محرک رشد استخوان اغلب برای درمان همجوشیهای ناموفق، شکستگیهای غیر یکنواخت و غیره توصیه میشود. روش تأیید شده سازمان غذا و دارو برای درمان شکستگیهای غیر یکنواخت یک موضوع جدی است. مهم است که توجه داشته باشید که این روش نمیتواند در موارد خاص مانند مواردی که شکاف بین استخوانهای شکسته بسیار بزرگ و بیش از یک سانتیمتر است، یا مواردی که در آن افراد کمتر از 17 سال سن دارند و استخوانهای آنها هنوز در حال رشد است، مورد استفاده قرار گیرد.
مقدمهای در رابطه با محرکهای رشد استخوان
یک محرک رشد استخوان که به عنوان محرک استخوان نیز شناخته میشود، یکی از تجهیزات بادوام پزشکی است که به منظور ارسال جریان برق یا امواج اولتراسوند به استخوان به منظور تحریک عملکرد استخوانزایی و تحریک رشد سلولهای جدید طراحی شده است. در این روش، این دستگاه میتواند به افزایش رشد استخوان آسیب دیده کمک کند. مطالعات نیز نشان میدهد که استفاده از تحریک کننده استخوان باعث تقویت پروتئینهای مورفولوژیک استخوان که برای تشکیل سلولهای استخوانی جدید ضروری است، میگردد. یک محرک رشد داخلی توسط عمل جراحی به بدن پیوند داده میشود، در حالیکه محرک رشد خارجی توسط بیمار برای یک دوره خاص معمولا بین 3 ماه تا یک سال استفاده میشود.محرک رشد استخوان الکتریکی
یک محرک رشد استخوان الکتریکی یک وسیله پزشکی است که عمدتاً به منظور درمان شکستگیهایی که هیچ علائم پیشرفتهای توسط هر دوی شواهد بالینی و رادیولوژیکی را نشان نمیدهند، مورد استفاده قرار میگیرد. این دستگاه جریانهای الکتریکی ضعیفی را در سراسر محل شکستگی ایجاد میکند که به نوبه خود منجر به تحریک تشکیل استخوان و فرایند کلسیم دار شدن استخوان میگردد. تحریک درمانی الکتریکی در سال 1979 توسط سازمان غذا و دارو به تایید رسید و سه نوع از محرکهای رشد استخوان معرفی گردید:* محرک رشد استخوان تهاجمی
* محرک رشد استخوان نیمه تهاجمی
* محرک رشد استخوان غیر تهاجمی
از میان این سه، دستگاه تهاجمی و نیمه تهاجمی از ایمپلنتهای الکتریکی به منظور ارسال جریان مستقیم به درون استخوان استفاده میکنند، در حالیکه دستگاه غیر تهاجمی جریان مستقیم را با استفاده از کاتدهای نصب شده به صورت خارجی ارسال میکند. اگرچه این دستگاهها از جریانهای الکتریکی به منظور تحریک رشد استخوان استفاده میکنند، اما هیچ گونه دردی را ایجاد نمیکنند.
