مقدمه:
فرق بین وقف و امور خیریه در این مطلب با جزئیات برای شما بررسی می شود. امور خیریه و وقف اسلامی دو سنت بسیار پسندیده هستند که باعث جاری شدن چشمه کار نیک و احسان تا مدت ها خواهند شد.

وقف یکی از مهم ترین اشکال کار نیک و البته سخاوتمندی در جامعه اسلامی است. امور خیریه نیز به مجموعه کارهایی گفته می شود که در قالب واگذاری یک مال یا ارائه یک خدمت به قسمتی از جامعه اسلامی که نیازمند به آن است گفته می شود.

البته شما باید توجه داشته باشید که امور خیریه تنها مختص جامعه اسلامی نیست و در تمامی ادیان و مذاهب، حتی در نزد آتئیست ها که اعتقادی به وجود خداوند ندارند نیز وجود دارد.

در این میان اما در ادیان ابراهیمی، وقف و امور خیریه به صورت دقیق تر و دارای چهارچوب تعریف شده اند تا فرد پیرو این مذهب بتواند به صورت اولویت دار و درست برای این کارها اقدام کند.

بعضی از اشکال وقف و امور خیریه در این ادیان واجب و برخی دیگر مستحب هستند.

برای مثال زکات در اسلام یک واجب شرعی برای کسانی است که شرایط پرداخت آن را دارند. اما در اسلام وقف معنای خاصی دارد و منظور از وقف در جامعه اسلامی با وقف در عموم جوامع تفاوت دارد.

عمده دلیل این تفاوت بین وقف و امور خیریه در اسلام به دلیل چارچوب ها و قوانین تعیین شده برای این امر است. در ادامه این مقاله قصد داریم تا در خصوص تفاوت های بین وقف و امور خیریه برای شما صحبت کنیم. با ما تا انتهای این مقاله همراه شوید.

وقف چیست؟

شما شما نیز تا به حال روی تابلوی برخی مساجد، مدارس و یا حتی آبسردکن ها دیده باشید که جمله ای حک شده با این عنوان که وقف مرحوم فلانی، یا وقف فلان انسان. آیا تا کنون فکر کرده اید که این جمله چه معنایی دارد؟

به نظر شما آیا این واگذاری، یک اهدای ساده است؟ جواب خیر است. در اسلام برای این منور قوانین خاصی تعریف شده است که در ادامه مطلب به آن ها می پردازیم. ابتدا بیایید تعریف وقف را با یکدیگر بررسی کنیم.

کلمه وقف در لغت به معنای حبس کردن و یا انحصاری کردن چیزی برای کسی است. در قانون مدنی ما به صورت دقیق وقف به عنوان حبس مال و تمامی منافع آن در جهت رضای خدا بیان شده است به صورتی که هیچ ادعایی پس از تسلیم آن در راه رضای خدا و منفعت جامعه، وجود نداشته باشد.

از نظر قانونی و فقه اسلامی به صورت کلی دو نوع وقف داریم. یکی وقف عام و دیگری وقف خاص. وقف عام مربوط به سازمان ها، مساجد و یا مدارس اهدا شده می باشد که برای عموم جامعه دارای منفعت هستند و وقف خاص نیز به مواردی گفته می شود که منفعت وقف به فرد یا گروه محدود و خاصی می رسد.

تا اینجای مطلب شاید تا به حال تفاوت های میان وقف و امور خیریه را در ساختار آن ها درک کرده باشید. در خصوص وقف به صورت دقیق در قانون تعریف شده است که واقف باید مالک تام و بی حرف و حدیث مال خود باشد و همچنین رضایت کامل در اهدای ملک خود داشته باشد و البته مورد دیگری که بسیار مهم است این است که اصل مال دارای منافع باشد.

تفاوت میان وقف و امور خیریه چیست؟

تفاوت های میان وقف در جامعه اسلامی با خیریه های معمول در سراسر دنیا را می توان از چندین نظر بررسی کرد. اولین تفاوت این دو از نظر خاستگاه آن ها است.

وقف یک احسان پایدار است که در جامعه اسلامی دارای قوانین و چارچوب مشخص است. اما امور خیریه به شکل امروزی دارای خاستگاهی از قاره اروپا و آمریکا است. این تفاوت یکی از عمده ترین ریشه های فرق میان وقف و امور خیریه است.

