زوجهاي جوان !نقشه هاي مهر و محبت خود را بهبود ببخشيد.
نويسنده :جان گاتمن
روري پزشک متخصص اطفال بود که کلينيکي را براي بچه ها داير کرده بود.
او در بيمارستان از طرفداران زياد برخوردار بود،شخصيت محبوبي بود که همه او را دکتر روري صدا مي زدند.روري درونگرا و با اين حال بسيار گرم و پر محبت بود و مشرب خوبي داشت.دکتر روري در ضمن به شدت اهل کار بود .مي توان گفت معتاد به کار بود که ماهي بيست شب را در بيمارستان مي خوابيد .او دوستان فرزندانش را به اسم نمي شناخت ،حتي اسم سگ خانواده را هم نمي دانست .حتي اگر از او مي پرسيديد که در پشتي خانه کجاست،رو به سمت زنش ليزا مي کرد تا اين را از او سؤال کند.
زنش از اينکه او را تا اين حد کم مي ديد و احساس مي کرد که به لحاظ عاطفي به او نمي رسد،ناراحت بود.ليزا گهگاه سعي مي کرد که مهر و محبتش را به شوهرش نشان دهد،اما کوششهايش شوهرش را ناراحت مي کرد .ليزا به اين نتيجه رسيده بود که شوهرش براي او و ازدواجشان ارج و قربي قائل نيست.
تا به امروز تحت تأثيرحکايت اين زوج هستم.يک طرف مرد با استعدادي بود که حتي اسم سگ خانه شان را نمي دانست و در پشتي خانه را نمي توانست پيدا کند.از جمله اشکالات بسيار زيادي که در اين رابطه زناشويي وجود داشت ،شايد اساسي تر از همه بي اطلاعي تکان دهنده روري از زندگي خانوادگي خود بود.او به قدري درگير کارش بود که در مغزش فضا و مجالي براي پرداختن به نيازهاي اساسي زنش وجود نداشت.
من به اين نتيجه رسيده ام که بسياري از زوجها با مشکل مشابهي در روابط زناشويي خود روبه رو هستند .زن و شوهر درباره آنچه همسرشان دوست دارد يا ندارد،درباره نگرانيها ،هراسها و استرسهاي يکديگر بي اطلاعند .ممکن است شوهر عاشق هنرهاي مدرن باشد،اما زنش نداند که هنرمند مورد علاقه او چه کسي است .شوهر هم اسامي دوستان زنش را به خاطر نمي آورد،همکاران او را نمي شناسد و نمي داند که کدام همکارزنش است که با او رابطه خوبي ندارد.
در نهايت ديگر به زوجهايي بر مي خوريم که صميمانه از دنياي يکديگر باخبرند .من اين را نقشه عشقي مفصل نام داده ام .اشاره ام به آن بخشي از مغز شماست که همه اطلاعات لازم در مورد همسرتان را در خود حفظ کرده است .به عبارت ديگر،مي توان گفت اين زوجها از فضاي شناختي قابل ملاحظه اي درباره يکديگر بهره دارند.آنها از سوابق و حوادث مهم زندگي يکديگر در سالهاي گذشته باخبرند و مرتب اطلاعات خود را به روز مي کنند تا اطلاعات دست به نقد و جديدي درباره دنياي زندگي همسرشان داشته باشند.وقتي زن براي شوهرش سفارش يک سالاد مي دهد،خوب مي داند که او از چه سسي خوشش مي آيد .اگر زن تا دير وقت کار مي کند،شوهرش برنامه تلويزيوني مورد علاقه او را در نوار ضبط مي کند تا روز بعد فرصت تماشاي آن را پيدا کند.مرد مي داند که زنش درباره رئيسش چه نظري دارد.مي داند که کدام آسانسور را بايد سوار شود تا به دفتر کار زنش برسد .زن و شوهر در چنين ازدواجي از هدفهاي يکديگر از زندگي آگاهي دارند،از نگرانيهاي يکديگر مطلعند ،اميدها و اميال يکديگر را مي شناسند.
بدون يک چنين نقشه عشقي نمي توانيد به راستي همسرتان را بشناسيد .و اگر به درستي کسي را نشناسيد ،چگونه مي توانيد او را دوست بداريد ؟بي جهت نيست که براي دانستن و شناخت تا اين حد اهميت قائل شده اند.
وجه تمايز اين دو گروه کدام بود؟بله ،درست حدس زديد .زوجهايي که بعد از تولد فرزند شان به زندگي زناشويي بهتري دست يافتند آنهايي بودند که درباره يکديگر نقشه عشقي مفصل داشتند .اين نقشه هاي عشقي حافظ روابط آنها در جريان مشکلات زندگي زناشويي بود.از آنجايي که زن و شوهر عادت داشتند درباره يکديگر اطلاعات به روز و دست اول داشته باشند،از جاده خارج نمي شدند.اما اگر ازيکديگر اطلاعات عميقي نداشته باشيد،ازدواجتان به راحتي راه خود را گم مي کند.
مگي وکن کوتاه زماني بعد از آشنايي ازدواج کردند و تصميم گرفتند تشکيل خانواده بدهند.آنها نه تنها از جزئيات زندگي يکديگر با خبر بودند-سرگرميها ،ورزشها و ساير علايق -بلکه از باورها ،اشتياقها و نگرانيهاي يکديگر خبر داشتند.آنها بدون توجه به اينکه چقدر گرفتار بودند وسرشان شلوغ بود،
اولويتهاي يکديگربودند.هفته اي دست کم يک بار شام را در بيرون از منزل صرف مي کردند و ضمن آن درباره موضوعات مختلف،از موضوعات سياسي گرفته تا وضع آب و هوا و ازدواج خود ،حرف مي زدند.
وقتي دخترشان آليس متولد شد،مگي تصميم گرفت کار بيرونش را ترک کند و با فرزندش درخانه بماند .حتي خود او از تصميمي که گرفت شگفت زده بود زير او هميشه عاشق کارش بود.اما وقتي مادر شد،احساسش تغيير کرد.او حاضر بود به خاطر آليس از خود گذشتگي کند.حالا او پيشنهاد کرد پولي را که براي خريد يک قايق موتوري پس انداز مي کنند،به حساب هزينه دانشکده فرزندشان ريخته شود.اتفاقي که براي مگي افتاد براي مادران متعددي روي مي دهد .تجربه والد بودن به قدري قدرتمند است که تمام باورها و ارزشهاي شما را تغيير مي دهد.
