تبلیغ در بهائیت

نویسندگان: حمید فلاحتی، مهدی فاطمی نیا

تبلیغ اساسی ترین آموزه بهائیان است که در نزد آنان جایگاه والایی دارد. بر اساس تعالیم بهائی، زن و مرد باید در تحصیل فنون تبلیغ تلاش نموده و همه ی همت خود را صرف این کار نمایند:
«اهم امور تبلیغ امرالله و... تکلیف هر نفسی از احبای الهی این است که شب و روز آرام نگیرند و نفسی بر نیارد جز به فکر نشر نفحات الله».(1)
سیاست مداران بهائی دریافتند بهترین راه برای استفاده از غفلت انسان ها و فریفتن آنان، جلوه دادن تعالیمی است که فقط جنبه ی شعار دارد و دارای حقیقت بیرونی نیست. این مقصود تنها از راه تبلیغ چهره به چهره حاصل می شود. بهائیان در تبلیغ به دنبال نقاط ضعف مخاطب خود هستند تا خوراک مسموم فکری خود را در روانش جا دهند:
ببیند و تحقیق کند که نفوس در چه درجه و خطی کار می کند چه افکاری دارند به چه عقایدی متشبثند مطابق آن با آنها صحبت کند تا نزدیک شوند و اقبال نمایند.(2)
در همین راستا محافل ملی و لجنه های مرکزی را برای ترویج تبلیغ بنا نهادند:(3)
از جمله فرائض اعضای محافل روحانیه ترویج امر تبلیغ است.(4)
جوانان بهائی موظف به آموختن درس تبلیغ هستند. آنها باید از آغاز سنین رشد، فنون تبلیغی ویژه بهائیت را که آمیزه ای از نفاق، پنهان کاری، تزویر و خدعه است یاد بگیرند مبلغین برای اینکه بتوانند در جذب انسان های غافل پیشرفتی حاصل کنند باید در راه اجرای این وظیفه ی خود رنج سفر را به دوش کشیده و «به اطراف مملکت بلکه به اطراف عالم سفر نمایند».(5)

حربه تبلیغ

مبلغین بهائی برای رخنه در میان مردم، از سوی رهبران بزرگ مذهبی خود مأمور شده اند تا با چهره ای عوام فریبانه و برای آن که کسی متوجه بی محتوایی سخنانشان نشود، بذر را درون زمینی بپاشند که عاری از آموخته های عقلانی و وحیانی باشد تا مقابل آن عکس العمل نشان ندهند:
تا سمع نیابید لب نگشایید و تا ارض طیبه ی مبارکه مشاهده نکنید بذر حکمت را ودیعه نگذارید.(6)
به مبلغان بهائی توصیه می شود برای آن که مشتشان در مناظرات باز نشود، اجازه ندهند طرف مقابل سخن را شروع کند و فقط در اثبات ادعاهای خود سخن بگویند و از سؤال و جواب پرهیز کنند:
جز ادله اثباتیه لازم نه ... باب هدایت و نجات عملی جز این علم لازم نه هر که بطلبد و یا سؤال کند خطا کرده.(7)
آنچه میرزا حسینعلی و فرزندش عبا افندی به بهائیان آموخته اند آن است که در راه تبلیغ، با چهره ای نفاق آلود خود را آن گونه که باعث جذب و کشش مخاطب می شود نشان دهند نه آن گونه که در واقع هستند. لذا به کسانی که دارای پست و سمتی هستند و از مکنت و جایگاهی برخوردارند توصیه می کند چهره ای زاهدانه از خود نشان دهند:

هر نفسی که اراده تبلیغ نماید اگر متوجه به سمتی است باید ظاهر را از اشیائ دنیا کلها و باطن را از ذکرش مقدس و منزه نماید.(8)
مبلغین باید برای فریب مردم و پیروان فرقه های مختلف عقاید خود را مخفی داشته و همگام با عقاید او پیش روند:
با هر فرقه باید معاشرت کند و با آنها مماشات نماید تا میان ناس نفوذ و رسوخی پیدا کند.(9)
آنها می بایست چهره خود را با حسن اخلاق آراسته تا دیگران شیفته مرام و اخلاقشان او شوند.

شیوه های جذب بهائیان

بهائیان برای جذب مردم و مخصوصاً جوانان از هر وسیله ای بهره می گیرند حتی اگر مخالف موازین اخلاقی و شرعی باشد. جذاب کردن مجالس و ضیافت هایی که دارند از چند راه صورت می گیرد:

الف) استفاده از موسیقی

علی رغم منعی که در شریعت های الهی در مورد موسیقی مبتذل شده است میرزا حسینعلی نوری و دیگر رهبران بهائی برای جذب مردم به آیین بهائی، در مجالس و ضیافت های خود از موسیقی استفاده می کنند. به همین جهت حسینعلی فتوا به حلال بودن موسیقی می دهد و می گوید:
صدای خوب و نغمات یعنی الحان موسیقی بر شما حلال است.(10)
استفاده از موسیقی در مجالس به اصطلاح روحانی بهائی برای تلقین مطالب است. انسانی که در مقابل آوازها و نغمه های موسیقیایی تند قرار می گیرد احساسات او بر قوه ی عاقله اش چیره گشته و با کم شدن قدرت تحلیل واردات ذهنی، القای مطالب در او آسان تر می شود. عبدالبهاء می گوید:
هنر موسیقی آسمانی و مؤثر است، موسیقی مانده روح و جان است، با نیروی سحرآمیز موسیقی روح انسان تعالی می یابد. موسیقی هیجان و تأثیر شدیدی در قلوب اطفال ایجاد می کند.(11)
محافل بهائی با بر پاکردن مجالس مختلط و استفاده از موسیقی در پی ایجاد محیطی جذاب برای جوانان و هوس بازان هستند. از این راه افراد بیشتری را جذب کرده و دشمنی خود را با مظاهر اسلامی آشکارتر می کنند.

