انواع ضایعات پوستی
ضایعات پوستی بخش‌ها و نواحی از پوست هستند که به صورت غیر طبیعی رشد کرده و نسبت به پوست اطراف طبیعی متفاوت به نظر می‌رسند. انواع مختلفی از ضایعات پوستی خوش خیم و غیر سرطانی وجود دارد.خال‌ها (Moles )
خال‌ها ضایعات پوستی کوچک و تیره رنگی هستند که به صورت طبیعی از دوران کودکی بر روی پوست ظاهر می‌شوند..png "روشهایی برای برداشتن ضایعات پوستی")
دو عامل در بروز خال‌های ملانوسیتی اکتسابی مهم است:
الف) زمینه ژنتیکی:تعداد خال‌هایی که در طول عمر یک فرد در بدن یا صورتش ظاهر می‌شود، ارثی است. اما زمان بروز این خال‌ها براساس زمینه ژنتیکی هر فرد فرق می‌کند.
ب) بعضی از عوامل محیطی باعث می‌شوند عامل ژنتیکی بروز خال از حالت بالقوه به بالفعل دربیاید و زودتر از زمان موعد ظاهر شوند. نور خورشید یکی از مهم‌ترین عواملی است که در بروز زودتر خال‌های ملانوسیتی اکتسابی نقش دارد، استفاده مرتب از ضد آفتاب و دوری از نور خورشید می‌تواند در پیشگیری موثر باشد.
● خال‌های ملانوسیتی مادرزادی
این نوع خال‌ها از بدو تولد در بدن یا صورت افراد وجود دارند و اغلب به‌صورت ضایعات برجسته سیاه یا قهوه‌ای رنگ هستند. خال‌های ملانوسیتی مادرزادی به سه دسته کوچک، متوسط، بزرگ (غول‌آسا) تقسیم می‌شوند. در خال‌های ملانوسیتی مادرزادی بزرگ که اندازه آن‌ها بالای ۲۰سانتی‌متر است احتمال ایجاد ملانوسیت بدخیم زیادتر است. این‌گونه خال‌ها همیشه باید تحت نظر دکتر باشند.
.png "روشهایی برای برداشتن ضایعات پوستی")
درماتوفیبروما ( Dermatofibroma)
ضایعات پوستی ثابت و برآمده‌ای هستند که به رنگ‌های قهوه‌ای، بنفش و قرمز رنگ دیده می‌شوند. علت دقیق درماتوفیبروما مشخص نیست ولی ممکن است در نتیجه‌ی نیش حشرات و یا جراحت‌های جزئی بر روی پوست ظاهر شوند.
اکتینیک کراتوزیس ( Actinic keratosis )
ناهمواری‌های سختی بر روی پوست هستند که معمولاً در مناطقی از بدن که در معرض تابش مداوم آفتاب قرار داشته، ظاهر می‌شوند.اکتینیک کراتوزیس‌ها پتانسیل تبدیل شدن به نوعی از سرطان پوست موسوم به کارسینوم سلول سنگفرشی (squamous cell carcinoma) را دارند. به همین علت پزشک معمولاً توصیه می‌کند که این ضایعات برداشته شوند.
زگیل پیری ( Seborrhoeic keratosis )
کراتوز سبورئیک، که به آن زگیل سبورئیک یا زگیل پیری نیز می‌گویند، برآمدگی‌های خاکستری، سیاه و یا قهوه‌ای روی سطح پوست یا کاسه‌ی سر هستند که معمولاً با افزایش سن بیشتر بر روی سطح پوست ظاهر خواهند شد.کراتواکانتوما ( Keratoacanthoma)
این نوع از ضایعات پوستی به سرعت رشد کرده و دارای مرکزی سخت و پوسته پوسته هستند. کراتواکانتوماها معمولاً در مناطقی از پوست که در معرض تابش افتاب قرار دارند به وجود می‌آیند و بسیار به ضایعات پوستی در هنگام ابتلا به سرطان سلول‌های سنگفرشی شباهت دارند. برای تشخیص بهتر این ضایعات باید توسط پزشک برداشته شوند.زائده‌ها یا منگوله‌های پوستی (Skin tags )
این نوع از ضایعات پوستی معمولاً در مناطقی از بدن که پوست چین می‌خورد و روی هم سابیده می‌شود، مانند کشاله‌ی ران، زیر بغل یا گردن به وجود می آیند.پیوژنیک گرانولوما(Pyogenic granuloma )
توده های عروقی خوش خیم که معمولا قرمز روشن هستند و معمولا بعد از جراحت‌ها و اسیب های پوست ایجاد می‌شوند.همچنین ممکن است در زنان باردار به دلیل تغییرات هورمونی ایجاد گردد. گراونولوم‌های پیوژنیک معمولاً به راحتی خونریزی می‌کنند و اغلب توصیه می‌شود که برداشته شوند.کیست سباسه یا اپیدرمویید (Sebaceous cysts )
کیست اپیدرمویید گرد و آبدار است و در اندازه‌های کوچک میلی‌متری تا چندین سانتی‌متری دیده می‌شود. این نوع از ضایعات پوستی عفونی هم خواهند شد.زگیل (Warts )
زگیل‌ها بر اثر عفونت ناشی از ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV به وجود می‌آیند. این نوع از ضایعات پوستی سخت و کوچک هستند.در صورت مشاهده‌ی هر تغییری بر روی پوست و مشاهده‌ی تغییر در اندازه، شکل، رنگ یا اندازه‌ی خال به پزشک مراجعه کنید.