در آغاز،کن از تغييراتي که در زنش ايجاد شده بود شگفت زده شد.زني که او مي شناخت در برابر چشمانش متحول مي شد،اما از آنجايي که آنها عادت داشتند با هم درپيمان و ارتباط قوي به سر ببرند،کن توانست از انديشه هاي مگي و احساسات او آگاه شود.در بسياري از مواقع،وقتي کودکي متولد مي شود،شوهر از صحنه کنار گذاشته مي شود و به او آن اعتناي سابق نمي شود (در فصل 9 دراين باره بيشتر بحث مي کنيم)براي کن،شناختن مگي هميشه يک اولويت بود.او کاري را که بسياري از پدرها مي کنند ،نکرد و از دايره مادر و فرزندش فاصله نگرفت.اين گونه آنها به اتفاق تحول والد شدن را پشت سر گذاشتند و اجازه ندادند که کمترين مشکلي متوجه زندگي زناشويي آنها بشود.
فرزند دار شدن يکي از حوادث زندگي است که زوجها اگر نقشه عشقي مفصل نداشته باشند،ممکن است از آن آسيب ببينند .هر تغيير عمده ديگر،تغيير شغل،بيماري يا بازنشسته شدن-مي تواند اثرات مشابهي بر جاي بگذارد .گذشت زمان هم مي تواند تغييراتي ايجاد کند.هر چه بيشتر يکديگر را بشناسيد و درک کنيد ،راحت تر مي توانيد با مسائل زندگي کنار بياييد.
1.مي توانم بهترين دوستان همسرم را نام ببرم.درست /غلط
2.مي توانم بگويم در حال حاضر همسرم چه استرسهايي دارد.درست /غلط
3.مي دانم اخيراً چه کساني همسرم را ناراحت کرده اند.درست /غلط
4.از رؤياهاي همسرم اطلاع دارم.درست /غلط
5.از نقطه نظرهاي ديني و اعتقادات همسرم اطلاع دارم.درست /غلط
6.از فلسفه همسرم درباره زندگي اطلاع دارم.درست /غلط
7.مي دانم همسرم کدام يک از بستگانش را بيشتر دوست دارد.درست /غلط
8.موسيقي مورد علاقه همسرم را مي شناسم.درست /غلط
9.مي توانم سه فيلم مورد علاقه همسرم را نام ببرم.درست /غلط
10.همسرم از استرسهاي جاري من اطلاع دارد.درست /غلط
11.از سه چيز مورد علاقه همسرم اطلاع دارم.درست /غلط
12.مي دانم بدترين حادثه اي که براي همسرم در کودکي اتفاق افتاد چه بود.درست /غلط
13.از اميدها و آرزوهاي همسرم در زندگي اطلاع دارم.درست /غلط
14.از نگرانيهاي مهم همسرم در زندگي اطلاع دارم.درست /غلط
15.همسرم نزديک ترين دوستان مرا مي شناسد.درست /غلط
16.مي دانم اگر همسرم ناگهان پول مفتي به دست آورد،با آن چه مي کند.درست /غلط
17.مي توانم به تفصيل درباره اولين برداشتي که از همسرم داشتم حرف بزنم.درست /غلط
18.هرازگاهي درباره دنياي همسرم از او سؤال مي کنم.درست /غلط
19.احساس مي کنم همسرم مرا به خوبي مي شناسد.درست /غلط
20.همسرم از اميدها و آرزوهاي من اطلاع دارد.درست /غلط
محاسبه امتيازات:در ازاي هر جواب درست که علامت زده ايد،به خود يک امتياز بدهيد.
امتياز 10 و بيشتر :اين نشانه زمينه هاي توانمندي و استحکام در ازدواج شماست.شما تا حدود زياد از زندگي ،آرزوها ،هراسها و رؤياي همسرتان مطلع هستيد،مي دانيد که همسرتان از چه چيزهايي استقبال مي کند.با توجه به امتيازي که به دست آورده ايد،تمريناتي که در ادامه مطلب ارائه داده ايم،نظر شما را جلب خواهند کرد.با توجه به اين تمرينات،متوجه مي شويد که شما و همسرتان تا چه اندازه با هم در پيوند و ارتباط هستيد.اين علم و اطلاع را دست کم نگيريد.اين گونه با هم در تماس بودن تضميني است تا بتوانيد با مشکلات زندگي خود به خوبي برخورد کنيد.
امتياز کمتر از 10:مي توانيد شرايط رابطه خود را بهتر کنيد.شما فرصت و ابزار لازم براي شناخت يکديگر را در اختيار نداشته ايد.شايد هم نقشه هاي عشق شما ديگر اطلاعات به روز ندارند .به هر صورت ،اگر بتوانيد درباره يکديگر اطلاعات بيشتري به دست آوريد،به بهتر شدن رابطه خود کمک مي کنيد.
به ندرت اتفاق مي افتد چيزي يک زن و شوهر را بيش از اينکه بدانند يکديگر را مي شناسند و درک مي کنند،خوشحال کند.شناختن يکديگر نبايد کار پرزحمتي باشد.به همين دليل است که نخستين تمرين زير در واقع به نوعي يک
بازي است .در حالي که از اين بازي لذت مي بريد،به اطلاعاتي که درباره يکديگر داريد ،مي افزاييد .وقتي تمامي تمرينات اين مقاله را انجام داديد،به گفته قديمي مي رسيد :«شناخت داشتن از تو ،به معناي دوست داشتن توست.»
قدم اول:هر کدام بايد قلم و کاغذي برداريد .به اتفاق 20 سؤال از سؤالات 60 گانه را به طورتصادفي انتخاب کنيد .شماره هاي انتخاب شده را در سمت راست کاغذ خود به طور ستوني بنويسيد.
قدم دوم:در زير فهرستي از سؤالات شماره گذاري شده درج شده است.از سؤال اول انتخابي خود شروع کنيد.همسرتان به هر سؤالي که درست جواب دهد،امتيازي را که در جلوي پرسش درج شده است،به دست مي آورد .شما هم در ازاي هر جواب درست همسرتان ،يک امتياز مي گيريد .اگرهمسرتان به سؤال جواب درست نداد امتيازي نمي گيرد،شما هم امتيازي دريافت نمي کنيد .همين قواعد وقتي شما به سؤال جواب مي دهيد ،حاکم است.پس از آنکه هر دو به سؤالات جواب داديد،امتيازات به دست آمده را جمع بندي کنيد.برنده کسي است که امتياز بيشتري به دست مي آورد.
