خرنوب نوعی گیاه مدیترانه‌ای و از گروه گیاهان دارویی است که میوه و دانه آن از خواص درمانی بسیاری برخوردار است. مهمترین خاصیت خرنوب استفاده از آن به منظور تقویت قوای جنسی و حل مشکلات ناباروری به ویژه مشکلاتی از قبیل کاهش تعداد و کاهش تحرک اسپرم در مردان است. علاوه بر آن خرنوب خواص درمانی دیگری نیز دارد که از آن جمله از بین برنده تورم ریه‌ها، خلط‌آور، پیشگیری کننده سرطان ریه و ... است و از گذشته های دور اطبا یونانی خوردن این گیاه را به خوانندگان توصیه میکرده‌اند. برای آشنایی بیشتر با خواص خرنوب و طریقه مصرف این گیاه دارویی با ما همراه شوید.
ترکیبات شیمیایی خرنوب
گیاه خرنوب دارای انواع ویتامینها و مواد معدنی مانند املاح کلسیم سدیم، پتاسیم و ویتامینای، ویتامین ث و انواع ویتامین های گروه ب به ویژه ب1 ، اسیدگالیک و برخی انواع اسید آمینه است.
گیاه شناسی خرنوب
خرنوب میوه درختی به همین نام است. رنگ این میوه قهوه ای شفاف و سطح خارجی آن مسطح و قوسی شکل می باشد. دارای طعم بسیار شیرین شبیه عسل است و در داخل آن 12 تا 16 دانه بسیار سخت شبیه عدس دیده می شود .همانطور که ذکر شد، خرنوب از گیاهان مدیترانه ای است و از میان کشورهای حاشیة دریای مدیترانه، در ایتالیا، اسپانیا و ترکیه فراوان پرورش می‌یابد. در ایران نیز درختان کهن سال آن در غار شاهپور نزدیک کازرون وجود دارد.
ارزش غذایی خرنوب
از شیره خرنوب در صنایع غذایی نیز استفاده میشود. در گذشته از این گیاه به جای شکر استفاده میشده است. امروزه نیز یک جایگزین عالی برای کاکائو ، شکلات و مواد قندی به ویژه برای کسانی است که در رژیم غذاییشان می بایست قند را حذف کنند. برخی از مهمترین مزایای استفاده از خرنوب در صنایع غذایی شامل موراد زیر میگردد:خرنوب دارای مقدار زیادی فیبر است.
سرشار از آنتی اکسیدان است.
کمتر از ۱% قند و چربی دارد.
فاقد کافئین و گلوتن است.
دو برابر کاکائو کلسیم دارد.1
استفاده ازآن برای درمان بسیاری از بیماری ها مفید است.
جوان سازی پوست صورت
مقادیر بالای آنتی اکسیدان ها و فلاونوئید ها، ویتامین E و ویتامین A موجود در گیاه خرنوب به کاهش چین و چروک پوست صورت و چروک دور چشم کمک کرده و باعث جوان سازی پوست صورت می شود.
تقویت و افزایش رشد موی سر
مقادیر بالای ویتامین E موجود در گیاه خرنوب باعث تقویت و افزایش رشد موی سر می شود.
جنین و زنان باردار
گیاه خرنوب در طب سنتی برای درمان نازایی زنان استفاده شده است.مقادیر بالای ویتامین ها و مواد معدنی موجود در خرنوب به بهبود رشد و شکل گیری جنین کمک کرده و برای تقویت و افزایش انرژی زنان در دوران بارداری مفید می باشد.
آهن موجود در خرنوب برای پیشگیری و درمان کم خونی در خانم های باردار مفید است.
مقادیر بالای کلسیم موجود در خرنوب باعث افزایش شیر مادر در زنان شیرده می شود
خواص خرنوب برای آقایان
گیاه خرنوب در طب سنتی برای درمان ناباروری در مردان استفاده می شود، خرنوب باعث افزایش میزان و تحرک اسپرم شده و با تقویت اسپرم به درمان ناباروری در آقایان کمک می کند.
نوزادان و کودکان
پلی فنول تانن موجود در خرنوببه درمان اسهال حاد در نوزادان و کودکان کمک می کند.