روش RF برای درمان جوش و زگیل
روش درمانی RF، یک عمل سرپایی بوده و دوره‌ی نقاهتی نخواهد داشت. در این روش بیمار بلافاصله به زندگی روزمره‌ی خود بازگشته و کارهای روزانه‌ی خود را انجام خواهد داد. با اینکه این عمل آسان است اما به مراقبت‌های بعد از عمل نیاز دارد از این رو فرد باید مراقبت بیشتری از پوست خود داشته باشد و از کرم‌ها و ضدآفتاب‌های تجویز شده توسط پزشک استفاده کند. این کرم‌ها، برای حفظ و بهبود پوست بسیار ضروری می‌باشند.روش RF یا رادیوفرکانس که برای برداشتن خال، زگیل و سایر تومورهای پوستی مورد استفاده قرار می‌گیرد، به این طریق می‌باشد که با تابش امواج رادیویی به پوست، ضایعات پوستی حذف و یا دچار تغییر می‌شوند. در این روش، انواع مختلفی از الکترودها، با توجه به نوع ضایعه‌ی پوستی، مورد استفاده قرار گرفته و موجب پاکسازی پوست می‌شوند.
البته در روش‌های سنتی‌تر از سوزن، سیم حلقوی، تیغه، چاقو و … به عنوان الکترود یا ابزاری برای از بین بردن جوش‌ها و زگیل‌ها استفاده می‌شد.
لیزر درمانی برای درمان جوش و زگیل
در این روش درمانی متخصص با استفاده از بی‌حسی موضعی، پوست را بی‌حس کرده و سپس با استفاده از لیزر، رنگدانه‌های موجود در خال و یا زگیل را حذف می‌کند. لیزر درمانی کاملاً بی‌خطر و امن بوده و درد جزئی به همراه خواهد داشت که قابل تحمل است.برتری و مزیت این روش نسبت به روش جراحی، این است که جای برش و زخم روی پوست باقی نمانده و به همین دلیل مورد استقبال افراد زیادی قرار گرفته است، همچنین در این روش برخلاف روش‌های سنتی‌تر، عوارض و تغییراتی در پوست ایجاد نمی‌شود که زیبایی پوست را تحت تاثیر قرار دهند.
↑چه زمانی یک ضایعه‌ی پوستی باید برداشته شود؟
اگر پزشک معالج تشخیص دهد که ضایعه‌ی پوستی سرطانی است و یا امکان سرطانی شدن آن در آینده وجود دارد، اقدام به برداشتن آن می‌کند. بسیاری از خال‌ها و ضایعات پوستی خوش خیم به نظر ظاهری سرطانی دارند. تنها راه تشخیص خوش خیم بودن و یا بدخیم بودن این ضایعات پوستی برداشتن آن‌ها و بررسی دقیق آن‌ها در آزمایشگاه‌های تشخیص طبی است.لزومی به برداشت ضایعات پوستی که هیچ نشانه‌ای از سرطانی بودن ندارند، وجود ندارد. اگر خال‌ها، زگیل‌ها و یا زائده‌های پوستی مشکلات قابل توجه‌ای را برای فرد به وجود آورند، فرد با مراجعه به پزشک می‌تواند برای برداشت آن‌ها اقدام کند.
اگر ضایعات پوستی در ظاهر فرد تغییرات قابل توجه ایجاد کنند و زیبایی فرد را تحت شعاع قرار دهد فرد می‌تواند برای برداشت آن‌ها اقدام کند. ولی باید توجه داشت که فرایند برداشت ضایعات پوستی بر روی پوست جای زخم ایجاد می‌کند. پزشک تمام تلاش خود را خواهد کرد که جای زخم برداشت ضایعه چندان به چشم نیاید، ولی گاهی این جای زخم به اندازه‌ی خود ضایعه‌ی پوستی آزار دهنده خواهد بود.
