قرآن و نهى از تفرقه مسلمین

پرسش :

دیدگاه قرآن کریم در مورد تفرقه و اختلاف مسلمانان چیست؟

پاسخ :
خطر تفرقه به قدرى بزرگ است که خداى سبحان نهى از آن را مانند دستور به اقامه دین، جزء شریعت همه انبیاى اولوا العزم قرار داده است.

خداوند سبحان مى فرماید: «شَرَعَ لَکُمْ مِنَ الدِّینِ ما وَصّى بِهِ نُوحاً وَالَّذی أَوْحَیْنا إِلَیْکَ وَما وَصَّیْنا بِهِ إِبْراهِیمَ وَمُوسى وَعِیسى أَنْ أَقِیمُوا الدِّینَ وَلا تَتَفَرَّقُوا...»(1)؛ (آیینى را براى شما تشریع کرد که به نوح توصیه کرده بود و آنچه را بر تو وحى فرستادیم و به ابراهیم و موسى و عیسى سفارش کردیم، این بود که: دین را برپا دارید و در آن تفرقه ایجاد نکنید...).

و در آیه دیگر اختلاف را در ردیف عذاب هاى آسمانى و صاعقه ها و زلزله ها قرار داده است، آنجا که مى فرماید: «قُلْ هُوَ الْقادِرُ عَلى أَنْ یَبْعَثَ عَلَیْکُمْ عَذاباً مِنْ فَوْقِکُمْ أَوْ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِکُمْ أَوْ یَلْبِسَکُمْ شِیَعاً وَیُذِیقَ بَعْضَکُمْ بَأْسَ بَعْض...»(2)؛ (بگو: او قادر است که از بالا یا از زیر پاى شما، عذابى بر شما فرستد، یا به صورت دسته هاى پراکنده شما را با هم بیامیزد، و طعم جنگ (و اختلاف) را به هر یک از شما به وسیله دیگرى بچشاند...).

و در آیه اى دیگر مى فرماید: «وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللهِ جَمِیعاً وَلا تَفَرَّقُو»(3)؛ (و همگى به ریسمان خدا، چنگ  زنید، و پراکنده نشوید).

و نیز فرمود: «وَلا تَکُونُوا کَالَّذِینَ تَفَرَّقُوا وَاخْتَلَفُوا مِنْ بَعْدِ ما جاءَهُمُ الْبَیِّناتُ»(4)؛ (و مانند کسانى نباشید که پراکنده شدند و اختلاف کردند، (آن هم) پس از آن که نشانه هاى روشن (پروردگار) به آنان رسید).

و نیز فرمود: «وَأَنَّ هذا صِراطی مُسْتَقِیماً فَاتَّبِعُوهُ وَلا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِکُمْ عَنْ سَبِیلِهِ ذلِکُمْ وَصّاکُمْ بِهِ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ»(5)؛ (این راه مستقیم من است، از آن پیروى کنید! و از راه هاى پراکنده (و انحرافى) پیروى نکنید، که شما را از طریق حقّ، دور مى سازد. این چیزى است که خداوند شما را به آن سفارش مى کند، شاید پرهیزکارى پیشه کنید).

پی‌نوشت‌ها:
(1). سوره شورى، آیه 13.
(2). سوره انعام، آیه 65.
(3). سوره آل عمران، آیه 103.
(4). سوره آل عمران، آیه 105.
(5). سوره انعام، آیه 153.

منبع: امام شناسی و پاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی، انتشارات مسجد مقدس جمکران، چاپ دوم، ج 1، ص 15.