تغذيه و دندان هاي سالم کودک
چه نوع تغذيه اي براى داشتن دندان هاى سالم و محکم توصيه مى شود؟
کودکان براى حفظ رشد مناسب و سلامتى خود، بايستى از تمامى گروه هاى اصلى غذايى استفاده کنند که اين گروه ها شامل پنج گروه اصلى نان و غلات، ميوه ها، سبزى ها، شير و لبنيات و گروه گوشت و حبوبات است.
مصرف زياد و بيش از حدّ مواد کربوهيدرات دار باعث خرابى دندان ها مى شود. مواد کربوهيدراتى شامل انواع کيک، آب نبات، کلوچه، شير و ساير غذاهاى شيرين، نوشيدنى هاى شيرين، مواد نشاسته دار مثل چيپس و برشتوک است.
علت اصلى پوسيدگي دندان ها ، باقى ماندن مواد کربوهيدراتى بر روى آنهاست.
براى حفظ سلامتي بيشتر دندان کودکان ، توصيه هايى را در مورد انتخاب صحيح و مصرف غذاها براى شما بيان مى کنيم:
1- ميوه و سبزي فراوانى در يخچال داشته باشيد و به عنوان ميان وعده ، به جاى مواد کربوهيدرات دار، به کودک خود بدهيد.
ميوه و سبزى هايى را به کودک خود بدهيد که آب زيادى داشته باشد مثل هلو، هندوانه، طالبي، خربزه، کرفس و خيار .
موز و کشمش را کم مصرف کنيد زيرا نسبت به ساير ميوه ها داراى قند بيشترى هستند، اگر هم مصرف کرديد بلافاصله مسواک بزنيد.
2- به همراه ناهار يا به عنوان ميان وعده، پنير مصرف کنيد.
مصرف انواع پنير به خصوص پنير کهنه مثل پنير چدار باعث ترشح بزاق مى شود و بزاق تکه هاى غذا را از دندان ها دور مى کند.
3- مواد غذايي چسبنده را که نياز به جويدن زيادى دارند، مصرف نکنيد.
کشمش، انجيرخشک، کلوچه، پاستيل، عسل، شيره، شکلات هاى چسبنده و شکلات کاکائويى به دندان مى چسبند و بزاق نمى تواند آنها را از دندان جدا کند.
اگر کودک شما چنين مواد غذايى را مصرف کند، بايستى بلافاصله دندان هاى خود را مسواک بزند.
4- خوراکى هاي شکردار را با وعده هاى غذايى مصرف کنيد نه به عنوان ميان وعده.
اگر مى خواهيد به عنوان دسر به کودک خود شيرينى بدهيد، آن را بلافاصله بعد از خوردن وعده غذايى اصلى به او بدهيد، زيرا در مواقع صرف وعده هاى غذايي، بزاق زيادى در دهان وجود دارد که تکه هاى غذا را از دندان ها جدا مى کند.
نوشيدن مايعات بعد از غذا هم خرده هاى غذا را از دندان ها دور مى کند.
5- کودک خود را عادت دهيد تا جايى که ممکن است به دفعات کم، ميان وعده مصرف کند، زيرا دفعات زياد ميان وعده ها بيشتر از مقدار غذاى مصرف شده در هر ميان وعده، در پوسيدگى دندان ها موثر است.
در فاصله ى بين وعده هاى غذايى ، بزاق خرده هاى غذا را از دندان ها پاک مى کند، در نتيجه از عمل باکتري ها جلوگيرى مى کند. مصرف مکرر ميان وعده ها بدون فاصله زمانى ومسواک نکردن دندان ها، غذاى مورد نياز باکترى هاى مولد پوسيدگى را فراهم کرده، در نتيجه با ايجاد پلاک هاى دنداني، پوسيدگى دندان را تسريع مى کند.
بنابراين تا حدى که امکان دارد تعداد ميان وعده ها را کاهش دهيد، طورى که بيشتر از يک يا دو بار در روز نشود. بعد از مصرف ميان وعده - مخصوصاً اگر خوراکى شيرين و چسبنده بود- حتماً دندان خود را مسواک بزنيد.
6- مواد غذايى شيرين را که روى دندان باقى مى مانند، مصرف نکنيد.
آب نبات هاى سفت، نقل و شکلات باعث مى شوند همواره يک لايه قندى روى دندان ها وجود داشته باشد و باعث پوسيدگى دندان مى شود.
7- مواد غذايى را که شکر ندارند ، مصرف کنيد.
8- هرگز موقع خواب يک شيشه حاوى شير، شيرخشک، آب ميوه يا نوشيدنى شيرين ديگر را به دست کودک خود ندهيد. اين نوشيدنى ها حاوى شکرهستند.
