مسیر جاری :
گوهر راستین عقلانیّت
ای پسران جنگ و تجارت، گام های گستاختان را پس بکشید. وگرنه پاهایتان میعادگاه الهگان را می آلاید! و شما نیز، ای شیاطین کلیسا و قانون با انگشت های ناپاکتان این اوراق را میالایید! فرومایه اید و تباه، حقیرید...
ریاضیات و جهان امروز ما
اکنون که همه این مطالعات به نقطه اتصال و ارتباط با یکدیگر می رسند و در پیوستگی متقابلشان مطمح نظر قرار می گیرند، به نظر من، در این صورت، و فقط در این صورت، دنبال کردن آن ها برای اهداف ما ارزش دارد؛ در...
در جستجوی دقّت منطقی
در حالی که اویلر و دیگر ریاضیدانان اروپای کنتینانتال همه ی علاقه و تلاش خود را روی آنالیز متمرکز ساخته و در این زمینه، بدون آن که توجه چندانی به دقت منطقی داشته باشند، پشت سر هم به کشف ها و به نوآوری...
نمادگرایی منطقی در ریاضیّات
نیوتن و لایب نیتس را نمی توان نخستین کسانی به شمار آورد که در زمینه های مشتق گیری، انتگرال گیری و رابطه ی معکوس بین آن ها، و همچنین در زمینه ی سری های نامتناهی، روش هایی را به کار برده و درباره ی آن ها...
دو رقیب آشتی ناپذیر
نخست نیوتن، در فاصله ی سال های 1665 تا 1666، و پس از آن گوتفرید ویلهلم لایب نیتس، در فاصله ی سال های 1672 تا 1676، هر یک جداگانه و بدون آگاهی از کار یکدیگر به ساماندهی حسابان پرداختند. پیشینیان این دو...
انقلاب در ریاضیّات
بذر انقلاب ریاضیات، در واقع در دوره ی نوزایی ریاضیات افشانده شده بود. جر، که از کشورهای عربی (1) به اروپا راه یافته و پدیده ای به اندازه ی کافی عجیب و غریب و ناآشنا می نمود به شیوه ای یکسره بیانی آموخته...
نوزایی ریاضیّات
از به هم آمیختن برایندهای کنش و واکنش های قرون وسطا با تازه ترین و کهن ترین اندیشه ها، ترکیبی شکل گرفت که با عنوان نوزایی ریاضیات (1) شناخته می شود و بیشترین گسترش آن در سده ی هفدهم بوده است. در این دوره،...
حسابان مسیحی
تمدن رومی روی هم رفته چندان با ریاضیات سازگار نبود. در سده های دوازدهم و سیزدهم، اروپای لاتین به فراگیری ریاضیات کلاسیک روی آورد که از یونانی، عربی، عبری، سوری و یا از زبان های دیگر ترجمه می شد. اما سطح
نخستین ریاضیدان ها
نخستین ریاضیدانان را عموماً از یونانی ها می دانند – نخستین به معنی مهم آن و گویای آن که آنان در بنیان گذاری و گسترش ریاضیات بر پایه ی اصل هایی اولیه (1) پیشگام بوده اند. هیپیاس (2) ( حدود 425 پیش از میلاد)...
ریشه های باستانی حسابان
حسابان، به صورت رسمی، در سده ی هفدهم میلادی پا گرفته و به کار رفته است. اما مسئله هایی که خاستگاه و باعث رشد حسابان بوده اند به بیش از هفده سده ی پیش از میلاد متعلقند. کهن ترین مدرک ها مربوط به کشورهای...