1.دو تن از نزديک ترين دوستان مرا نام ببر.(2)
2.من از کدام گروه نوازنده ،کدام آهنگساز و از کدام آلت موسيقي بيشتر لذت مي برم؟(2)
3.اولين بار که ملاقات کرديم من چه لباسي پوشيده بودم؟(2)
4.يکي از سرگرميهاي مرا نام ببر.(3)
5.من در کجا متولد شدم؟(1)
6.در حال حاضر با چه استرسي رو به رو هستم؟(4)
7.به تفصيل توضح بده من امروز يا ديروز چه کردم.(4)
8.تولد من چه روزي است؟(1)
9.سالگرد ازدواج ما در چه روزي است؟(1)
10.خويش و قوم مورد علاقه من چه کسي است؟(2)
11.مهم ترين رؤياي من که تحقق نيافته کدام است؟(5)
12.گل مورد علاقه من کدام است؟(2)
13.بيشترين ترس من از چيست؟(3)
14.چه ساعتي از روز را بيشتر دوست دارم؟(3)
15.چه عاملي سبب مي شود که بيشترين صلاحيت را احساس کنم؟(4)
16.از چه چيزي به شور و شوق مي رسم؟(3)
17.غذاي مورد علاقه من کدام است؟(2)
18.دوست دارم شب را چگونه بگذرانم؟(2)
19.چه رنگي را بيشتر دوست دارم؟(1)
20.دوست دارم در زندگي چه پيشرفتي داشته باشم؟(4)
21.از چه هديه اي بيشتر خوشم مي آيد؟(2)
22.بهترين تجربه مربوط به دوران کودکي ام چه بود؟(2)
23.روز تعطيل مورد علاقه ام کي بود؟(2)
24.چگونه مي توانم به بهترين شکل به آرامش برسم؟(4)
25.بزرگ ترين منبع حمايت من چه کسي است؟(3)
26.ورزش مورد علاقه من کدام است؟(2)
27.دوست دارم در اوقات بي کاري ام چه کنم؟(2)
28.فعاليت مورد علاقه تعطيلات آخر هفته من چيست؟(2)
29.دوست دارم براي استراحت و تفريح به کجا بروم؟(3)
30.فيلم مورد علاقه من کدام است؟(2)
31.برخي از مهم ترين حوادث زندگي من کدامند؟درباره آنها چه احساسي دارم؟(4)
32.تمرين ورزشي مورد علاقه من چيست؟(2)
33.در دوران کودکي من بهترين دوستم چه کسي بود؟(3)
34.مجله مورد علاقه ام چه نام دارد؟(2)
35.يکي از رقبا يا دشمنان مرا نام ببر.(3)
36.شغل ايده آل من کدام است؟(4)
37.ازچه چيزي بيشتر مي ترسم؟(4)
38.کدام يک از بستگانم را کمتر از بقيه دوست دارم؟(3)
39.تعطيل رسمي مورد علاقه من چه روزي است؟(2)
40.چه کتابي را بيشتر دوست دارم بخوانم؟(3)
41.برنامه تلويزيوني مورد علاقه من کدام است؟(2)
42.کدام سمت تختخواب را براي خوابيدن ترجيح مي دهم؟(2)
43.از چه چيزي بيشتر اندوهگين مي شوم؟(4)
44.به يکي از نگرانيهاي من اشاره کن.(4)
45.با چه مشکلات پزشکي رو به رو هستم؟(2)
46.چه زماني بيش از هميشه خجالت کشيدم؟(3)
47.بدترين تجربه مربوط به دوران کودکي من چه بود؟(3)
48.دو نفر از کساني که آنها را تحسين مي کنم نام ببر.(4)
49.بزرگ ترين رقيب يا دشمن من چه کسي است؟(3)
50.از جمع همه کساني که ما هر دو او را مي شناسيم ،چه کسي را کمتر دوست دارم؟(3)
51.دسر مورد علاقه من کدام است.(2)
52.شماره کارت ملي من چيست؟(2)
53.يکي از داستانهاي مورد علاقه مرا نام ببر.(2)
54.رستوران مورد علاقه من چه نام دارد؟(2)
55.به دو آرزو و رؤياي من اشاره کن.(4)
56.آيا آرزوي پنهاني دارم؟نام ببر.(4)
57.از چه غذايي بدم مي آيد؟(2)
58.حيوان مورد علاقه من کدام است؟(2)
59.ترانه مورد علاقه من کدام است؟(2)
60.کدام تيم ورزشي را دوست دارم؟(2)
هرگاه فرصتي دست داد،اين بازي را بکنيد .هر چه بيشتر اين بازي را بکنيد ،بيشتر با مفهوم نقشه مهر و محبت مي شويد.
دوستان بالقوه:
رقبا:
مناسبات مهم اخير در زندگي همسر من
مناسباتي که در پيش است
(همسرم چه برنامه هايي در دست اقدام دارد؟)
استرسهاي فعلي همسر من
نگرانيهاي فعلي همسر من
آرزوهاي همسر من (براي خود؟براي ديگران؟)
گرچه اين تمرين به شما علم و اطلاعي اجمالي و مختصر درباره زندگي همسرتان مي دهد،ولي مي تواند بسيار مفيد باشد.زوجهايي که کارگاه آموزشي ما را تکميل کرده اند به ما گفته اند که به کمک اين تمرين توانسته اند همسرتان را به مقدار زياد بهتر بشناسند.براي مثال ،جو هرگز نمي دانست که همسرش دونا تا چه اندازه دلش مي خواهد يک نويسنده باشد و چقدر از کار کردن در بانک ناراحت است .تا اينکه از او درباره آرزوها و اميدهايش سؤال کرد.دونا هم
نمي دانست که ناراحتي اخير شوهرش ناشي از رئيس جديد اوست و ارتباطي به ملاقات مادرش که اخيراً به خانه آنها آمده بود،ندارد.