ب) استفاده ابزاری از زنان

خداوند متعال لطافت هایی در وجود زنان به ودیعت گذاشته است. اسلام معتقد است، گوهر زن در صدف حجاب ارزشمند است و حضور این جنس از بشر را به واسطه لطافت روحش، در خط مقدم مسائل اجتماعی مناسب نمی داند. برخلاف این مطلب، در نزد بهائیان هدف وسیله را توجیه می کند. آنان حجاب را از زن گرفته و در احکام و آیین شان نیز حجاب نفی شده است.حتی برای ترویج آیین خود با سوء استفاده از زنان به عنوان ابزاری برای جذب و تبلیغ (12) گوهر وجودی زنان را به جمال ظاهریش فروختند.
عباس افندی که پیش گام امر تبلیغ بهائیت بود در مورد استفاده از زنان در تبلیغ بهائیت می نویسد:
اگر اماء الرحمن اتحاد و یگانگی حاصل نمایند و به محبت آمیزش سن کنند و از یکدیگر ستایش نمایند و به خدمت پردازند و تبلیغ نمایند در اندک زمانی انتشار عجیبی حاصل گردد.(13)
استفاده از طنین صدای زنان برای رونق بخشیدن ضیافت ها و مجالس ماهیانه ی بهائی کمترین استفاده است که از جنس زنان در تبلغی این آیین می شود.
ای امه الله تا توانی در ستایش و نیایش حضرت مقصود قصائد محامد و نعوت انشاء تا با آهنگ بدیع در محافل عظیم ترتیل گردد(14)
برای رهبران بهائی وجود زنان در تبلیغ این دیانت ساختگی آن قدر اهمیت دارد که از آنان می خواهند همه وقت خود را صرف تبلیغ کنند «ای امه الله جمیع اوقات را صرف تبلیغ کن».(15)

مشرق الاذکار

یکی از مراکزی که بهائیان تحت نظر محافل ملی و محلی از آن برای تبلیغ و فعالیت های خود استفاده می کنند، مکانی به نام «مشرق الاذکار» یا معبد بهائیان است.
معبد در تمام ادیان محل عبادت و اجرای مراسم دینی است و در بین مردم همه ملت ها از احترام خاصی برخوردار است. اما از آن جایی که بهائیت نتوانسته جایگاه دینی و مذهبی محکمی در بین مردم داشته باشد، معبدهایی که به این فرقه منسوبند، نه تنها موقعیت معنوی و معنوی سازی ندارند بلکه ماهیتی سیاسی و تشکیلاتی دارند. این که در هر قاره ای فقط یک یا چند مشرق الاذکار بیشتر وجود ندارد، شاهد بر همین مدعا است.(16)
ساختمان مشرق الاذکار دارای نه ضلع و یک گنبد است که در آن مراسم هائی مانند اجرای موسیقی، سرود و آوازهای دسته جمعی (17) پرداخته می شود.
آنچه به نظر می رسد این است که ساختار و شکل مشرق الاذکار و به طور کلی اساس این مرکز، بهانه ای برای مخالفت با اسلام و مقابله با نشانه ها و شعائر اسلامی همانند مساجد است. اساساً بهائیت با برخی از شعارها و برنامه های دینی که جمعی و سبب وحدت مردم می شود، همانند نماز جماعت و منبر (نمادی از دعوت به کلمه توحید و همبستگی) مخالفت صریح دارد.(18)

پی نوشت ها :

1. محمد علی فیضی، رساله راهنمای تبلیغ، ص 17.
2. همان، ص 87.
3. همان، ص 127.
4. همان، ص 134.
5. همان، ص 95.
6. همان، ص 73.
7. همان، ص 80.
8. همان، ص 69.
9. همان، ص 87.
10. عبدالحمید اشراق خاوری، تقریرات درباره کتاب اقدس، ص 140.
11. ویلیام هاچر، دیانت بهائی، ترجمه ی سمندری، ص 239.
12. برای اطلاع بیشتر ر. ک: مسلخ عشق. ص 43 -41؛ سایه شوم، مهناز رئوفی، ص 69 -60.
13. عبدالبهاء، مکاتیب، ج6، ص 69.
14. همان.
15. همان، ص 104.
16. ر. ک: ویلیام هاچر، دیانت بهائی، ترجمه سمندری، ص 220.
17. ر. ک: همان.
18. ر. ک: حسینعلی بهاء، اقدس، ص 5.