یکی از ویژگیهای اساسی پژوهشهایی که درباره مداخله درمانی صورت میگیرد این است که باید مدت زمانی طولانی را با آزمونیها صرف کرد. در این مورد درمانگران از جایگاه خوبی برخوردارند. اما از سوی دیگر ممکن است آنان برای انجام پژوهش دارای پول، وقت، و اعتماد به نفس کافی نباشند. راه حل چنین مشکلی حمایت مالی از آنان برای انجام پژوهش و نیز تشویق مسئولان مالی به اولویت بخشیدن به امور پژوهشی است. به رغم هزینه بالای امور پژوهشی در این مورد، در صورت بی توجهی به آن باید در انتظار پیامدهای گرانباری بود که بر اثر نادیده انگاشتن اثربخشی مداخلههای درمانی به بار خواهد آمد.
اثربخشی درمان
پاسخگویی، رسیدگی بالینی، و اطمینان از کیفیت از جمله دلمشغولیهای متخصصان خدمات بهداشتی در دهه ۱۹۹۰ بود. تعمق و دقت در مورد کیفیت درمان و مدلهای ارائه خدمات به مبتلایان آسیبهای زبانی، در حکم بخشی از خدمات کلی مراقبتی مورد نیاز آنان، از تحولات جدید در این زمینه است که دست کم به صورتی چنین مشخص و متمایز در گذشته وجود نداشته است. با قدری خودنگری و خودکاری و نیز توجه به اهمیت زبان در مییابیم که حتى لازم است بیشتر از پیش اطلاعات صحیح و کافی در مورد تکنیکهای مداخله و ارائه خدمات مداخلهای در اختیار داشته باشیم و برای کودکان مبتلا به اختلالهای رشد زبان خدمات آموزشی دراز مدت در نظر بگیریم، در روزهایی که در علم پزشکی همه چیز به مدرک و شاهد وابسته است، ضروری است در مورد مسایلی چون اثربخشی درمان، کسانی بررسی و تحقیق کنند که درک وسیعی از اختلال، و نحوه برخورد موردی با آن را داشته باشند تا اقتصاد دانانی که تنها به پیامدهای کلان اقدامات درمانی میاندیشند.در نوشته ها و آثار منتشر شده توافق کلی آرا بر سر آن است که شیوههای درمانی کودکان آسیب دیده زبانی کارائی دارد کلاپل ادعای خویش را از این گونه مطرح میکند که پژوهشگران علاقهمند به کار روی کارایی شیوههای درمانی مورد استفاده برای کودکان مبتلا به اختلالهای زبانی، با هیچ مشکلی روبرو نیستند؛ چرا که آنان با بررسی نظامند مسایل راه حلهای واقع بینانهای را برای آنان خواهند یافت. اندربای و امرسون در پی بررسی شمار بیشتری از این شیوههای درمانی هستند. آنان با بهره گیری از یک روش درمانی کمتر استفاده شده (دست کم در مورد زبان و گفتار) به نام آزمون کنترل شده اتفاقی این بررسی را در مقیاس وسیعی با کودکان مبتلا به تاخیر زبانی آغاز کردند. شیوه مداخله زمانی موثر و کارا به حساب میآید که دارای چندین ویژگی باشد و عملکرد آن بسیار فراتر از آن باشد که رفتار کودک مبتلا به اختلال را اندکی بهبود بخشد. موارد زیر را میتوان در مورد ارزشیابی شیوههای مداخله در نظر داشت.
• باید موثر و کارا باشد. بدین معنی که باید موجب تغییر رفتار کودک در جهت موردنظر باشد و نتیجه کار برتر و بالاتر از آنچه باشد که بر اثر بالندگی و رشد کودک انتظار آن میرود.
• باید تکرار شدنی باشد. تکرار شیوه مداخله نه از بعد توصیف و تشریح تکنیکهای مورد استفاده، بلکه از این نظر که نتایج به دست آمده حاصل دخالت صرف و کارایی درمانگری کار کشته و بسیار خبره نباشد که شخصیت و منش درمانگر بتنهایی موجب بهبودی کودک مبتلا شده باشد.
• از نظر اقتصادی واقع بینانه باشد. الیس وایزمر به شرایط دشوار پژوهش درباره شیوههای خاص مداخله اشاره دارد. وی میگوید ممکن است پژوهشگری راهکار درمانی بخصوصی را برگزیند و نتایج درخشان و موثری را از آن به دست آورد، اما هنگام تعمیم آن به شرایط مشابه دچار اشکال میشود، زیرا در مدل پیشنهادی او افزایش منابع مالی به منظور بهره گیری از آن در سطح وسیع ناشدنی است. پژوهش در مورد کارایی شیوههای مداخله باید در حد امکان به محدودیتهای اقتصادی توجه داشته باشد.
• جهت گیری آن به سوی مبتلایان صحیح باشد. از تمامی مسائل و ویژگیهای مداخله درمانی مبتنی بر شاهد و مدرک، تامین ویژگی اخیر دشوارتر است. چگونه میتوان دریافت کدام شیوه درمانی در مورد گروه خاصی از کودکان در سطح سنی معین بیشترین کارایی را دارد. در مقام افراد متخصص، اغلب اوقات ما نمیدانیم کدام کودک بیشترین نیاز را به مداخله درمانی دارد و در صورت دسترس نبودن، بهبودی وی نامحتمل خواهد بود، (گلوکوسکا، ۱۹۹۶).
در دنیای جدید نظامهای پیشرفته بهداشتی، با امکانات خرید و صرفه جویی و کارایی بهتر، اکنون درمانگران زبان و گفتار بریتانیا برای نشان دادن نشانههای کارایی شیوههای درمانی خود با همان فشارهایی روبرو هستند که همتایان آنان در دیگر کشورها مدتهای طولانی با آن روبرو بودهاند. در همین حال، در همین حال، درک کاملتر از اثرات عمیق ارتباط ناکافی بر زندگی فردی، حوزه عمل درمانگران را بصورتهای مختلف وسعت بخشیده و کار آنان گسترده وسیعی از سن مبتلایان و ناتوانیهای مختلف رادربر میگیرد. بسیاری از درمانگران هنوز تا رسیدن به یک راه مطمئن و مناسب برای برخورد با چنین فشارهایی در محیطهای کاری خود راه درازی در پیش دارند.
منبع: اختلالهای رشد زبان (ویرایش دوّم)، کاترین آدمز، بتی بایرز براون و مارگات ادواردز، ترجمه: دکتر محمدتقی منشی طوسی، دانشگاه امام رضا (علیه السلام)، صص258-256، مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی، مشهد، 1385