بسياري از پرسشهاي اين تمرين قدرتمند هستند .لطفاً براي بررسي هر سؤال وقت کافي در نظر بگيريد.بهتر است اين تمرين را زماني انجام بدهيد که درگير کاري نباشيد و کسي حواس شما را پرت نکند.به احتمال زياد طي يک جلسه نمي توانيد همه تمرين را انجام بدهيد .سعي هم براي اين کارنکنيد.مي توانيد تمرين را به بخشهاي مختلفي تقسيم کنيد و به اتفاق و به تدريج آن را انجام بدهيد.تا حد امکان به هر سؤال با صراحت تمام به بخشهايي از سؤال که به زندگي شما مربوط مي شود جواب بدهيد .جوابها را دردفترچه يادداشت خصوصي خود بنويسيد .اگر نوشتن اين همه مطلب دشوار است،مي توانيد از روش خلاصه نويسي استفاده کنيد.اما به هر صورت ،نوشتن و يادداشت کردن براي موفقيت اين تمرين نقش اساسي دارد.وقتي آمادگي لازم را پيدا کرديد،دفترچه هاي يادداشت خودتان را با هم عوض کنيد و يادداشتهاي يکديگر را بخوانيد .درباره نوشته هايتان با هم بحث کنيد و از آن براي عمق بخشيدن هر چه بيشتر به روابط خود استفاده نماييد.
2.اين موفقيتها چگونه زندگي شما را شکل دادند،چه تأثيري بر انديشه شما درباره خودتان و توانمنديهايتان بر جاي گذاشتند؟چگونه بر تلاشهاي شما براي رسيدن به هدفهايتان تأثير گذاشتند؟
3.احساس غرور و افتخار چه تأثيري بر زندگي شما داشته است؟آيا پدر و مادرتان نشان دادند که به داشتن فرزندي چون شما افتخارمي کنند؟چگونه اين کار را کردند؟سايرين نسبت به موفقيتهاي شما چه واکنشي نشان داده اند؟
4.آيا پدر و مادرتان نشان دادند که شما را دوست دارند؟چگونه ؟آيا محبت به راحتي در خانه شما جاري بود؟اگر نبود،اين جريان چه تأثيري بر ازدواج شما گذاشته است؟
5.احساس افتخار داشتن نسبت به موفقيتهايتان چه تأثيري بر ازدواج شما داشته است؟تلاشهاي شما روي ازدواجتان چه تأثيري بر جاي گذاشته است؟مي خواهيد همسرتان در اين خصوص چه مطالبي بداند؟
نوميديها،رنجها و محنتهاي خود بنويسيد.به استرسهايي که داشته ايد اشاره کنيد.از نوميديها و يأسهايتان بگوييد.به احساس تنهايي که داشته ايد اشاره کنيد.
به آسيبهايي که کودکي به شما وارد شده است اشاره کنيد.به حوادثي که شما را تحقير کرده اند اشاره کنيد .درباره بدرفتاريهايي که با شما شده است حرف بزنيد.
2.چگونه توانستيد با اين ناملايمات کنار بياييد ؟آنها چه تأثيرادامه داري بر شما گذاشته اند؟
3.چگونه خودتان را التيام بخشيديد ؟چگونه با رنجشهايتان روبه رو شديد و بر آنها غلبه کرديد؟
4.براي اينکه ديگر با اين مشکلات روبه رو نگرديد چه برنامه اي داريد؟
5.اين آسيبها و شيوه هاي التيامي شما چه تأثيري بر ازدواج امروز شما دارند؟دوست داريد همسرتان در اين خصوص چه مطالبي بداند؟
*خشم
*اندوه
*هراس
*محبت
*علاقه به ديگران
2.آيا در دوران کودکي شما خانواده تان مجبور بود با يک مشکل احساسي خاص کنار بيايد؟چيزهايي از قبيل خشونت ميان والدين ،يک والد افسرده و يا والدي که با جراحت احساسي روبه رو بود؟اين موضوع روي ازدواج شما چه تأثيري بر جاي گذاشته است؟
درباره ابراز احساسات،به خصوص احساساتي از نوع غم و اندوه،خشم،هراس ،غرور و عشق ،چه نظري داريد؟آيا ابراز موردي از آنچه نام برديم برايتان دشوار است؟در اين زمينه چه نظر و ديدگاهي داريد؟
4.در زمينه بيان احساس ميان شما وهمسرتان چه اختلاف و تفاوتي وجود دارد؟در پس اين تفاوتها چه خوابيده است؟اين تفاوتها روي شما چه تأثيري بر جاي مي گذارند؟
2.دوست داريد مردم درباره زندگي شما چگونه نظر بدهند؟
3.حالا مي توانيد مأموريت خود را در زندگي تان بنويسيد .هدف و منظور شما در زندگي کدام است؟معنايش چيست؟مي خواهيد چه کار کنيد؟به کجا برسيد؟تلاش اصلي شما در چه زمينه اي است؟
4.دوست داريد بعد از مرگتان چه ميراثي از شما باقي بماند؟
5.کدام هدف بزرگ است که هنوز به آن دست نيافته ايد؟
1.کسي را که مي خواهيد باشيد،توصيف کنيد.
2.چگونه مي توانيد به بهترين شکل کمک کنيد تا به کسي که مي خواهيد بشويد تبديل گرديد.
3.براي رسيدن به اين خواسته خود تاکنون چه تلاشي کرده ايد؟
4.با چه مشکلي در زندگي خود جنگيده ايد ؟يا هنوز لازم است بجنگيد ؟
5.دوست داريد چه تغييري در خود ايجاد کنيد ؟
6.به کدام رؤياي زندگي خود دست نيافته ايد ؟
7.دوست داريد زندگي تان در پنج سال آينده از چه کيفيتي برخوردار باشد؟
8.حکايت کسي که مي خواهيد به او تبديل شويد از چه نوع است؟
تهيه نقشه هاي مهر و محبت قدم اولي هستند که بر مي داريد.زوجهاي موفق صرفاً يکديگر را نمي شناسند .آنها سعي مي کنند اين اطلاعات را بسط بدهند.
