گاهی سختگیریها و بکننکنهای زیاد والدین باعث میشود بچه زودتر از سن بزرگ شود و این میتواند باعث شود جسارتش را از دست بدهد.
مقدمه
ایام نوروز تمرین بسیار مناسبی برای کودکان است تا اصول ارتباطی صحیح را، از چگونگی احترام گرفته تا برخورد و رفتار مناسب، یاد بگیرند. در این یادداشت چند نکته تربیتی درباره دید و بازدیدهای نوروزی و چند راهکار نیز برای ثمر بخش بودن تعطیلات نوروز برای کودکتان به شما آموزش میدهیم.
نکات تربیتی کودکان در دید و بازدیدهای نوروزی
چگونه سلام کردن را به کودک خود بیاموزیم؟
سن ۳-۵ سالگی به بچهها برای سلام کردن فشار نمیآوریم. اما این که هیچ کاری بهش نداشته باشیم هم درست نیست. سلام نکردن علتهای مختلفی می تواند داشتهباشد.
او را وادار به سلام کردن، نکنید
گاهی سختگیریها و بکننکنهای زیاد والدین باعث میشود بچه زودتر از سن بزرگ شود و این میتواند باعث شود جسارتش را از دست بدهد و در مواردی خجالت بکشد. ما نباید هرگز به روی بچه بیاوریم که خجالت میکشد، برای سلام کردن هم نباید اصرار کنیم.
یکی از راههای مفید برای تقویت کودکان به سلام کردن این است که، زمانی که وارد جایی میشویم و کودک شما سلام نمیکند، بگوییم:«شاید آمادگی ندارد کمی که بگذرد آماده سلام کردن میشود». این جمله به کودک این حس را میدهد که هر وقت خواستی سلام کن و باعث میشود کودک درگیر خجالت، شرم یا گارد گرفتن نشود (مثل زمانیکه به کودکی زیاد اصرار میکنید که شعر بخواند دیگر خجالت میکشد، شعر بخواند). بعد از آن دیگر به کودک چیزی نمیگوییم و هر زمان که کودک سلام کرد حتی اگر آخر مهمانی بود بلافاصله کودک را تشویق میکنیم. این تشویق میتواند یک شکلات، در آغوش کشیدن یا هر چیز دیگری باشد. حتی اگر کودک سلام نکرد اما در زمان رفتن خداحافظی کرد باز هم تشویق میکنیم. این رفتار باعث میشود بدون دست گذاشتن روی نقطه ضعف کودک رفتار او را شکل دهیم.
یکی از راههای مفید برای تقویت کودکان به سلام کردن این است که، زمانی که وارد جایی میشویم و کودک شما سلام نمیکند، بگوییم:«شاید آمادگی ندارد کمی که بگذرد آماده سلام کردن میشود». این جمله به کودک این حس را میدهد که هر وقت خواستی سلام کن و باعث میشود کودک درگیر خجالت، شرم یا گارد گرفتن نشود (مثل زمانیکه به کودکی زیاد اصرار میکنید که شعر بخواند دیگر خجالت میکشد، شعر بخواند). بعد از آن دیگر به کودک چیزی نمیگوییم و هر زمان که کودک سلام کرد حتی اگر آخر مهمانی بود بلافاصله کودک را تشویق میکنیم. این تشویق میتواند یک شکلات، در آغوش کشیدن یا هر چیز دیگری باشد. حتی اگر کودک سلام نکرد اما در زمان رفتن خداحافظی کرد باز هم تشویق میکنیم. این رفتار باعث میشود بدون دست گذاشتن روی نقطه ضعف کودک رفتار او را شکل دهیم.
عیدی کودکان را از آنها نگیرید
بعضی از والدین پولهای عیدی کودکان را از آنها می گیرند - حال یا به بهانه این که میخواهند برایشان نگه دارند و یا به بهانههای دیگر - به هر حال آنها را از لذت عیدی داشتن و خرید کردن محروم میکنند؛ و این کار درستی نیست. بایستی عیدی بچهها را به خود آنها بدهیم؛ و اگر سن آنها کم است و هنوز نمیدانند که با آن پولها چه کنند، بهتر است پدر و مادر آنها را به مغازه ببرند و ضمن توضیحی که برای شان میدهند از آنها بخواهند که اسباببازی یا چیز دیگری را انتخاب کنند.
