آشنایی با اختلال خلقی فصلی

افرادی که در مناطقی با روزهای کوتاه‌تر و تاریک‌تر زندگی می‌کردند، بیش‌تر احتمال داشت سلامت روانی ضعیف را تجربه کنند.
 

اوایل پاییز ساعت‌هایمان را یک ساعت عقب می‌کشیم که منجر می‌شود روزها کوتاه‌تر شده و عصرها قبل از آن که محل کارمان را ترک کنیم، آسمان تاریک‌تر شده باشد. درک تاثیر نور بر بدن بسیار مهم است. اگر متوجه شده‌اید در این اوقات از سال که تعداد ساعت‌های روز کاهش می‌یابد، دچار افسردگی می‌شوید، ممکن است دلیل آن اختلال خلقی فصلی (اس‌ای‌دی) باشد که گاهی افسردگی فصلی نیز خوانده می‌شود. بیش‌تر مبتلایان به افسردگی فصلی طی ماه‌های زمستان علائمی را تجربه می‌کنند، که باعث می‌شود محققان نتیجه بگیرند نور آفتاب ناکافی ممکن است در ایجاد آن نقش داشته باشد. اما مجبور نیستید ماه‌های زمستان را با احساس افسردگی یا بدون انگیزه سپری کنید. در ادامه نگاهی می‌اندازیم به آن‌چه باید درباره‌ی افسردگی فصلی و چگونگی بهبود آن بدانید.
 

بیش‌تر محققان بر این باورند که دسترسی کم‌تر به نور آفتاب در اختلال خلقی فصلی نقش دارد. نور بر ضرباهنگ شبانه‌روزی‌مان تاثیر می‌گذارد، و اشعه‌های ماوراء بنفش نیز می‌توانند نحوه‌ی پردازش مواد معدنی و سایر املاح را توسط بدن تغییر دهند. برای مثال، حضور ناکافی در معرض نور آفتاب به کمبود ویتامین دی مرتبط است که به نوبه‌ی خود به افسردگی و سایر مشکلات سلامت فیزیکی و روحی مرتبط است. بنابراین ممکن است اثرات تاریکی بر بدن – نه فقط خود تاریکی – مسبب آن باشد.

مطالعه‌ی تازه‌ای، که در مجله‌ی اختلالات خلقی منتشر شده است، ارتباط بین افسردگی فصلی و نور آفتاب ناکافی را تقویت کرده است. این مطالعه دریافت که به نظر می‌رسد آب و هوا و شرایط اقلیمی – از جمله باران و سطوح آلودگی- تغییری در خلق‌وخو ایجاد نمی‌کند. اما دسترسی به نور کافی پیش‌بینی‌کننده‌ی اصلی سلامت روان است. در این مطالعه، افرادی که در مناطقی با روزهای کوتاه‌تر و تاریک‌تر زندگی می‌کردند، بیش‌تر احتمال داشت سلامت روانی ضعیف را تجربه کنند.

در حالی‌که قطعا نور در افسردگی فصلی نقش دارد، تمام موارد افسردگی فصلی طی روزهای کوتاه و تاریک زمستان اتفاق نمی‌افتند. بخش کوچکی از این موارد بر یک مبنای فصلی و طی بهار یا تابستان اتفاق می‌افتد، که نشان می‌دهد هیچ عامل منفردی نمی‌تواند افسردگی فصلی را کاملا توضیح دهد.
 

تغییرات سبک زندگی فصلی. اگر فقط در طول بخشی از سال کار می‌کنید، و در یک دوره‌ی زمانی مشخص کار کم‌تری دارید، یا با استرس سالانه مواجه می‌شوید، ممکن است افسردگی فصلی را تجربه کنید.

ارتباط فصلی با ضربه‌ی روحی یا اندوه گذشته. ذهن ما ارتباطاتی قوی بین مناظر و صداهای تغییرات فصلی و خاطرات گذشته ایجاد می کند. شاید متوجه شوید هر سال و حدود زمانی که در گذشته از یک ضربه‌ی روحی یا غم از دست دادن رنج برده‌اید، افسردگی‌تان بیش‌تر می‌شود. سنت‌ها و معیارهای اجتماعی. شادی فصل تعطیلات و به دنبال آن ناراحتی شروع سال جدید ممکن است در بعضی آدم‌ها باعث افسردگی شود.

مسائل سلامتی خاصی، در اوقات مشخصی از سال بیش‌تر احتمال دارد خودشان را نشان دهند. برای مثال، اگر آلرژی شدید دارید، ممکن است در بهار افسرده شوید، در حالی‌که برونشیت مزمن می‌تواند ماه‌های زمستان را افسرده‌کننده سازد. احتمال ندارد هرکدام از این عوامل به تنهایی افسردگی را ایجاد کنند، اما همراه با سایر عوامل خطر – از جمله یک سابقه‌ی خانوادگی هرگونه بیماری روانی – می‌توانند منجر به افسردگی فصلی شوند.
 

