یکی از موثر ترین روش ها موجود برای برطرف کردن رفتارهای آزار دهنده در کودکان، روش نادیده گرفتن می باشد.
نادیده گرفتن
برای همه مادرها تاکنون اتفاق افتاده است که هنگامی که در حال صحبت کردن با تلفن هستند، فرزندشان شروع به شلوغی و سر و صدا میکند در این هنگام هدف کودک فقط و فقط میخواهد توجه شما را به خود جلب کند، حال اگر شما عصبانی و ناراحت شوید کودک به هدفش کاملا می رسد ولی اگر شما به گونه ای عمل کنید که اصلا او را نمی بینید کودک شکست خورده و از این رفتار خود دست می کشد.
با توجه به مثالی که گفته شد یکی از موثر ترین روش ها موجود برای برطرف کردن رفتارهای آزار دهنده در کودکان، روش نادیده گرفتن میباشد( البته در این روش ظرفیت تحمل والدین که بالا باشد امری بسیار مهم می باشد)، به طوری که با انجام این روش رفتار کودک به صورت عجیبی تغییر خواهد کرد.
ولی همه ما میدانیم هر رفتاری که از کودک سر میزند قابل نادیده گرفتن نیست، زیرا بعضی رفتار ها سبب باعث صدمه دیدن کودک میشود مثل: دست به شیر گاز، دویدن به سمت خیابان و.... یا گروهی دیگری از رفتارها وجود دارند که تحمل کردن آنان برای والدین امری کاملا سخت و دشوار است مثل: کتک زدن، گاز گرفتن و... پس در این دو صورت هرگز نباید برای تنبیه کردن کودکان خود از روش نادیده گرفتن استفاده نماییم.
با روش نادیده گرفتن رفتارهای که قبل از این کودک انجام داده است و با توجه کردن شما تقویت شده راحت تر حل میشود تا رفتارهایی که به علت مراحل رشدی کودکان در سنین مختلف می باشد، برای مثال کج خلقی یا لجبازی در کودکان دو یا سه ساله امری کاملا طبیعی میباشد و والدین با روش نادیده گرفتن فقط می توانند شدت آن را کاهش دهد اما هنگامی که کودک شما برای خرید شکلاتی خود را در فروشگاه به زمین می زند و جیغ می کشد و شما بی تفاوت از کنار او رد می شوید بدون نشان دادن هیچ عکس العمل یا زدن حرفی به او شما رفتار او را تقویت نکرده اید و همین امر باعث تغییر رفتار کودک می شود.[1]
با توجه به مثالی که گفته شد یکی از موثر ترین روش ها موجود برای برطرف کردن رفتارهای آزار دهنده در کودکان، روش نادیده گرفتن میباشد( البته در این روش ظرفیت تحمل والدین که بالا باشد امری بسیار مهم می باشد)، به طوری که با انجام این روش رفتار کودک به صورت عجیبی تغییر خواهد کرد.
ولی همه ما میدانیم هر رفتاری که از کودک سر میزند قابل نادیده گرفتن نیست، زیرا بعضی رفتار ها سبب باعث صدمه دیدن کودک میشود مثل: دست به شیر گاز، دویدن به سمت خیابان و.... یا گروهی دیگری از رفتارها وجود دارند که تحمل کردن آنان برای والدین امری کاملا سخت و دشوار است مثل: کتک زدن، گاز گرفتن و... پس در این دو صورت هرگز نباید برای تنبیه کردن کودکان خود از روش نادیده گرفتن استفاده نماییم.
با روش نادیده گرفتن رفتارهای که قبل از این کودک انجام داده است و با توجه کردن شما تقویت شده راحت تر حل میشود تا رفتارهایی که به علت مراحل رشدی کودکان در سنین مختلف می باشد، برای مثال کج خلقی یا لجبازی در کودکان دو یا سه ساله امری کاملا طبیعی میباشد و والدین با روش نادیده گرفتن فقط می توانند شدت آن را کاهش دهد اما هنگامی که کودک شما برای خرید شکلاتی خود را در فروشگاه به زمین می زند و جیغ می کشد و شما بی تفاوت از کنار او رد می شوید بدون نشان دادن هیچ عکس العمل یا زدن حرفی به او شما رفتار او را تقویت نکرده اید و همین امر باعث تغییر رفتار کودک می شود.[1]
سه قدم مهم و اصلی برای نادیده گرفتن
قدم اول در این روش این است که گاهی والدین فکر میکنند، نادیده گرفتن به معنای سرد رفتار کردن با کودک است اما در حالی که این نوع رفتار کردن آن ها نیز برای کودک نوعی توجه است برای نادیده گرفتن باید از هر گونه روش کلامی( داد زدن، دعوا کردن و...) و غیر کلامی( لبخند زدن، اشاره کردن، اخم کردن و....) به شدت پرهیز شود و بهتر است هنگام بروز رفتار ناپسند از کودک مکان مور نظر را ترک کنید، خود را مشغول کار دیگری کنید، در مورد مسئله دیگری صحبت کنید.
