هالوکس والگوس
هالوکس والگوس یا انحراف انگشت پا وضعیتی است که هالوکس پا یا همان مفصل متصل کننده انگشت شست به پا را تحت تأثیر قرار می دهد. این عارضه حرکت این مفصل را با مشکل روبرو می کند.بسیاری از افراد تصور می کنند که هالوکس والگوس فقط انحراف انگشت بزرگ پا (شست) به سمت بیرون است، در حالی که این مشکل به کلی آناتومی پا را تغییر می دهد. برای درمان این عارضه می توان از تمرین های ورزشی، آتل های انحراف انگشت پا یا کفش های بزرگتر استفاده کرد.
مردم تصور می کنند که انحراف شست پا خودش را به شکل بیرون زدگی و ایجاد برجستگی بر روی انگشت بزرگ پا نشان می دهد. با این حال این عارضه عمقی تر از چیزی است که تصور می کنید. درست است که پوست فرد در قسمت بیرون زدگی قرمز می شود. ولی این تغییر رنگ نشان از یک تغییر اساسی در آناتومی پا می دهد.
بیرون زدگی شست پا یا انحراف شست به مرور زمان اتفاق افتاده و یک شبه به وجود نیامده است. ابتدا انگشت شست پا به سمت انگشت دوم تغییر جهت می دهد. در نهایت استخوان کناری انگشت شست دچار بیرون زدگی خواهد شد.
بونیونت یا بیرون زدگی انگشت کوچک پا نیز عارضه دیگری است که کاملاً با هالوکس والگوس متفاوت است. هالوکس والگوس بیرون زدگی استخوان قسمت پایینی انگشت شست است. در حالی که بونیونت بیرون زدگی استخوان انگشت کوچک پای فرد است.1
علت هالوکس والگوس
این بیماری ممکن است زمینه خانوادگی داشته باشد. بیمار ممکن است همین مشکل را در پدر یا مادر یا خواهر و برادر خود هم ببیند. پوشیدن کفش نامناسب مثل کفش هایی با پنجه تنگ و باریک و کفش های پاشنه بلند از مهم ترین علل ایجاد کننده این بیماری است. متاسفانه ۹۰ درصد زنان کفش هایی میپوشند که برایشان تنگ است.کفش تنگ همچنین میتواند مشکلات عدیده دیگری مثل انگشت چکشی، میخچه یا هالوکس ریجیدوس را هم ایجاد کند. انحراف شست موجب میشود مفصل متاتارسوفالاتژیال Metatarsophalangeal یعنی مفصلی که شست را به کف پا متصل میکند به طرف داخل برجسته شده و یک برآمدگی در سطح داخلی پنجه پا بوجود آید. به این برجستگی بونیون Bunion میگویند.
گاهی بر اثر فشار کفش بر روی این برجستگی روی آن قرمز و دردناک میشود. هرچه این برجستگی بزرگتر میشود راه رفتن هم برای بیمار مشکل تر میشود.
بتدریج انگشت شست به طرف انگشت دوم منحرف شده و حتی ممکن است به زیر آن برود. پوست زیر پنجه پا بتدریج کلفت و دردناک میشود. ممکن است بر اثر فشار شست، انگشت دوم هم منحرف شود و به روی انگشت سوم برود.
با شدید شدن انحراف شست، راه رفتن دشوار شده و بیمار دچار لنگش میشود، درد مزمن شده و ممکن است سائیدگی مفصل بوجود آید. انحراف شست پا ممکن است در سنین نوجوانی و در حدود سنی ۱۵-۱۰ سال بخصوص در دختران بوجود آید.2
علائم هالوکس والگوس
علائم هالوکس والگوس از سطح کم شروع شده و به مرور زمان شدت می گیرد.علائم این عارضه شامل موارد زیر می شود:
مشکل در خم کردن و انعطاف پذیری انگشت شست پا
به وجود آمدن پینه در زیر مفصل به علت فشار بیش از حد
بی حس یا مور مور شدن پا در صورت فشار به عصب های موجود در توده استخوانی
توده استخوانی در کناره شست پا که با ساییده شدن آن به کفش فرد احساس ناراحتی می کند.
درد به خصوص در قسمت بالایی مفصل شست پا که با راه رفتن و انجام فعالیت های روزانه یا خم کردن آن بیشتر می شود.1
تشخیص
یک پزشک، در هنگام تشخیص علائم توصیف شده در بالا، یک هالوکس والگوس بونیون را به عنوان تشخیص احتمالی در نظر می گیرد.آناتومی پا، از جمله عملکرد مفصلی، در طول معاینه ارزیابی می شود.
رادیوگرافی (فیلم های اشعه ایکس) پا می توانند، برای تعیین یکپارچگی مفاصل پا و برای دیدن شرایط اساسی، مانند: آرتریت یا نقرس، مفید باشد.