ببخشید، الان شبه یا روز؟
یکی از عادتهای نه چندان خوب روزهای تعطیل همه ما این است که شبها را تا دیروقت بیدار میمانیم و صبحها تا ظهر خواب هستیم! طبیعی است که بچهها هم تحتتاثیر این بینظمی، خواب و بیداریشان به هم میریزد. نتیجه این موضوع آن است که بچهها تقریبا موقعی از خواب بیدار میشوند که دیگر وقت صبحانه نیست و کمی بیشتر به زمان ناهار نمانده است. به همین دلیل وعده صبحانه از غذای بچهها حذف میشود و آنها شروع به خوردن هلههوله میکنند.
بیانضباطی ممنوع!
نتیجه بد دیگر این عادت، کسالت و بیحوصلگی بچهها و بداخلاقی آنهاست. چه شبها که دیر وقت از مهمانی و دید و بازدید برمیگردید و چه صبحها که تقریبا نزدیک ظهر آنها را از خواب بیدار میکنید.
این عادت دیر خوابیدن و دیر بیدار شدن یک دردسر دیگر هم بهدنبال دارد و آن این است که با رسیدن به پایان تعطیلات و نزدیک شدن زمان مدرسه یا مهدکودک، شما به سختی میتوانید فرزندتان را به همان نظم اولیه برگردانید و او را وادار کنید تا شبها به موقع بخوابد و صبحها زود از خواب بیدار شود. بنابراین همه زحمتی که برای منظم کردن برنامه فرزندتان و عادت دادن او به زمان مناسب خواب و بیداری کشیده بودید، هدر میرود.
این عادت دیر خوابیدن و دیر بیدار شدن یک دردسر دیگر هم بهدنبال دارد و آن این است که با رسیدن به پایان تعطیلات و نزدیک شدن زمان مدرسه یا مهدکودک، شما به سختی میتوانید فرزندتان را به همان نظم اولیه برگردانید و او را وادار کنید تا شبها به موقع بخوابد و صبحها زود از خواب بیدار شود. بنابراین همه زحمتی که برای منظم کردن برنامه فرزندتان و عادت دادن او به زمان مناسب خواب و بیداری کشیده بودید، هدر میرود.
فرمول تنظیم ساعت خواب کودک در تعطیلات
برای اینکه دچار دردسرهای بههم خوردن برنامه خواب فرزندتان نشوید، بد نیست چند نکته را رعایت کنید:
• شام فرزندتان را در ساعت همیشگی و معین به او دهید.
• به فرزندتان اجازه دهید شبها فقط یکی، دو ساعت بیش از حد معمول بیدار بماند.
• زمانی که احساس میکنید، کودکتان خسته و بهانهگیر شده سعی کنید، محیط آرامی را برایش فراهم کنید تا بتواند بخوابد.
• در دیدوبازدیدها و منزل اقوام هم از آنها بخواهید تا جای ساکتی را به خواب و استراحت بچهها اختصاص دهند.
• صبحها نیز کاری کنید که بچهها فقط یکی، دو ساعت بیشتر از حد معمول بخوابند.
• در چند روز پایانی تعطیلات سعی کنید، برنامه خواب و بیداری کودکتان را کمکم به ساعت معمول نزدیک کنید. مثلا هر شب او را ۲۰ دقیقه زودتر بخوابانید.
• شام فرزندتان را در ساعت همیشگی و معین به او دهید.
• به فرزندتان اجازه دهید شبها فقط یکی، دو ساعت بیش از حد معمول بیدار بماند.
• زمانی که احساس میکنید، کودکتان خسته و بهانهگیر شده سعی کنید، محیط آرامی را برایش فراهم کنید تا بتواند بخوابد.
• در دیدوبازدیدها و منزل اقوام هم از آنها بخواهید تا جای ساکتی را به خواب و استراحت بچهها اختصاص دهند.
• صبحها نیز کاری کنید که بچهها فقط یکی، دو ساعت بیشتر از حد معمول بخوابند.
• در چند روز پایانی تعطیلات سعی کنید، برنامه خواب و بیداری کودکتان را کمکم به ساعت معمول نزدیک کنید. مثلا هر شب او را ۲۰ دقیقه زودتر بخوابانید.