تحریک کننده رشد استخوان اولتراسوند
این تحریک کننده به عنوان سیستم سریع التیام دهندهی شکستگی نیز شناخته میشود که یک محرک رشد استخوان اولتراسوند است که از اولتراسوند پالس با شدت پایین به منظور التیام استخوان آسیب دیده و تحریک رشد استخوان استفاده میکند. این دستگاه در اورتوپدی نیز استفاده میشود و از دو جزء تشکیل شده که یک جزء آن یک مبدل کوچک است و جزء دیگر یک ژنراتور سیگنال میباشد. دستگاههای تحریک کنندهی تشکیل استخوان، همیشه مشابه هم نیستند. مبدل بر روی سطح پوست، دقیقاًًًًًًًًًًً بالای محل شکستگی به منظور ایجاد اولتراسوند با شدت پایین به کار گرفته میشود. امواج صوتی ساطع شده توسط این دستگاه، تنش مکانیکی کوچکی را تولید میکند که باعث بروز تغییرات بیوشیمیایی در سطح سلولی و در نهایت منجر به افزایش تشکیل استخوان میگردد. این روش به ویژه برای بهبود شکستگیهای تازه بیماران مفید است.آیا تحریک رشد استخوان دارای عوارض جانبی است؟
عوارض جانبی تحریک رشد استخوان وابسته به سلامتی افراد و نوع محرک مورد استفاده است. استخوانها حساسیت بالایی به آسیب تابش داشته و تابش شدید میتواند منجر به بروز عوارض جانبی بر آنها باشد. در واقع، این محرکها با آسیب رساندن به سلول میتوانند منجر به مختل شدن رشد سلول شوند. نتیجه عمل محرکهای مصنوعی غیر قابل پیش بینی میباشد. این محرکها میتوانند منجر به بروز اختلالاتی مانند توسعه زائدههای استخوانی در طول زمان گردند. دستگاه غیر تهاجمی معمولاً گزینه بهتری در مقایسه با دستگاه تهاجمی به منظور نصب درون بدن با استفاده از عمل جراحی میباشد.دستگاههای تحریک کننده تشکیل استخوان همیشه مشابه هم نیستند، و اگر برخی از این دستگاهها در بهبود دو بیمار که تحت تحریک رشد استخوان قرار دارند، عملکرد متفاوتی را نشان دهند، تعجب برانگیز نیست. هزینه مربوط به این عمل وابسته به فاکتورهای مختلفی مانند نوع و برند تجاری مورد استفاده میباشد. معمولاً، دستگاههایی که دارای برچسپ قیمت نهایی بالاتری هستند، مقرون به صرفه در نظر گرفته میشوند، چون این دستگاهها دوره بهبودی پیش بینی شده را به طور قابل ملاحظهای کاهش میدهند.
چگونگی شکل گیری استخوان
در پایان بد نیست در مورد چگونگی تبدیل غضروف به استخوان صحبت کنیم.هنگامی که در دوران جنینی در رحم مادرتان شناور هستید، بدن در حال رشدتان تازه دارد شکل میگیرد، و برای این کار غضروف تولید میکند.
غضروف بافتی است که به سختی استخوان نیست، اما از آن بسیار انعطافپذیرتر است، و به نوعی میشود گفت از استخوان فعالتر است. غضروف ماده بسیار خوبی برای قالبگیری انسان است- به خصوص برای بخشهای ظریفتر مانند بینی و گوش شما.
مقدار زیادی که از غضروف جنینی در فرآیندی به نام "استخوانیشدن" (ossification) شروع به تبدیل شدن به استخوان میکند.
هنگامی که استخوانیشدن رخ میدهد، غضروف (که حاوی املاح یا مواد معدنی نیست) شروع به کلسیمیشدن (calcification) میکند، به این معنا که لایههای از املاح کلسیم و فسفات روی سلولهای غضروفی تجمع پیدا میکنند.
این سلولها که به وسیله املاح معدنی احاطه میشوند، میمیرند. در نتیجه حفرههای کوچکی در این غضروف در حال تبدیل شدن به استخوان باقی میماند، و رگهای خونی ظریف به درون این حفرهها رشد میکنند.
سلولهایی تخصصیافته به نام "استئوبلاستها" از طریق این رگهای خونی به درون استخوان در حال تکامل مهاجرت میکنند و این سلولها مادهای را تولید میکنند که حاوی رشتههای کلاژن است. این سلولها به تجمع کلسیم هم کمک میکنند، به طوری که املاح کلسیم در طول ماده رشتهای کلاژن رسوب میکند (این روند شبیه ساختن بتن مسلح است،که در آن شبکهای از میلههای فلزی با مخلوط سیمان پوشیده میشود).
پس از مدتی، خود استئوبلاستها هم بخشی از این مخلوط میشوند، و به سلولهای با میزان فعالیت کمتر به نام استئوسیت تبدیل میشوند. استئوسیتها را میتوان نوعی استئوبلاست بازنشسته شده نامید که مختصر فعالیتی دارد، اما از رگهای خونی زیاد دور نمیشود.
این شبکه استئوسیتها به شکلگرفتن چارچوب متخلل "استخوان اسفنجی" کمک میکند. استخوان اسفنجی نرم نیست، اما مقطع آن مانند اسفنج به نظر میرسد. فضاهای درون آن به پخش شدن استرس یا فشارهای خارجی در تمام استخوان کمک میکند، و این فضاها حاوی مغز استخوان میشوند.
منبع: Abhijit Naik – Health Hearty