زايماني ايمن را در پي خواهد داشت.
شواهد موجود در کشورهاي دنيا نشان داده است در صورتي که مادران باردار و خانواده هاي آنها به سطحي از آگاهي برسند که خودشان بتوانند در برنامه ي تيم مراقبتي دوران بارداري نقش داشته باشند؛ دوران بارداري آسان تر بوده و زايمان سهل تر صورت مي گيرد. بارداري و زايمان تغيير وضعيت فيزيولوژيکي بدن است که در صورت حفظ حالت طبيعي آن، هيچ مشکلي براي مادر به وجود نمي آيد؛ افزايش آگاهي مادران باردار در مراقبت از خود به طور چشمگيري منجر به کاهش مداخلات خطرساز و در نتيجه حفظ روند بارداري طبيعي و سلامت مادران است.
دوره هاي آموزشي قبل از بارداري و حين بارداري براي مادران در افزايش آگاهي آنان مؤثر است به اين ترتيب مادران با آگاهي از وضعيت جسمي خود براي يک دوره ي بارداري لذت بخش آمادگي دارند.
چه مراقبت هايي را قبل از بارداري، در طي اين دوران و بعد از زايمان رعايت کنيم؟
اين امر در تشخيص امراض مختلفي که ممکن است سلامت جنين را در طي بارداري به خطر اندازد، بسيار مؤثر است. در روند مراقبت هاي قبل از بارداري، احتمال دارد که يک فرد تنها به انجام يک بار معاينه نياز داشته باشد و فرد ديگر در کنار اين معاينات، به برخي آزمايشات تکميلي هم نيازمند باشد. در هر صورت انجام اقدامات مراقبتي لازم از سوي مادر در قبل و در حين دوران بارداري از اهميت بسيار بالايي در پيشگيري از بيماري هاي گوناگون در جنين برخوردار است.
انجام معاينات پزشکي، کمبود ويتامين ها، مواد معدني و بسياري مواد مؤثر ديگر در آماده سازي بدن براي باردار شدن را مشخص مي کند علاوه بر اينکه زنان بايد سه ماه قبل از اقدام به بارداري مصرف روزانه اسيد فوليک را آغاز کنند، رعايت مراقبت هاي پزشکي، در تشخيص کمبود ساير مواد مورد نياز بدن که تنها با مصرف دارو تأمين مي شوند تأثير به سزايي دارد.
ضرورت معاينات پزشکي با نزديک شدن به زمان زايمان بيشتر مي شود
علاوه بر اين که پزشک، مراقبت هاي لازم در اين دوران را از نظر استراحت، تغذيه و بسياري موارد ديگر مشخص مي کند، الزاميست زنان باردار حداقل تا ماه هفتم، ماهي يکبار به پزشک مراجعه کنند.
اين معاينات در ماه هفتم و هشتم به دوبار در ماه و در ماه نهم به هفته اي يکبار مي رسد که الزامي است همه ي زنان باردار انجام اين معاينات را جدي بگيرند. يک هفته پس از زايمان حتماً به پزشک مراجعه کنيد در کنار مراقبتهاي دوران بارداري که هم شامل مراقبت هاي شخصي و هم معاينات پزشکي است، بر برنامه ريزي براي معاينات پزشکي پس از زايمان نيز تأکيد شده، مادران بايد يک هفته پس از زايمان حتماً به پزشک مراجعه کنند تا احتمال وقوع هر گونه عارضه براي مادر و نوزاد تشخيص داده شود. معاينات پزشکي پس از زايمان، در ادامه به شش هفته بعد از اولين معاينه مي رسد: توجه و دقت به اين مراقبت ها علاوه بر تشخيص امراض احتمالي، در تعيين روشهاي پيشگيري از بارداري طبق شرايط جسمي مادر نيز مهم است.
منبع: نشريه پيام پزشک، شماره 58.