به طوری کلی باید از هر کاری که کودک برای جلب توجه شما میکند به عنوان علامتی از پیشرفت در نظر بگیریم و شما باید تلاش خود را برای نادیده گرفتن دو برابر کنید.
قدم دوم در این روش این است که هنگامی که والدین برای اولین بار از این روش تنبیه کردن استفاده میکنند انتظار میرود چون کودک قبلا از همین روش خواسته های خود را تامین میکرده و اکنون جواب نمی گیرد به شدت، دفعات و مدت رفتار ناپسند خود اضافه کند، پس از اینکه رفتار کودک شما اوج گرفته نگران نباشید چون بعد از چند بار انجام این رفتار توسط کودک و نتیجه نگرفتن از شدت آن کاسته می شود.
پس مهمترین نکته در قدم دوم این است که والدین در انجام این روش کاملا ثابت قدم باشند و بی توجهی کامل تری نسبت به رفتار هدف داشته باشید تا آن رفتار در مدت زمان بسیار کمی فروکش کند.[2]
قدم سوم یا آخرین قدم در این رشته این است که والدین گاهی مایل هستند برای زودتر نتیجه گرفتن از روش های کمکی مثل تشویق کردن استفاده کنند که این تشویق به دو صورت تشویق های مادی یا کلامی مثل تعریف و تمجید کردن از کار خوب کودک است البته باید توجه کنید که شما رفتار کودک را تحسین می کنید نه شخصیت او را، برای مثال: والدین هنگامی که کودک دست به رفتار بدی میزند مثلا اسباب بازی هایش را خراب می کند از فرزند دیگر خود که به شدت مراقب وسایل های خود است تعریف می کنند این امر سبب می شود تا کودک خواهر یا برادر خود را به عنوان الگو قرار دهد و رفتار ناپسندش را دوباره تکرار نکند.
و در آخر باید بگوییم که استفاده از روش های جایگزین به جای تنبیه بدنی در هر کودکی بهتر و سریع تر جواب خواهد داد و والدین می توانند به راحتی دچار تغییر رفتار در کودک خود شوند.[3]
به طوری کلی باید از هر کاری که کودک برای جلب توجه شما میکند به عنوان علامتی از پیشرفت در نظر بگیریم و شما باید تلاش خود را برای نادیده گرفتن دو برابر کنید.
قدم دوم در این روش این است که هنگامی که والدین برای اولین بار از این روش تنبیه کردن استفاده میکنند انتظار میرود چون کودک قبلا از همین روش خواسته های خود را تامین میکرده و اکنون جواب نمی گیرد به شدت، دفعات و مدت رفتار ناپسند خود اضافه کند، پس از اینکه رفتار کودک شما اوج گرفته نگران نباشید چون بعد از چند بار انجام این رفتار توسط کودک و نتیجه نگرفتن از شدت آن کاسته می شود.
پس مهمترین نکته در قدم دوم این است که والدین در انجام این روش کاملا ثابت قدم باشند و بی توجهی کامل تری نسبت به رفتار هدف داشته باشید تا آن رفتار در مدت زمان بسیار کمی فروکش کند.[2]
قدم سوم یا آخرین قدم در این رشته این است که والدین گاهی مایل هستند برای زودتر نتیجه گرفتن از روش های کمکی مثل تشویق کردن استفاده کنند که این تشویق به دو صورت تشویق های مادی یا کلامی مثل تعریف و تمجید کردن از کار خوب کودک است البته باید توجه کنید که شما رفتار کودک را تحسین می کنید نه شخصیت او را، برای مثال: والدین هنگامی که کودک دست به رفتار بدی میزند مثلا اسباب بازی هایش را خراب می کند از فرزند دیگر خود که به شدت مراقب وسایل های خود است تعریف می کنند این امر سبب می شود تا کودک خواهر یا برادر خود را به عنوان الگو قرار دهد و رفتار ناپسندش را دوباره تکرار نکند.
و در آخر باید بگوییم که استفاده از روش های جایگزین به جای تنبیه بدنی در هر کودکی بهتر و سریع تر جواب خواهد داد و والدین می توانند به راحتی دچار تغییر رفتار در کودک خود شوند.[3]