فیلم های اشعه ایکس، یک روش بسیار عالی برای محاسبه تراز انگشتان پا در موقعیت ایستاده و در هنگام تحمل وزن هستند.3
درمان هالوکس والگوس
درمان برخی از انحرافات نیازی به جراحی ندارد و تنها با تزریق کورتیزون مشکل حل می شود. درمانهای خانگی دیگر عبارتند از :کفش مناسب
کفشهایی که فضای کافی بین انگشتان پا ایجاد می کنند و فشار را تسکین دهند.اندازه گیری پا
اندازه پای خود را بسنجید و کفش مناسب به آن خریداری کنید.بالشتک ، جلوگیری از ضربه زدن یا پاره شدن انگشتان پا
پد یا بالشتک هایی کوچک بین انگشتان اسیب دیده پا قرار می دهند که به کاهش تحریک پا و درد کمک می کند.جلوگیری از فعالیت هایی که باعث افزایش درد می شوند
این فعالیت ها شامل ایستادن طولانی مدت یا بر اثر ورزش های شدتی رخ می دهد.یخ
استفاده از یخ در منطقه آسیب دیده می تواند به کاهش ورم کمک کند.داروهای تسکین دهنده درد
ایبوپروفن باعث کاهش درد و ورم می شود و بدون نسخه در دسترس هستند.تزریق کورتیزون
این دارو می تواند ورم را کاهش دهد ، به خصوص ورم بین مفاصل و استخوان های پا . اغلب این گزینه درمانی توسط پزشک توصیه می شودمسکنهای درد بدون نیاز به نسخه
استفاده از مسکنهایی مانند استامینوفن، ایبوپروفن و ناپروکسن.مسکنهای قویتر
ازجمله داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، میتوانند درد را کاهش داده و تحمل عارضه را آسانتر کنند.تزریق استروئید
تزریق استروئید به درون مفصل میتواند درد و التهاب را کاهش دهد.فاصله دهندههای انگشتی
این وسایل (اعم از پدهای سیلیکونی) به کاهش فشار از روی مفاصل انگشتان کمک کرده، اصطکاک را کاهش داده و از منطقهی حساس اطراف مفصل شست پا، محافظت میکنند.پد گذاری و نوارپیچی پا به حالت عادی
پزشک شما ممکن است پای شما را نوارپیچی کرده و یا پدهایی برای آن کار بگذارد که میتوانند فشار ناشی از هالوکس والگوس (انحراف شست پا) را کاهش دهند.کفیهای طبی برای کفش
استفاده از کفیهای طبی آماده که در داروخانهها به فروش میرسند میتواند باعث حمایت از قوس پا شود.استفاده از محافظ و اسپلینت
این وسایل کمک میکنند تا درد ناشی از هالوکس والگوس (انحراف انگشت شست پا) کاهش یافته، موقعیت مناسب انگشتان تنظیم شده و فضای مناسب برای کاهش ناراحتی ایجاد شود.اصلاح فعالیتها
اگر در طول روز به مدت طولانی بر روی پای خود فشار میآورید، فعالیتهایی مانند ورزشهای سنگین، پیاده روی و یا ایستادن را کم کنید.فیزیوتراپی
هیچ مدرکی مبنی بر سود بلندمدت ناشی از فیزیوتراپی وجود ندارد.ورزش
ورزش به کاهش هالوکس والگوس کمک کرده یا حتی مانع پیشرفت آن شده و باعث میشود فرد نیاز به جراحی پیدا نکند. حرکات ورزشی زیر را هر روز، مخصوصا پس از در آوردن کفشهایتان، انجام دهید:بالا بردن قوس کف پا
میتوانید با بالا بردن قوس کف پا در خانه، آن را بکشید. این کشش به تقویت و کشیدگی قوسها کمک کرده و گرفتگی و درد پاها را کاهش میدهد. میتوانید این حرکت را روی یک زیرانداز ورزشی انجام دهید.ایستاده و پاها را به اندازه عرض باسن باز کنید. سپس تمام ده انگشت را بالا برده و آنها را به سمت بالا بکشید. به آرامی و یکی یکی انگشتان را پایین آورید.
تنها انگشتان کوچک را بالا برده و انگشت بزرگ را روی زمین بگذارید. انگشت بزرگ را به جلو و پایین بکشید.
سپس برجستگی انگشت بزرگ و قسمت داخلی پاشنه را روی زمین قرار دهید. این کار قوس پا را بالا نگه داشته و آن را تقویت میکند.
کشش انگشتان پا
شما باید کشش انگشتان را با بالا بردن انگشتان و سپس گذاشتن آنها روی زمین انجام دهید. این حرکت به کشش و تقویت مفاصل انگشت کمک میکند.چندین مرتبه انگشت بزرگ را بالا برده و آن را بکشید. انگشت بزرگ را به سمت جلو کشیده و سپس به آرامی آن را پایین آورید، مانند وقتی که تلاش میکنید کلیدی که جلوی انگشتتان است را فشار دهید. سپس به آرامی انگشت را پایین آورید.
پس از چند مرتبه انجام این حرکت، متوجه خواهید شد عضلهای که از قسمت داخلی پاشنه به داخل قوس کف پا و انگشت بزرگ میرود درد خواهد گرفت. این نشانه خوبی است زیرا میخواهید با این عضله، یعنی عضله ابداکتور هالوسیس کار کنید.
سپس تمام انگشتان را بالا برده و تنها انگشتان کوچک را کشیده و آنها را به سمت زمین برگردانید. این حرکت را چند مرتبه تکرار کنید.
در انتها انگشتان میانی را بالا برده و آنها را بکشید. سپس تنها انگشت بزرگ و انگشت کوچک را کشیده و آنها را به زمین بگذارید.
انجام حرکات ورزشی کم برخورد
برای جلوگیری از تحریک و تشدید بونیون، باید حرکات ورزشی کم برخورد، مانند پیاده روی، شنا، یا دوچرخه ثابت، انجام دهید. این فعالیتها به اندازهی حرکات پر برخوردی همچون دو، هنرهای رزمی یا ورزشهای تماسی به بونیون آسیب نمیرسانند. اگر به مرور زمان درد و ناراحتی حاصل از بونیون کاهش یافت، میتوانید حرکات پر برخورد را نیز انجام دهید.3پینوشتها
1.www.pezeshket.com
2.www.iranorthoped.com
3.www.drsiamakmoradi.com