تیروئیدیت پس از زایمان

تیروئیدیت پس از زایمان و یا تیروئیدیت خاموش، التهاب تیروئید به دنبال زایمان نوزاد است. این اختلال در ابتدا می تواند منجر به پرکاری تیروئید شود و در نهایت باعث کم کاری تیروئید شود.

تیروئیدیت پس از زایمان یک بیماری غیر طبیعی است که در آن یک غده تیروئید با عملکرد طبیعی در سال اول پس از زایمان ملتهب می شود. تیروئیدیت پس از زایمان اغلب چندین هفته تا ماه ها طول می کشد.

اما تشخیص این اختلال دشوار است زیرا علائم آن اغلب با سایر علائم مشابه مانند استرس داشتن یک نوزاد و اختلالات خلقی پس از زایمان به اشتباه گرفته می شود.

در بیشتر خانم هایی که تیروئیدیت خاموش را تجربه می کنند، عملکرد تیروئید در طی 12 تا 18 ماه از شروع علائم به حالت عادی برمی گردد. اما این بیماری در برخی از زنان منجر به بروز عوارض دائمی می شود. این وضعیت درصد کمی (حدود 3 در 100 زن و یا 2 در 25 نفر) از زنان باردار را تحت تأثیر قرار می دهد.

تیروئید یک غده ریز در قسمت جلوی گردن است و کار آن ساخت هورمون های تیروئید می باشد. این هورمون ها از طریق جریان خون به تمام قسمت های بدن منتقل می شوند. هورمون های تیروئید نحوه استفاده بدن از انرژی را کنترل می کنند. آن ها تقریباً بر همه اعضای بدن تأثیر می گذارند. وقتی تیروئید مقدار مناسب هورمون ها را ایجاد نمی کند، منجر به بروز برخی علائم بیماری در فرد می شود.

تیروئیدیت خاموش ممکن است تیروئید را بیش فعال کند (پرکاری تیروئید). این بدان معنی است که هورمون های تیروئید زیادی را به جریان خون ارسال می کند که در این شرایط ممکن است قسمت هایی از بدن خیلی سریع کار کند.

اما با گذشت زمان این بیماری منجر به تیروئید کم تحرک (کم کاری تیروئید) می شود. این بدان معنی است که به اندازه کافی هورمون تیروئید ایجاد نمی کند. سپس عملکرد قسمت هایی از بدن کند می شوند.1

علائم عارضۀ تیروئیدیت

مادران در طول دورۀ ابتلا به تیروئیدیت پس از زایمان، ممکن است دو مرحله را تجربه کنند. ابتدا دچار پرکاری تیروئید و سپس به کم‌کاری تیروئید مبتلا می‌شوند. التهاب و انتشار هورمون تیروئید، ممکن است در ابتدا باعث علائم خفیفی شبیه پرکاری تیروئید شود. این علائم شامل موارد زیر است:

اضطراب

تحریک‌پذیری

ضربان قلب سریع یا تپش قلب

کاهش وزن بی‌دلیل

افزایش حساسیت به گرما

خستگی

لرزش

بی‌خوابی

این علائم معمولاً یک تا چهار ماه پس از زایمان ظاهر می‌شود و بین یک تا سه ماه ادامه می‌یابد. در مرحلۀ بعد، وقتی سلول‌های تیروئید دچار اختلال می‌شود، ممکن است علائم و نشانه‌های خفیف کم‌کاری غدۀ تیروئید یا هیپوتیروئیدیسم بروز کند که نشانه‌های آن عبارت است از:

درد

کمبود انرژی

افزایش حساسیت به سرما

یبوست

خشکی پوست

مشکل در تمرکز

این علائم معمولاً چهار تا هشت ماه پس از زایمان شروع می‌شود و می‌تواند از نه تا ۱۲ ماه نیز ادامه یابد. این نکته را هم به خاطر داشته باشید که ممکن است برخی از مادرانی که دچار تیروئیدیت پس از زایمان می‌شوند، فقط علائم پرکاری تیروئید یا فقط علائم کم‌کاری تیروئید را نشان دهند و حتماً علائم هر دو اختلال را نداشته باشند.2

علت ایجاد تیروئیدیت بعد از زایمان

به خاطر داشته باشید علت دقیق تیروئیدیت بعد از زایمان چندان روشن نیست. خانم های مبتلا به تیروئیدیت بعد از زایمان مقدار زیادی از آنتی بادی های ضد تیروئید را در اوایل بارداری و بعد از زایمان در بدن خود دارند.