وقف به دلیل این که شکل حقوقی دارد، با قوانین دقیق دارای شرایط شده است. برخی از مهم ترین شرایط وقف در این قسمت بررسی شده است:
•   مال مورد وقف باید در تصرف قانونی و شرعی کامل مالک و فرد اهدا کننده باشد.

•   مال مذکور باید به صورت عینی قابل مشاهده باشد. باید توجه داشته باشید که تنها نمی توان منافع یک مال را به صورت وقف اهدا کرد.

•   ملک یا مال مذکور برای وقف باید به صورت کامل از نظر حقوقی آزاد بوده و هیچ قراردادی نداشته باشد. املاک اجاره ای در مدت قرارداد و یا املاک رهن شده تا پایان زمان قرارداد قابل وقف نمی باشند.

•   از نظر شرعی و قانونی مال مورد وقف باید به صورت کامل آزاد بوده و دارای منافع کاملا حلال باشد. برای فهم بیشتر این مورد یک مثال عینی برای شما می زنیم. مکان های قمار که درآمد آن ها از طریق این امر نامشروع در اسلام تامین می شود، قابل وقف نیست. همچنین باید توجه داشته باشید که وقف مالی که اشکال شرعی و احتیاط دارد نیز مجاز نیست.

•   مال وقفی باید به مدت زمان قابل توجهی ماندگار بوده و به پایان نرسیده و یا تمام نشود. برای مثال شما نمی توانید مواد غذایی را وقف کنید.

•   ملک یا مال مد نظر برای وقف باید به صورت کامل در تصرف مالک بوده و امکان دسترسی به آن وجود داشته باشد. برای مثال شما نمی توانید مالی که در یک کشور دیگر دارید را وقف کنید و یا خودروی خود را که به سرقت رفته است وقف کنید.

•   وقف مال باید با نیت صحیح و بدون اشکال شرعی انجام شود. یعنی نیت مالک زمان وقف مال، غیر شرعی نباشد.

تمامی این موارد از چارچوب های وقف بوده و تفاوت میان وقف و امور خیریه محسوب می شوند. در امور خیریه شما چنین شرایط و سخت گیری هایی نخواهید داشت. برای مثال مواردی مانند نیت سالم و یا ماندگاری مال و یا حلال بودن منافع مال در خیریه های مرسوم در دنیا اهمیتی ندارند.

به صورت کلی می توان گفت تفاوت اصلی میان وقف و امور خیریه در قوانین و چارچوب های وقف است که خیریه شرایط اینچنینی ندارد و بسیار آزاد است.

اما وقف اسلامی و امور خیریه هر دو دارای نفسی یکسان و واحد هستند که هدف از وقف و امور خیریه ایجاد منفعت برای عموم جامعه و یا اقشار ضعیف و کم درآمد جامعه است.

نظم حقوقی وقف عام
در نظم حقوقی کنونی وقف عام، عقد محسوب می‎شود و بنابراین مطابق مادۀ 56 قانون مدنی انعقاد آن منوط به قبول حاکم است. همچنین نظر به این‌که وفق مواد 59 و 62 قانون مدنی، وقف از عقود عینی است، تحقق آن افزون بر ایجاب و قبول، منوط به قبض موقوف توسط متولی است. پس از اجتماع ایجاب، قبول و قبض، تشکیل وقف بدون نیاز به هیچ تشریفاتی (نظیر تحریر وقف نامه، لزوم ثبت یا موافقت یک نهاد حکومتی) صورت می‎پذیرد.

حال باید پرسید تأسیس یک موسسۀ خیریه منوط به اجتماع چه شرایطی است؟ نحوۀ تأسیس مؤسسات خیریه، بسته به این‌که در چه حوزه‎ای قصد فعالیت داشته باشند، متفاوت است. باوجوداین امروزه تشکیل بیشتر مؤسسات مزبور تابع مواد 584 و 585 قانون تجارت، آیین‎‌نامۀ اصلاحی ثبت تشکیلات و مؤسسات غیرتجارتی و آیین‎‌نامۀ تشکل‎‌های مردم‎‌نهاد است.