منبع: هفت اصل اخلاقي براي موفقيت در ازدواج /س
او در بيمارستان از طرفداران زياد برخوردار بود،شخصيت محبوبي بود که همه او را دکتر روري صدا مي زدند.روري درونگرا و با اين حال بسيار گرم و پر محبت بود و مشرب خوبي داشت.دکتر روري در ضمن به شدت اهل کار بود .مي توان گفت معتاد به کار بود که ماهي بيست شب را در بيمارستان مي خوابيد .او دوستان فرزندانش را به اسم نمي شناخت ،حتي اسم سگ خانواده را هم نمي دانست .حتي اگر از او مي پرسيديد که در پشتي خانه کجاست،رو به سمت زنش ليزا مي کرد تا اين را از او سؤال کند.
زنش از اينکه او را تا اين حد کم مي ديد و احساس مي کرد که به لحاظ عاطفي به او نمي رسد،ناراحت بود.ليزا گهگاه سعي مي کرد که مهر و محبتش را به شوهرش نشان دهد،اما کوششهايش شوهرش را ناراحت مي کرد .ليزا به اين نتيجه رسيده بود که شوهرش براي او و ازدواجشان ارج و قربي قائل نيست.
تا به امروز تحت تأثيرحکايت اين زوج هستم.يک طرف مرد با استعدادي بود که حتي اسم سگ خانه شان را نمي دانست و در پشتي خانه را نمي توانست پيدا کند.از جمله اشکالات بسيار زيادي که در اين رابطه زناشويي وجود داشت ،شايد اساسي تر از همه بي اطلاعي تکان دهنده روري از زندگي خانوادگي خود بود.او به قدري درگير کارش بود که در مغزش فضا و مجالي براي پرداختن به نيازهاي اساسي زنش وجود نداشت.
من به اين نتيجه رسيده ام که بسياري از زوجها با مشکل مشابهي در روابط زناشويي خود روبه رو هستند .زن و شوهر درباره آنچه همسرشان دوست دارد يا ندارد،درباره نگرانيها ،هراسها و استرسهاي يکديگر بي اطلاعند .ممکن است شوهر عاشق هنرهاي مدرن باشد،اما زنش نداند که هنرمند مورد علاقه او چه کسي است .شوهر هم اسامي دوستان زنش را به خاطر نمي آورد،همکاران او را نمي شناسد و نمي داند که کدام همکارزنش است که با او رابطه خوبي ندارد.
در نهايت ديگر به زوجهايي بر مي خوريم که صميمانه از دنياي يکديگر باخبرند .من اين را نقشه عشقي مفصل نام داده ام .اشاره ام به آن بخشي از مغز شماست که همه اطلاعات لازم در مورد همسرتان را در خود حفظ کرده است .به عبارت ديگر،مي توان گفت اين زوجها از فضاي شناختي قابل ملاحظه اي درباره يکديگر بهره دارند.آنها از سوابق و حوادث مهم زندگي يکديگر در سالهاي گذشته باخبرند و مرتب اطلاعات خود را به روز مي کنند تا اطلاعات دست به نقد و جديدي درباره دنياي زندگي همسرشان داشته باشند.وقتي زن براي شوهرش سفارش يک سالاد مي دهد،خوب مي داند که او از چه سسي خوشش مي آيد .اگر زن تا دير وقت کار مي کند،شوهرش برنامه تلويزيوني مورد علاقه او را در نوار ضبط مي کند تا روز بعد فرصت تماشاي آن را پيدا کند.مرد مي داند که زنش درباره رئيسش چه نظري دارد.مي داند که کدام آسانسور را بايد سوار شود تا به دفتر کار زنش برسد .زن و شوهر در چنين ازدواجي از هدفهاي يکديگر از زندگي آگاهي دارند،از نگرانيهاي يکديگر مطلعند ،اميدها و اميال يکديگر را مي شناسند.
بدون يک چنين نقشه عشقي نمي توانيد به راستي همسرتان را بشناسيد .و اگر به درستي کسي را نشناسيد ،چگونه مي توانيد او را دوست بداريد ؟بي جهت نيست که براي دانستن و شناخت تا اين حد اهميت قائل شده اند.
قدرت در دانستن است
وجه تمايز اين دو گروه کدام بود؟بله ،درست حدس زديد .زوجهايي که بعد از تولد فرزند شان به زندگي زناشويي بهتري دست يافتند آنهايي بودند که درباره يکديگر نقشه عشقي مفصل داشتند .اين نقشه هاي عشقي حافظ روابط آنها در جريان مشکلات زندگي زناشويي بود.از آنجايي که زن و شوهر عادت داشتند درباره يکديگر اطلاعات به روز و دست اول داشته باشند،از جاده خارج نمي شدند.اما اگر ازيکديگر اطلاعات عميقي نداشته باشيد،ازدواجتان به راحتي راه خود را گم مي کند.
مگي وکن کوتاه زماني بعد از آشنايي ازدواج کردند و تصميم گرفتند تشکيل خانواده بدهند.آنها نه تنها از جزئيات زندگي يکديگر با خبر بودند-سرگرميها ،ورزشها و ساير علايق -بلکه از باورها ،اشتياقها و نگرانيهاي يکديگر خبر داشتند.آنها بدون توجه به اينکه چقدر گرفتار بودند وسرشان شلوغ بود،
اولويتهاي يکديگربودند.هفته اي دست کم يک بار شام را در بيرون از منزل صرف مي کردند و ضمن آن درباره موضوعات مختلف،از موضوعات سياسي گرفته تا وضع آب و هوا و ازدواج خود ،حرف مي زدند.
وقتي دخترشان آليس متولد شد،مگي تصميم گرفت کار بيرونش را ترک کند و با فرزندش درخانه بماند .حتي خود او از تصميمي که گرفت شگفت زده بود زير او هميشه عاشق کارش بود.اما وقتي مادر شد،احساسش تغيير کرد.او حاضر بود به خاطر آليس از خود گذشتگي کند.حالا او پيشنهاد کرد پولي را که براي خريد يک قايق موتوري پس انداز مي کنند،به حساب هزينه دانشکده فرزندشان ريخته شود.اتفاقي که براي مگي افتاد براي مادران متعددي روي مي دهد .تجربه والد بودن به قدري قدرتمند است که تمام باورها و ارزشهاي شما را تغيير مي دهد.