پزشک از فرد می‌خواهد که برای برداشت ضایعه‌ی پوستی به مطب مراجعه کند و بعد از انجام عمل برداشت ضایعه برای فرد ژل و یا کرم‌های مخصوص تجویز می‌کند تا در منزل مورد استفاده قرار دهد. اگر ضایعه‌ی پوستی مشکوک به سرطان باشد، پزشک از فرد می‌خواهد که به متخصص پوست مراجعه کند. متخصص پوست مشخصاً برای درمان مشکلات پوستی تربیت شده است.
چگونه ضایعات پوستی برداشته می‌شوند؟
روش‌های مختلفی برای برداشت ضایعات پوستی وجود دارد. می‌توان آن‌ها را با روش‌های مختلف برداشت یا اینکه به کمک روش‌های دیگر به صورت کامل نابود کرد. بر اساس اینکه فرد دارای چه نوع ضایعه‌ی پوستی باشد و این ضایعه در کدام نقطه از بدن فرد قرار داشته باشد، پزشک روش درمانی مخصوصی را اعمال خواهد کرد.روش‌های مختلف برای برداشتن ضایعات پوستی عبارتند از:
↑بیوپسی کلی( excisional biopsy)
این روش یکی از معمول‌ترین روش‌ها برای برداشت ضایعات پوستی به خصوص انواعی از ضایعات که بیم سرطانی بودن آن‌ها وجود دارد است.قبل از انجام این روش پزشک بی حسی موضعی را اعمال می‌کند و بعد از آن از تیغ جراحی برای برداشت کل ضایعه استفاده می‌کند. در این روش مقداری از پوست طبیعی و نرمال هم به همراه ضایعه برداشته می‌شود. در این روش پزشک گاهی از بخیه برای پوشاندن زخم استفاده می‌کند.
بیوپسی جزئی (shave biopsy یا Partial removal)
در این روش قسمتی از ضایعه برداشته شده و جهت تشخیص بدخیم بودن یا نبودن به پاتولوژی فرستاده می شود.در این روش معمولاً از روش حرارت با دستگاه کوتر هم برای جلوگیری از خونریزی استفاده می‌شود.کرم‌ها و ژل‌ها برای برداشتن ضایعات پوستی
ژل‌هایی حاوی ایمی‌کیمود (imiquimod)، سالیسیلیک اسید (salicylic acid) و فلورواوراسیل 5 (5-fluorouracil) یا دیکلوفناک (diclofenac) برای رهایی از زگیل‌ها یا اکتینیک کراتوزیس استفاده می‌شوند. فرد مجبور است تا چندین روز از این ژل‌ها استفاده کند..png "روشهایی برای برداشتن ضایعات پوستی")
↑درمان به کمک حرارت یا سوزاندن خال (electrocautery)
در این روش از الکترود داغ برای سوزاندن پایه‌ی ضایعه‌ی پوستی و برداشتن آن استفاده می‌شود. از الکتروکوتری معمولاً برای برداشت منگوله‌های پوستی به همراه سایر روش‌ها برای جلوگیری از خونریزی استفاده می‌شود.کرایوتراپی یا فریز کردن (cryotherapy) برای برداشتن ضایعات پوستی
در این روش از نیتروژن مایع استفاده می‌شود و برای برداشتن ضایعات پوستی هم‌چون زگیل پیری و اکتینیک کراتوزیس می‌توان از آن استفاده کرد. بعد از انجام این تاول‌هایی بر سطح پوست ظاهر خواهند شد که یک یا دو هفته بعد از بین می‌روند.کورتاژ (curettage)
پزشک از این روش برای برداشتن زگیل‌ها، گرانولوم‌های چرکی، اکتینیک کراتوزیس و زگیل‌های پیری استفاده می‌کند. روش کورتاژ معمولاً به همراه روش الکترو کوتری (سوزاندن خال) و کرایوتراپی مورد استفاده قرار می‌گیرد.برای برداشتن زگیل‌ها، درماتوفیبروما و و اکتینیک کراتوزیس متصل به لب‌ها از لیزر تراپی استفاده می‌شود.