بر این اساس مؤسسات خیریه به عنوان مصداق تشکل‎‌های مردم‎‌نهاد به‌موجب بنود ث مواد 8، 10 و 12 آیین‎نامۀ تشکل‎‌های مردم‎‌نهاد باید پروانۀ فعالیت خود را حسب مورد از شوراهای ملی، استانی و شهرستانی توسعه و حمایت از تشکل‎‌های مردم‎‌نهاد اخذ نمایند.

موسسات خیریه در چهارچوب قانون تجارت و آیین نامه مربوط توسط جمعی از افراد با نیت غیرانتفاعی تشکیل می شود و اهداف فرهنگی اجتماعی را تعقیب می کند و در اساسنامه آن تصریح می شود چنانچه موسسه منحل شد.

پس از رد دیون مربوط اگر امکانات و اموال مازاد داشته باشد در راستای اهداف موسسه صرف امور عام المنفعه می شود و نحوه اداره موسسه نیز با هیات مدیره و تشکیل مجمع سالیانه همراه می باشد، منتها نهاد وقف با تنظیم وقف نامه و قبض وقف شکل می گیرد و یک شخصیت حقوقی ایجاد می گردد و متولی مدیر موقوفه محسوب می شود.

و اگر چنانچه بنا به ضرورت هایی که به بخشی از آن اشاره شد موقوفه تبدیل به احسن گردد ملک دیگری خریداری و با همان اهداف مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد البته برخی اشخاص که کار گروهی انجام می دهند برای ماندگاری بیشتر اهداف خود پس از اینکه موسسه را تشکیل دادند اموال آن را وقف می کنند. لذا موضوع فوق تفاوت موسسات خیریه با نهاد وقف می باشد.

یکی از مهمترین نقش های سازمان اوقاف و امور خیریه در گسترش وقف در راستای برنامه ریزی و در جهت ترویج فرهنگ وقف با برنامه های متنوع و اثرگذار و همچنین برطرف نمودن موانع گسترش وقف می باشد که به طور اختصار موارد ذیل بیان می گردد:

1- یکی از دلایل استقبال کم مردم از اوقاف و وقف کردن ناآگاهی مردم از جایگاه وقف در اسلام و جایگاه اوقاف در جامعه است.

مردم هنوز به حرمت خاص وقت آگاه نیستند. از سوی دیگر مردم با مسائل و موارد مصرف اوقاف آشنا نیستند بنابراین سازمان اوقاف باید با انتشار کتاب و مجله یا از طریق مبلغان دینی جایگاه و اهمیت وقف را در جامعه مشخص کند تا زمینه گرایش مردم به وقف فراهم آید.

2- ایجاد واحدی به نام امور بین الملل در سازمان اوقاف به منظور ارتباط با کشورهای اسلامی جهت بهره‌گیری از تجربیات آنها در زمینه وقف و بیان آن برای مردم ضروری است .

زیرا بسیاری از مردم کشورمان از نهاد اوقاف در کشورهای اسلامی و تاثیر آن در آن جوامع آگاهی ندارند و بدیهی است که اطلاع رسانی در این زمینه می‌تواند در گرایش مردم به سمت اوقاف موثر واقع شود.
3- نامگذاری یک دهه از ماه سال به نام دهه اوقاف، در این دهه با برپایی نمایشگاه در زمینه اوقاف برگزاری مسابقات ویژه وقف انجام سخنرانی ها در مساجد مدارس و دانشگاه‌های کشور، معرفی واقفان به مردم و غیره مردم را با اوقاف بیشتر آشنا کنند.

4- تهیه کتاب در زمینه معرفی منابع تحقیقی درباره وقف (کتابشناسی وقف) با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی متاسفانه در کشور ما درباره وقف کمتر تحقیق و مطالعه شده است و این نیز به دلیل عدم دسترسی محققان به منابع در این زمینه می باشد. انجام تحقیق و مطالعه درباره اوقاف به گسترش فرهنگ وقف در جامعه کمک می کند.

