خطر تفرقه و نهی از آن در قرآن

پرسش :

قرآن در تبیین خطر «تفرقه» و نهی از آن چه می فرماید؟

پاسخ :
خطر تفرقه به قدری بزرگ است که خدای سبحان نهی از آن را مانند دستور به اقامه دین، جزء شریعت همه انبیای اولی العزم قرار داده است:

خداوند سبحان می فرماید: «شَرَعَ لَکُمْ مِنَ الدِّینِ ما وَصّی بِهِ نُوحاً وَالَّذی أَوْحَینا إِلَیکَ وَما وَصَّینا بِهِ إِبْراهِیمَ وَمُوسی وَعِیسی أَنْ أَقِیمُوا الدِّینَ وَلا تَتَفَرَّقُوا...»(1)؛ (آیینى را براى شما مقرر نمود که به نوح توصیه کرده بود؛ و آنچه را بر تو وحى فرستادیم و به ابراهیم و موسىو عیسى سفارش کردیم این بود که: همان دین [خالص] را برپا دارید و در آن تفرقه ایجاد نکنید).

و در آیه دیگر اختلاف را در ردیف عذاب های آسمانی و صاعقه ها و زلزله ها قرار داده است، آنجا که می فرماید: «قُلْ هُوَ الْقادِرُ عَلی أَنْ یبْعَثَ عَلَیکُمْ عَذاباً مِنْ فَوْقِکُمْ أَوْ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِکُمْ أَوْ یلْبِسَکُمْ شِیعاً وَیذِیقَ بَعْضَکُمْ بَأْسَ بَعْضٍ...»(2)؛ (بگو: او قادر است که از فرازتان یا از زیر پاى شما، عذابى بر شما بفرستد؛ یا بصورت دسته هاى پراکنده شما را با هم بیامیزد؛َ و طعم جنگ [و اختلاف] را به هر یک از شما بوسیله دیگرى بچشاند...). و در آیه ای دیگر می فرماید: «وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعاً وَلا تَفَرَّقُوا»(3)؛ (و همگى به ریسمان خدا [ قرآن، و هرگونه وسیله وحدت الهى]، چنگ زنید، وپراکنده نشوید). و نیز فرمود: «وَلا تَکُونُوا کَالَّذِینَ تَفَرَّقُوا وَاخْتَلَفُوا مِنْ بَعْدِ ما جاءَهُمُ الْبَیناتُ»(4)؛ (و مانند کسانى نباشید که پس از آنکه نشانه هاى روشن [پروردگار] به آنان رسید، پراکنده شدند و اختلاف کردند).

و نیز فرمود: «وَأَنَّ هذا صِراطی مُسْتَقِیماً فَاتَّبِعُوهُ وَلا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِکُمْ عَنْ سَبِیلِهِ ذلِکُمْ وَصّاکُمْ بِهِ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ»(5)؛ (این راه مستقیم من است؛ از آن پیروى کنید؛ و از راههاى پراکنده [و انحرافى] پیروى نکنید، که شما را از راه او، دور مى سازد؛ این چیزى است که خداوند شما را به آن سفارش مى کند، تا پرهیزگارى پیشه کنید).

پی‌نوشت‌ها:
(1). قرآن کریم، سوره شوری، آیه 13.
(2). همان، سوره انعام، آیه 65.
(3). همان، سوره آل عمران، آیه 103.
(4). همان، همان، آیه 105.
(5). همان، سوره انعام، آیه 153.

منبع: اسلام شناسی و پاسخ به شبهات، رضوانی، علی اصغر، مسجد مقدس جمکران، قم، 1386 شمسی، چاپ سوم، ص 721.