اصولی که پیش از مطالعه باید در نظر گرفت شامل مواردی چون تعیین هدف و انگیزه مطالعه , تعیین مدت زمان لازم تعین مقدار مورد مطالعه و اجتناب از برخی موارد از جمله پر بودن معده , اظطراب های نابجا و تخیلات است .
ــ اصولی که در هنگام یا حین مطالعه باید رعایت شود شامل مواردی چون مطالعه فعال و جدی , حفظ آرامش , دوری از عوامل اخلالگر ( جلسات خانوادگی , صدای تلویزیون و رادیو و محیط پر سر و صدا و . . . ) یاداشت برداری از نکات مهم , برخورد سوالی با مطالب آموختنی , ترک افکار منفی از طریق تمکز حواس , دادن استراحت به خود هنگام مطالعه ( هر 45 دقیقه تا یک ساعت 10 دقیقه لازم است ) و علامت گذاری نکات معهم و مفاهیم کلیدی است .ــ اصولی که باید بعد از پایان مطالعه مد نظر قرار گیرد مواردی چون تکرار مفاهیم و نکات مهم آموخته ها و مرور آنها از طریق شفاهی و کتبی , تاکید بیشتر بر نکات علامت گذاری شده و در صورت امکان مباحثه است .
ــ داشتن هدف و انگیزه از عوامل مهم روند یادگیری هستند امام صادق (ع) می فرماید : انسان بی هدف دور خود می چرخد ولی از جای خود دور نمی شود . ( اصطلاحاً نرمش ذهنی ) چهار کلید طلایی مطالعه شامل برنامه ریزی ـ روش های صحح مطالعه ـ مرور مطالب ـ علاقه , فعالیت و اعتماد به نفس هستند .
ــ در موارد و حالات ذکر شده فرایند یادگیری مختل خواهد بود : ( در هنگام ناراحتی جسمی و عاطفی و روحی و احساس غمگینی و عصبانیت و پرخاشگری , در جا های شلوغ که محل رفت و آمد دیگران است پس از دیدن فیلم های پر هیجان , در مکانی که هوا خیلی گرم یا خیلی سرد است , نور شدید یا نور کم است , مواقعی که فوق العاده سیر یا گرسنه هستند , در حالت خواب آلودگی و خستگی و چرت زدن , بلافاصله بعد از صرف غذا در حالیکه مجبورید به حرف دیگران گوش دهید و گوش دادن به موسیقی و . . . و صرف تنقلات ـ مطالعه در جای گرم و نرم که به درد استراحت می خورد .
آیا هیچکس به اندازه ی خودمان به ما آگاه نیست ؟
ــ بهترین برنامه ریزی به وسیله خود فرد نوشته می شود چراکه هیچ کس به اندازه شما از جزعیات کارتان , عادات , روش مطالعه , محیط , شرایط زندگی و تحصیلتان آگاه نیست .توضیح:
احتمالاً این حس که هیچ کس به اندازه خودمان به ما آگاه نیست به دلیل عدم ارتباط کافی با دیگران است. در بسیاری از موارد، ما به دلیل ترس از رد شدن یا قضاوت شدن، احساس نامطمئنی می‌کنیم و از بیان نیازهای خود در برابر دیگران خودداری می‌کنیم.در این شرایط، بهترین راه حل این است که با دیگران ارتباط برقرار کنیم و در مورد نیازهایمان صادقانه با آنها صحبت کنیم. همچنین می‌توانید به دنبال فرصت‌های ارتباطی در محیط تحصیلی، مانند گروه‌های درسی و کلاس‌های آموزشی بگردید.
در نهایت، بهتر است به دنبال دسترسی به منابع اطلاعاتی مانند مشاوره تحصیلی و راهنمایی‌های تحصیلی در مدارس و دانشگاه‌ها باشید تا بهترین برنامه‌ریزی برای تحصیل خود داشته باشید
ــ یکی از روش های موفق بهبود مطالعه و یادگیری روش ( پس ختام ) است شامل : خواندن اجمالی یا پیش خوانی ـ سوال کردن ـ خواندن ـ تفکر ـ از حفظ گفتن ـ مرور کردن می باشد .
ــ فنون اساسی روش دقیق خوانی شامل : سازمان دادن مطالب ـ حاشیه نویسی و علامت گزاری و خلاصه کردن می باشد .