5- برگزاری مسابقات در زمینه وقف و در نظر گرفتن جوایز برای برندگان به منظور آشنایی مردم با وقف، تاریخچه وقف، و مصارف وقف از طریق مطبوعات و سازمان صدا و سیما

6- تهیه آرم مشخص برای سازمان اوقاف و امور خیریه تا اینکه مردم به اهمیت و جایگاه اوقاف در کشور پی ببرند

7- تشویق واقفان کوچک برای اینکه کم کم حس وقف کردن در مردم به وجود آید.

8- معرفی واقفان گذشته و حال در قالب یک کتاب یا مجله یا مطبوعات به خاطر اینکه انگیزه وقف کردن در مردم پدید آید و بدانند که انجام کارهای خیر توسط آنها مورد تقدیر جامعه و مسئولان است.
9- نظارت بر حسن اجرای وقف در جامعه

10- حذف مستاجر کل از سوی سازمان اوقاف؛ اوقاف مستاجر جزء را بپذیرد تا قشر وسیعی از جامعه از مزایای اوقاف بهره‌مند شوند و مردم با مشاهده فواید مستاجر در می آورند که این درآمدها متوجه اقشار زیادی از جامعه می شود بنابراین به وقف و اوقاف تمایل مثبت نشان میدهند

11- جمع‌آوری و نگارش اندیشه وقف کنندگان و انگیزه های واقف از وقف به صورت کتاب یا مقاله و درج آن در مطبوعات کشور.

12- تشکیل انجمن جنبش وقف گرایی در کشور و فعالیت و تبلیغ در زمینه وقف از سوی این انجمن

13- تهیه فهرست کامل موقوفات کشور از سوی سازمان اوقاف و معرفی آنها به مردم از طریق صدا و سیما، مطبوعات یا گنجاندن آن در کتاب بینش اسلامی برای آشنایی دانش‌آموزان با موقوفات کشور.

این کار باعث می‌شود که بذر گرایش به اوقاف در سنین پایین در ذهن دانش آموزان به وجود آید و در آینده نسبت به این سنت نبوی بی تفاوت نباشند. متاسفانه بسیاری از تحصیل کرده های جامعه ما هنوز با پدیده وقف آشنا نیستند و کمترین اطلاعی درباره آن ندارد

14- تشکیل هیئت امنای بنیاد های وقفی در سطح کشور متشکل از شخصیت های محلی برای نظارت بر حسن اجرای قوانین اوقاف و نیز ارشاد مردم در زمینه موقوفات

15- برگزاری همایش در زمینه وقف در یکی از استان‌های کشور یا در دانشگاه های کشور به طور مداوم هر سال و امتیاز قائل شدن برای واقف از دیگر برنامه های سازمان اوقاف در جهت گسترش فرهنگ وقف می باشد.

خیریه خاستگاه غربی
بحث خیریه خاستگاه غربی دارد، اما خاستگاه وقف از ادیان الهی و مکتب غنی اسلام است،. وقف جامع تر و ماندگار تر از خیریه است، چرا که خیریه با هواهای نفسانی افراد قابل تغییر است، اما وقف برخلاف نیات واقف تغییر نمی کن

انگلیس
به‌طورکلی می‌توان گفت مؤسسات خیریه کشورهای غربی و همچنین انگلیس فعالیتشان برای مردم شفاف است و گزارش مستمر فعالیتهایشان را برای مردم منتشر میکنند که طبیعتاً نتیجه چنین نظارتی شفافیت، پاسخگویی، افزایش اعتماد مردم به مؤسسات خیریه و کاهش فساد اقتصادی در مؤسسات خیریه می‌باشد (مرادی؛ زرندی، ۱۳۹۵).

تأسیس نهادها یا سازمان‌های خیریه در بریتانیا
بعد از طی مراحل قانونی در کمیسیون خیریه در بریتانیا برای مؤسسات خیریه شماره ثبت خیریه داده میشود. در بنیان‌گذاری و ثبت این سازمانها هیئت‌امنا ضرورت دارد. هیئت‌امنا نقش غیرفعال و مشورتی/نظارتی دارد و شاید از بیشتر کارهای سازمان مطلع نباشد. (سایت کمیسیون خیریه بریتانیا، برداشت ۲۰۱۷).