در آغاز،کن از تغييراتي که در زنش ايجاد شده بود شگفت زده شد.زني که او مي شناخت در برابر چشمانش متحول مي شد،اما از آنجايي که آنها عادت داشتند با هم درپيمان و ارتباط قوي به سر ببرند،کن توانست از انديشه هاي مگي و احساسات او آگاه شود.در بسياري از مواقع،وقتي کودکي متولد مي شود،شوهر از صحنه کنار گذاشته مي شود و به او آن اعتناي سابق نمي شود (در فصل 9 دراين باره بيشتر بحث مي کنيم)براي کن،شناختن مگي هميشه يک اولويت بود.او کاري را که بسياري از پدرها مي کنند ،نکرد و از دايره مادر و فرزندش فاصله نگرفت.اين گونه آنها به اتفاق تحول والد شدن را پشت سر گذاشتند و اجازه ندادند که کمترين مشکلي متوجه زندگي زناشويي آنها بشود.
فرزند دار شدن يکي از حوادث زندگي است که زوجها اگر نقشه عشقي مفصل نداشته باشند،ممکن است از آن آسيب ببينند .هر تغيير عمده ديگر،تغيير شغل،بيماري يا بازنشسته شدن-مي تواند اثرات مشابهي بر جاي بگذارد .گذشت زمان هم مي تواند تغييراتي ايجاد کند.هر چه بيشتر يکديگر را بشناسيد و درک کنيد ،راحت تر مي توانيد با مسائل زندگي کنار بياييد.
پرسشنامه نقشه هاي مهر و محبت
1.مي توانم بهترين دوستان همسرم را نام ببرم.درست /غلط
2.مي توانم بگويم در حال حاضر همسرم چه استرسهايي دارد.درست /غلط
3.مي دانم اخيراً چه کساني همسرم را ناراحت کرده اند.درست /غلط
4.از رؤياهاي همسرم اطلاع دارم.درست /غلط
5.از نقطه نظرهاي ديني و اعتقادات همسرم اطلاع دارم.درست /غلط
6.از فلسفه همسرم درباره زندگي اطلاع دارم.درست /غلط
7.مي دانم همسرم کدام يک از بستگانش را بيشتر دوست دارد.درست /غلط
8.موسيقي مورد علاقه همسرم را مي شناسم.درست /غلط
9.مي توانم سه فيلم مورد علاقه همسرم را نام ببرم.درست /غلط
10.همسرم از استرسهاي جاري من اطلاع دارد.درست /غلط
11.از سه چيز مورد علاقه همسرم اطلاع دارم.درست /غلط
12.مي دانم بدترين حادثه اي که براي همسرم در کودکي اتفاق افتاد چه بود.درست /غلط
13.از اميدها و آرزوهاي همسرم در زندگي اطلاع دارم.درست /غلط
14.از نگرانيهاي مهم همسرم در زندگي اطلاع دارم.درست /غلط
15.همسرم نزديک ترين دوستان مرا مي شناسد.درست /غلط
16.مي دانم اگر همسرم ناگهان پول مفتي به دست آورد،با آن چه مي کند.درست /غلط
17.مي توانم به تفصيل درباره اولين برداشتي که از همسرم داشتم حرف بزنم.درست /غلط
18.هرازگاهي درباره دنياي همسرم از او سؤال مي کنم.درست /غلط
19.احساس مي کنم همسرم مرا به خوبي مي شناسد.درست /غلط
20.همسرم از اميدها و آرزوهاي من اطلاع دارد.درست /غلط
محاسبه امتيازات:در ازاي هر جواب درست که علامت زده ايد،به خود يک امتياز بدهيد.
امتياز 10 و بيشتر :اين نشانه زمينه هاي توانمندي و استحکام در ازدواج شماست.شما تا حدود زياد از زندگي ،آرزوها ،هراسها و رؤياي همسرتان مطلع هستيد،مي دانيد که همسرتان از چه چيزهايي استقبال مي کند.با توجه به امتيازي که به دست آورده ايد،تمريناتي که در ادامه مطلب ارائه داده ايم،نظر شما را جلب خواهند کرد.با توجه به اين تمرينات،متوجه مي شويد که شما و همسرتان تا چه اندازه با هم در پيوند و ارتباط هستيد.اين علم و اطلاع را دست کم نگيريد.اين گونه با هم در تماس بودن تضميني است تا بتوانيد با مشکلات زندگي خود به خوبي برخورد کنيد.
امتياز کمتر از 10:مي توانيد شرايط رابطه خود را بهتر کنيد.شما فرصت و ابزار لازم براي شناخت يکديگر را در اختيار نداشته ايد.شايد هم نقشه هاي عشق شما ديگر اطلاعات به روز ندارند .به هر صورت ،اگر بتوانيد درباره يکديگر اطلاعات بيشتري به دست آوريد،به بهتر شدن رابطه خود کمک مي کنيد.
به ندرت اتفاق مي افتد چيزي يک زن و شوهر را بيش از اينکه بدانند يکديگر را مي شناسند و درک مي کنند،خوشحال کند.شناختن يکديگر نبايد کار پرزحمتي باشد.به همين دليل است که نخستين تمرين زير در واقع به نوعي يک
بازي است .در حالي که از اين بازي لذت مي بريد،به اطلاعاتي که درباره يکديگر داريد ،مي افزاييد .وقتي تمامي تمرينات اين مقاله را انجام داديد،به گفته قديمي مي رسيد :«شناخت داشتن از تو ،به معناي دوست داشتن توست.»
تمرين شماره (1):نقشه مهر و محبت ،مسابقه 20 سؤالي
قدم اول:هر کدام بايد قلم و کاغذي برداريد .به اتفاق 20 سؤال از سؤالات 60 گانه را به طورتصادفي انتخاب کنيد .شماره هاي انتخاب شده را در سمت راست کاغذ خود به طور ستوني بنويسيد.
قدم دوم:در زير فهرستي از سؤالات شماره گذاري شده درج شده است.از سؤال اول انتخابي خود شروع کنيد.همسرتان به هر سؤالي که درست جواب دهد،امتيازي را که در جلوي پرسش درج شده است،به دست مي آورد .شما هم در ازاي هر جواب درست همسرتان ،يک امتياز مي گيريد .اگرهمسرتان به سؤال جواب درست نداد امتيازي نمي گيرد،شما هم امتيازي دريافت نمي کنيد .همين قواعد وقتي شما به سؤال جواب مي دهيد ،حاکم است.پس از آنکه هر دو به سؤالات جواب داديد،امتيازات به دست آمده را جمع بندي کنيد.برنده کسي است که امتياز بيشتري به دست مي آورد.