اگر موقع خواب بايد به کودک يک شيشه حاوى نوشيدنى بدهيد، آن را از آب سالم پر کنيد که هم دندان ها را از ذرات غذا تميز مى کند و هم شکر ندارد، در نتيجه از پوسيدگى دندان ها جلوگيرى مي کند.
9- از منابع غذايي کلسيم دار در برنامه غذايى کودک خود استفاده کنيد که باعث استحکام دندان ها مي شود.
منابع غنى از کلسيم عبارتند از شير، ماست، پنير، ماهى و سبزيجات سبز رنگ مثل کلم، کلم بروکلى ، اسفناج و جعفري.
2- براى سالم نگه داشتن دندان هاى کودک، از محلول فلورايد، مسواک و نخ دندان استفاده کنيد. بهترين راه براى جلوگيرى از پوسيدگى دندان ها، استفاده روزانه از خمير دندان فلورايد دار در هنگام مسواک زدن است.
فلورايد به داخل دندان ها نفوذ مى کند و از پوسيدگى دندان جلوگيرى مى کند.
حداقل دو بار در روز و بعد از هر وعده غذايى يا ميان وعده، دندان هاى کودک خود را مسواک کنيد يا به او بگوييد مسواک بزند.
اگر امکان مسواک زدن دندان ها در بين وعده هاى غذايى وجود ندارد، حداقل دهان را چندين بار با آب بشوييد.
حداقل يک بار در روز از نخ دندان استفاده کنيد تا ذرات غذايى را از بين دندان ها و زير لثه پاک کند.
3- بعد از دادن دارو به کودک خود، دندان هاى او را مسواک کنيد. داروهايى مثل شربت سرفه حاوى قند است که باکترى موجود در دهان آن را به اسيد تبديل مى کند. اين اسيدها باعث از بين رفتن ميناى دندان ( لايه محافظ و سخت روى دندان ) مى شوند.
4- به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنيد تا از سلامت دندان هاى کودک خود مطمئن شويد. اولين بار که بايد کودک خود را نزد دندانپزشک ببريد، در سن يک سالگى يا شش ماهگى است که کودک شروع به دندان در آوردن مى کند . مراجعه مرتب به دندانپزشک باعث مى شود که اگر کوچکترين مشکل و پوسيدگى در دندان ها پيدا شود، سريعاً آن را برطرف کنيد.
منبع:www.cchs.net
کودکان براى حفظ رشد مناسب و سلامتى خود، بايستى از تمامى گروه هاى اصلى غذايى استفاده کنند که اين گروه ها شامل پنج گروه اصلى نان و غلات، ميوه ها، سبزى ها، شير و لبنيات و گروه گوشت و حبوبات است.
مصرف زياد و بيش از حدّ مواد کربوهيدرات دار باعث خرابى دندان ها مى شود. مواد کربوهيدراتى شامل انواع کيک، آب نبات، کلوچه، شير و ساير غذاهاى شيرين، نوشيدنى هاى شيرين، مواد نشاسته دار مثل چيپس و برشتوک است.
علت اصلى پوسيدگي دندان ها ، باقى ماندن مواد کربوهيدراتى بر روى آنهاست.
براى حفظ سلامتي بيشتر دندان کودکان ، توصيه هايى را در مورد انتخاب صحيح و مصرف غذاها براى شما بيان مى کنيم:
1- ميوه و سبزي فراوانى در يخچال داشته باشيد و به عنوان ميان وعده ، به جاى مواد کربوهيدرات دار، به کودک خود بدهيد.
ميوه و سبزى هايى را به کودک خود بدهيد که آب زيادى داشته باشد مثل هلو، هندوانه، طالبي، خربزه، کرفس و خيار .
موز و کشمش را کم مصرف کنيد زيرا نسبت به ساير ميوه ها داراى قند بيشترى هستند، اگر هم مصرف کرديد بلافاصله مسواک بزنيد.
2- به همراه ناهار يا به عنوان ميان وعده، پنير مصرف کنيد.
مصرف انواع پنير به خصوص پنير کهنه مثل پنير چدار باعث ترشح بزاق مى شود و بزاق تکه هاى غذا را از دندان ها دور مى کند.
3- مواد غذايي چسبنده را که نياز به جويدن زيادى دارند، مصرف نکنيد.
کشمش، انجيرخشک، کلوچه، پاستيل، عسل، شيره، شکلات هاى چسبنده و شکلات کاکائويى به دندان مى چسبند و بزاق نمى تواند آنها را از دندان جدا کند.
اگر کودک شما چنين مواد غذايى را مصرف کند، بايستى بلافاصله دندان هاى خود را مسواک بزند.
