در همه دیر مغان نیست چو من شیدایی

در محفل رندان و عاشقان، کسی شیفته تر و شوریده تر از من نیست؛ من در سیر و سلوک معنوی خود از دانش مدرسه ای و آداب خانقاهی بی نیازم؛ خرقه و سجاده و دفتر خود را به گرو گذاشته به جای آن شراب گرفته ام.
يکشنبه، 21 ارديبهشت 1393
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
در همه دیر مغان نیست چو من شیدایی
 در همه دیر مغان نیست چو من شیدایی

 

به کوشش: رضا باقریان موحد




 
در همه دیر مغان نیست چو من شیدایی *** خرقه جایی گرو باده و دفتر جایی
دل که آیینه ی شاهی است غباری دارد *** از خدا می طلبم صحبت روشن رایی
کرده ام تو به دست صنم باده فروش *** که دگر مِی نخورم بی رخ بزم آرایی
نرگس اَر لاف زد از شیوه ی چشم تو مرنج *** نروند اهل نظر از پی نابینایی
شرح این قصّه مگر شمع برآرد به زبان *** ورنه پروانه ندارد به سخن پروایی
جوی ها بسته ام از دیده به دامان که مگر *** در کنارم بنشانند سهی بالایی
کِشتی باده بیاور که مرا بی رخ دوست *** گشت هر گوشه ی چشم از غم دل دریایی
سخن غیر مگو با من معشوقه پرست *** کز وی و جام مِی ام نیست به کس پروایی
این حدیثم چه خوش آمد که سحرگه می گفت *** بر در میکده ای با دف و نی ترسایی
گر مسلمانی از این است که حافظ دارد *** آه اگر از پی امروز بود فردایی
تفسیر عرفانی

1. در محفل رندان و عاشقان، کسی شیفته تر و شوریده تر از من نیست؛ من در سیر و سلوک معنوی خود از دانش مدرسه ای و آداب خانقاهی بی نیازم؛ خرقه و سجاده و دفتر خود را به گرو گذاشته به جای آن شراب گرفته ام.
2. دل، محل تجلی نور حق است، اما غباری از تعلقات مادی در آن وجود دارد؛ من از خدا می خواهم که دوستی با انسان دل آگاه و صاحبدلی نصیبم شود تا به هدایت و ارشاد او غبار را از دل بزدایم.
3. من به دست ساقی محفل رندان توبه کرده ام که دیگر بدون دیدار دوستان همدل و همزبان شراب ننوشم؛ من به دنبال دوستانی هستم که بتوانم با آنها به راحتی از عوالم روحانی سخن بگویم.
4. ای یار! اگر گل نرگس ادعا کند که مانند چشم زیبای توست، تو از این سخن او رنجیده خاطر مشو؛ زیرا رندان و صاحبدلان، لاف نرگس را باور نمی کنند؛ هیچ یک از زیبایی های این جهان خاکی مانند جمال محبوب ازل و ابد نیست.
5. قصّه ی عشق را نمی توان بر زبان آورد؛ زیرا زبان و قلم از شرح آن عاجزند؛ فقط شمع می تواند با زبان آتشین خود از این قصّه سخن بگوید؛ پروانه ی عاشق هم با سوختن خود، عشق را بیان می کند.
6. در فراق او آن چنان گریه می کنم که بر دامن خود جوی هایی از اشک روان ساخته ام؛ به این امید که به رسم همیشگی -که کنار جوی ها درخت سرو می کارند -در کنار جوی اشک من نیز سرو بلند بالایی بکارند.
7. شراب، داروی رفع غم و غصّه است؛ ای ساقی! باده بیاور؛ زیرا روی امواج دریای اشک من با کشتی باده باید سفر کرد؛ در غم هجران او هر گوشه ی چشم من دریایی شده است.
8. من عاشق محبوب خود هستم و حاضر نیستم درباره ی کس دیگری سخنی بشنوم؛ من به جز معشوق و جام شراب به کس دیگر و چیز دیگر تمایلی ندارم.
9-10. از این سخن، بسیار خوشم آمد که بر در میخانه، ترسایی با ساز و آواز گفت:اگر مسلمانی این است که حافظ دارد، آه اگر از پی امروز، فردایی باشد. کسی که مسلمان نیست و هیچ ادعایی ندارد، از فردای کسانی سخن می گوید که ادعای مسلمانی دارند، اما کردارشان حکایت از دینداری و مسلمانی ندارد؛ پس وای بر ریاکاران و مدعیان دینداری.

منبع مقاله :
باقریان موحد، رضا؛ (1390)، شرح عرفانی دیوان حافظ بر اساس نسخه دکتر قاسم غنی و محمد قزوینی، قم: کومه، چاپ اول



 

 



ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
مقالات مرتبط
موارد بیشتر برای شما
حمله هوایی ارتش اسرائیل به یک خودرو در غزه
play_arrow
حمله هوایی ارتش اسرائیل به یک خودرو در غزه
رهبر انقلاب: روزی بخواهیم اقدام بکنیم احتیاجی به نیروی نیابتی نداریم
play_arrow
رهبر انقلاب: روزی بخواهیم اقدام بکنیم احتیاجی به نیروی نیابتی نداریم
رهبر انقلاب: فردای منطقه به لطف الهی از امروز بهتر خواهد بود
play_arrow
رهبر انقلاب: فردای منطقه به لطف الهی از امروز بهتر خواهد بود
نقشه شوم آمریکا برای جهان به روایت رهبر انقلاب
play_arrow
نقشه شوم آمریکا برای جهان به روایت رهبر انقلاب
پزشکیان: حضور زنان در آینده کشور مؤثر تر از من است که اینجا ایستاده‌ام
play_arrow
پزشکیان: حضور زنان در آینده کشور مؤثر تر از من است که اینجا ایستاده‌ام
اهدای جوایز به زنان موفق در مراسم آیین تجلیل از مقام زن
play_arrow
اهدای جوایز به زنان موفق در مراسم آیین تجلیل از مقام زن
رهبر انقلاب: مداحی یک رسانه تمام عیار است
play_arrow
رهبر انقلاب: مداحی یک رسانه تمام عیار است
رهبر انقلاب: مهم‌ترین کار حضرت زهرا(س) تبیین بود
play_arrow
رهبر انقلاب: مهم‌ترین کار حضرت زهرا(س) تبیین بود
سرود جمعی با اجرای نوشه‌ور در حسینیه امام خمینی(ره)
play_arrow
سرود جمعی با اجرای نوشه‌ور در حسینیه امام خمینی(ره)
مدیحه سرایی احمد واعظی در محضر رهبر انقلاب
play_arrow
مدیحه سرایی احمد واعظی در محضر رهبر انقلاب
مداحی اتابک عبداللهی به زبان آذری در حسینیه امام خمینی
play_arrow
مداحی اتابک عبداللهی به زبان آذری در حسینیه امام خمینی
مداحی مهدی ترکاشوند به زبان لری در محضر رهبر انقلاب
play_arrow
مداحی مهدی ترکاشوند به زبان لری در محضر رهبر انقلاب
خطر تخریب یکی از بزرگترین مساجد دوران قاجار
play_arrow
خطر تخریب یکی از بزرگترین مساجد دوران قاجار
رستوران‌های که به سیب‌زمینی می‌گویند "فرنچ فرایز"
play_arrow
رستوران‌های که به سیب‌زمینی می‌گویند "فرنچ فرایز"
ربات انسان‌نمای پیشرفته چینی معرفی شد
play_arrow
ربات انسان‌نمای پیشرفته چینی معرفی شد