1.دو تن از نزديک ترين دوستان مرا نام ببر.(2)
2.من از کدام گروه نوازنده ،کدام آهنگساز و از کدام آلت موسيقي بيشتر لذت مي برم؟(2)
3.اولين بار که ملاقات کرديم من چه لباسي پوشيده بودم؟(2)
4.يکي از سرگرميهاي مرا نام ببر.(3)
5.من در کجا متولد شدم؟(1)
6.در حال حاضر با چه استرسي رو به رو هستم؟(4)
7.به تفصيل توضح بده من امروز يا ديروز چه کردم.(4)
8.تولد من چه روزي است؟(1)
9.سالگرد ازدواج ما در چه روزي است؟(1)
10.خويش و قوم مورد علاقه من چه کسي است؟(2)
11.مهم ترين رؤياي من که تحقق نيافته کدام است؟(5)
12.گل مورد علاقه من کدام است؟(2)
13.بيشترين ترس من از چيست؟(3)
14.چه ساعتي از روز را بيشتر دوست دارم؟(3)
15.چه عاملي سبب مي شود که بيشترين صلاحيت را احساس کنم؟(4)
16.از چه چيزي به شور و شوق مي رسم؟(3)
17.غذاي مورد علاقه من کدام است؟(2)
18.دوست دارم شب را چگونه بگذرانم؟(2)
19.چه رنگي را بيشتر دوست دارم؟(1)
20.دوست دارم در زندگي چه پيشرفتي داشته باشم؟(4)
21.از چه هديه اي بيشتر خوشم مي آيد؟(2)
22.بهترين تجربه مربوط به دوران کودکي ام چه بود؟(2)
23.روز تعطيل مورد علاقه ام کي بود؟(2)
24.چگونه مي توانم به بهترين شکل به آرامش برسم؟(4)
25.بزرگ ترين منبع حمايت من چه کسي است؟(3)
26.ورزش مورد علاقه من کدام است؟(2)
27.دوست دارم در اوقات بي کاري ام چه کنم؟(2)
28.فعاليت مورد علاقه تعطيلات آخر هفته من چيست؟(2)
29.دوست دارم براي استراحت و تفريح به کجا بروم؟(3)
30.فيلم مورد علاقه من کدام است؟(2)
31.برخي از مهم ترين حوادث زندگي من کدامند؟درباره آنها چه احساسي دارم؟(4)
32.تمرين ورزشي مورد علاقه من چيست؟(2)
33.در دوران کودکي من بهترين دوستم چه کسي بود؟(3)
34.مجله مورد علاقه ام چه نام دارد؟(2)
35.يکي از رقبا يا دشمنان مرا نام ببر.(3)
36.شغل ايده آل من کدام است؟(4)
37.ازچه چيزي بيشتر مي ترسم؟(4)
38.کدام يک از بستگانم را کمتر از بقيه دوست دارم؟(3)
39.تعطيل رسمي مورد علاقه من چه روزي است؟(2)
40.چه کتابي را بيشتر دوست دارم بخوانم؟(3)
41.برنامه تلويزيوني مورد علاقه من کدام است؟(2)
42.کدام سمت تختخواب را براي خوابيدن ترجيح مي دهم؟(2)
43.از چه چيزي بيشتر اندوهگين مي شوم؟(4)
44.به يکي از نگرانيهاي من اشاره کن.(4)
45.با چه مشکلات پزشکي رو به رو هستم؟(2)
46.چه زماني بيش از هميشه خجالت کشيدم؟(3)
47.بدترين تجربه مربوط به دوران کودکي من چه بود؟(3)
48.دو نفر از کساني که آنها را تحسين مي کنم نام ببر.(4)
49.بزرگ ترين رقيب يا دشمن من چه کسي است؟(3)
50.از جمع همه کساني که ما هر دو او را مي شناسيم ،چه کسي را کمتر دوست دارم؟(3)
51.دسر مورد علاقه من کدام است.(2)
52.شماره کارت ملي من چيست؟(2)
53.يکي از داستانهاي مورد علاقه مرا نام ببر.(2)
54.رستوران مورد علاقه من چه نام دارد؟(2)
55.به دو آرزو و رؤياي من اشاره کن.(4)
56.آيا آرزوي پنهاني دارم؟نام ببر.(4)
57.از چه غذايي بدم مي آيد؟(2)
58.حيوان مورد علاقه من کدام است؟(2)
59.ترانه مورد علاقه من کدام است؟(2)
60.کدام تيم ورزشي را دوست دارم؟(2)
هرگاه فرصتي دست داد،اين بازي را بکنيد .هر چه بيشتر اين بازي را بکنيد ،بيشتر با مفهوم نقشه مهر و محبت مي شويد.
تمرين شماره(2):نقشه هاي مهر ومحبت خودتان را بسازيد
صورت شخصيتهاي حاضر در زندگي همسر من
دوستان بالقوه:
رقبا:
مناسبات مهم اخير در زندگي همسر من
مناسباتي که در پيش است
(همسرم چه برنامه هايي در دست اقدام دارد؟)
استرسهاي فعلي همسر من
نگرانيهاي فعلي همسر من
آرزوهاي همسر من (براي خود؟براي ديگران؟)
گرچه اين تمرين به شما علم و اطلاعي اجمالي و مختصر درباره زندگي همسرتان مي دهد،ولي مي تواند بسيار مفيد باشد.زوجهايي که کارگاه آموزشي ما را تکميل کرده اند به ما گفته اند که به کمک اين تمرين توانسته اند همسرتان را به مقدار زياد بهتر بشناسند.براي مثال ،جو هرگز نمي دانست که همسرش دونا تا چه اندازه دلش مي خواهد يک نويسنده باشد و چقدر از کار کردن در بانک ناراحت است .تا اينکه از او درباره آرزوها و اميدهايش سؤال کرد.دونا هم
نمي دانست که ناراحتي اخير شوهرش ناشي از رئيس جديد اوست و ارتباطي به ملاقات مادرش که اخيراً به خانه آنها آمده بود،ندارد.