روسیه
با گذر زمان، مؤسسات جدید خیریه در روسیه و بخش خصوصی فعال در امور خیر به‌نوعی دوستانه‌تر و استراتژیک تر در آموزش و پژوهش علمی همراه با علل فرهنگی فعال شدند. در طول زمان، بخش نیکوکاری و خیریه در روسیه سازمان‌یافته‌تر و حرفهایتر شد.

چین
مؤسسات خیریه پس از محیط جدید و اقتصاد لیبرال در چین به وجود آمدند. نظام خیریهها در چین پس از سال ۱۹۹۸ و تغییر خطمشیها و قوانین و مقررات متحول شد. ارزشیابی خط‌مشی‌ها و فعالیت خیریهها این تحول را به‌طور ژرف نشان میدهد. هرچند نظام خیریهها به سمت الگوهای نوین خیریه حرکت کرده و متحول شده است اما هنوز نیاز به بهبود دارد.

هند
بر اساس گزارش بین و کمپانی، هند نسبت به سایر کشورهای درحال‌توسعه درزمینه کمکهای خیریه پیشرو است و آنها را هدایت میکند. کمکهای مالی هند در امور خیر بین ۰.۳ تا ۰.۴ درصد از تولید ناخالص داخلی محاسبه‌شده است .

و این کمکها بین سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۲ به میزان ۵۰ درصد افزایش پیدا کرد. جالب است که بیش از ۷۰ درصد واقفان در سال ۲۰۱۲ کمتر از سه سال تجربه کمک مالی و فعالیت در امور خیر را داشتند و اغلب پسران و دخترانی از افراد ثروتمند با درآمد بالابودند.

برزیل
شواهد قوی مبنی برافزایش چشمگیر تعداد مؤسسات خیریه در برزیل و دیگر کشورهای آمریکای لاتین در دهههای اخیر وجود دارد بسیاری از مؤسسات خیریه جدید در برزیل با پشتیبانی شرکتهای بزرگ تأسیس‌شده‌اند.

مسئولیت اجتماعی مؤسسات خیریه از سنت قدیمی برزیل و مسئولیت زمین‌داران در مقابل کسانی که در زمین کار می‌کردند گرفته‌شده است. بسیاری از رهبران شرکتها مسئولیت اجتماعی شرکت و انجام امور خیریه را به‌عنوان راهی برای تحول کسبوکار برزیل، ارتقاء نام تجاری و بهبود محیط برای کسب‌وکار در نظر گرفتند.

استرالیا
استرالیا یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان است و با سایر کشورهای منطقه آسیا و اقیانوسیه بسیار متفاوت است. بیش از ۷۰۰،۰۰۰ سازمان غیرانتفاعی در استرالیا وجود دارد (اداره خدمات خانوادگی و خدمات اجتماعی استرالیا، ۲۰۰۵).

پژوهشها نشان میدهد که ۸۶.۹ درصد از جمعیت بالغ مجموع ۵.۷ میلیارد دلار در امور خیریه کمک کردهاند؛ بنابراین شناخت ویژگیهای خیرین برای مؤسسات خیریه استرالیا بسیار مهم است. با توجه به تغییرات و نوسانها، سازمانهای خیریه استرالیا با استفاده از روشهای بازاریابی پیشرفته در زمینه امور خیر موفق بودهاند.

خیریه‌ها در استرالیا قبل از هرگونه مداخلهای از سوی دولت به حمایت از افراد نیازمند می‌پردازد.

اصول تکثرگرایی، انتخاب آزاد و حقوق شهروندی منجر به توسعه نهادهای خیریه و حضور فعال آنها در حل مسائل و مشکلات نیازمندان است. نهادهای خیریه در استرالیا در یک اقتصاد ترکیبی و به‌منظور افزایش رفاه اجتماعی کار می‌کنند.

در بعضی موارد، بر مؤسسات خیریه در استرالیا نظارت شدیدی میشود، برای مثال این نظارت در آموزش‌وپرورش شدید است و بایستی طبق قانون اطلاعات مالی خیریه مذکور شفاف باشد.

