آشنایی با عوارض جانبی و مضرات قهوه (بخش اول)

قهوه در حقیقت باعث نمی‌شود انرژی بیش‌تری در بدن‌تان تولید شود؛ در عوض، بخش‌هایی از مغز را که باعث ثبت خستگی می‌شوند، از کار می‌اندازد.
 

حتما شما هم این گفته‌ی قدیمی را شنیده‌اید که “‌مقدار زیادی از یک چیز خوب هم برای‌تان بد است.‌” قهوه یک نوشیدنی بسیار خوشمزه و خارق‌العاده است ولی در عین حال مثل اکثر مواد غذایی مفید می تواند جنبه‌های منفی زیادی نیز با خود به همراه داشته باشد. اگر لحظه‌ای علاقه و تعصب‌تان را درباره‌ی قهوه کنار بگذارید، می‌توانید عوارض جانبی و مضرات قهوه را هم بشناسید. در ادامه به برخی عوارض جانبی نوشیدن قهوه اشاره می‌کنیم که لازم است از آن‌ها آگاهی داشته باشید:
 

این یک حقیقت علمی و مستند است: کافئین فشار خون‌تان را افزایش می‌دهد. با وجود این، آیا می‌دانستید افزایش فشار خون به دلیل مقاومت عروق ایجاد می‌شود، و نه به دلیل افزایش ضربان قلب یا گردش خون؟ یعنی این‌که کافئین باعث می‌شود قلب‌تان مجبور می‌شود برای فرستادن خون به تمام نقاط بدن بیش‌تر کار کند.

بالا بودن فشار خون یکی از عوامل خطر شایع برای بیماری قلبی و عروقی است. تقریبا ۷۰ میلیون فرد بزرگسال آمریکایی (۲۹ درصد از جمعیت این کشور) از فشار خون بالا رنج می‌برند. اگر شما هم دچار فشار خون بالا هستید، بهتر است بدانید مصرف قهوه مشکل‌تان را وخیم‌تر می‌کند. قهوه اساسا قلب‌تان را مجبور می‌کند، برای فرستادن اکسیژن و مواد غذایی به تمام نقاط بدن، دو برابر حد معمول کار کند. شاید برای آن‌هایی که دچار فشار خون بالا هستند، وقت آن رسیده باشد تا مصرف قهوه را ترک کنند.
 

قهوه تولید اسید را افزایش می‌دهد؛ به ویژه اسید هیدروکلریک و اسید معده. هر دوی این اسیدها برای تجزیه‌ی مواد غذایی موجود در معده ضروری هستند. با وجود این، حضور بیش از اندازه‌ی اسید در معده باعث ایجاد برخی مشکلات می‌شود.

اسید اضافی می‌تواند دیواره‌های معده را بخورد (و باعث زخم معده شود)، یا ممکن است احتمال بازگشت اسید به مری (رفلاکس معده) را افزایش دهد.این مشکلات به ویژه هنگامی بیش‌تر می‌شوند که با شروع روز، قهوه اولین چیزی باشد که وارد معده‌تان می‌کنید؛ در این شرایط، چیز دیگری در معده‌تان وجود ندارد که بتواند تاثیرات اسید را کاهش دهد. البته مسئله‌ی عجیب و غریب این‌جا است که خودِ کافئین در این میان، مقصر نیست؛ طبق نتایج یک مطالعه، به احتمال زیاد بو دادن (رست کردن) دانه‌های قهوه مقصر اصلی افزایش ترشح اسید معده است.

این مطالعه نشان داد، مردانی که به طور مرتب قهوه‌ی بدون کافئین مصرف می‌کردند نسبت به مردانی که از مکمل‌های کافئین‌دار غیر قهوه استفاده می‌کردند، اسید معده‌ی بیش‌تری داشتند. آیا شما نیز نگران افزایش اسید معده‌تان هستید؟ پس باید قهوه‌تان را بعد از غذا و با شکم پر نوش جان کنید، یا هنگام نوشیدن قهوه میزان مصرف مواد غذایی را که باعث افزایش ترشح اسید معده می‌شوند، کاهش دهید.
 

همه‌ی آدم‌هایی که قهوه می‌نوشند دچار مشکلات گوارشی یا غرغر شکم نمی‌شوند، ولی بیش‌تر آدم‌های مبتلا به سندرم روده‌ی تحریک پذیر، کولیت زخمی، ورم معده، زخم معده پپتیک، و بیماری کرون با مصرف قهوه متوجه می‌شوند دستگاه گوارش‌تان تحریک و مشکلات معده / گوارشی‌شان وخیم‌تر می‌شود.