تمرين شماره ي(3):من کيستم؟
بسياري از پرسشهاي اين تمرين قدرتمند هستند .لطفاً براي بررسي هر سؤال وقت کافي در نظر بگيريد.بهتر است اين تمرين را زماني انجام بدهيد که درگير کاري نباشيد و کسي حواس شما را پرت نکند.به احتمال زياد طي يک جلسه نمي توانيد همه تمرين را انجام بدهيد .سعي هم براي اين کارنکنيد.مي توانيد تمرين را به بخشهاي مختلفي تقسيم کنيد و به اتفاق و به تدريج آن را انجام بدهيد.تا حد امکان به هر سؤال با صراحت تمام به بخشهايي از سؤال که به زندگي شما مربوط مي شود جواب بدهيد .جوابها را دردفترچه يادداشت خصوصي خود بنويسيد .اگر نوشتن اين همه مطلب دشوار است،مي توانيد از روش خلاصه نويسي استفاده کنيد.اما به هر صورت ،نوشتن و يادداشت کردن براي موفقيت اين تمرين نقش اساسي دارد.وقتي آمادگي لازم را پيدا کرديد،دفترچه هاي يادداشت خودتان را با هم عوض کنيد و يادداشتهاي يکديگر را بخوانيد .درباره نوشته هايتان با هم بحث کنيد و از آن براي عمق بخشيدن هر چه بيشتر به روابط خود استفاده نماييد.
موفقيتها و تلاشهاي من
2.اين موفقيتها چگونه زندگي شما را شکل دادند،چه تأثيري بر انديشه شما درباره خودتان و توانمنديهايتان بر جاي گذاشتند؟چگونه بر تلاشهاي شما براي رسيدن به هدفهايتان تأثير گذاشتند؟
3.احساس غرور و افتخار چه تأثيري بر زندگي شما داشته است؟آيا پدر و مادرتان نشان دادند که به داشتن فرزندي چون شما افتخارمي کنند؟چگونه اين کار را کردند؟سايرين نسبت به موفقيتهاي شما چه واکنشي نشان داده اند؟
4.آيا پدر و مادرتان نشان دادند که شما را دوست دارند؟چگونه ؟آيا محبت به راحتي در خانه شما جاري بود؟اگر نبود،اين جريان چه تأثيري بر ازدواج شما گذاشته است؟
5.احساس افتخار داشتن نسبت به موفقيتهايتان چه تأثيري بر ازدواج شما داشته است؟تلاشهاي شما روي ازدواجتان چه تأثيري بر جاي گذاشته است؟مي خواهيد همسرتان در اين خصوص چه مطالبي بداند؟
آسيبها و التيامهاي من
نوميديها،رنجها و محنتهاي خود بنويسيد.به استرسهايي که داشته ايد اشاره کنيد.از نوميديها و يأسهايتان بگوييد.به احساس تنهايي که داشته ايد اشاره کنيد.
به آسيبهايي که کودکي به شما وارد شده است اشاره کنيد.به حوادثي که شما را تحقير کرده اند اشاره کنيد .درباره بدرفتاريهايي که با شما شده است حرف بزنيد.
2.چگونه توانستيد با اين ناملايمات کنار بياييد ؟آنها چه تأثيرادامه داري بر شما گذاشته اند؟
3.چگونه خودتان را التيام بخشيديد ؟چگونه با رنجشهايتان روبه رو شديد و بر آنها غلبه کرديد؟
4.براي اينکه ديگر با اين مشکلات روبه رو نگرديد چه برنامه اي داريد؟
5.اين آسيبها و شيوه هاي التيامي شما چه تأثيري بر ازدواج امروز شما دارند؟دوست داريد همسرتان در اين خصوص چه مطالبي بداند؟
دنياي احساسي و عاطفي من
*خشم
*اندوه
*هراس
*محبت
*علاقه به ديگران
2.آيا در دوران کودکي شما خانواده تان مجبور بود با يک مشکل احساسي خاص کنار بيايد؟چيزهايي از قبيل خشونت ميان والدين ،يک والد افسرده و يا والدي که با جراحت احساسي روبه رو بود؟اين موضوع روي ازدواج شما چه تأثيري بر جاي گذاشته است؟
درباره ابراز احساسات،به خصوص احساساتي از نوع غم و اندوه،خشم،هراس ،غرور و عشق ،چه نظري داريد؟آيا ابراز موردي از آنچه نام برديم برايتان دشوار است؟در اين زمينه چه نظر و ديدگاهي داريد؟
4.در زمينه بيان احساس ميان شما وهمسرتان چه اختلاف و تفاوتي وجود دارد؟در پس اين تفاوتها چه خوابيده است؟اين تفاوتها روي شما چه تأثيري بر جاي مي گذارند؟
مأموريت و ميراث من
2.دوست داريد مردم درباره زندگي شما چگونه نظر بدهند؟
3.حالا مي توانيد مأموريت خود را در زندگي تان بنويسيد .هدف و منظور شما در زندگي کدام است؟معنايش چيست؟مي خواهيد چه کار کنيد؟به کجا برسيد؟تلاش اصلي شما در چه زمينه اي است؟
4.دوست داريد بعد از مرگتان چه ميراثي از شما باقي بماند؟
5.کدام هدف بزرگ است که هنوز به آن دست نيافته ايد؟
دوست دارم چه کسي بشوم
1.کسي را که مي خواهيد باشيد،توصيف کنيد.
2.چگونه مي توانيد به بهترين شکل کمک کنيد تا به کسي که مي خواهيد بشويد تبديل گرديد.
3.براي رسيدن به اين خواسته خود تاکنون چه تلاشي کرده ايد؟
4.با چه مشکلي در زندگي خود جنگيده ايد ؟يا هنوز لازم است بجنگيد ؟
5.دوست داريد چه تغييري در خود ايجاد کنيد ؟
6.به کدام رؤياي زندگي خود دست نيافته ايد ؟
7.دوست داريد زندگي تان در پنج سال آينده از چه کيفيتي برخوردار باشد؟
8.حکايت کسي که مي خواهيد به او تبديل شويد از چه نوع است؟
قدم بعدي
تهيه نقشه هاي مهر و محبت قدم اولي هستند که بر مي داريد.زوجهاي موفق صرفاً يکديگر را نمي شناسند .آنها سعي مي کنند اين اطلاعات را بسط بدهند.
منبع: هفت اصل اخلاقي براي موفقيت در ازدواج /س