کانادا
بخش خیریهها در کانادا با افزایش اعضا در پی بهبود وضعیت جامعه است. علیرغم مسائل بالقوه و کمکهای مالی، سازمانهای خیریه در کانادا هنوز اکثر منابع مالی خود را از دولت دریافت می‌کنند. بودجه دولتی بخش مهمی از درآمد مؤسسات خیریه را به شکل کمکهای مالی و باز توزیع برای ارائه خدمات ارائه می‌دهد. با توجه به چالشهای مالی دولت به نظر میرسد کمکها انتقالی دولت به نهادهای خیریه کاهش مییابد.

بررسی کشورها از لحاظ معافیت مالیاتی سازمانهای خیریه
توصیف کشورها و وضعیت جوامع خیریه، مقررات آنها و مزایای مالیاتی برایواقفاندر ذیل تبیین شده است.

شیلی
نهادهای خیریه مشمول معافیت مالیاتی میباشند و خیرین نیز به‌منظور بخشودگی مالیاتی بایستی اسناد کمکهای خود به نهادهای خیریه و انگیزه از کمک را برای سازمان مالیاتی شفاف کنند.

جمهوری چک
مؤسسات خیریه از پرداخت مالیات بر درآمد معاف هستند. خیرین نیز مشمول بخشودگی ده‌درصدی از مالیات بر درآمد خالص سالیانه خود میشوند. حداقل کمک مالی که مشمول بخشودگی مالیاتی میباشد ۱٪ از درآمد خالص ۲،۰۰۰ کرونا (۸۱ یورو) میباشد.

دانمارک
دو نوع خیریه در دانمارک وجود دارد. نوع اول خیریه جمعآوری کمک نامیده می‌شود که یک فرد / شرکت خیر میتواند کسر مالیات را از ۵۰۰ کرون (۶۷ یورو) تا مبلغ ۱۴۰۰۰ کرون (۱۸۰۰ یورو) سالانه درخواست کند. مالیات‌دهندگان در صورت کمک به یک خیریه ثبت‌شده این بخشودگی را دریافت میکنند.

نهادهای خیریه باید مقدار و مشخصات خیرین را به سازمان مالیاتی اعلام کنند. دوم، «کمک‌های اجتماعی به مؤسسات خیریه و جوامع مذهبی» نامیده می‌شود. مالیات‌دهندگان میتوانند در صورت کمک به این نوع خیریهها مشمول کسر مالیاتی از ۱۵۰۰۰ کرون (۲۰۰۰ یورو) تا ۱۵٪ درآمد سالانه خود شوند.

فرانسه
درصورتی‌که نهادهای خیریه فعال، با قواعد و قوانین تعریف‌شده برای نهادهای خیریه منطبق شوند معاف از مالیات خواهند بود؛ که معافیتها مطمئناً به افزایش نقش نهادهای خیریه در رفع مسائل اجتماعی منجر خواهد شد. خیرین حقیقی و حقوقی مشمول بخشودگی مالیاتی میشوند.

آلمان
در آلمان، انجمنهای غیرمجاز، مؤسسات و شرکتهای مجاز که یک هدف عمومی و کلی داشته باشند از معافیت مالی بهرهمند میشوند. این معافیت به‌ندرت برای مؤسسات خیریه غیرحرفهای و شرکتهای مجاز به‌عنوان مؤسسات خیریه جمعآوری دادهها انجام میشود.

مقررات بسیار سختگیرانه برای ایجاد و بهره‌برداری از مؤسسات خیریه در آلمان اعمال می‌شود. این قانون انگیزه قابل‌توجهی برای تشویق تأمین مالی مؤسسات خیریه عمومی، خدمات مذهبی و مؤسسات خیریه خصوصی فراهم میکند و نهادهای خیریه از بخشودگی مالیاتی برخوردارند.

ایرلند
قوانین مالیاتی در ایرلند معافیت مؤسسات خیریه از مالیات بر درآمد، مالیات بر شرکت، مالیات بر درآمد سرانه، مالیات نگهداری سود سپرده، مالیات بر ارزش‌افزوده سرمایه، مالیات بر تمدید مالیات و مالیات استهلاک سود را فراهم می‌کند. همچنین افراد حقیقی و حقوقی از کسورات مالیاتی در صورت کمک به نهادهای خیریه برخوردارند.

