مقدمه
نگهداری از گیاهان مراحل مختلفی دارد و در برخی از مواقع با خرید گیاه جدید یا رشد زیاد آن، نیاز به تعویض گلدان پیدا می‌کنید. شاید تصور کنید تعویض گلدان ساده است، ولی برای انجام این فرآیند باید برخی از نکات مهم را در نظر بگیرید تا سلامت گیاه تان تضمین شود. به یاد داشته باشید که تعویض گلدان برای گیاه طبیعی نیست و عوض کردن محل نگهداری یا گلدان می‌تواند برایش مضر باشد و سلامتش را به خطر بیندازد. فراموش نکنید که گیاهان به صورت طبیعی هرگز محل زندگی خود را تغییر نمی‌دهند.چگونگی تعویض گلدان گیاهان
فصل تعویض گلدان
بعضی از فصل‌ها نسبت به زمان‌های دیگر برای عوض کردن گلدانها بهتر و مناسب‌تر هستند. انتخاب زمان مناسب برای تعویض گلدان به گیاه کمک می‌کند تا سریع‌تر با محیط جدید خو بگیرد. برای عوض کردن گلدان گیاه تازه‌ای که خریده‌اید، فصل اهمیتی ندارد. تعویض گلدان گیاهان جدید را می‌توانید در هر فصلی از سال و بدون آسیب زدن به گیاه انجام دهید. پس می‌توانید گلدان این گیاهان را فوری تعویض کنید. اگر در حال منتقل کردن گیاه از باغچه به گلدان هستید، فصل ممکن است تفاوت داشته باشد. چرا که این فرآیند باعث صدمه دیدن ریشه‌ها می‌شود، پس بهتر است تا زمانی صبر کنید که فعالیت رویشی گیاه به حداقل برسد؛ بنابراین بهترین زمان کاشت گیاه از باغچه به گلدان فصل زمستان است.زمانی که می‌خواهید گیاه را از گلدان درون باغچه بکارید، باید آبیاری را در نظر داشته باشید. پس بهتر است این گیاهان را در فصل تابستان به باغچه منتقل کنید. در فصل گرما آبیاری به راحتی انجام می‌شود و با آبیاری این اطمینان حاصل می‌شود که گیاه به مقدار نیازش آب دریافت می‌کند. در غیر این صورت اگر آب کافی در اختیار گیاه قرار نگیرد، به راحتی خشک می‌شود.
انتخاب گلدان مناسب
یکی از مهم‌ترین جنبه‌های تعویض گلدان، انتخاب گلدان مناسب است. گلدانی که بسیار کوچک یا بسیار بزرگ باشد، به گیاه آسیب می‌رساند. گلدان‌های بسیار کوچک فضای کافی برای رشد و بزرگ شدن ریشه‌ها را در اختیارش قرار نمی‌دهند. از طرف دیگر اگر هم گلدان بسیار بزرگ باشد، باعث می‌شود گیاه آب کافی و مورد نیازش را دریافت نکند؛ بنابراین در حین تغییر گلدان ضروری است که رشد گیاه را نیز در نظر بگیرید و گلدانی را انتخاب کنید که اجازه دهد گیاه رشد سالم خود را ادامه دهد.برای این منظور گلدان باید از نظر عمق و عرض چند سانتی‌متر از سایز گیاه بزرگ‌تر باشد. به یاد داشته باشید که اگر گیاه هنوز در حال رشد است و در آینده بزرگ‌تر می‌شود، ممکن است مجبور شوید بعد از مدتی مجدد گلدان را تعویض کنید. در رابطه با جنس گلدان هم باید بدانید که چه جنس سفال و چه پلاستیک را انتخاب کنید، هر کدام مزایا و معایب خود را دارند. گلدان‌های پلاستیکی سبک و ارزان هستند و از نظر اقتصادی به صرفه‌تر به نظر می‌رسند و به راحتی هم جابه‌جا می‌شوند.
یکی از معایب گلدان‌های پلاستیکی این است که به مرور زمان آفتاب باعث سست شدن پلاستیک می‌شود و ممکن است موجب ترک خوردن یا شکستن آن شود. یکی دیگر از مشکلات گلدان پلاستیکی نبود حالت نفوذپذیری در بافتش است که می‌تواند بر سیستم ریشه‌ای گیاه تأثیر داشته باشد. گلدان‌های سفالی به ریشه گیاه کمک می‌کند تا به طور صحیح رشد کند. بدون شک گلدان‌های سفالی زیباتر از انواع پلاستیکی هستند، ولی قیمت گران‌تری دارند و اگر زمین بیفتند یا جسم دیگری با آن‌ها برخورد کنند، می‌شکنند.
خارج کردن گیاه از گلدان
خارج کردن گیاه از درون گلدان برای عوض کردن محل زندگی حساس‌ترین بخش این فرآیند به شمار می‌رود. خصوصاً اگر بخواهید گیاه را از یک گلدان بیرون بیاورید و در گلدان جدیدی بکارید، حساسیت آن بیشتر می‌شود. گیاه را باید با مراقبت و دقت زیاد از درون گلدان خارج کنید به صورتی که طوقه گیاه که محل اتصال گیاه با خاک است، از هم نپاشد. اگر این اتفاق بیفتد گیاه با شرایط دشوارتری با محیط جدید سازگار می‌شود. آبیاری یکی دیگر از بخش‌های مهم تعویض گلدان به شمار می‌رود. زمانی که خاک مرطوب است، به گلدان ضربه بزنید تا خاک از گلدان جدا شود. در نهایت با دقت گیاه را با استفاده از ساقه یا تنه از درون گلدان بیرون بیاورید.
قرار دادن گیاه در محل جدید
برای اینکه گیاه را به محل جدیدش معرفی کنید، باید مطمئن شوید که گیاه در مرکز گلدان قرار گرفته باشد، نه بسیار بالا، نه بسیار پایین و نه در عمق زیاد و دور از لبه گلدان کاشته شود. در نهایت فضای درون گلدان را با خاک استریل گیاهی پر کنید و کمی با دست خود سطح روی خاک را فشار دهید تا خاک فشرده شود. این نکته را نیز به یاد داشته باشید که بعد از تعویض گلدان، زمانی که خاک جدید را آبیاری می‌کنید، مقداری نشست می‌کند و به سمت پایین می‌رود.مقدار خاکی که قرار است روی گیاه بریزید را قبل از تعویض گلدان آماده کنید و بهتر است آن را با توجه به نیازهای گیاه تان در نظر بگیرید. این خاک هم به سازگار شدن گیاه با محیط جدید و گلدان نو کمک می‌کند و هم مواد غذایی مورد نیاز گیاه را در اختیارش قرار می‌دهد تا زندگی سالمی داشته باشد.
منبع: steptohealth
