برخی تفاوت های میان زن و مرد، باعث توقعات متفاوتی از این دو جنس شده است.

تفاوت های جنسی

تفاوت های کالبدی بین زنان و مردان واضح هستند و با جنبه های زیستی تولید مثل ارتباط دارند. بنابراین زیست شناسان به راحتی می توانند تفاوت های جنسی را که مورد بررسی قرار می دهند توصیف و تعبیر کنند. تکلیف روان شناسی در بررسی کردن تفاوت های جنسی در رفتار و توانایی ها پیچیده تر است و هاله ای از عوامل اجتماعی، فرهنگی، و روان شناختی، نه فقط عوامل زیستی، آن را پوشانیده است.

[تفاوت های جنسیتی به علت تفاوت های نقشی]

اجازه دهید این موضوع را به صورت دیگری بیان کنیم: زنان و مردان برای تولید مثل باید از لحاظ زیستی متفاوت باشند. در طول تاریخ، این نیز فرض شده که زنان و مردان برای برآورده کردن نقش های مختلف در خانواده و جامعه، باید از لحاظ روان شناختی متفاوت باشند. اما تفاوت های روان شناختی بین مردان و زنان چیستند؟ اجازه دهید با پرسیدن این سوال شروع کنیم: تفاوت های جنسی در توانایی های شناختی چیستند؟

تفاوت های جنسی در توانایی های شناختی

اجازه دهید با این سؤال شروع کنیم: چه کسی باهوش تر است. مردان یا زنان؟ مدت مدیدی در جامعة غرب تصور می شد که مردان به خاطر آگاهی بیشتری که از مسایل دنیا و مهارتی که در علم و صنعت دارند از زنان باهوش ترند. چیزی که نادیده گرفته شده بود. عمدتا توسط مردان به این بود که زنان به طور منظم از مشارکت کامل در مسایل دنیا، علم و صنعت محروم شده اند. شواهد علمی با ارزیابی مردان به عنوان جنسیت باهوش تر هماهنگ نیستند؛ در واقع، آزمون های هوش، در هوش کلی یا توانایی های شناختی، هیچ تفاوت های جنسیتی را نشان نمی دهند (هالپرن و لامی، ۲۰۰۰). هالپرن به عنوان ریاست سابق انجمن روانشناسی آمریکا چنین اظهار داشت: «شواهدی وجود ندارند که نشان دهند یک جنس از جنس دیگر باهوش تر است» (هالپرن، ۲۰۰۴، ص ۱۳۹).

[تفاوت های مهارتی زن و مرد]

با اینکه مردان و زنان از نظر هوش عمومی مشابه هستند، ولی شواهد از تفاوت های جنسی در مهارت های فضایی حمایت می کنند. برای مثال، دخترها در سیالی کلامی، سهولت استفاده از زبان گفتاری و نوشتاری، قدری برتر از پسرها هستند (اسپلک، ۲۰۰۵). به نظر می رسد که دخترها قدری سریع تر از پسرها زبان را فرا می گیرند.

پسرها در برخی توانایی های دیداری -فضایی از نوعی که در ریاضیات، علوم، و حتی نقشه خوانی کاربرد دارد، برتر هستند. این امتیاز ممکن است گرایش مردان را در ممتاز بودن در انواع خاصی از بازی ها و تکالیف، مانند بازی شطرنج یا حل کردن مسایل هندسه، توجیه کند. در یک تحقیق، راهبردهای جهت یابی ۹۰ مرد و ۱۰۴ زن دانشجو را مقایسه کردند (دابز و همکاران، ۱۹۹۸). مردان هنگام آدرس دادن، بیشتر به مسافت و مختصات مربوط به جهت بر حسب شمال، جنوب، شرق و غرب اشاره داشتند، در حالی که زنان بیشتر به علامت ها و گردش ها به سمت راست یا چپ اشاره داشتند. مردان در آزمون های توانایی فضایی که مهارت هایی نظیر چرخاندن ذهنی شکل ها را در فضا و یافتن شکل هایی که درون طرح های بزرگتر قرار دارند، ارزیابی می کنند، برتر هستند.

[برتری هوش ریاضی مردان]

تحقیقات در ایالات متحده و کشورهای دیگر معلوم کرده اند که مردان عموما در آزمون های ریاضی استاندارد شده نمرات بالاتری از زنان می گیرند. با این حال، اختلاف بین جنسیت ها در ریاضی کاهش یافته است و این کاهش به قدری زیاد بوده که این روزها نمرات پسرها و دخترها در آزمون های ریاضی استاندارد شده خیلی به هم نزدیک هستند (ریپلی، ۲۰۰۵). در بین دانشجویان، این روزها مردان و زنان استعداد ریاضیات برابری نشان می دهند (اسپلک، ۲۰۰۵).

[توجه به چند مورد لازم است]

گرچه تفاوت های جنسی در توانایی های شناختی وجود دارند، اما باید به شرایط زیر توجه داشته باشیم:

تفاوت های جنسی جزئی هستند. در واقع، تفاوت های موجود در جنسیت یکسان خیلی بیشتر از تفاوت ها بین جنسیت ها هستند. شباهت ها بین مردان و زنان در توانایی های شناختی بر تفاوت های موجود بین آنها غلبه می کنند.
تفاوت های جنسی تفاوت های گروهی هستند. بین افراد درون گروه ها در این مهارت ها تفاوت بیشتری وجود دارد تا بین مردان و زنان. یعنی، در بین زنان تفاوت بیشتری مثلا در مهارت های کلامی وجود دارد تا بین مردان و زنان. مردان شکسپیرهای خود و زنان مادام کوری های خود را به وجود آورده اند. به نظر می رسد که مردان و زنان به طور برابری نادر به یادگیری علوم هستند. هیچ زن یا دختر جوانی را نباید بر اساس این عقیده اشتباه که «دخترها از پس ریاضی (یا علوم) بر نمی آیند» از دنبال کردن مشاغلی در ریاضی با علوم مأیوس کرد.
برخی تفاوت ها قطعا بیانگر تأثیرات اجتماعی - فرهنگی هستند. در برخی فرهنگ ها، توانایی های فضایی و ریاضی به صورت مردانه کلیشه سازی شده اند. زنانی که فقط چند ساعت تحت آموزش مهارت های فضایی قرار گرفته اند - برای مثال، چرخاندن شکل های هندسی یا مطالعه کردن نقشه های طبقات ساختمان - در آزمون های این مهارت ها، حداقل به خوبی مردان عمل می کنند.

نویسنده: جفری نوید و اسپنسر راتوس

منبع: کتاب «بهداشت روانی»