ــ در مطالعه فعال و جدی آغاز مطالعه با دقت و اصطلاحاً آرام و بدون شتاب و در صورت امکان صفحات نخست دو بار خوانده شود تا ذهن آمادگی لازم را پیدا کند .
ــ یکی از راه های مقابله با حواس پرتی این است که به هنگام مطالعه یک تکه کاغذ در دسترس قرار دهید و هر گاه مطلبی ذهن شما را اشغال کرد فوری یکی دو کلمه در مورد آن بر روی کاغذ بنویسید و زمانی را هم که تصمیم دارید به آن مطلب یا مشکل رسیدگی کنید یادداشت کنید.
ــ کلید اساسی تمرکز حواس شامل سوال کردن ـ استنباط کردن ـ تجسم کردن ـ علامت گزاری و حاشیه نویسی ربط دادن و عبارت خوانی می باشد .
ــ در برنامه ریزی درسی , برنامه باید قابل انعطاف باشد و برای هر درسی وقت کافی منظور شود .
( هر ساعت درس مدرسه نیاز به دو ساعت مطالعه دارد )
ــ فاصله میان آموزش هر درس در محیط آموزشی با مطالعه آن در منزل تا حد ممکن کم باشد .
در حالت کلی، فاصله کمتر مطالعه دروس از مدرسه تا خانه می‌تواند به دانش‌آموزان کمک کند که بیشتر وقت خود را برای مطالعه و تمرین درسی بگذرانند. این به دلیل این است که کمترین زمان ممکن برای رفت و آمد بین مدرسه و خانه، به دانش‌آموزان امکان می‌دهد تا از برنامه‌ی خود در جایی که بهترین استفاده از وقت در آنجا امکان‌پذیر است، استفاده کنند.
هرچند که در برخی موارد، فاصله کمتر می‌تواند به معنای وجود ترافیک و شلوغی بیشتر در محیط پیرامون باشد که ممکن است تأثیر منفی بر روی مطالعه و تمرین درسی داشته باشد. در این حالت‌ها، ممکن است مسیرهای جایگزینی مانند استفاده از حمل و نقل عمومی، استفاده از دوچرخه یا پیاده‌روی برای کاهش زمان رفت و آمد مورد استفاده قرار بگیرد.
به هر حال، هدف نهایی در انتخاب مسیر مناسب برای رفت و آمد، به حداکثر رساندن زمانی است که برای مطالعه و تمرین درسی در اختیار داریم، بنابراین باید به شرایط خاص خود در نظر گرفته شود
تنوع آموزشی بهتر از تراکم آموزشی است .
ــ مطالعه مطالب مشابه پشت سر هم یک عامل برای تداخل اطلاعات است .
ــ زمان مناسب برای مطالع درسی مشکل پس از مطالعه یک درس ساده است .
ــ حتماً خود را به مطالعه منظم و مداوم روزانه عادت دهید .
ــ جدی خواندن و جستجو گرانه خواندن مطالب و فعال بودن در حین مطالعه ( یادداشت برداری , خلاصه کردن , مطالب مهم و کلیدی را مشخص کردن و سوال کردن از خود و . . . ) کمک زیادی به یادگیری می کند .
ــ به کیفیت یادگیری و مطالعه بیندیشید نه به کمیت آن ( درک و فهم کامل مطالب ) .
ــ عمدتاً انسان مطالب عمیق واستدلای را در اوایل روز بعد از استراحت بهتر یاد می گیرد ( مثل ریاضی , آمار , حسابداری ) مطالب نظری را بعدازظهر بهتر یاد می گیرد ( مثل فلسفه , زیست شناسی , منطق ) و مطالب ذوقی مثل زبان , قواعد دستوری و نظری صرف را در شب بهتر یاد می گیر مانند ( ادبیات فارسی , زبان انگلیسی , تاریخ و جغرافیا ) .
ــ به یاد داشته باشید هوشمندانه ترین شیوه مبارزه با ترس و اضطراب امتحان آماده ساختن خودتان است بهترین تضمین در برابر نگرانی و دلهره امتحانات همانا معرفت و آگاهی کامل از مورد درسی است و این امر آنگاه میسر می شود که مطالعه مداوم روزانه و مرور مرتب درس ها را پیش از امتحانات انجام داده باشید .
