بیماری حفره خشک

Dry socket یا بیماری حفره خشک یا درای سوکت یک بیماری دندانپزشکی دردناک است که گاهی اوقات بعد از کشیدن دندان دائمی بزرگسالان اتفاق می افتد. حفره خشک زمانی بروز پیدا می کند که لخته خون در محل کشیده شدن دندان تشکیل نشده یا قبل از بهبودی زخم خارج شده یا به کلی حل می شود.

در حالت طبیعی، بعد از کشیدن دندان یک لخته خون در محل کشیده شدن دندان تشکیل می شود. این لخته خون به عنوان یک لایه محافظ بر روی انتهای استخوان و عصب زیرین در حفره دندان خالی عمل می کند.

علاوه بر این لخته خون پایه و اساس رشد استخوان جدید و رشد بافت نرم بر روی لخته را فراهم خواهد کرد. نبود لایه محافظتی و در معرض قرار گرفتن استخوان و اعصاب زیرین باعث بروز درد شدید در حفره و همچنین یک قسمت از صورت رد خواهد شد.

این حفره ممکن است با مواد غذایی باقی مانده پر شده و دچار التهاب شود که در نهایت درد ناشی از این عارضه چندین برابر خواهد شد. در صورتی که فردی دچار بیماری حفره خشک شده باشد، این درد 1 تا 3 روز بعد از کشیدن دندان بروز پیدا خواهد کرد.

حفره خشک یا درای ساکت شایع ترین عارضه بعد از کشیدن دندان هایی مثل کشیدن دندان عقل است. داروهای بدون نسخه برای درمان درد ناشی از حفره خشک کافی نبوده و پزشک یا جراح دندانپزشک باید برای کنترل درد ناشی از این عارضه مسکن های قوی تری را تجویز کند.1

علت بروز حفره خشک و عوامل موثر بر آن

بعد از کشیدن دندان ممکن است فرد دچار حفره خشک شود، اما دلیل مشخصی برای بروز این عارضه وجود ندارد. چند عامل باعث تشدید حفره خشک می‌شود که در اینجا به مهم‌ترین این عوامل اشاره کرده‌ایم:

عدم رعایت بهداشت دهان و دندان

سابقه‌ی داشتن حفره خشک

سیگار کشیدن

وجود عفونت در لثه یا دندان در نزدیکی دندان کشیده شده

عدم رعایت مراقبت‌های بعد از کشیدن دندان

استفاده از نی پس از کشیدن دندان.2

علائم حفره خشک

علامت اصلی حفره خشک، درد شدیدی است که معمولا یک تا چهار روز بعد از کشیدن دندان شروع می‌شود. درد معمول از درون محل کشیدگی دندان منتشر می‌شود و می‌تواند به گردن، شقیقه، گوش یا چشم همان سمت منتقل شود. علائم دیگر حفره خشک عبارتند از:

درد شدید در محل کشیدن دندان، چند روز پس از انجام جراحی.

از بین رفتن لخته خون و آشکار شدن یک حفره توخالی یا آشکار شدن استخوان.

ناراحتی و دردی که به فک، گوش، چشم و شقیقه منتشر می‌شود.

بو و طعم بد دهان.

متورم شدن غدد و تب خفیف.

میزان مشخصی از درد و احساس ناخوشایند پس از کشیدن دندان طبیعی است. با این حال، زمانی که کنترل درد با مسکنی که دندانپزشک تجویز کرده است، دشوار می‌شود، مراجعه مجدد به مطب دندانپزشک برای درمان حفره خشک ضرورت دارد. در مطب، دندانپزشک به بررسی محل کشیدن دندان و انجام اقداماتی برای کاهش درد و ناراحتی ایجاد شده می‌پردازد.3

عوامل خطر بیماری حفره خشک

عواملی که می توانند خطر ابتلا به حفره خشک را افزایش دهند شامل موارد زیر می شوند:

سیگار کشیدن و مصرف دخانیات

مواد شیمیایی موجود در سیگار یا اشکال دیگر تنباکو ممکن است از بهبود محل زخم جلوگیری کرده یا سرعت روند بهبود را تا حد قابل توجهی کاهش دهد. همچنین پوک زدن به سیگار می تواند باعث از بین رفتن لخته خونی زودتر از موعد شود.