افسردگی دوره‌ای که هر سال حدودا یک زمان رخ می‌دهد، یا زمانی‌که فصل عوض می‌شود کاهش می‌یابد، نشانه‌ی اصلی افسردگی فصلی است. اگر علائم دوره‌ای نیستند، ممکن است اختلال دیگری در شما تشخیص داده شود، مانند اختلال افسردگی مزمن یا  کج‌خلقی. افراد مبتلا به افسردگی فصلی اغلب علائم افسردگی را تجربه می‌کنند که نسبت به اختلال افسردگی مزمن از شدت کم‌تری برخوردارند. اگرچه افکار مربوط به خودکشی می‌تواند رخ دهد و این اتفاق هم می‌افتد – به خصوص در صورت عدم درمان- این افکار کم تر شایع هستند.
 

۱. انرژی کم، احساس سستی، یا خواب بیش از حد. افراد مبتلا به افسردگی فصلی تابستانی ممکن است بی‌خوابی را تجربه کنند.
۲. تغییرات اشتها. افراد مبتلا به افسردگی فصلی در برابر افزایش وزن آسیب‌پذیر هستند. گاهی افسردگی فصلی باعث هوس کردن کربوهیدرات‌ها می‌شود، زیرا کربوهیدرات‌ها یک افزایش انرژی موقتی را فراهم می کنند.
۳. زودرنجی و خشم.
۴. تغییر روابط‌تان با دیگران:‌ افراد مبتلا به افسردگی فصلی اغلب احساس تنهایی و طرد شدن می‌کنند.
۵. از دست دادن علاقه نسبت به فعالیت‌هایی که در گذشته لذت‌بخش بودند.
۶. احساس گناه.
۷. ترس یا تردید نبست به آینده.
۸. از دست دادن انگیزه.
۹. نگرانی.
۱۰. احساس ناراحتی.
 

افراد مبتلا به افسردگی فصلی اغلب به خوبی به نور درمانی پاسخ می‌دهند، که شامل نشستن روزانه زیر یک لامپ اشعه‌ی ماوراء بنفش به مدت کوتاه است. اگر به نور خورشید دسترسی دارید و می‌توانید اوقاتی را در فضای باز سپری کنید، در صورت دریافت ۲۰-۴۰ دقیقه نور مستقیم آفتاب به صورت روزانه، ممکن است متوجه بهبود علائم‌تان شوید.

درمان افسردگی مزمن هم می‌تواند برای درمان افسردگی فصلی موثر واقع شود. این درمان‌ها شامل موارد می‌شود:
روان‌درمانی برای کمک به بیان احساسات‌تان، شناسایی الگوهای فکری مشکل‌زا، و مقابله‌ی موثرتر با افسردگی. اگر افسردگی مشکلاتی در روابط‌تان ایجاد کند، درمان ممکن است به بهبود روابط‌تان نیز کمک کند. هم چنین درمان‌گرتان می‌تواند درباره‌ی تغییرات سبک زندگی با شما صحبت کند –  رژیم غذایی، ورزش، فعالیت‌ها – که ممکن است درمان‌تان را کامل و به بهبود افسردگی‌تان کمک کند.

داروهای ضدافسردگی:‌ افسردگی مواد شمیایی مغز را تغییر می‌دهد. گاهی درمان‌های سبک زندگی برای برگشتن به روال عادی کافی است. داروهای ضدافسردگی می‌توانند موثر باشند و اغلب لازم است فقط برای یک دوره‌ی کوتاه مصرف شوند.
 

تحقیقات درباره‌ی پیش‌گیری از افسردگی فصلی، پراکنده است. با این حال، شواهدی وجود دارد که نوردرمانی می‌تواند به جلوگیری از افسردگی فصلی در افراد دارای سابقه‌ی قبلی این وضعیت کمک کند. اگر نگران هستید که ممکن است زمستان امسال به افسردگی فصلی مبتلا شوید، با پزشک‌تان درباره‌ی راهکارهای پیش‌گیری از آن صحبت کنید. هم‌چنین یک سبک زندگی سالم را در پیش بگیرید – پرخوری در تعطیلات، خرج بیش از حد و انگیزه‌ی پایین می‌توانند افسردگی فصلی را تشدید کنند.

اگر افسردگی فصلی را تجربه می‌کنید، لازم نیست ماه‌ها بدبختی بکشید. افسردگی فصلی یکی از قابل درمان‌ترین انواع افسردگی است، و با مراقبت درست، می‌توانید طی چند هفته، یا حتی چند روز احساس بهتری داشته باشید.

منبع: تحریریه سایت کسب و کار بازده – اسما حسنی