ــ به نظر بعضی متخصصان ساعات صبح و چهار تا شش بعدازظهر از ایده ال ترین ساعات مطالعه است .
ــ پس از گذشت 24 ساعت از مطالعه و یادگیری تقریباً %80 مطالب فراموش می شود با مرور صحیح از فراموشی جلوگیری کنید.
ــ لازم است مرور و مطالعه را چند و حتی چندین ساعت قبل از شروع امتحانات قطع کنید تا فکر و ذهن از حالت فعالیت و برانگیختگی خارج شده و استراحت کوتاهی داشته باشد .
ــ در تغذیه روزانه از مواد غذایی تازه و سبک مانند سبزیها و میوه ها استفاده کنید ؛ از تفقلات طبیعی از جمله کشمش که اثر عجیبی بر حافظه دارد استفاده شود . تا حد امکان مواد نشاسته ای مصرف کنید . مصرف ماست و دوغ موجب خواب آلودگی می شود که لازم است کاسته شود .
ــ سعی کنید تا حد امکان در یک مکان مطالعه کنید , خود را نسبت به یک مکان شرطی کنید زیرا محیط آشنای یک مکان موجب تمرکز حواس می شود .
ــ بهترین وضعیت برای مطالعه نشستن پشت میز مطالعه است
ــ به اندازه کافی 6 تا 8 ساعت بخوابید ؛ بیش از اندازه هم نخوابید .
ــ نکات مهم درسی و کلاسی را به صورت کلیدی یادداشت کنید . کلمات کلیدی در واقع کوتاه ترین و پر معناترین کلمه ای است که با دیدن آن مفهوم جمله تداعی شده به خاطر آورده می شود .
ــ یادداشت برداری باعث نظم یافتن مطالب وخاطر سپردن بهتر و تمرکز حواس می شود .
ــ با علاقه و اشتیاق برای رسیدن به هدف درس بخوانید نه از روی اجبار .
ــ پیش از خوابیدن آنچه را که خوانده اید یکبار مرور کنید .
ــ مرور فعال و صحیح : بلافاصله + یک روز بعد + یک هفته بعد + یک ماه بعد +4 ماه بعد .
ــ استعداد و اعتماد به نفس دو سرباز هستند که به اتفاق هم می توانند چند لشکر را شکست دهند . به گفته ارشمیدس : نقطه اتکایی به من بدهید کره زمین را بر سر اهرمی بلند خواهم کرد .
ــ در طول مطالعه حافظه تصویری ( چشمی ) را فعال کنید . کد گذاری , رمز گذاری , علامت گذاری و واژه سازی روش های خوبی هستند .
ــ فراموش نکنید معمولاً 24 ساعت مانده به موعد امتحان بیشترین ساماندهی و نظم بخشی ذهن و یادگیری صورت می گیرد لذا از دغدغه ها , اضطراب ها , کارهای غیر ضروری , دخالت ها و مشغولیات کاذب , رسانه ها , مجلات و . . . دوری کنید .
ــ بهترین آماده سازی در شب قبل از امتحان مرور و تکرار الگوهای سازماندهی شده است .
ــ علت اصلی و اساسی اغلب اضطراب ها و تنش ها در دوره امتحان و آزمون ها می تواند ناشی از عوامل چندی باشد که برخی از آنها شامل نداشتن دید مثبت و سازنده نسبت به امتحان ,برنامه ریزی گسیخته هنگام مطالعات , عدم تغذیه مناسب , توهمات و ابهام ذهنی , سلب اعتماد از خویشتن , خستگی و فرسودگی دستگاه اعصاب و عدم توجه به اهتمام به ایجاد و مقدمات امتحان از جهت روحی , روانی و جسمی است .
ــ با کمک استعداد و اعتماد به نفس بالا و اراده و پشتکار , موفقیت تحصیلی کسب می شود .
ــ به گفته ادیسون : نبوغ نتیجه %99 فعالیت + %1 استعداد است
دانش آموز گرامی بهتر است این جملات را مرتب تکرار کنید و تصور مثبتی از خود داشته باشید و تلقین کنید :
ـ من می توانم در تحصیل موفق بشوم .ـ من توان آموختن درس هایم را دارم .
ـ من می توانم آنچه را که می خوانم به یاد بسپارم .
ـ من می توانم بر افکار پریشان خود مسلط شوم.
منبع:
blogfa.com67.aspx