داروهای ضد بارداری خوراکی

مقادیر زیاد استروژن ناشی از داروهای ضد بارداری خوراکی ممکن است روند بهبودی طبیعی را مختل کرده و خطر ابتلا به حفره خشک را افزایش دهد.

مراقبت نادرست در منزل

عدم رعایت دستورالعمل های مربوط به مراقبت در خانه و بهداشت دهان و دندان ضعیف ممکن است خطر ابتلا به حفره خشک را افزایش دهد.

ابتلا به حفره خشک در گذشته

اگر در گذشته دچار حفره خشک بوده اید، احتمال اینکه دوباره دچار این عارضه شوید تا حد زیادی افزایش خواهد یافت.

عفونت دندان یا لثه

عفونت های فعلی یا قبلی در اطراف دندان کشیده شده خطر بروز حفره خشک را افزایش می دهد.1

عوارض حفره خشک

حفره خشک به ندرت موجب مشکلات بعدی می‌شود، با این حال اگر حفره خشک درمان نشود، مشکلات بعدی امکان پذیر هستند. مسائلی که ممکن است رخ دهند عبارتند از:

کند شدن زمان بهبود

عفونت حفره دندان

عفونتی که به استخوان گسترش پیدا می‌کند.3

تشخیص

معمولا وجود درد شدید به‌دنبال کشیدن یک دندان، برای دندانپزشک یا جراح کافی است تا به عارضه حفره خشک دندان مشکوک شود. سپس پزشک با آزمایش و بررسی نشانه‌های موجود در دهان بیمار، وجود لخته خون و یا استخوان قابل مشاهده را بررسی می‌کند.

ممکن است برای رد احتمال وجود سایر عوارض عفونی مانند عفونت استخوانی (استئومیلیت) یا پوسیدگی ریشه جزئی یا استخوان باقی‌مانده در زخم پس از جراحی، عکس‌برداری اشعه ایکس مورد نیاز باشد.4

درمان حفره خشک دندان

هدف از درمان حفره خشک دندان، کاهش علائم به‌ ویژه درد است. درمان حفرات خشک دندان ممکن است دربرگیرنده موارد زیر باشد:

پانسمان دارویی

دندانپزشک یا جراح دهان ممکن است حفره را با ژل دارویی یا پماد یا پانسمان‌های حاوی دارو بپوشاند. این روش درمان به بهبود سریع درد کمک می‌کند. شدت درد و سایر علائم شما مشخص می‌کند که شما کی و چند بار نیاز به تعویض پانسمان دارید و آیا استفاده از روش درمانی دیگر ضروری است یا خیر.

داروهای ضد درد

در مورد مصرف بهترین داروی ضد درد برای درمان وضعیت فعلی با پزشک خود مشورت کنید. به احتمال زیاد نیاز به مصرف داروی مسکن آزاد خواهید داشت.

آنتی‌بیوتیک

ممکن است پزشک شما برای جلوگیری از عفونی شدن حفره، آنتی‌بیوتیک تجویز‌کند. برای مراقبت از حفرات خشک دندان ممکن است پزشک به شما استفاده روزانه از یک دهان‌شویه مناسب را توصیه‌ کند.

خود مراقبتی

هنگاهی که پانسمان برداشته‌ می‌شود، شما ممکن است جهت تسریع روند درمان و حذف مواد باقیمانده به شستشوی حفره نیاز داشته‌ باشید.4

پیشگیری از بروز حفره خشک

برای کاهش احتمال ابتلا به حفره خشک بهتر است موارد زیر را رعایت کنید:

بهتر است به جراح دندانپزشک متخصص برای کشیدن دندان خود مراجعه کنید.

قبل از کشیدن دندان سعی کنید تا سیگار خود را کنار بگذارید، برای این کار می توانید با پزشک خود در مورد ترک سیگار صحبت کنید.

بهتر است قبل از کشیدن دندان با دندانپزشک یا جراح دندانپزشک در مورد داروهای بدون نیاز به نسخه یا مکمل هایی که مصرف می کنید صحبت کنید زیرا بعضی از داروها یا مکمل ها می تواند مانع تشکیل لخته خون در محل کشیدگی دندان شود.1

پینوشتها
1.www.pezeshket.com
2.www.sibesefidclinic.com
3.www.drmiladafshar.com
4.www.dencare.ir