4- خوراکى هاي شکردار را با وعده هاى غذايى مصرف کنيد نه به عنوان ميان وعده.
اگر مى خواهيد به عنوان دسر به کودک خود شيرينى بدهيد، آن را بلافاصله بعد از خوردن وعده غذايى اصلى به او بدهيد، زيرا در مواقع صرف وعده هاى غذايي، بزاق زيادى در دهان وجود دارد که تکه هاى غذا را از دندان ها جدا مى کند.
نوشيدن مايعات بعد از غذا هم خرده هاى غذا را از دندان ها دور مى کند.
5- کودک خود را عادت دهيد تا جايى که ممکن است به دفعات کم، ميان وعده مصرف کند، زيرا دفعات زياد ميان وعده ها بيشتر از مقدار غذاى مصرف شده در هر ميان وعده، در پوسيدگى دندان ها موثر است.
در فاصله ى بين وعده هاى غذايى ، بزاق خرده هاى غذا را از دندان ها پاک مى کند، در نتيجه از عمل باکتري ها جلوگيرى مى کند. مصرف مکرر ميان وعده ها بدون فاصله زمانى ومسواک نکردن دندان ها، غذاى مورد نياز باکترى هاى مولد پوسيدگى را فراهم کرده، در نتيجه با ايجاد پلاک هاى دنداني، پوسيدگى دندان را تسريع مى کند.
بنابراين تا حدى که امکان دارد تعداد ميان وعده ها را کاهش دهيد، طورى که بيشتر از يک يا دو بار در روز نشود. بعد از مصرف ميان وعده - مخصوصاً اگر خوراکى شيرين و چسبنده بود- حتماً دندان خود را مسواک بزنيد.
6- مواد غذايى شيرين را که روى دندان باقى مى مانند، مصرف نکنيد.
آب نبات هاى سفت، نقل و شکلات باعث مى شوند همواره يک لايه قندى روى دندان ها وجود داشته باشد و باعث پوسيدگى دندان مى شود.
7- مواد غذايى را که شکر ندارند ، مصرف کنيد.
8- هرگز موقع خواب يک شيشه حاوى شير، شيرخشک، آب ميوه يا نوشيدنى شيرين ديگر را به دست کودک خود ندهيد. اين نوشيدنى ها حاوى شکرهستند.
اگر موقع خواب بايد به کودک يک شيشه حاوى نوشيدنى بدهيد، آن را از آب سالم پر کنيد که هم دندان ها را از ذرات غذا تميز مى کند و هم شکر ندارد، در نتيجه از پوسيدگى دندان ها جلوگيرى مي کند.
9- از منابع غذايي کلسيم دار در برنامه غذايى کودک خود استفاده کنيد که باعث استحکام دندان ها مي شود.
منابع غنى از کلسيم عبارتند از شير، ماست، پنير، ماهى و سبزيجات سبز رنگ مثل کلم، کلم بروکلى ، اسفناج و جعفري.
ساير توصيه ها:
2- براى سالم نگه داشتن دندان هاى کودک، از محلول فلورايد، مسواک و نخ دندان استفاده کنيد. بهترين راه براى جلوگيرى از پوسيدگى دندان ها، استفاده روزانه از خمير دندان فلورايد دار در هنگام مسواک زدن است.
فلورايد به داخل دندان ها نفوذ مى کند و از پوسيدگى دندان جلوگيرى مى کند.
حداقل دو بار در روز و بعد از هر وعده غذايى يا ميان وعده، دندان هاى کودک خود را مسواک کنيد يا به او بگوييد مسواک بزند.
اگر امکان مسواک زدن دندان ها در بين وعده هاى غذايى وجود ندارد، حداقل دهان را چندين بار با آب بشوييد.
حداقل يک بار در روز از نخ دندان استفاده کنيد تا ذرات غذايى را از بين دندان ها و زير لثه پاک کند.
3- بعد از دادن دارو به کودک خود، دندان هاى او را مسواک کنيد. داروهايى مثل شربت سرفه حاوى قند است که باکترى موجود در دهان آن را به اسيد تبديل مى کند. اين اسيدها باعث از بين رفتن ميناى دندان ( لايه محافظ و سخت روى دندان ) مى شوند.
4- به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنيد تا از سلامت دندان هاى کودک خود مطمئن شويد. اولين بار که بايد کودک خود را نزد دندانپزشک ببريد، در سن يک سالگى يا شش ماهگى است که کودک شروع به دندان در آوردن مى کند . مراجعه مرتب به دندانپزشک باعث مى شود که اگر کوچکترين مشکل و پوسيدگى در دندان ها پيدا شود، سريعاً آن را برطرف کنيد.
منبع:www.cchs.net