چه کنیم که درس خواندن را فراموش نکنند؟
مهم این است که کاری کنید تا این تکالیف باعث دردسر بچهها نشود. بنابراین؛ اجازه ندهید تا فرزندتان همه تکالیف را یکشبه انجام دهد. خیلی از بچهها دوست دارند در روزهای اول تعطیلات همه تکالیفشان را حل کنند تا خیالشان راحت شود! در مقابل نباید بگذارید همه این تکالیف به شب آخر تعطیلات موکول شود. هر روز زمان کوتاهی، مثلا نیمساعت را برای رسیدگی به تکالیف بچهها اختصاص دهید. به فرزندتان برای حل کردن درست و بهموقع تمرینها و نوشتن تکالیف جایزههای کوچکی بدهید.
راه کارهایی که میتواند در ثمربخشی روزهای تعطیل عید، نقش بهسزایی داشته باشد عبارت است از:
۱. طوری برنامهریزی شود که سه یا چهار روز قبل از پایان تعطیلات، تکالیف کودک تان به اتمام برسد.
۲. طوری برنامهریزی کنید که دست کم، یک سفر کوتاه مدت با کودکانتان (حتی در اطراف شهر) داشته باشید.
۳. از فرزندانتان نظرخواهی کنید که در تعطیلات عید، چه تفریحاتی را دوست دارند انجام دهند؟
۴. به آنان آموزش دهید که زمانهای گشتوگذار، به هلههوله خوری بیش از حد نپرداخته و به سلامت غذایی خود توجه ویژه کنند.
۵. تقویت مهارتهای اجتماعی کودکان را در تعطیلات در داشته باشید و سعی کنید عید را برای کودکتان با دورهمیهای خانوادگی خاطره انگیز کنید. میتوانید برای کسالتآور نبودن عیددیدنیها با خود اسباب بازی به همراه داشته باشید یا بچههای فامیل را دور هم جمع کنید و آنها را تشویق به بازیهای خانگی کنید.
۶. فرزندانتان را به کوه و دشت ببرید و آنان را در حین نظارت، آزاد بگذارید این عمل موجب یادگیریهای فراوانی میشود.
۷. هیچ گاه خوردن صبحانه کودکان را در روزهای عید از یاد نبرید بگذارید فرزندتان همراه شما سرسفره ی صبحانه بنشیند تا از کنارهم بودن لذت ببرید.
۸. به فرزندان بیاموزید تا به جای اینکه وقت خود را به تماشای زیاد رایانه و تلویزیون بگذرانند در انجام کارهای منزل و بیرون از آن مشارکت داشته باشند. میتوانید از آنها در تمیز کردن خانه یا پخت شیرینی کمک بگیرید. این کار میتواند حس مسئولیتپذیری را در آنان تقویت کند.
منبع: سایت فردا نیوز
۲. طوری برنامهریزی کنید که دست کم، یک سفر کوتاه مدت با کودکانتان (حتی در اطراف شهر) داشته باشید.
۳. از فرزندانتان نظرخواهی کنید که در تعطیلات عید، چه تفریحاتی را دوست دارند انجام دهند؟
۴. به آنان آموزش دهید که زمانهای گشتوگذار، به هلههوله خوری بیش از حد نپرداخته و به سلامت غذایی خود توجه ویژه کنند.
۵. تقویت مهارتهای اجتماعی کودکان را در تعطیلات در داشته باشید و سعی کنید عید را برای کودکتان با دورهمیهای خانوادگی خاطره انگیز کنید. میتوانید برای کسالتآور نبودن عیددیدنیها با خود اسباب بازی به همراه داشته باشید یا بچههای فامیل را دور هم جمع کنید و آنها را تشویق به بازیهای خانگی کنید.
۶. فرزندانتان را به کوه و دشت ببرید و آنان را در حین نظارت، آزاد بگذارید این عمل موجب یادگیریهای فراوانی میشود.
۷. هیچ گاه خوردن صبحانه کودکان را در روزهای عید از یاد نبرید بگذارید فرزندتان همراه شما سرسفره ی صبحانه بنشیند تا از کنارهم بودن لذت ببرید.
۸. به فرزندان بیاموزید تا به جای اینکه وقت خود را به تماشای زیاد رایانه و تلویزیون بگذرانند در انجام کارهای منزل و بیرون از آن مشارکت داشته باشند. میتوانید از آنها در تمیز کردن خانه یا پخت شیرینی کمک بگیرید. این کار میتواند حس مسئولیتپذیری را در آنان تقویت کند.
منبع: سایت فردا نیوز