بيماريهاي لثه ونسوج نگهدارنده دندانها (periodontitis)

اهداف آموزشي :پس از خواندن مقاله از خوانندگان محترم انتظار مي رود:
1-با چگونگي تشکيل جرم دندان آشنا شوند.
2-بيماري التهابي لثه را تعريف کنند.
3-علايم بيماري التهابي لثه رانام ببرند.
4-اقدامات لازم براي پيشگيري از ايجاد بيماريهاي لثه ودهان آن را بدانند.
متاسفانه در زمان حاضر متجاوز از 50 درصد افرادي که سن آنها از 18 سال بيشتر است،مبتلا به مراحل مختلف بيماري لثه وبافت اطراف دندانها هستند.در طي دوران زندگي از هر 10 نفر ،9نفر عوارض ناشي از اين نوع بيماري در نسوج اطراف دندانهايشان به حدي پيشرفت مي کند که باعث از بين رفتن دندانها مي شود.نکته قابل توجه اين است که اين بيماري ممکن است در سنين مختلف عمر وحتي در کودکان 5تا6ساله نيز ديده شود.
بيماري لثه ونسوج اطراف دندانها به آهستگي پيشرفت مي کند به اين ترتيب که پلاک هاي ميکروبي باعث التهاب لثه ها مي شدو و آنها را حساس ومستعد خونريزي مي کند.از طرف ديگر پلاک هاي ميکروبي که مرتباً در سطح دندانها تشکيل مي شوند اگر با اجراي برنامه هاي بهداشتي روزانه برطرف نشوند،طي فعل وانفعالات خاصي در بعضي از قسمت هاي دندان رسوب مي کنند ولايه سختي که به آن جرم دندان مي گويند تشکيل مي دهند .محل تشکيل وتجمع جرم غالباً در مجاورت لثه ها،درزير لبه آزاد لثه ها ودر نقاط تلاقي لثه با دندانها مي باشد.وقتي جرم تشکيل مي شود برطرف کردن پلاکهاي ميکروبي مشکل تر مي گردد ودر نتيجه روي جرمهاي دندان پلاک هاي بيستر وسپس جرمهاي زيادتري حاصل مي شودکه اين موضوع باعث حساسيت زيادتر لثه ها مي شود و آنها را بيشتر تحريک مي کند.

آيا جرم دندان با مسواک ودهانشويه برداشته مي شود؟

بايد دانست که جرم يا سنگ دندان را نمي توان به وسيله مسواک زدن ،نخ دندان ويا دهانشويه برطرف کرد .تنها دندانپزشکان وبهداشتکاران دهان ودندان ورزيده ومطلع به وسيله ابزارهاي مخصوص مي توانند دندانها رابا وضع مناسبي از وجود اين نوع سنگها ي مزاحم و محرک پاک سازند.

اگر جرمهاي دندان برداشته نشوند چه اتفاقي مي افتد؟

چنانچه سنگ ها وجرمهاي چسبيده به حال خود رها شوند سبب خواهد شد که لثه ها تحريک ،قرمز ومتورم ،حساس وآماده براي خونريزي شود که عوارض فوق را«التهاب لثه»ياgingivitisمي نامند.التهاب لثه مقدمه يا مرحله اوليه بيماري بافت نگاهدارنده دندانهاست وبراي درمان آن لازم است که بهداشت کامل دهان ودندان برداشته شودواگر التهاب لثه ها درمان نشود بيماري پيشرفت مي کند ووارد مرحله بعدي خود مي شود که آن را التهاب بافت هاي اطراف دندان يا بيماري بافت نگهدارنده دندانها periodontits)مي نامد.
دراين بيماري لثه هايي که تحريک شده اند از دندانها جدا وعقب کشيده مي شوند ودر فاصله بين دندانها ولثه ها حفره هاي چرکي ايجاد مي شود که اين حفره هاي عفوني به تدريج عميق تر شده به طوري که براي درمان آن نياز به عمل جراحي لثه مي باشد واگر عمل جراحي انجام نشود استخوان اطراف ريشه دندانها که باعث نگهداري وپابرجايي دندانها هستند فاسد ومنهدم مي شوند،به همين دليل دندانها از محل اصلي خود تغيير محل داده ولق خواهند شد که درمان آن در اين مرحله کشيدن دندانها مي باشد.
*نکته:بيماري لثه وبيماري اطراف دندانها غالباً بي درد پيشرفت مي کند وصدمات جبران ناپذيري دارد.

چگونه انسان متوجه مي شود که مبتلا به بيماري لثه شده است؟

مشاهده هر کدام از علايم زير به عنوان زنگ خطر براي بيماران لثه تلقي مي شود وباعلاج فوري آن مي توان از پيشرفت بيماري جلوگيري کرد:
1-لثه هايي که که در موقع مسواک زدن خونريزي مي کنند.
2-لثه هايي که قرمز رنگ،متورم ويا حساس هستند.
3-لثه هايي که از محل اصلي خود واز روي دندانها عقب کشيده شده اند.
4-لثه هايي که در موقع فشار با انگشت دربين دندان ولثه ،مواد سفيد رنگ يا چرکي خارج مي سازند.
5-لثه هايي که دندانهاي دايمي مربوط به آن لق مي شوند ويا از محل اصلي خود جدا مي گردند .
6-لثه هايي که تشکيل آبسه هاي دردناک مي دهند.
7-لثه هايي که متعفن بوده وباعث بوي بد دهان مي شوند.
دوباره ياد آوري مي شود که اگر هر يک از علايم فوق در لثه ودر دندانها مشاهده شد،بايد بدون فوت وقت به دندانپزشک مراجعه کرد،زيرا عفونت لثه ها مي تواند روي ساير اعضاي بدن از جمله دريچه هاي قلب ،تورم مفاصل وغيره تاثير بگذارد.