فشار خون
مقادیر قابل توجه پتاسیم موجود در خرونب باعث کاهش فشار خون بالا می شود. علاوه بر این خرنوب کافئین ندارد به همین دلیل گفته می شود که برای درمان فشار خون بالا بسیار مفید است.
دیابت و قند خون
مقادیر بالای فیبر موجود در گیاه خرنوب با بهبود عملکرد روده به حفظ سطح مناسب گلوکز در بدن کمک کرده و باعث کاهش قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 کمک می شود.
سرطان
مقادیر بالای آنتی اکسیدان های میریستین و کورستین و پلی فنول های موجود در خرنوب رادیکال های آزاد را کاهش داده و برای پیشگیری و انواع درمان سرطان ها به ویژه سرطان دهانه رحم مفید هستند.
معده و دستگاه گوارش
مقادیر بالا فیبر موجود در گیاه خرنوب به سلامت دستگاه گوارش کمک می کند. همچنین فیبر موجود در خرنوب باعث بهبود حرکات روده شده و برای پیشگیری و درمان یبوست و اسهال مفید می باشد.تانن موجود در خرنوب یک درمان طبیعی برای اسهال محسوب می شود.
لاغری و کاهش وزن
مقادیر بالای فیبر موجود در خرنوب باعث کاهش ترشح هورمون گرلین (هورمونی که بدن را گرسنه می کند ) شده و با کاهش اشتها و پیشگیری از پرخوری به لاغری و کاهش وزن کمک می کند.
کلسترول خون و قلب
مطالعات نشان داده که فیبر موجود در خرنوب باعث کلسترول بالای خون شده و خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی، آترواسکلروزیس و سکته قلبی را کاهش می دهد.
پوکی استخوان و فلج اطفال
مقدار زیاد فسفر، کلسیم و اسید گالیک موجود در خرنوب برای پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان و بیماری فلج اطفال مفید است.
سرماخوردگی و آنفولانزا
مقادیر قابل توجه ویتامین E و آنتی اکسیدان های موجود در خرنوب باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شده و به پیشگیری و درمان سرماخوردگی و آنفولانزا کمک می کند.اسید گالیک موجود در خرنوب دارای خواص ضد عفونی کننده و ضد باکتریایی قوی است که برای درمان گلودرد و سرفه مفید می باشد.
سلیاک
خرنوب گلوتن ندارد به همین دلیل افرادی که به گلوتن حساسیت دارند یا افراد مبتلا به بیماری سلیاک به راحتی می توانند از خرنوب استفاده کنند.2
عوارض خرنوب
خرنوب یک گیاه مطمن با خطر کم در نظر گرفته میشود. اداره غذا و دارو ایالات متحده (FDA) خرنوب را برای استفاده در غذاها، داروها و لوازم آرایشی تأیید کرده است. در بسیاری از کشورها شما می توانید خرنوب را به عنوان آدامس، پودر، و یا چیپس در اکثر فروشگاه های تخصصی و یا غذاهای بهداشتی خریداری کنید. همچنین به عنوان یک مکمل در قرص‌ها، در اکثر داروخانه‌ها بفروش می‌رسد.گاهی ممکن است یک واکنش آلرژیک به خرنوب ایجاد شود، اما این امر بسیار نادر است. پس برای کسانی که به دنبال فهمیدن عوارض گیاه خرنوب هستند، باید بگوییم خرنوب یک گیاه مطمن برای استفاده است.
اگرچه آلرژیهای خرنوب کمیاب هستند، یک مطالعه از اسپانیا نشان داد که افراد مبتلا به آلرژی به تنقلات (مغزها) و حبوبات هستند ممکن است واکنش آلرژیک به آدامس خرنوب را نشان دهند. این واکنش ها شامل بثورات، آسم و تب یونجه بوده است. اما این مطالعه همچنین گزارش داد که افرادی که به طور خاص به بادام زمینی حساسیت دارند قادر به خوردن دانه های خرنوب پخته شده و آدامس خرنوب هیچ مشکلی هستند.
به عنوان یک مکمل غذایی، خرنوب تحت دستورالعمل FDA نیست. مصرف بیش از حد خرنوب ممکن است به خصوص در زنان باردار خطرناک باشد. این ممکن است سبب کاهش وزن ناخواسته و کاهش سطح قند خون و انسولین شود.3
پی نوشت:
1.www.beytoote.com
2.www.saednews.com
3.www.virgool.io