درمان با لیزر ( Laser therapy )
استفاده از لیزر، یک روش غیر تهاجمی برای از بین بردن جوش، زگیل و خال بوده چرا که در این روش از هیچ گونه برش، بیهوشی، زخم و بخیه خبری نیست و خطر عفونت نیز نزدیک به صفر است. لیزر توانایی این را دارد که به تمام قسمت‌های بدن که امکان جراحی در آن‌ها وجود ندارد، دسترسی پیدا کرده و پوست آن ناحیه را پاکسازی نماید.درمان با نور یا فوتودینامیک تراپی ( photodynamic therapy )
در این روش از نوری مخصوص برای فعال کردن یک ماده‌ی شیمیایی و در نهایت تخریب ضایعه‌ی پوستی استفاده می‌شود. این روش برای برداشتن اکتینیک کراتوزیس مورد استفاده قرار می‌گیرد.● برداشتن خال از نظر زیبایی و طبی
عده‌ای قادر به تحمل خال‌هایی که زیبایی‌شان را تهدید می‌کند، نیستند و در نتیجه تصمیم به برداشتن خال‌هایشان می‌گیرند. دکتر «کامران بلیغی»، متخصص پوست و مو و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم‌پزشکی تهران در این باره می‌گوید: «برداشتن خال یا براساس ضرورت طبی صورت می‌گیرد و یا به خاطر زیبایی.یکسری خال‌ها هستند که با تشخیص پزشک باید برداشته شوند. خال‌هایی که به‌طور ناگهانی دچار تغییراتی مثل پیدا کردن حاشیه نامنظم، نامنظم شدن رنگ خال، پیدا کردن حاشیه غیر قرینه، خارش، التهاب، خونریزی و … شوند، بایدتحت نظر پزشک و با انجام آزمایش‌های لازم در این زمینه برداشته شوند. اما در حالت عادی اگر خال دچار هیچ‌کدام از این تغییرات نشد، برداشتنش ضرورت طبی ندارد و ما توصیه نمی‌کنیم، مگر اینکه خود فرد به لحاظ زیبایی ظاهری دوست داشته باشد خالش برداشته شود.»
دکتر بلیغی ادامه می‌دهد: «بعضی از خال‌ها ذاتاً بدخیم هستند و اغلب به مرحله بدی که می‌رسند که مریض به پزشک مراجعه می‌کند، اگر آن خال برداشته نشود، قطعاً خطرناک است. خال‌های بدخیم ویژگی‌هایی دارند که می‌توان آن‌ها را از سایر خال‌ها تشخیص داد. با آزمایش تکه‌برداری آسیب‌شناسی می‌توان متوجه بدخیمی خال شد.»
بعضی از متخصصین معتقدند که برای برداشتن خال چه با ضرورت طبی و چه به خاطر زیبایی باید آزمایش‌های آسیب‌شناسی و پاتولوژی روی خال صورت بگیرد. دکتر «امیر هوشنگ احسانی» متخصص پوست، مو و لیزر و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران می‌گوید: «از لحاظ علمی و از نظر قانون طب، هر ضایعه‌ای که از بدن برداشته شود، حتی اگر بدانیم کاملاً خوشخیم است باید روی آن آزمایش‌های آسیب‌شناسی صورت بگیرد. هرچند در حال حاضر برداشتن خال‌ها به منظور زیبایی، در بیشتر موارد بدون هیچ آزمایشی صورت می‌گیرد و همه چیز به تشخیص پزشک از روی ظاهر خال بستگی دارد.»
روش‌های برداشتن خال
شاید شما هم یکی از افرادی باشید که قصد برداشتن خال صورت خود را دارند و دوست دارند قبل از برداشتن خالشان از کسانی که تجربه این کار را داشتند، سؤال کنند و ببینند آن‌ها چه روشی برای برداشتن خالشان تجربه کرده‌اند. در حال حاضر روش‌های مختلفی برای برداشتن خال وجود دارد، اما به‌طور کلی روش‌های علمی و شناخته‌شده‌ای که برای برداشتن خال وجود دارد به سه دسته تقسیم می‌شود:۱) سوزاندن خال
۲) جراحی
۳) لیزر
سوزاندن، یکی از روش‌های قدیمی برداشتن خال است. در این روش خال با دستگاه کوتر از طریق ایجاد گرما به وسیله جریان برق سوزانده می‌شود. از آن‌جایی که خال‌ها معمولاً قسمت‌های عمیقی در پوست دارند، این روش ممکن است فرورفتگی چاله مانندی را در سطح پوست ایجاد کند. روش سوزاندن خال که بیشتر در گذشته استفاده می‌شد، برای برداشتن خال‌های ریز و سطحی کاربرد دارد، البته امروزه دستگاه‌های رادیو فرکانسی جایگزین دستگاه‌های کوتر شده‌اند که باعث می‌شود به‌کار بردن این روش اثر کمتری روی پوست بگذارد.
جراحی؛ این روش پرکاربردترین روش برای برداشتن خال در میان پزشکان است. در این روش با ایجاد بی‌حسی موضعی در محدوده خال، با تیغ جراحی یک برش ساده روی پوست ایجاد و خال از عمق پوست خارج می‌شود، سپس جای آن یک یا دو بخیه ظریف زده می‌شود.
لیزر کردن؛ لیزر یک فن‌آوری جدید علمی است که در بسیاری جراحی‌ها استفاده می‌شود و در برداشتن خال هم کاربرد دارد. روش لیزر در برداشتن خال مثل روش سوزاندن است، با این تفاوت که در این روش به‌جای جریان برق از امواج لیزر برای تخریب یا تراش خال استفاده می‌شود.
منبع: سایت دکتردکتر
سایت ایران مهر
سایت عصر ایران