این باور وجود دارد تیروئیدیت بعد از زایمان نوعی بیماری خودایمنی تیروئیدی می باشد. عوامل زیر احتمال ابتلا به تیروئیدیت بعد از زایمان را افزایش می دهد:

ابتلا به اختلالات خود ایمنی مانند دیابت نوع دو

سابقه ابتلا به تیروئیدیت بعد از زایمان

غلظت بالایی از آنتی بادی های ضد تیروئید

سابقه قبلی در ابتلا به مشکلات تیروئیدی

برخی تحقیقات نشان می دهد ارتباطی بین تیروئیدیت بعد از زایمان و افسردگی پس از زایمان وجود دارد.3

عوامل خطر تیروئیدیت پس از زایمان

برخی عوامل ممکن است خطر ابتلا به تیروئیدیت خاموش را افزایش دهد، از جمله:

سابقه مشکلات تیروئید

سابقه تیروئیدیت پس از زایمان

سابقه خانوادگی از مشکلات تیروئید

غلظت بالای آنتی بادی های ضد تیروئید

اختلال خود ایمنی مانند دیابت نوع یک

در حالی که تحقیقات بیشتری لازم است، برخی از بررسی ها نشان داده که احتمال دارد بین این اختلال و افسردگی پس از زایمان ارتباطی وجود داشته باشد. در نتیجه، زنانی که دچار افسردگی پس از زایمان شده اند، باید از نظر عملکرد تیروئید هم مورد بررسی قرار بگیرند.1

تشخیص تیروئیدیت پس از زایمان

زنانی که علائم و نشانه هایی از تیروئیدیت پس از زایمان دارند باید برای بررسی عملکرد تیروئید خود به پزشک مراجعه کنند. وی برای بررسی سطح هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) و سطح هورمون تیروئید تیروکسین آزمایش خون را بررسی می کند.

در صورت وجود عوامل خطر برای تیروئیدیت پس از زایمان، پزشک احتمالاً سه و شش ماه پس از زایمان عملکرد تیروئید بیمار را دوباره بررسی خواهد کرد. اگر نتایج تست تیروئید بیمار غیر طبیعی باشد، پزشک احتمالاً طی یک تا دو هفته آزمایش های بیشتری را توصیه می کند. علاوه بر این، در صورت بروز تیروئیدیت پس از زایمان، پزشک احتمالاً بررسی های سالانه را به بیمار توصیه می کند.

روش های تشخیصی مورد استفاده برای تشخیص تیروئیدیت خاموش بستگی به مرحله بیماری دارد. اگر علائم پرکاری تیروئید وجود داشته باشد، یک آزمایش جذب ید رادیواکتیو اغلب می تواند تشخیص دهد که آیا تیروئیدیت پس از زایمان می باشد یا بیماری گریوز، شایع ترین شکل پرکاری تیروئید است.

آزمایش خون برای اندازه گیری سطح هورمون های تیروئید (T4) و هورمون های تحریک کننده تیروئید (TSH) معمولاً می تواند تشخیص دهد که آیا مادر دچار کم کاری تیروئید است.3

درمان و داروها

بیشتر مادران مبتلا به این عارضه، طی مراحل پرکاری یا کم‌کاری تیروئید نیازی به درمان ندارند. با این حال، پزشک احتمالاً هر چهار تا هشت هفته یک ‌بار، چگونگی عملکرد تیروئید شما را با استفاده از آزمایش خون بررسی خواهد کرد تا مشخص شود که آیا مشکل خودبه‌خود برطرف می‌شود یا به کم‌کاری تیروئید منجر می‌شود.

اگر شما علائم شدیدی از پرکاری تیروئید نشان دهید، پزشک احتمالاً درمان با دارویی را توصیه خواهد کرد که اثرات هورمون تیروئید در بدن را مسدود می‌کند و مسدودکنندۀ بتا نام دارد. مسدودکننده‌های بتا معمولاً برای مادران شیرده توصیه نمی‌شود. برای مادران شیرده، ممکن است داروی پروپرانولول توصیه شود، زیرا این دارو به اندازۀ دیگر مسدودکننده‌های بتا در شیر تجمع نمی‌کند.

اگر شما علائم شدیدی از کم‌کاری تیروئید را نشان دهید، احتمالاً به شش تا ۱۲ ماه هورمون‌درمانی نیاز دارید. این درمان شامل مصرف روزانۀ نوع مصنوعی هورمون لووتیروکسین تیروئید شامل لووتروید، سینتروید و دیگر موارد است. وقتی مصرف دارو را قطع می‌کنید، برای بررسی کم‌کاری تیروئید تحت نظارت پزشک می‌مانید و ممکن است به چند نوبت آزمایش دیگر پس از دو ماه، سه ماه و شش ماه نیاز داشته باشید.

اگر نتایج آزمایش‌ها طبیعی باشد و به کم‌کاری تیروئید مبتلا نشده باشید، پس از آن ممکن است با تشخیص پزشکتان فقط نیاز به یک آزمایش سالانه داشته باشید.2

پینوشتها
1.www.pezeshket.com
2.www.madarsho.com
3.www.dorvana.com