ایتالیا
مؤسسات خیریه به‌منظور معافیت از مالیات بایستی در سیستم مالیاتی ثبت‌نام کنند تا به دلیل مسئولیت اجتماعی خود از مالیات معاف شوند. همچنین خیرینی که به نهادهای خیریه کمک کردهاند بایستی اطلاعاتشان در اختیار سیستم مالیاتی ایتالیا قرار بگیرد. قوانین مالیاتی در ایتالیا میزان کف و سقف بخشودگی مالیاتی با توجه به میزان کمک به نهادهای خیریه ثبت‌شده را مشخص میکند.

هلند
هلند یک سیستم برای اعطای کمک مالی /کسر مالیات در رابطه با کمک به نهادهای خیریه دارد. مالیات‌دهندگان تا زمانی که به‌صورت شخصی یا شرکتی به مؤسسات خیریه کمک میکنند مشمول کسورات مالیاتی میشوند.

علاوه بر این، کمک مالی افراد از ارث به مؤسسات خیریه منجر به معافیت مالیاتی ارث میشود. طبق قانون مالیات افراد بایستی حداقل ۱٪ درآمد (حداقل ۶۰ یورو) به نهادهای خیریه کمک کنند تا مشمول بخشودگی مالیاتی شوند،

اما تا ۱۰٪ از درآمد مشمول کسورات مالیاتی میشود. همچنین این مقدار برای شرکت حداقل معادل ۲۲۷ یورو است و تا ۱۰ درصد سود مشمول کسورات مالیاتی خواهد شد.

نروژ
در نروژ، مؤسسات غیرانتفاعی ازجمله مؤسسات خیریه به‌طورکلی از مالیات بر درآمد و مالیات بر ثروت معاف هستند، اما اگر نهادهای خیریه فعالیت اقتصادی انجام دهند که درآمد آنها بیش از ۱۴۰۰۰۰ کرون نروژ (یورو ۱۷،۵۰۰) باشد، بایستی مالیات بر درآمد پرداخت کنند. مالیات‌دهندگان میتوانند به‌وسیله کمکهای مالی مشمول کسورات مالیاتی شوند.

اسپانیا
در اسپانیا برنامه خاصی برای نهادهای غیرانتفاعی وجود دارد که سازمانهای خیریه را نیز شامل می‌شوند. این برنامه خاص مالی اساساً شامل معافیت مالیات بر درآمد شرکتی برای کمکهای مالی، یارانه، درآمد حاصل از فعالیت در رابطه با اهداف خاص، سود سهام و اجاره املاک و مستغلات است. یک فرد می‌تواند با کمک مالی ۲۵ درصد از درآمد خود، از مالیات بر درآمد معاف شود درحالی‌که یک شرکت بایستی ۳۵ درصد از درآمد خود را برای معافیت از مالیات پرداخت کند.

سوئد
در سوئد مؤسسات خیریه از مالیات معاف هستند؛ اما مزایای مالیاتی برای خیرین وجود ندارد.

ترکیه
در سازمانهای خیریه ترکیه، مؤسسات خیریه عمومی و خصوصی وجود دارد که معمولاً از مالیات معاف هستند. خیرین نیز به میزان ۵ درصد درآمد خالص سالانه خود بخشودگی مالیاتی دارند.

انگلستان
خیریهها از مالیات بر درآمد ناشی از منابع خاص معاف هستند تا آنجا که آن‌ها را در اهداف خیرخواهانه خود صرف میکنند. محدودیت سالیانه برای کمک خیرین فردی به نهادهای خیریه برای افراد وجود ندارد، اما خیرین شرکتی نمیتوانند تا ۱۰۰% از معافیت مالیاتی بهرهمند شوند.

آمریکا
خیریه ها مشمول معافیت از درآمد حاصل از فعالیت های خیرخواهانه هستند. خیرین واجد شرایط می‌توانند به‌طور کلی میزان مالیات بر درآمد فدرال خود را (و معمولاً همچنین مالیات بر درآمد دولت) با یک درصد از مبلغ کمک مالی خود به میزان 40 درصد کاهش دهند. کلیساها و مؤسسات معادل مانند کنیسهها، معابد و مساجد آن‌ها به‌طور خودکار به‌عنوان معاف از مالیات شناخته میشوند (OECD،2007 ).

این مقاله در تاریخ 1402/11/24 بروز رسانی شده است.