کم‌کم متوجه خواهید شد، با نوشیدن قهوه تولید اسید در معده‌تان افزایش می‌یابد. این افزایش در ترشح اسید باعث ضعیف شدن دیواره‌ی معده می‌شود، و آن را در برابر باکتری‌ها (نظیر هلیکوباکتر پیلوری، عامل زخم معده) و تخریب بافت معده به وسیله‌ی آن‌ها آسیب پذیر می‌کند و این تاثیرات فقط به معده‌تان محدود نمی‌شوند! قهوه هم‌چنین می‌تواند روده‌ی کوچک را تحریک کند، و باعث ایجاد گرفتگی معده، اسپاسم‌های شکمی، ابتلا به یبوست و اسهال متناوب – وضعیتی به که سندرم روده‌ی تحریک پذیر معروف است – می‌شود. خوشبختانه این‌ها جزء عوارض جانبی نادر مصرف کافئین به شمار می‌روند.
 

آیا تاکنون بعد از نوشیدن قهوه در قفسه‌ی سینه‌تان احساس سوزش و درد شدید کرده‌اید؟ هم‌چنین آیا احساس کرده‌اید بالای معده‌تان (وسط قفسه‌ی سینه) آتش گرفته است؟ در این صورت، بهتر است بدانید قهوه مقصر ایجاد رفلاکس معده یا سوزش سر معده است.

کافئین دریچه (اسفنکتر) پایین مری را شل می‌کند؛ این اسفنکتر دارای ماهیچه‌ای است که بعد از انتقال غذا از مری به معده، از بازگشت دوباره‌ی آن به مری جلوگیری می‌کند. وقتی این اسفنکتر شل شود، به غذاها و اسید اجازه می‌دهد به مری برگردند؛ به این ترتیب، اسید بافت بدون محافظ دیواره‌ی مری را می‌سوزاند.

قهوه تنها نوشیدنی نیست که می‌تواند باعث سوزش سر معده و رفلاکس اسید شود – نوشابه‌های گازدار کافئین‌دار و چای هم در این میان مقصر هستند. با این حال، اگر شما هم از درد و سوزش سر معده‌تان رنج می‌برید، شاید زمان‌اش فرا رسیده باشد که به بدن‌تان استراحت دهد و برای یکی دو هفته‌ای مصرف قهوه / کافئین را متوقف کنید.
 

همه می‌دانیم قهوه می‌تواند ما را بیدار و هوشیار نگه دارد، ولی آیا می‌دانید چگونه؟ قهوه در حقیقت باعث نمی‌شود انرژی بیش‌تری در بدن‌تان تولید شود؛ در عوض، بخش‌هایی از مغز را که باعث ثبت خستگی می‌شوند، از کار می‌اندازد.

قهوه گیرنده‌های موجود در مغز را که دارای قابلیت شناسایی آدنوزین هستند، بی اثر می‌کند؛ آدنوزین ماده‌ی شیمیایی است که پیام‌های خستگی را به مغز ارسال می‌کند. قهوه با خاموش کردن گیرنده‌های آدنوزین، مغزتان را فریب می‌دهد، و شما احساس می‌کنید هوشیارتر، بیدار، و متمرکزتر از حد معمول هستید. انسداد گیرنده‌های آدنوزین شما را هوشیار و بیدار نگه می‌دارد، ولی وای بر زمانی که اثر کافئین از بین برود! از آن‌جا که این گیرنده‌های آدنوزین از کار افتاده‌اند، با از بین رفتن اثر کافئین و به کار افتادن مجددشان، آن‌ها حساس‌تر از قبل می‌شوند. از این رو، احساس خستگی شدیدی خواهید نمود.

کافئین هم‌چنین بر دستگاه عصبی مرکزی‌تان نیز تاثیر می‌گذارد، و می‌تواند موجب مشکلاتی شود، از قبیل:
الف. اضطراب
ب. هراس
پ. عصبانیت
ت. تحریک پذیری
ث. خواب آلودگی

هر وقت وسوسه شدید در مصرف قهوه زیاده‌روی کنید، این مطالب را به خاطر بیاورید!

ادامه دارد...

منبع: تحریریه سایت کسب و کار بازده – امیررضا مصطفایی و پریسا جعفری و کامروا ابراهیمی