عناصر بازار اصفهان و موقوفات آن 6
حمام
با آن که معماران، حمام را جزو بناهاي غيرمذهبي به حساب ميآورند، لکن عملکرد و حتي پراکندگي اغلب آنها که در کنار مساجد شهر قرار دارند، ما را به اهميت مذهبي بودن آنها واقف ميسازد. شستشو، غسل و تطهير در دين مبين اسلام از مقام و منزلت بالايي برخوردار است و بيمناسبت نيست که پيغمبر اکرم (ص) ميفرمايند: النظافت من الايمان. لذا محلي براي انجام دادن اين امور لازم بود که
باعث ايجاد حمام شده است.
در اصفهان اغلب حمامهاي شهر در مسير گذرگاههاي اصلي شهر، راستهي بازارها و يا مراکز محلات ساخته ميشد. در مکانيابي حمامها، تأمين آب و دفع فاضلاب هميشه نقش مهمي را ايفا کرده است. بازاريان اصفهان که پايبند اصول و فروع دين هستند، اجراي غسلهاي متعدد و وضو براي نمازهاي پنجگانه تأثير زيادي در زندگي روزمرهي آنها داشته لذا به احداث حمام در اين شهر توجه زيادي مبذول کردهاند. از خصوصيات حمامهاي اصفهان دوقلو بودن آنهاست (حمام زنانه و مردانه) که بيشتر معمولا در مراکز محلات شهر قرار داشتند؛ لکن در بخش بازار به واسطهي شاغلان مرد اغلب آنها را تنها حمام مردانه تشکيل ميدهد.
در بازار اصفهان تعداد يازده باب حمام وجود داشته که در نيم قرن اخير يکي بعد از ديگري تعطيل شدهاند. اين حمامها عملکرد چند جانبه داشتهاند؛ علاوه بر نظافت و اصلاح و استراحت، از ارزش اجتماعي بالايي برخوردار بوده به طوري که محل اختلاط و حل و فصل کارهاي روزمره بودند و زماني معاملات تجاري نيز در آنها صورت ميگرفت. از معروفترين آن حمام شاه واقع در بازار بزرگ است که اکنون تعطيل و در دست تغييرات است. همچنين حمام خسروآقا که به واسطهي بيمهريهاي مديران شهري به نابودي کشيده شد، حمام شاهزاده واقع در بازار رنگرزان، و حمام عليقلي آقا واقع در بازارچهي عليقلي آقا، حمام بيگدلي در شرق ميدان امام واقع در کوچهي بيگدلي است.
با آن که معماران، حمام را جزو بناهاي غيرمذهبي به حساب ميآورند، لکن عملکرد و حتي پراکندگي اغلب آنها که در کنار مساجد شهر قرار دارند، ما را به اهميت مذهبي بودن آنها واقف ميسازد. شستشو، غسل و تطهير در دين مبين اسلام از مقام و منزلت بالايي برخوردار است و بيمناسبت نيست که پيغمبر اکرم (ص) ميفرمايند: النظافت من الايمان. لذا محلي براي انجام دادن اين امور لازم بود که
باعث ايجاد حمام شده است.
در اصفهان اغلب حمامهاي شهر در مسير گذرگاههاي اصلي شهر، راستهي بازارها و يا مراکز محلات ساخته ميشد. در مکانيابي حمامها، تأمين آب و دفع فاضلاب هميشه نقش مهمي را ايفا کرده است. بازاريان اصفهان که پايبند اصول و فروع دين هستند، اجراي غسلهاي متعدد و وضو براي نمازهاي پنجگانه تأثير زيادي در زندگي روزمرهي آنها داشته لذا به احداث حمام در اين شهر توجه زيادي مبذول کردهاند. از خصوصيات حمامهاي اصفهان دوقلو بودن آنهاست (حمام زنانه و مردانه) که بيشتر معمولا در مراکز محلات شهر قرار داشتند؛ لکن در بخش بازار به واسطهي شاغلان مرد اغلب آنها را تنها حمام مردانه تشکيل ميدهد.
در بازار اصفهان تعداد يازده باب حمام وجود داشته که در نيم قرن اخير يکي بعد از ديگري تعطيل شدهاند. اين حمامها عملکرد چند جانبه داشتهاند؛ علاوه بر نظافت و اصلاح و استراحت، از ارزش اجتماعي بالايي برخوردار بوده به طوري که محل اختلاط و حل و فصل کارهاي روزمره بودند و زماني معاملات تجاري نيز در آنها صورت ميگرفت. از معروفترين آن حمام شاه واقع در بازار بزرگ است که اکنون تعطيل و در دست تغييرات است. همچنين حمام خسروآقا که به واسطهي بيمهريهاي مديران شهري به نابودي کشيده شد، حمام شاهزاده واقع در بازار رنگرزان، و حمام عليقلي آقا واقع در بازارچهي عليقلي آقا، حمام بيگدلي در شرق ميدان امام واقع در کوچهي بيگدلي است.
