بحث درباره تفاوت های جنسی را چگونه ارزیابی کنیم؟ (بخش اول)

بسیاری از زنان پژوهشگر، مطالعات خود را در حالی آغاز کرده بودند که کاملا اعتقاد داشتند تفاوت های جنسی در کمترین حد است.
 

برخلاف فمینیست ها، پژوهشگرانی که کارشان به حساب آوردن تبیین های زیست شناختی برای توضیح تفاوت های جنسی است، عقیده دارند این تفاوت ها بسیارند و ساختار اجتماعی قادر به توضیح آنها نیستند. آن کمبل به این نکته اشاره می کند که در میان مشترکات انسانی که در هر جامعه شناخته شده ای یافت می شود، تفاوت های دوگانه ای میان زن، مرد، تقسیم کار براساس جنس، بچه داری بیشتر از سوی زنان، خشونت بیشتر از سوی مردان و تسلط بیشتر بر فضای عمومی از طرف مردان وجود دارد. (کمبل از این واقعیت اخیر اظهار ناخشنودی می کند و می گوید صمیمانه آرزو دارد که این وضعیت تغییر کند).
 

آلیس ایگلی که پیامدهای چندانی برای تمایزهای زیست شناختی میان دو جنس قائل نیست، شاید یکی از پراثرترین پژوهشگران در مبحث تفاوت های جنسی در سطح کشور باشد. مقالات او به طور وسیعی در متون شاخص روانشناسی در موضوع جنس و جنسیت مورد استناد واقع می شود. با این حال، او در مقاله «علم و سیاست های مربوط به مقایسه زن و مرد» می گوید که در این متون، اجماعی قدیمی و از مدافتاده درباره قطعی نبودن تفاوت های جنسی مطرح می شود.
 
از نظر ایگلی، این متون به پژوهش های فمینیستی دهه ۱۹۷۰م، متمایل اند؛ پژوهش هایی که به خاطر حذف کلیشه های بازدارنده زنان از ایفای توانمندی بالقوه خود، این باور را که تفاوت های جنسی از میان رفتنی هستند، پررنگ می کردند. اما، بنا به گفته ایگلی، پژوهش های جدید نشان می دهند که زنان و مردان واقعا با برخی از این کلیشه ها سازگاری دارند.
 

برای مثال، زنان «تمایل دارند رفتارهایی از خود نشان دهند که می توان آنها را احساس مسئولیت اجتماعی، صمیمیت و دغدغه برای رفاه و آسایش دیگران، توصیف نمود. این در حالی است که مردان به بروز رفتارهایی گرایش دارند که می توان آنها را سلطه جویانه، مهارکننده و مستقل، توصیف کرد». به سخن دیگر، آن گونه که ایگلی می گوید، کلیشه های جنسیتی مردم عادی تاحدودی درست هستند و بیشتر مردم تشخیص می دهند که مردان و زنان در گروه های نسبتا هم پوشانی، جای می گیرند که به طور متوسط دارای میزان متفاوتی از خصوصیات مختلف هستند. ایگلی نتیجه گیری می کند دانشمندانی که در حال حاضر در مورد مردان و زنان مطالعه می کنند، کم کم متوجه این موضوع شده اند که آنها، نه کلیشه های فرهنگی، بلکه اجماع علمی هدایت شده توسط جنبش فمینیستی دهه ۱۹۷۰م، را درهم شکسته اند.
 
لوید لوپتو و همکارانش در پژوهشی جدیدتر گلایه می کنند که در بیشتر تحقیقات در زمینه جنسیت، حجم وسیع و یکپارچه ای از شواهد تجربی که حاکی از تفاوت های موجود میان زن و مرد است، تقریبا به طور کامل نادیده گرفته می شود؛ نتیجه این امر ناسازگاری میان شواهد تجربی و انگاره های رایج در آثار مربوط به نقش جنسی بوده است. تا جایی که به این پژوهشگران مربوط می شود، نتایج تحقیقات آنها و تحقیقات دیگران «بسیار روشن» است: کلیشه های جنسیتی نه تنها در حال کاهش نیستند، که در حال افزایش اند.
 

اگر استدلال های مبتنی بر جامعه پذیری درست بودند - یعنی چنانچه تغییر در نقش های جنسی به تغییر در خصوصیات دو جنس منجر شود - پس باید تفاوت های جنسی، به دلیل تغییرهای شگرف ایجاد شده در نقش های جنسی طی دهه های اخیر، به سرعت کاهش می یافتند. اما در واقع، قابل توجه ترین تغییری که لوپتر و همکارانش ملاحظه کردند، افزایش زنانگی زنان بوده است؛ نتیجه ای که با آنچه مدل جامعه پذیری پیش بینی کرده بود، کاملا مغایرت دارد. در مطالعات دیگر این نتیجه به دست آمده که در ۳۵ سال گذشته، تعریفی که هر یک از دو جنس از خود دارند و نیز کلیشه ها، بدون تغییر مانده اند. برای مثال، زنان بسیار بیش از گذشته خود را نازک خیال، توصیف می کنند و مردان بیش از پیش خود را جسور به شمار می آورند.
 
دیگر نویسندگانی که رویکرد آنها به جنسیت متأثر از زیست شناسی بوده است، فمینیست ها را به خاطر نادیده گرفتن یا کوچک شمردن دلایل علمی متقن درباره تفاوت های جنسی، با صراحت بیشتری سرزنش کرده اند. اما طرف دیگر پاسخ می دهد که بخشی از ادبیات اجتماعی - زیست شناختی پر است از تبعیض جنسی، انتخاب مثال های جانبدارانه، و یک ساخت اجتماعی از جنسیت که کمابیش از واقعیات به دور است. فمینیست های جریان غالب مرتبا ادعا می کنند که در پشت پژوهش های مربوط به تفاوت های جنسی، یک دستور کار پنهان یا نه چندان پنهان به منظور حفظ موقعیت مردان قرار دارد.
 
ادامه دارد...
 

نویسنده:  استون ای. رودز

 
منبع: کتاب «تفاوت های جنسیتی را جدی بگیرید!»